Edukasyon sa Pagpapakatao 10 Edukasyon sa Pagpapakatao 10
Lecture #3 Lecture #3
Modyul 3: Ang tunay na kahulugan ng Kalayaan Modyul 3: Ang tunay na kahulugan ng Kalayaan
Kahulugan ng Kalayaan Kahulugan ng Kalayaan
1. Ang kalayaan ay ang katangian ng kilos-loob na itakda 1. Ang kalayaan ay ang katangian ng kilos-loob na itakda ng tao ang kanyang kilos tungo sa kanyang maaaring ng tao ang kanyang kilos tungo sa kanyang maaaring hantungan at ang itakda ang paraan upang makamit ito.- hantungan at ang itakda ang paraan upang makamit ito.- Santo Tomas De Aquino Santo Tomas De Aquino 2. Ang kalayaan ay karaniwang gumigising sa puso ng 2. Ang kalayaan ay karaniwang gumigising sa puso ng bawat tao. Ipinaglalaban nng bawat tao ang kanyang bawat tao. Ipinaglalaban nng bawat tao ang kanyang karapatang mabuhay at magpasiya ayon sa kaniyang karapatang mabuhay at magpasiya ayon sa kaniyang nais. - Johann nais. - Johann 2 Pakahulugan sa Pananagutan ng Kalayaan (Ayon kay 2 Pakahulugan sa Pananagutan ng Kalayaan (Ayon kay Johann) Johann) 1. Simulan natin ang pagsasabing ang malayang kilos ay 1. Simulan natin ang pagsasabing ang malayang kilos ay kilos na “mananagot ako”. – Ito ay kilos na nagmumula kilos na “mananagot ako”. – Ito ay kilos na nagmumula sa sarili (sa akin). Ang kalayaan ay nakakabit sa aking sa sarili (sa akin). Ang kalayaan ay nakakabit sa aking sarili (sa pagiging ako), sa kakayahang kumilos, sa sarili (sa pagiging ako), sa kakayahang kumilos, sa sariling kagustuhan, sa pagsasabi ng OO o HINDI at sa sariling kagustuhan, sa pagsasabi ng OO o HINDI at sa pagpapasya ng gagawin. pagpapasya ng gagawin. 2. Subalit, bagama’t ako ay responsable sa akiing 2. Subalit, bagama’t ako ay responsable sa akiing ginagawa, hindi ito nangangahulugan na ang kilos ko ay ginagawa, hindi ito nangangahulugan na ang kilos ko ay mapanagutang kilos- Bilang tao, ako ay responsable sa mapanagutang kilos- Bilang tao, ako ay responsable sa aking mga kilos, subalit hindi ito nangangahulugang ako aking mga kilos, subalit hindi ito nangangahulugang ako ay isang responsableng tao. ay isang responsableng tao. Hindi tunay na malaya ang tao kapag hindi niya makita Hindi tunay na malaya ang tao kapag hindi niya makita ang lampas sa kaniyang sarili. ang lampas sa kaniyang sarili. Ang kalayaan ay hindi lamang nangangahulugan ng pagkakaroon Ang kalayaan ay hindi lamang nangangahulugan ng pagkakaroon ng kakayahang kumilos ayon sa aking kagustuhan, ang pagiging ng kakayahang kumilos ayon sa aking kagustuhan, ang pagiging malaya ay nangangahulugang mayroon akong kakayahang malaya ay nangangahulugang mayroon akong kakayahang kumilos nang rasyonal o naaayon sa katuwiran. kumilos nang rasyonal o naaayon sa katuwiran. 2 Aspeto ng Kalayaan 2 Aspeto ng Kalayaan 1. Kalayaan mula sa (freedom from) - Karaniwang 1. Kalayaan mula sa (freedom from) - Karaniwang binibigyang katuturan ang kalayaan bilang kawalan ng binibigyang katuturan ang kalayaan bilang kawalan ng hadlang sa labas ng tao sa pagkamit ng kaniyang hadlang sa labas ng tao sa pagkamit ng kaniyang ninanais. Sa ganitong pag-unawa ng kalayaan, ninanais. Sa ganitong pag-unawa ng kalayaan, masasabing malaya ang tao kapag walang masasabing malaya ang tao kapag walang nakahahadlang sa kaniya upang kumilos o gumawa ng nakahahadlang sa kaniya upang kumilos o gumawa ng mga bagay-bagay. mga bagay-bagay. 2. Kalayaan para sa (freedom for)- Ang tunay na 2. Kalayaan para sa (freedom for)- Ang tunay na kalayaan ayon kay Johann ay ang makita ang kapuwa at kalayaan ayon kay Johann ay ang makita ang kapuwa at mailagay siyang una bago ang sarili.Gagamitin ang mailagay siyang una bago ang sarili.Gagamitin ang kaniyang Kalayaan para tumugon sa hinihingi ng kaniyang Kalayaan para tumugon sa hinihingi ng sitwasyon at pagkakataon. sitwasyon at pagkakataon. 2 Uri ng Kalayaan 2 Uri ng Kalayaan 1. Malayang Pagpili ( Horizontal Freedom ) 1. Malayang Pagpili ( Horizontal Freedom ) - Ayon kay Cruz (2012) Ito ay tumutukoy sa pagpili - Ayon kay Cruz (2012) Ito ay tumutukoy sa pagpili sa kung ano ang tingin ng taong makabubuti sa sa kung ano ang tingin ng taong makabubuti sa kaniya (goods). kaniya (goods). 2. Fundamental Option ( Vertical Freedom) 2. Fundamental Option ( Vertical Freedom) - nakabatay sa uri o istilo ng pamumuhay na pinili ng - nakabatay sa uri o istilo ng pamumuhay na pinili ng isang tao. isang tao. Fundamental Options Fundamental Options 1. Ang fundamental option ng pagmamahal 1. Ang fundamental option ng pagmamahal -ayon kay Johann ay isang panloob na kalayaan (inner -ayon kay Johann ay isang panloob na kalayaan (inner freedom). freedom). -pagpili na mabuhay kasama ang kapwa at ang Diyos -pagpili na mabuhay kasama ang kapwa at ang Diyos 2. Ang fundamental option ng pagkamakasarili 2. Ang fundamental option ng pagkamakasarili (egoism) – Pagpili na mabubuhay lamang para sa sarili. (egoism) – Pagpili na mabubuhay lamang para sa sarili.