Republika ng Pilipinas

Rehiyon 6-Kanlurang Visayas

Kagawaran ng Edukasyon
Feliciano Yusay Consing National High School
Cabugcabug, President Roxas, Capiz

Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino 11

I. Layunin
A. Pamantayang Pangnilalaman
Nauunawaan nang may masusing pagsasaalang-alang ang mga
lingguwistiko at kultural na katangian at pagkakaiba-iba sa
lipunang Pilipino at mga sitwasyon ng paggamit ng wika dito.

B. Pamantayan sa Pagganap
Nakagagawa ng mga pag-aaral ukol sa iba’t ibang sitwasyon ng
paggamit ng wikang Filipino sa loob ng kultura at lipunang
Pilipino.

C. Kasanayan sa Pagkatuto
Napipili ang angkop na mga salita at paraan ng paggamit nito sa
mga usapan, o talakayan batay sa kausap, pinag-uusapan, lugar,
panahon, layunin at grupong kinabibilangan. (F11PS-IIe-90)

II. PAKSANG-ARALIN
a. Paksa: Kakayahang sosyolingwistik: pag-unawa batay sa pagtukoy
sa sino, paano, kalian, saan, bakit nangyari ang sitwasyong
komunikatibo.
b. Sanggunian: KPWKP na Libro, Modyul
c. Kagamitan: Printed Instructional materials, laptop at TV/
projector
III. Pamamaraan
Gawaing Pangguguro Gawaing Pang Mag- Puna ng
aaral Guro/Indicator

a. Panalangin Lahat ng
“Tumayo ang lahat at tayo’y mag-aaral ay
manalangin.” mananalangin

b. Pagbati
Magandang
“Magandang hapon sa lahat!”
umaga/hapon
po Bb.
Calipayan
c.Pagtala ng Liban

Pagkakaroon ng regulasyon
(Ilahad ng guro ang mga
alintuntunin sa loob ng silid-
aralan)
 1. Huwag maingay habang may
nagsasalita.
2. Bawal gumamit ng selpon
o anumang gadgets. Maaaring gamitin
lamang kung ito ay kinakailangan.
3. Itaas lamang ang kamay
kung nais sumagot sa aking mga
katanungan.

d. Pagbabalik-aral
Natatandaan niyo pa ba ang
tinalakay natin kahapon?

Kung natatandaan niyo, ano ang

kakayahang linggwistiko?
Tatanggapin
Magaling, batid ko na kayo ay lahat ng
natuto sa ating talakayan noong sagot ng
nakaraang linggo ngayon ay mag-aaral
panibagong talakayan naman ang
kapupulutan natin ng kaalaman, handa
na ba Kayo?

e.Paglalahad ng layunin

Bilang pagpapatuloy sa bagong aralin

may layunin tayo na dapat matamo

Matapos ang talakayan ang mga mag-

aaral ay inaasahang:

Napipili ang angkop na mgasalita at Babasahin

paraan ng paggamit nito sa mga ng mag-
usapan, o talakayan batay sa aaral
kausap, pinag-uusapan, lugar,
panahon, layunin at grupong
kinabibilangan. (F11PS-IIe-90)

f. Pangganyak
(Estratehiyang Syneptic) Indicator 9
Ngayong araw na ito, aking (Naisakatuparan
papangkatin ang klase sa tatlo. ng guro ang
Bawat pangkat ay mabibigyan ng indicator na
sitwasyon na kanilang gagayahin. ito sa
Bibigyan ko lamang kayo ng dalawang pamamagitan ng
minuto paggamit ng
Nauunawaan ba ang inyong gawain? estratehiyang
syneptic)
Larawan 1

Larawang 2

Larawan 3

(bibigyan ng 2 minuto ang mga mag-

aaral upang itanghal ang nabunot na
larawan)
Indicator 7
Magaling! Naisakatuparan
ng guro ang
Katanugan: indicator na
ito sa
1. Ano-anong usapan ang makikita pamamagitan ng
sa bawat sitwasyon? pagtatanong
pagkatapos ng
 2. Paano nababago ang pananalita kanilang
ayon sa kanilang kausap? pangkatang
3. Nakaaapekto ba sa kanilang Gawain)
pag-uusapan ang edad, kultura
at edukasyon nito? Ipaliwanag.

g. Pag-alis ng Sagabal

Panuto: Tukuyin ang mga naka Indicator 2

scramble na mga salita at gamitin (naisakatuparan
ito sa pangungusap. ng guro ang
indicator na
kahanyaka ito sa
ngwsistiosyoliko pamamagitan ng
polrma paggamit ng mga
di rmalpo salita sa
pangungusap at
matapos na gamitin sa pangungusap paggamit ng
ang mga salita ay merong mga Venn Diagram sa
katanungan na susunod: pagsagot kung
ilang porsyento
1. Sa loob ng klaseng ito ilang o bahagdan ang
porsyento bas a tingin niyo gumagamit ng
ang gumagamit ng pormal na pormal at di-
wika at di-pormal na wika? pormal na
wika.
Paglalahad
Ang lahat ng inyong sinabi ay tama.
Ang mga ito ay may kaugnayan sa
ating aralin ngayon na pinamagatang
Kakayahang Sosyolinggwistiko

Paglalahad ng mga mahahalagang

tanong: Tatanggapin
1. Ano ang kahalagahan ng bawat lahat ng
nabanggit na konsiderasyon? sagot ng
2. Bakit kaya itinaguyod ni Dell mag-aaral
Hymes ang modelong ito?

a. Pagbibigay ng Input sa mag-

aaral:
Ang kakayahang
sosyolinggwistiko ay ang kakayahang
gamitin ang wika nang may angkop na
panlipunang pagpapakahulugan para sa
tiyak na sitwasyong
pangkomunikasyon. Naipapakita ito sa
pamamagitan ng paggamit ng pormal o
impormal na wika.
Una muna nating talakayin
ang paggamit ng pormal na wika. Ang
antas na ito ay ginagamit sa
pakikipag-ugnayan sa mga nakakatanda
at may awtoridad.
Halimbawa:
“Magandang araw po!”
“Kamusta po kayo” Tatanggapin
lahat ng
Sino ang makapagbibigay ng sariling sagot ng
halimbawa gamit ang pormL na wika? mag-aaral

Mahusay!

Maliban sa paggamit ng
pormal nawika, naipapakita rin ang
kasanayang sosyolinggwistiko sa
pamamagitan ng paggamit ng impormal
na wika. Ang antas na ito ay
ginagamit sa pakikipag-ugnayan sa
ating mga kaibigan at kapareho sa
estado.

Halimbawa:
“Hanep?” Ang gara ng damit na
nakita ko. Tatanggapin
“Hello bes, musta ka na?” lahat ng
sagot ng
Sino ang makapagbibigay ng sariling mag-aaral
halimbawa gamit ang impormL na wika?

Mahusay!

Modelong SPEAKING ni Dell Hymes

(1974) ay mahalagang salik ng
linggwistikong interaksyon:

S-Setting and Scene: Saan ang pook

ng pag-uusap o ugnayan? Kailan ito
nangyari?

P- Participants: Sino-sino ang mga

kalahok sap ag-uusap?

E-Ends: Ano ang pakay, layunin at

inaasahang bunga ng pag-uusap?

A-Act Sequence: Paano ang takbo o

daloy ng pag-uusap? (pormal o di-
pormal)

K-Key: Ano ang tono ng pag-uusap?

Seryuso ba o pabiro?

I-Instrumentalities: Ano ang anyo at

estilo ng pananalita? (pasalita o
pasulat)
N-Norms: Ano ang umiiral na
panuntunan sap ag-uusap at ano ang
reaksyon ditto ng mga kalahok?
Malaya bang makapagsasalita ang mga
kalahok o nalilimitahan ba ang
pagkakataon ayon sa uri, lahi,
kasarian, edad at iba pang salik?

G-Genre: Ano ang uri ng sitwasyon o

materyal na ginagamit(Halimbawa:
interbyu, panitikan, liham,
pasalaysay, palarawan, paliwanag,
pangangatwiran ba?

Bahagi ng kakahayang
sosyolinggwistiko ang pagkilala o
pag-alam sa mga pagbabago sa wika at
pag-aangkop ng gamit nito ayon sa
lunan at sitwasyon gaya ng:

a. Pormalidad at impormalidad ng
sitwasyon- maaaring maging
pormal o impormal ang
pananalita depende kung sino
ang kinakausap;
b. Ugnayan ng mga tgapagsalita-
may pagkakapareho sa paraan ng
pagsasalita ang mga
magkakaibigan. Nailalangkap
din nila ang mga biruan
kabilang sa kanilang grupo;
c. Pagkakakilanlang etniko at
pagkakapaloob sa isang
pangkat- gumagamit ng local na
wika at /o diyalekto sa kausap
na nagmula sa kaparehong bayan
ng tagapagsalita;
d. Awtoridad at ugnayang
pangkapangyarihan- tinitiyak
ang pormalidad at kaangkupan
ng salita sa harap ng guro,
magulang at iba pang
nakatatanda at nay awtoridad.

Pagsagot sa mga mahahalagang tanong.

1. Ano ang kahalagahan ng bawat

nabanggit na konsiderasyon?
2. Bakit kaya itinaguyod ni Dell
Hymes ang modelong ito?

Pagpapayaman/ Paglalapat

(Pangkatang Gawain)
Papangkatin sa tatlong pangkat ang
klase. Mula sa grupong kanilang
kinabibilangan, sasagutin nila ang
mga katanungang hinihingi sa
pamamagitan ng pagsasadula:
Indicator 1
Unang Pangkat: Ikaw ay naging isang (Naisakatuparan
guro sa isang paaralang malayo sa ng guro ang
kabihasnan. Walang sapat na indicator na
mapagkunan ng panibagong kaalaman, ito sa
walang maayos na palikuran at kulang pamamagitan ng
ang mga kagamitan pampagtuturo. pag-uugnay ng
Nasanay ka na sa mga marurusing at aralin sa
maiingay na mga estudyante sa Edukasyong sa
paaralang iyon. Isang araw ay inalok Pagpapakatao
ka ng isang kilala at pampribadong Nakapagsusuri
institusyon sa bayan. Tatanggapin ng mga
mob a ang magandang oportunidad o halimbawa ng
mananatili sa piling ng mga batang pagsasaalang-
nangangailangan sa iyo bilang isang alang sa
pangalawang ina? kabutihang
panlahat
Ikalawang Pangkat: Narinig mong nag- sa pamilya,
uusap ang mga kaklase mo tungkol sa paaralan,
isa niyong guro. Nalaman mong usap- pamayanan o
usapan na sa bayan ang pagpapakasal lipunanEsP9PL-
niya sa nobyo niyang German. Balak Ia-1.2)
daw nilang manirahan na sa ibang
bans. Ang gurong iyon pa man ang
pinakamalapit sa iyong puso. Marami
kayong mga bagay na pinagkakaisahan
at natutunan sa isa’t isa. Ano ang
gagawin mo kung totoo nga ang mga
naririnig mo?

Ikatlong Pangkat: Magreretiro na sa

serbisyo ang inyong guro. Ilang bese
ka na niyang pinagalitan sa klase.
Magdaraos ang buong klase ng isang
malaking salu-salo. Linapitan ka
niya bago ang araw ng pagdiriwang ng
naturang okasyon. Kinausap ka niya
na pumunta ngunit may lakad sana ang
buong pamilya sa araw na iyon, ang
unang pagkakataong mamamasyal ang
pamilya niyo.alam mong magagalit sa
iyo ang iyong guro sapagkat minsan
lamang siya kung mang-imbita ngunit
nakatakda ri ang pamamasyal ng
inyong pamilya. Saan ka dadalo? Sa
salu-salo o sa pamamasyal?

d. Paglalahat
Tanong:
Indicator #3
1. Sa palagay mo, alin sa mga Naisasakatuparan
modelo ni Dell Hymes ang ng guro ang
indicator na ito
pinakamahalagang dapat
sa pamamagitan ng
isaalang alang? Bakit? pagbibigay ng
2. Bilang isang estudyante may katanungan na
mabuti bang naidulot ang nahahasa sa
modelo ni Dell Hymes sa pang- kritikal at
araw araw na Gawain niyo? malikhaing pag-
3. Bakit kailangang matutuhan ang iisip sa
pamamagitan ng
kakayahang ito? Process Question
Strategy.
IV. Pagtataya
Panuto: Gamit ang graphic
organizer na Tic-Tac-Toe, pumili
ng 3 sa mga nakatalaga sa bawat
kahon at bumuo ng angkop na
pahayag batay sa sitwasyong nasa
ibaba.

Sitwasyon: Panghihikayat na
sumali sa sa organisasyong
nagsususlong sa pangangalaga sa
kalikasan.
Guro: Magulang: Kaibigan
Empleyad Kapatid: Bagong
o ng kakilala
paaralan
:
Kapwa Nakatatandang Estranghero
Mag- kapatid:
aaral

Gamitin ang sumusunod na rubrik

Puntos
Pamantayan
5 4 3 2 1
Naibibigay ang
mensaheng nais
iparating.
Angkop ang mga
salitang ginamit ayon
sa sitwasyon at sa
tauhang nagsasalita.
Naiintindihan ng
mambabasa ang mga
salitang ginamit.
Kabuuan

5- Napakahusay
4- Mahusay
3- Katamtaman
2- Di- masyadong mahusay
1- Di- mahusay
 V. Takdang Aralin
Pumili ng transcript ng isang
interbyu o kahit na anong sitwasyong
pangwika. Iprint o gupitin mula sa
dyaryo at idikit ito sa bondpaper.
Suriiin ito gamit ang modelo ni Dell
Hymes.

Inihanda ni : Sinuri ni:

ANNIE D. CALIPAYAN GRADE D. DE ADO

TEACHER I HT- II, FILIPINO

Inaprubahan ni:

RONILO B. TU
Principal IV