BỆNH VIỆN ĐA KHOA NGỌC HỒNG

KHOA XÉT NGHIỆM Mã số: SOP-QTKTGLU-01

Phiên bản: 1.0
SOP KỸ THUẬT XÉT NGHIỆM GLUCOSE Ngày ban hành: 15/10/2020
HUYẾT THANH

Người biên soạn Người xem xét Người phê duyệt

Họ
CNXN.Nguyễn Thị Phương Nhi Ths. Nguyễn Hữu Thuận
tên

Ký
tên

Ngày 01/10/2020 03/10/2020 15/10/2020

THEO DÕI SỬA ĐỔI TÀI LIỆU

Mã tài liệu Nội dung xem xét/sửa đổi Ngày sửa Người sửa

Tài liệu nội bộ

 Quy Trình kỹ thuật Xét Nghiệm Glucose trong huyết thanh

Phiên bản 1.0 Mã số: SOP-QTKTGLU-01

1. Mục đích
Hướng dẫn cho KTVXN thực hiện đúng quy trình xét nghiệm Glucose trong huyết
thanh, đảm bảo sự thống nhất và tránh sai sót khi thực hiện xét nghiệm này.
2. Phạm vi
Áp dụng cho Phòng xét nghiệm thuộc Công Ty TNHH Bệnh Viện Đa Khoa Ngọc
Hồng.
3. Trách nhiệm
- KTVXN có tránh nhiệm thực hiện theo đúng SOP này.
- Trưởng khoa_ KTV Trưởng_nhân viên phụ trách máy có trách nhiệm giám
sát và kiểm tra chất lượng . Đảm bảo việc thực hiện theo đúng SOP này.
4. Định nghĩa và chữ viết tắt
- SOP( Standard operating procedures) : Quy trình thao tác chuẩn
- XN : Xét nghiệm.
- KTV : Kỹ thuật viên.
- HC: Hóa chất.
5. Nguyên lý
Glucose trong máu được định lượng dựa trên nguyên lý sau:
Hexokinase + Mg2+
Glucose + ATP Glucose-6-Phosphate + ADP

G6PDH

Glucose-6-Phosphate + NAD 6- Phosphogluconate + NADH

Glucose trong máu bị phosphoryl hoá bởi Hexokinase, cùng sự hiện diện của ATP
và ion Magie để tạo thành Glucose-6-Phosphate và ADP. Sau đó Glucose-6-
Phosphate dehydrogenase sẽ oxid hóa G-6-P thành 6- Phosphogluconate, đồng thời

Ngày ban hành 15/10/2020 Trang2/7

 Quy Trình kỹ thuật Xét Nghiệm Glucose trong huyết thanh

Phiên bản 1.0 Mã số: SOP-QTKTGLU-01

khử NAD thành NADH. 1µmol NADH sinh ra ứng với 1µmol Glucose bị tiêu thụ.
NADH hấp thu ánh sáng ở bước sóng 340nm và được đo bằng phương pháp quang
phổ kế.
6. Trang thiết bị và vật tư
- Máy xét nghiệm sinh hóa HITACHI 911.
- Máy ly tâm thường
- Pipette
- Đầu côn
- Máy vi tính, máy in
- Hóa chất : HC _ Glucose
7. Kiểm tra chất lượng.
7.1. Kiểm tra hằng ngày
- Thực hiện nội kiểm tra #3-4 ngày/lần.
- Tất cả các giá trị của mẫu chuẩn phải lưu vào sổ nội kiểm tra sinh hóa.
- Chỉ trả kết quả khi mẫu chuẩn được kiểm tra chất lượng thường ngày nằm
trong phạm vi chấp nhận được.
7.2. Kiểm tra định kỳ
- Chạy chuẩn máy(Calibrtion) mỗi tuần , sau khi thay đổi một lô thuốc thử
mới hoặc sau khi bảo trì sự cố.
- Tham gia ngoại kiểm tra theo lịch của trung tâm kiểm chuẩn Đại Học Y
Dược Hồ Chí Minh.
8. An toàn
- Áp dụng các biện pháp an toàn chung khi xử lý mẫu và thực hiện xét nghiệm
theo quy trình xét nghiệm.
- Có các trang bị bảo hộ: khẩu trang, găng tay, kính bảo hộ,ủng, mũ bảo hộ.
- Xem tất cả các mẫu thử như là nguồn nhiễm.

Ngày ban hành 15/10/2020 Trang3/7

 Quy Trình kỹ thuật Xét Nghiệm Glucose trong huyết thanh

Phiên bản 1.0 Mã số: SOP-QTKTGLU-01

- Thực hiện nguyên tắc An toàn sinh học trong PXN.

9. Nội dung thực hiện
9.1. Lấy và bảo quản bệnh phẩm
- Nghiệm phẩm 2 – 4 ml đựng trong ống nắp đên hoặc đỏ có hạt. có chứa chất
chống đông Heparin/citratte được quay ly tâm 2000 vòng /5-10 phút.
- Không nhận mẫu :
+ Nghiệm phẩm lấy không đúng ống xét nghiệm.
+ Lấy quá ít hoặc sau khi quay ly tâm bị tiêu huyết.
9.2.Quy trình xét nghiệm
- Kiểm tra thuốc thử, dung dịch rửa máy
- Thực hiện nội kiểm tra chất lượng
- Thực hiện chạy control khi đường chuẩn hết hạn sử dụng, đổi Lot thuốc thử
mới, hoặc control không đạt.
- Đặt mẫu vào vị trí trên mâm
- Cài đặt, vận hành máy như mô tả trong tài liệu SOP hướng dẫn sử dụng máy
XN sinh hoá Hitachi 911 ( Phiên bản 2.0, mã số: SOP-QTKTSH-02, ban hành
ngày 25-10-2020).
10. Diễn giải kết quả và báo cáo.
- Trị số bình thường :3.9 – 6.4mmol/L( 60 – 110 mg/dl).
- Glucose trong máu tăng trong :
+ Tiểu đường do tụy ( tụy giảm tiết insuline )
+ Giảm insuline
+ Tăng đường huyết thứ phát : hội chứng Cushing ( cường vỏ thượng thận) ,
u tủy thượng thận, viêm tụy, suy thận, một số bệnh gan, chấn thương hoặc do
phẩu thuật.
+ Một số trường hợp khác : tiêm Adrenalin, tâm chấn, . . . .

Ngày ban hành 15/10/2020 Trang4/7

 Quy Trình kỹ thuật Xét Nghiệm Glucose trong huyết thanh

Phiên bản 1.0 Mã số: SOP-QTKTGLU-01

- Glucose máu giảm trong :

+ Bệnh tuyến tụy tạng: quá sản đơn thuần, cường insiline, viêm tụy, thiếu
glucagon.
+ Bệnh nội tiết: giảm năng giáp,giảm năng yên, giảm Adrenaline, giảm năng
vỏ thượng thận ( Addison ).
+ Bệnh gan : viêm gan cấp nhiếm khuẩn, nhiểm độc, xơ gan, vàng da nặng,
ung thứ nguyên phát hay di căn.
+........
- Kết quả xét nghiệm được trả theo phần mềm xét nghiệm in trên máy vi tính.
11.Lưu ý ( cảnh báo )
- Đối với những mẫu có kết quả bất thường hay vượt quá giới hạn đo của máy,
ta phải tiến hành pha loãng mẫu bệnh phẩm, kết quả nhân với hệ số pha
loãng.
- Kiểm tra tên tuổi bệnh nhân trên phiếu chỉ định phải trùng với ống máu cần
thực hiện xét nghiệm.
- Bệnh nhân phải được chuẩn bị tốt về chế độ ăn uống trước khi lấy máu ( nhịn
ăn khoảng 6 – 8 tiếng trước khi thực hiện XN )
- Mẫu bệnh phẩm để quá lâu, bị tan huyết sẽ ảnh hưởng đến nồng độ Glucose
trong máu .
- Theo dõi chặt chẽ chất lượng thuốc thử, dung dịch chuẩn.
- Giám sát kỹ công tác bảo dưỡng định kỳ máy móc, đặc biệt các thiết bị làm
ảnh hưởng tới phương pháp đo quang như : bóng đèn, kính lọc, cuvett,. . . ..
12.Lưu hồ sơ
Kết quả xét nghiệm được lưu trữ trên phần mềm quản lý khoa thuộc hệ thống
quản lý chung của bệnh viện.
13. Tài liệu liên quan.

Ngày ban hành 15/10/2020 Trang5/7

 Quy Trình kỹ thuật Xét Nghiệm Glucose trong huyết thanh

Phiên bản 1.0 Mã số: SOP-QTKTGLU-01

- Quy trình sổ tay lấy mẫu

- Sổ tay an toàn sinh học.
14.Tài liệu tham khảo.
- SOP hướng dẫn sử dụng máy sinh hoá HITACHI 911 ( Phiên bản 2.0, mã số:
SOP-QTKTSH-02, ban hành ngày 25-10-2020).

- Hoá sinh lâm sàng ( ĐHYD TP HCM- Khoa Y-Bộ Môn Hoá sinh-2005 ).

Ngày ban hành 15/10/2020 Trang6/7