or's, WPPSS'in ı , 2 , and 3 no'lu birimlerinin tahvillerine not vermeyi

reddetmiş bulu nuyor.

Ancak diğer tahvil uzmanları Buffett'ın WPPSS'in yüksek getirileri ko­
nusundaki c oşku s un u p ayl a şıyorl a r. Shearson-Lehman Brothers 'ın bele­
diye tahvilleri departmanı b aş k a n yardımcısı Robert Adler "Tahvil olarak
yatırıma değer nitelikte değiller, ama riskten anlayanlar ve yüksek net
değer arayanlar için iyi sonuç verebilir," diyor. ( Görünüşe bakılırsa, She­
arson Lehman 'ın sahibi American Express, daha az hoğacı . American
Express'in sigorta ya n kunıluşlarından biri ı 984 y ı l ı n da 76 milyon dolar
değerinde 1, 2, ve 3 n o l u WPPSS tahvi l ini elden çıkardı.) Thomson Mc­
'

Kinnon Securities'in helediye tahvilleri araştırma müdürü Howard Sitzer,

WPPSS'in ı, 2, ve 3 no'l u birimlerinin tahvillerini tavsiye ediyor. ı 984
yı l ı n d a brüt kazancı 2,7 milyar dolar olan Bonneville'in WIPPS 'deki 570
m i lyo n dolar civarındaki yükümlülüklerini bir süre karşılayabileceğini
savunan Sitzer, WPPSS 'in iflasını küçük b ir olasılık olarak görüyor.
Buffett ise tüm diğer yatırımları g ibi WPPSS ile ilgili alım kararını da
temelindeki değerleri inedeyip hayl i kafa yorduktan sonra verdiğini vur­
gu luyor. Örneğin, elindeki tahvillerin vergi sonrası gelirlerinin n orm a l
koşullarda iki katı daha büyük bir yatırım gerektirdiğine işaret ediyor.
Ö ne atılmadan önce tüm tehlikeleri dikkatle ineelediğini söylüyor. " Biz
ratingler temelinde muhakemeler ya pmıyonız," diyor ve şöyle ekliyor:
"Eğer paramızı "Moody's ve Standard & Poors'un yö netmes i ni isteseydik,
onlara. verirdik . " Buffett ayrıca , üstelik gurur duyarak, üroaha 'daki ofis­
lerinde bilgisayar olmadığını ve analizlerinin elektronik verilere daya n­
madığını belirtiyor. Ok uyoru z , diyor, "hepsi bu . "
" "

Buffett daha fazla WPPSS tahvili alıp almadığını veya pozisyonunu

geçen yılın sonundan b u yana hafifletip hafifletmediğini söylemiyor.
ABC 'ye 5 1 7 , 5 m i l yon dolar yatırması, para toplamak için WPPSS tahvil­
lerini satmaya zorlandığı anlamına gelmiyor. Şirketinin nakit musluğunu
açabilir, l i k i t varlıklarına yönelebilir veya hatırı s a yı lır borçlanma gücüne
haşvurabilir. Berkshire Hathaway ayrıca Fortıme\ın ya yı n c ısı Time In­
c. 'teki % 4 hissesi dahil büyük miktarda iletişim hissesinin de sahibi; Fe­
deral İ let i şi m Komisyonu ( Federal Communications Coınmission > AB C y e '

yaptığı ya urım gereği bunların bir bölümünü satmaya zorlaya b il ir.

98
 Buffett gelecekte tahvil satın alma fırsatlarının azalacak gibi görün­
düğünü söylüyor. Federal bütçe açığının büyük ölçüde yüksek enflas­
yona neden olmasından ve faiz oranlarını yükseltmesinden kaygılanıyar
- tahvil sahipleri için felaket bir duru m . "Hiperenflasyon ortamında satın
a ldığınız şey duvar kağıdıdır, '' diyor.
Son zamanlarda oldukça sık haber olsa da Bufffe t çok sayıda yatırıma
girmiyor. "Benim sorunum yılda '50 büyük fikrimin olmaması" diyor. " Bir
veya iki fikrim olursa şanslıyım . " Ama bir işe adamaya ka rar verdiğin­
de büyük oynuyor. Son yıllık ra porunda Buffett, az sayıda fikir üzerine
büyük oynamanın arada kötü bir yıl üretmesinin kesin göründüğü ko­
nusunda hissedarları uyarıyor. Böyle olabilir, ama bugüne dek hissedar­
lardan çok sayıda coşku ünlemi yükseldi.
 Şimdi bunu dinle"
28 N isan 1 986

"Yıl içinde net değer kazancımız 61 3 ,6 million dolar, veya yüz­

de 48,2 idi. Halley kuyruklu yıldızının bu yüzdeye tesadüf et­
mesi güzel yakışıyor; benim ömrümde bir daha asla görülme­
yecek . "
- Berkslıire Hathaway Başkanı Warren E . Buffett'ın 1 55 )
1 985 yılı faaliyet raporundaki yazısından alınmıştır.

Editön'in notu: Aslında Bıif.fett ya nılıyordıt: 13 yıl sonra, 1998 'de ka­
zanç yüzde 48. 3 ile bir çentik daha büyüktil ve Halle_v kıtynık/u yıldızı
da ortalarda yoktu . Ancak 1998 tarihli mektubu nda Bıiffett, kazancı n
büyük bölümünün, yıl içinde Berkshire 'ı n hissesi defter değerinin çok
üzerinde birf(vatta n işlem görmekteyken şirket satın almak için (en baş­
ta da Ne�;ets ve General Re) yen i hisse arzına gitmelerinden kaynaklan­
dığını söyleyerek bıt başan_vı kabul etmedi.
Bıiffett'ın daha önemli bir göstergeye, içsel değere bağlı fiyatı da yük­
sekken yeni hisse arzetmesi elbette tesadüf değildi. Tersine, "ucuz "olsa­
lardı Berkshire hisselerin i elden çıkarnıayı günah olarak gön'irdü .

Fortune'de kısa haberlerin yayı n l andıÇıı bölüm: Now Hear This (( n . )

100
 H e p s i n i ç o c u k l a r a m ı b ı r a k m a l ı?
--� - - --- ---

29 Eylül 1986
- - -� - - ----

Richard I. Kirkla nd Jr. 'ın m a kalesinden alın tı

Bu makale Warren Bıiffett 'ı ilk kez (kesinlikle son değil) Fortune 'ı m
kapağı na çıkanyordu . Bu kapak dosyası nda Bıiffett, tü m kah ramanla­
nnın büyük senıet sahibi olduğu uzu n bir hikayenin baş aktönlydü . Bu
yüzden biz burada giriş bölüm ü de dahil olmak üzere yalnızca Bıiffett
ile ilgili paragraflannı alıntıladık.
Aslında bu kapak haberinin esin kaynağı, Buffett "ı n büyük çaplı aile
mirasianna son derece olumsuz bakmasıydı . Ama makalenin yazan Ri k

Kirk/and (daha sonra Fortune 'da yönetici editör oldu) bı ı ko nı ıda konuş­
mak isteyen çok sayıda zengin olduğunu anımsıyor. Makale okur/ann
da hayli ilgisini çekmişti. FED başkan ı Paul Voleker Washington 'daki bir
partide Fortune 'dan bir editör/e ayak üstü sohbet ederken, "Herkes sizin
yazıyı konuşuyor, " dem işti. Yayınlan masının üzerinden çeyrek yüzyıl
geçtiği halde bugün bala Buffett 'a bu makaleyle ilgili sonı/ar geliyor,
sanki kesip saklamışlar gibi. . . Kızı Susie (Bıiffett'ı n üç çocuğunun en bü­
yüğü, Howard orta nca, en küçükleri ise Peter) yazıda yer alan bir anek­
tod nedeniyle bu türden sorularla muhtemelen çok daha sık karşı/aşıyor.
Susie insaniann bala inanamayarak, "Baban mutfağını yaptırman için
para vernı�vor mu?" d�ye sorduğunu söylüyor.
Bujfett o dönemde bir çocuğa "birkaç yüz bin dolar" miras bırak­
manın uygun olabileceğini düşünüyordu . Bugün de yine cimriler sajin­
da . Fakat yıllar geçtikçe, enflasyon ve kendi düşünceleri çocuk/anna ne

bı rakması gerektiği konusundaki dun tşım u değiştirdi ve ilk yıllardaki

"birkaç yüz bin dolar yeter" şeklindeki gön'işünü "yukan yönde " revize
etmesine _vol açtı .
Bıiffett uzun yıllar boyunca bu konuda kafasından geçenleri halka

101
açıklanıadı . Fakat 2010 yılında hayli varlıklı küçük bir gntbıı n biraraya
geldiği bir yemekte o güne dek çocuk/anna ne verdiğini ve ölü m ü nden
sonra ne kadar alacaklan nı ilk kez telaffuz etti. İlk eşi Susie 2004 yılında
öldüğünde üç çocuğu n u n a n nelerinden 1 0 'ar milyon dolar miras aldı­
ğını ve çok yakı n zamanda yeniden yazdığı vasiyetine göre de ölümün­
den sonra her birine 15'er milyon dolar bırakacağı nı söyledi.
Dolayısıyla Bıiffett 'ı n üç çocuğıı na toplam 75 m ilyon dolar miras ka­
lacak. Kendi ifadesiyle, seroeti 50 milyar dolara yakın . Gayet açık gön1-
nüyor ki Bıiffett hata her şeyi çocuklara bırakmamak gerektiğine inanı­
yor.
Berkshire Hathaway 'in yönetim ini de çocuk/anna bırakmak gibi bir
beklentisi yok, ama bu kanııda ince bir nüans söz konusu. Bıiffett şirke­
tin kı'lltünln ü en iyi ailesinden birinin konıyabileceğine ina n ıyor ve böy­
le bir ihtiyaç doğduğu nda en büyük oğlu Howard 'ın kendisinden son ra
Berkshire 'da başkanlık görevini devralması n ı umduğıı n u söylüyor. A n ­
cak şirketin aktifyönetiminde aileden hiç kimse olmayacak.
Bütün bunlann dışında Bıiffett 'ın hayırseverlik/e ilgili örtülü bir vasi­
yeti var. 1999 yılında Susie Buffett ·ın ölümünden çok önce, o ve Warren
kendi vakıjlannı kurmalan için çocuk/anna 1 0 'ar m i{yon dolar vererek
hayırseverliğe teşvik etmişlerdi. Zaman içinde, bazılan Susie 'n in vasiye­
tinden gelen ek bağışlarta bu üç valifı n her biri 1 00 milyon do/ann üze­
rine çıktı . A rdından da yazar olan oğullan Peter Buffett 'ın "Big Bang "
dediği şey geldi (hakkında yazılmış bir makale için bkz. sayfa 4 58).
Warren Bıiffett 2006 yılı nda yaptığı şaşırtıcı açıklanıayla seroetinin bü­
yük bölümünü, kademe/i olarak, üçü çocuklan tarafından yönetilen beş
vak�fa bırakacağını ila n etti. O zamandan bu yana üç vakfı n her birine,
gerçekleştiği tarih itibariyle yaklaşık 400 milyon dolar değerinde hisse
bağışladı .
Bıiffett 30 Ağustos 2012 'de -82. doğımı gününü kutladığı gün- ço­
cuklannın yönettiği vakıjlara yaptığı hisse bağışlannı bundan böyle iki
katına çıkaracağını açıkladığında bıt para ikiye katlandı . Bağış m ikta­
n n ı Berkshire hissesinin ilerleyen yıllardakifiyatı belirleyecek. Fakat Big
Bang 'le gelen bağışian n ve onu n 2012 varyasyonunun her bir vakıf için
2 mi�yar dolan bulacağın ı, belki de hayli aşacağını hayal etmek kolay.

102
rBujfett 'ı n m uazza m m ikta rla rdaki bağışla n n ı anlata n Fortıme maka­

lesin i bu kitabı n 3 78. sayfasında bulabilirsin iz. ) - CL.

Makale şöyle başlıyor:

Fenomen derecede başarılı holding Berkshire Hatha way in 56 yaşın­

'

daki Başkanı Warren Buffett'ın varlıklarının değeri en az 1 , 5 mi lyar dolar.

A ma çocuklarını kıskanma zahmetine girmeyin! Buffett çocuklara büyük
çapta miras bırakmanın akıllıca olduğuna inanmıyor ve parasının çoğunu
yardım faaliyetleri yürüten vakfına bırakınayı planl ı yor. Omaha'lı yatırım­
cı kı z ı ve iki oğlunu üniversiteye yerleştirdiğinden beri her yıl Noel'de
birkaç bin dolar hediye etmekle yetiniyor. Dahası , 33 yaşındaki kızı "Ba­
bama 20 dolarlık çek yazsa m gidip parayı çeker, " diyor.
Buffett'ın çocuklarını aile servetinin dışında tutmak istemes i paranın
,

kontrolünü çocuklarına bırakmak istemeyen varlıklı ailelerde gördüğü­

müz geleneksel sebeplerden, yani har vurup harma n savurarak düşün­
cesizce harcayacak olmalarından ya da aile işine girmek istememelerin­
den kaynakla nmıyor. " Benim çocuklarım," diyor, "dünyadaki yerlerini
kendileri oluşturacaklar ve onlar ne yapmayı seçerlerse seçsinler yanla­
rında olduğumu biliyorlar. " Fakat insanın varisierine "sırf kendi kanın­
dan oldukları i ç in ömür boyu gıda vesikası sağlamasının onlara "zarar"
"

verebileceğine ve "antisosyal bir davranış" olduğuna inanıyor. Buffett'a

göre çocuklara bırakılacak en doğru miktar, "her ş eyi yapabileceklerin i
hisseelecekleri kadar olmalı, hiçbir şey yapamayacaklarını hisseelecekleri
kadar değil . " Buffett bir üniversite mezunu için "birkaç yüz bin doların"
yeterli görli ndüğünü düşünüyor.
Çocuklara ne kadar bırakmalı? Bu soruya yanıt bulmak için kıvra­
nıp durmak Amerikalılara özgü bir ta k ı ntı. Dünyanın büyük bölümünde
gelenekiere ve yasalara göre, vefatları ha linde anne babaların servetle­
rinin büyük bölümü , özellikle korku nç bir suç işlemedikleri takdirde ,
çocuklarına kalıyor. Yalnızca İ ngiltere ve sömü rgelerinde -tümü örf ve
adet hukuku ülkeleri- insanlar çocuklarına ne bırakacaklarını kendileri
belirliyorlar.
Makale ortalara doğru şöyle devam ediyor:

Bazı zenginler çocuklara para vermemenin de sorunla ra yol açabi-

103
leceğini be l i rtiyorl a r Biri şöyle diyor: "Çocukı;anız, babanızın bir sürü
.

parası olduğunu görüyorsanız ve siz o paranın yalnı zca çok az bir

bölümünü alıyorsanız, ortada bir gücenme olmayacağını bilemem . "
Washington'da , U . S . News & World Report'un genel yayın yönetmeninin
asistanı olarak ça l ı şan ve kamuda görevli bir hukukçu ile evli olan Susan
Buffett babasının duruşunun birlikte yaşaması zor bir dumm olduğunu
kabul ediyor. " Benim babam tanıdığım en dürüst , en ilkeli, en iyi insan­
larda n biri , " diyor. "Ve ben temelde ona katılıyomm. Ama birçok ebe­
veynin çoc ukla rı için bir şeyler ed i nmek i s ted iğin i bi l d iğ i nizde ve bütün
ihtiyacınız altı ay deniz kıyısında tatil yapmak değil mutfağa biraz çeki
düzen vermek için küçük bir miktar olduğunda , bu tuhaf geliyor. O bize
prensip gereği para vermez. Bütün hayatım boyunca babam bize bunu
öğretmeye devam etti. Tamam, artık dersimi öğrendiğimi düşünüyomm.
Belli bir noktada durabilirsin . "
Ve ilerleyen paragraflar:

Warren Buffett iş sahiplerine sevgili şirketlerinin kendi lerinde n son­

ra da a ile yönetiminde kalması için uğraşmamalarını tavsiye ediyor; şu
andaki aile dışı yönetimin onun vefatından sonra da Berkshire'ı idare
etmeyi sürdüreceğini düşünüyor. Bazı dummla rda tesadüfen varisierden
birinin şirketi yönetmeye en iyi aday olabileceğini kabul ediyor, ama
bunu çok düşük bir olasılık olarak görüyor. "Şampiyonluğa oynayacak
bir Ol i mpiyat takımı kurarken en iyi yol 20 yı l önce mada lya kazanmış
sporcuların kızlarını ve oğullarını bira raya top la m a k olabilir mi sizce? Sa­
dece yaşlı adam bazı şeyler başardı diye birini kayırıp pozisyon vermek
bir toplumun rekabeti açısından çılgınlıktır.

''Should You Leave lt All to the Children?"başlıklı makalenin tam met­

nini fortıme.comlbıiffettbook adresinde bulabilirsiniz.

104
Birl e ş m e için B-U-F-F- E -T-T harflerini tu ş l ayın
2 2 A ra l ı k 1 9 8 6

Newstrends bölüm ün den ·

Wall Street Journal'ın yayınladığı en garip iş ilanlarından birinde,

Berkshire Hathaway Inc . 'in 56 yaşındaki başkanı Warren E . Buffett, 3 1
Aralık 1 986 tarihinden önce satın almak üzere 1 00 milyon dolar v e üze­
rinde şirketler aradığını duyurdu . "Paramız var, " diyor Buffett, 47.000
dolarlık tam sayfaya yakın ilanda. "Olağanüstü hızlı hareket edebiliriz . . .
İlgileniyorsanız hemen arayın. "
Hızlı ha reket etmek istemesinin nedeni 1 Ocak'ta yürürlüğe girecek olan

vergi yasası . Kişilerin ödeyeceği sermaye kazancı vergisinin yüzde 20'den

% 28'e yükseltilmesi yeterince korkutucuyken, Buffett 31 Aralık'tan sonra

satmalan halinde sermaye kazançlannın % '52, ')'ine varan oranlarda vergi

ödeyebileceklerini harıdatarak şirket sahiplerini uyarıyor. Bir işletmenin sa­
tılması durumunda kumıniann ödemek zonında olduğu % 34 oranındaki
yeni sermaye kazancı vergisini ve kalan sermaye kazancından hissedarların
ödemekle yükümlü olduğu % 28'i hesaba katarak bu sonuca varıyor. Buf­
fett " Birçok şirketin zamana karşı yanşmak için nedeni var, " diyor.
Yine de telefona koşmadan önce, her şirketi almayacağını bilmelisi­
niz. İlana göre , şirketin "vergi sonrası gelirlerinin en az 10 milyon dolar,
tercihen daha yüksek" olması gerekiyor; ayrıca net kar/özkaynak oranı
iyi olmalı, hiç borcu olmamalı veya çok az borcu bulunmalı ve yönetimi
uygun olma lı. Aynı zamanda basit bir a landa faaliyet göstermeli: "İşin

içinde çok fa zla teknoloji varsa anlamayız . "

Edifor'ün notu: Bıiffett kimseyi bulamadı .

Fortune dergısınde kıSd haberlerın yer aldı�ı " Haber trendlerı · bölumu ( ( n . )

105
 Endeks vadeli sözleşmelerine ilişkin
e rk e n k o r k u l a r
7 A ra l ı k 1 9 8 7

Warren Buttett 'ın Kongre üyesi

John Dingeli Jr. 'a gönderdiği u yarı m ek t u b u

1987 yılının ekim ayı ortalarında borsada berbat bir satış haftası on­
dokuzu ncu Kara Pazartesi 'yi getirnıiş ve Dow Sanayi ortalaması % 22, 6
düşm üştü . Çöküşli n nedenleri yoğun biçimde araştınlırken, dikkatler
alım-satım izni henüz birkaç yıl önce çıkmış olan bir tü reve, S&P Endek.s
futures '/arına odak/anmıştı . Özellikle "portföy sigortası " stratejisi uygu­
layan kurımısal yatırımcılar S&P endeks Juture 'larını açığa satm ışlar,
onların bu işlemleri başka kuru msal yatırımcıları çekmiş, böylece piya­
sadaki panik büyüm üştü .
Bu ortamda, Buffett 'ın yıllar önce, 1982 'de gözetim ve inceleme alt
komisyonu başkanı olan Kongre üyesijohn Dingelljr. 'a (Michigan tem­
silcisi) yazdığı mektup birdenbire gü ndeme m ükemmel oturm uş ve bu da
Fortune 'un o mektubu yayınlaması için çok iyi bir neden oluştu rnıuştu.
Kongre o yıl hisse endeksierinin seviyelerine bağlı vadeli işlem sözleşme­
lerinin Chicago Ticaret Borsası 'nda alım-satımına izin verilip verilme­
mesini tartışıyordu . Dingeli bu plana karşıydı ve az sonra okuyacağınız
mektupla Buffett 'ın da karşı olduğunu öğrenm işti. İki adam birbirlerini
biraz ta nıyor/ardı; çünkü her ikisinin de eski Kongre üyesi olan babaları
arkadaştı . Fakat Howard Bıif.fett (Nebraska 'dan Cumhuriyetçi üye) koyu
m uhafazakiirdı, baba john Dingeli (Michigan 'dan Demokrat üye) ise
tam karşı kutuptaydı . Bu arka plana rağmen genç Dinge/1, genç Bıif­
fett 'tan hisse endeksi Jutures işlemlerinin neden kötü birfikir olduğunu
bir mektupla anlatmasın ı istemişti. Buffett titizlikle kaleme aldığı mektu-

10&
bıtnıt bitirirken şu ifadeyi kullanmıştı: "Bu ülkede ne hisse senedi piya­
sasıyla özdeşleştirilen lüzumsuz enstn"i man/ar/a ku mar oynayan daha
fazla insana ihtiyacımız var, ne de onlan bu na teşvik eden broker'lara . "
Dingeli ve Bıiffett kuşkusuz, bu tartışmanın kaybeden tarafı nda ol­
dular. Merc 'de S&P futures işlemleri Nisan 1982 de başladı ve 1 98 7 gibi
kriziere rağmen mantar m isali çoğaldı/ar. ilerleyen zamanlarda, spe­
külatör/erin görece küçük miktarlarda işlem yapabildikleri ve kısa za­
manda sözleşmelerin kralı baline gelen elektronik yavmsu, S&P E-mini
fiıtures 'lannın sahneye çıkmasıyla bu sözleşme gözden kayboldu . Mayıs
201 0 'da şimşekler çaktığında ve çok sayıda yatınnıcıyı dehşete düşürdü­
ğünde E-mini sözleşmeler hacim içinde dev bir pors�yonu temsil ediyor­
lardı .
Bu.ffett 'ın Kongre üyesi Dingel/ 'a 1 982 yılında gönderdiği mektubu
aşağıda okuyabilirsiniz. - CL.

B
u mektup hisse senedi endeksieriyle bağlantılı her türden fu­
ture piyasasının muhtemel kaynaklanna dair yorumlar içeri­
yor. Bu yorumla ilgili arkaplanım, birkaç yılı broker'lık olmak
üzere yatırım işinin çeşitli alanlarında 30 seneyi bulan fiili çalışınama
dayanıyor. Son 25 yıldır finansal analist olarak çalışmaktayım ve halen
toplam değeri 600 milyon doları aşan bir hisse senedi portföyünün tek
sorumlusuyum.
Yatırım işinde veya spekülatif piyasalarda gelişmeleri kesin olarak
tahmin etmek imkansızdır ve tahmininin kesin olduğunu iddia eden her­
kese temkinle yaklaşılması gerekir. Aşağıda yazdıklarımın makul heklen­
tiler olduğunu düşü nüyorum.

ı. Hisse endeksi future sözleşmesi gerçek yatırımcının riski azalt­

ma çabalarına yardımcı olmak gihi bir rol oynayabilir. Bir yatı­

rımcı oldukça mantıklı bir düşünceyle, değerinin altında işlem
gören menkul değerleri belirleyebileceği sonucuna varabilir;
fakat aynı zamanda hisse senedi piyasasının kısa vadeli hare­
ketlerini tahmin etme yeteneğine hiçbir şekilde sahip olmadığı
sonucuna da varabilir. Yatırım yönetimindeki şahsi çabalarımı

107