PANANALIKSIK REVIEWER
Nangangailangan ng tiyaga at hindi
MODYUL 1 (ANG PANANALIKSIK)
Anopheles - ang pinakanakakamatay na insekto sa
buong
mundo
- 300 milyong kaso ng malaria kada taon
Antibiotic - na Ilosone ay galing sa pangalan ng IloIlo
KAHULUGAN NG PANANALIKSIK
 Vizcarra (2003), ang pananaliksik ay isang
sistematiko, kontrolado, empiriko, at kritikal na
pag-imbestiga sa haypotetikal napahayag.
 Atienza, et al. (1996), ang pananaliksik ay
matiyaga, maingat, sistematiko, mapanuri, at
kritikal na pagsisiyasat o pag-aaral tungkol sa
isang bagay.
 Sauco (1998), ito ay isang pamamaraang
sistematiko, pormal at masaklaw na
pagsasagawa ng pagsusuring lohiko at wasto.
 Sanchez (1998), ito ay puspusang pagtuklas at
paghahanap ng mga hindi pa nalalaman.
 Sevilla (1998), ang pananaliksik ay paraan ng
paghahanap ng
teorya, pagsubok sa teorya.
 Semorlan (1999), mapanuri at kritikal na pag-
aaral ukol sa
isang isyu.
 Alejo, et al. (2005), batay sa ensayklopedya, ang
pananaliksik
ay isang aktibo, matiyaga, at sistematikong
proseso ng pagsisiyasat.
 Ordoñez, et al. (2007), ang pananaliksik ay
pahayag sa mataas
na lebel ng pagsusulat.
MGA KATANGIAN NG PANANALIKSIK BEST (1981)
1. Ito ay sumasaklaw sa pangangalap ng mga
bagong datos o impormasyon.
2. Nakatuon sa pagbibigay-kalutasan sa isang
suliranin.
3. Kadalasang nilalapatan ng maingat na
pamamaraan at lagging gumagamit ng mga
lohikal na pagsusuri.
4. Nangangailangan ng kasanayan, katapangan, at
lakas ng loob.
5.
pagmamadali ng mga gawain.
Praktikal na Katangian ng Pananaliksik (Ordoñez, 2007)
 Orihinal na akda ang pananaliksik.
 May sistema ang pananaliksik.
 Hindi mahirap kalapin ang mga datos na pag-
aaralan.
 Hindi magastos ang paksa.
 Ideyal ang pananaliksik kung ang mga datos ay
abot-kamay.
 Makatotohanan ang pananaliksik.
 Pagsusuri na maaaring kuwantitatibo o
quantitative, at kuwalitatibo o qualitative.
KUWALITATIBONG PANANALIKSIK
 binibigyang-pansin ang pagpapatoo ng
kahalagahan sa sarili.
 Iniaayon ang pagsusuri sa mga teorya o
pagdulog pampanitikan na aangkop sa
paksang pinag-aaralan.
 Ibatay ito sa pormalistiko,
sosyolohikal, sikolohikal, historikal, at iba
pang pagdulog.
 Makikita ang kritikal na pagsusuri sa mga
dokumentong
nakuha na magiging batayan sa pagbibigay
ng kongklusyon.
MAY IBANG PANANAW RIN SINA ALEJO, ET. AL. (2005)
HINGGIL SA KATANGIAN NG
PANANALIKSIK.
 Ang pananaliksik ay kontrolado.
 Ang pananaliksik ay empirikal.
 Ang pananaliksik ay walang kinikilingan at
lohikal.
CONSTANTINO AT ZAFRA (W.P.) ANG MGA
SUMUSUNOD NA KATANGIAN NG PANANALIKSIK:
 pagiging obhektibo - walang
kinikilingan o di-kumikiling na mga batis ng
kaalaman.
 dapat marami at iba-iba ang mga ginagamit na
datos.
 gumamit ng angkop na pamamaraan o
metodolohiya.
 tamang pagdokumento sa mga materyales.

KAHALAGAHAN NG PANANALIKSIK
 Benipisyong edukasyonal. - guro upang maging
gabay niya ang mga natuklasan at
mapagtagumpayan niya ang kaniyang
epektibong pagtuturo.
 Benepisyong propesyonal - Nakapaggagalugad
at nakapaghahanda ka para sa iyong karera.
 Benepisyong personal - napapaunlad mo ang
iyong pagiging analitikal, at kritikal na pag-iisip.
 Benepisyong Pambansa - tungkulin sa
paghubog ng kinabukasan ng isang bansa.
 Benepisyong pangkaisipan - nadaragdagan ang
iyong kaalaman at
pagkatuto.
 Benepisyong pangkatauhan - Nahahasa rin ang
iyong kagalingan sa pakikipagkapwa-tao.
MGA LAYUNIN NG PANANALIKSIK
1. Mabigyan ng kasiyahan ang kuryosidad ng tao.
2. Mabigyan ng mga kasagutan ang mga tiyak na
katanungan.
3. Malutas ang isang partikular na isyu o
kontrobersiya.
4. Makadiskubre ng mga bagong kaalaman.
5. Maging solusyon ito sa suliranin.
6. Mapaunlad ang sariling kamalayan sa paligid.
7. Makita ang kabisaan ng umiiral o ginagamit na
pamamaraan at estratehiya sa pagkatuto ng
mga mag-aaral.
8. Magbigay ng bagong interpretasyon sa lumang
ideya.
9. Manghamon sa katotohanan o pagiging
makatwiran ng isang tanggap o
pinapalagay na totoo o makatotohanang ideya.
10. Magpatunay na makatotohanan o balido ang
isnag ideya, interpretasyon,
paniniwala, palagay, o pahayag.
11. Mabatid ang lawak ng kaalaman ng mga mag-
aaral sa isang partikular na
bagay.
MODYUL 2 (ANG MANANALIKSIK)
MGA KATANGIAN NG MANANALIKSIK (ALEJI, ET AL
2005)
 Ang mananaliksik ay sadyang nakikisangkot.
 Ang isang mananaliksik ay mapursige, malakas
ang loob, mapanuklas.
IBA PANG KATANGIAN NG MANANALIKSIK AYON KINA
CONSTANTINO AT ZAFRE (W.P.) AT
ORDOÑEZ ET AL. (2007)
1. MATIYAGA
2. MASIPAG - Ang tamad na
mananaliksik ay walang natatapos.
3. MASIGASIG - kailangang pagtiyagaan at
pagsikapang makuha ang mga aklat, dyornal,
magasin, tesis, at disertasyon na makatutulong
sa pagksang pagaaralan.
4. MASINOP - sikapin mong maging maayos at
organisado ang
pagtatala ng mga impormasyon.
5. MASISTEMA - Dapat na nakaprograma ang lahat
ng gagawin mo sa pananaliksik.
6. MAPARAAN – Kailangan marunong dumiskate
7. MAGALING MAGSIYASAT - Maging maingat sa
pagsiyasat ng mga impormasyong kakailanganin
8. MAY PANANAGUTAN - Ang mga awtoridad o
eksperto at ang mga manunulat na ginamit sa
pananaliksik ay dapat kinikilala.
9. DISIPLINADO - Nagiging magalang sa mga
kausap at laging pinaiiral ang
diplomasya
10. MAHALUBILO - hindi ka dapat nahihiya o
natatakot na makisama sa ibang kultura.
11. MAGALING SA KOMUNIKASYON - nakikinig ka
sa iba at inaanalisa mo
ang bawat usapin
12. OBHETIBO - hindi ka dapat maging bias-- dapat
WALA kang kinikilingang panig.
13. MAY PAG-IISIP NA KRITIKAL O “CRITICAL
MIND” - kailangan ang malalim at masusing
pagsusuri sa mga resulta, paraan at
interpretasyon
14. PAGIGING BUKAS – bukas ang isip sa
pagtanggap ng suhestiyon
15. PASENSYOSO – masalimuot ang pananaliksik
kaya dapat maging pasensyoso
16. ETIKAL - Mahalagang may respeto ka sa mga
taong nakapaligid
17. MAINGAT - Maging maingat sa lahat ng bagay,
lalo na ang katotohanan na mahirap itong
pasubalian kung ito’y napapatunayan ng mga
ebidensiya. I
18. ANALITIKAL - Suriin mo nang husto ang mga
datos at interpretasyon.
MGA TUNGKULIN AT RESPONSIBILIDAD NG
MANANALIKSIK
 May panimulang kaalaman kung paano
isinasagawa ang pananaliksik.
 Maalam at marunong pumili ng
napapanahong paksa para sa pananaliksik.

 Binibigyan ng kahulugan ang suliranin ng
pananaliksik.
 Marunong pumili ng impormasyong
kailangan at mahalaga sa ikalulutas ng mga
suliranin.
 Kumilala ng mga palagay o hinuhang may
kinalaman sa suliranin ng pananaliksik.
 May kakayahang lumikha ng makabuluhang
palagay o hinuha.
 Maalam sa pagtataya sa kahalagahan ng
nabuong kongklusyon.
 Nabibigyan ng sapat na pagkakataon ang
sarili na mapaunlad ito.
 Masipag magsagawa ng mga bagong
saliksik.
 Maalam at sumusunod sa etika ng
pagsusulat.
MGA ETIKA SA PAGSULAT NA DAPAT MALAMAN NG
MANANALIKSIK
 PLAGIARISM - Atienza (w.p.), ang plagiarism ay
a) tuwirang paggamit ng orihinal na termino o
salitang hindi ginagamitan ng bantas na panipi
at hindi binanggit ang pinaghanguan; pagtangal
ng citation.
 INTELLECTUAL PROPERTY RIGHTS - Sa libro ni
Vincenter Amador na pinamagatang Intellectual
Property
Fundamentals (2007), mga gawang
pinoprotektahan na binanggit sa Section 172 ng
IP code.
1. libro, polyeto, artikulo at iba pang
sulatin
2. pahayagan at peryodiko
3. Sulat
4. komposisyong musical na may sulat o
wala etc.
KUNG KAYA’T BILANG ISANG ISKOLAR, ANG
PINAKAMAINAM NA GAWIN AY ANG
KILALANIN AT BIGYANG-PAGGALANG KUNG KANINO
MAN KINUHA ANG MGA KASISIPAN GAYA NG MGA
SUMUSUNOD:
1. PAGBIBIGAY NG LAHAT NG IMPORMASYON -
layunin ng proposal ay upang matulungan ang
iba na unawain ang
anumang planong gawin sa pananaliksik.
2. PAGMANUPAKTURA NG MGA IMPORMASYON
- maraming pagkakataong
nabubuyo o nauudyukan ang mananaliksik na
lokohin ang mga hawak na datos (gumawa sa
halip na mangolekta ng mga datos) at
palsipikahin ang
datos (pakialaman upang lumitaw ang nais
palitawin).
MODYUL 3 (URI NG PANANALIKSIK)
PANGKALAHATANG URI NG PANANALIKSIK
1. Basic Research o Theoritical Research -
pananaliksik na para lamang sa
pangkaragdagang kaalaman.
 Ayon kina Graziano at
Raulin (2000), ito ay nadisenyo upang
madagdagan ang pag-unawa sa mga
dating kaalaman
ngunit walang partikular na layong
praktikal.
 Fox (1969), masubok o makabuo ng
teorya na ang adhikain ay makapagtatag
ng prinsipyong pangkalahatan.
 Calderon at Gonzale (1993), malinang
ang mga teorya at
prinsipyo.
2. Applied Research o Practical Research - layunin
nito ay hindi lamang makakalap ng mga
kaalaman, kundi magkaroon ng
aplikasyon ng mga kaalaman o aplikasyon ng
pure research.
 Gay (1976), layunin nitong maisagawa,
masubukan, at mabigyan ng
ebalwasyon ang paggamit ng teorya.
3. Aksiyong Pananaliksik o Action Research - Ito
ang uri ng pananaliksik na may mabilisang
solusyon ng problema. Ginagamit ang lahat ng
prinsipyo ng agham para makahanap ng
solusyon.
ANO ANG PINAKAMAINAM NA PANANALIKSIK?
 Walang superior o inferior sa mga uri ng
pananaliksik.
MGA URI NG PANANALIKS
1. Palarawan o Descriptive - , binibigyang-pansin
ang mga pangkasalukuyang ginagawa,
pamantayan, at kalagayan.
Hal: Pag-aaral sa mga suliranin ng mga mag-
aaral na naninirahan sa mga
boarding houses at ang nagiging epekto nito sa
kanilang pag-aaral.
2. Eksperimental - Binibigyang-diin sa uring ito ang
hinaharap at kung ano ang mangyayari.
Hal: Eksperimentong gagawin ng isang guro
upang malaman niya kung aling
paraan ng pagtuturo ang gagamitin upang
 madaling matuto ang
kaniyang mga mag-aaral. Susubok siya ng iba’t
ibang paraan ng
pagtuturo.
3. Pangkasaysayan o Historical - Sinusuri
rito ang mga pangyayari, ang pag-unlad, ang
mga dahilan ng bagay-bagay at sanhi at bunga.
Hal: Pag-aaral ukol sa pag-unlad ng ating
Pambangsang Wika.
4. Pag-aaral sa isang kaso o Case Study - isang
malawak na pag-aaral sa isang aklat, pangyayari,
karanasan. Kakaunti lamang ang mga sangkot na
respondent ngunit, pinakamahalagang bahagi
nito ay ang malalim na pagsusuri sa isang kaso.
Hal: Pag-aaral ukol sa kaso ng isang sugapa sa
ipinagbabawal na gamot na
naging dahilan ng pagkapasok niya sa
Rehabilitation Center.
5. Genetic Study - May kaugnayan ito sa agham at
kaugaliang pantao, tinitimbang o sinusuri ang
mga epekto ng mga x at y chromosomes.
Hal: Pag-aaral sa yugto ng pagdadalaga o
pagbibinata ng isang tao.
6. Pamamaraang nababatay sa pamantayan o
Normative - Madaling makilala ang uri ng
pananaliksik na ito dahil laging may
pinaghahambingang
batayan o norm sa mga resulta.
Hal: Paghahambing ng nagampanan sa Ingles ng
Ikatlong Baitang sa
Elementarya sa isang dibisyon sa Pambansang
Pamantayan sa Ingles ng
mga ng mga nasa Ikatlong Baitang.
7. Hambingang Pamamaraan o Comparative
Study - ang paghahambing sa mga resulta ay
hindi sa isang pamantayan o norm kundi sa iba
pang resulta ng isinagawang pagaaral.
Hal: Ang pag-aaral sa bunga ng edukasyon sa
mga mag-aaral ng RBEC at K-12 Kurikulum.
8. Behavioral Research - May kaugnayan ito sa
pag-aaral sa gawi o pag-uugali ng isang tao.
 Paniniwala na ang layuning
pangkaalaman nito ay nakukuha sa
pamamagitan ng
maingat at sistematikong pagsukat at
obserbasyon.
Hal: Ang pag-aaral tungkol sa gawi ng mga
mag-aaral na kumukuha ng
asignaturang Filipino na nasa unang baitang
ng tersaryo.
9. Phenomenological Research – batay sa mga
paniniwala ng mga tao at ginagawa nila ayon sa
kanilang iniisip.
Hal: Ang pag-aaral tungkol sa kulturang
Manobo.
10. Communication Research - pananaliksik na
nakapokus sa pag-iimbestiga sa limang
elemento ng komunikasyon.
1. control analysis (source) na tungkol sa
pagganap ng tagapagsalita.
2. content analysis (message) na tungkol sa
katangian ng mensahe, manipestasyon ng
lawak ng paksa.
3. media analysis (channel) na tungkol naman
sa bentahe ng media.
4. audience analysis (receiver) na tungkol sa
gawi ng mga tagapakinig.
5. impact analysis (effect) na tungkol naman
sa kasalukuyang tungkulin ng media sa
komunidad.
Mga Ilan Pang Uri ng Pananaliksik at
Klasipikasyon ng mga Ito. PARTIKULAR NA
LAYUNIN (CALDERON AT GONZALES, 1993):
1. Prediktibo o Prognostik - Layunin
nitong makita ang operasyon sa
hinaharap ng mga baryabol sa ilalim
ng
imbestigasyon.
2. Direktiba - Isinasaad dito kung ano
ang dapat gawin base sa mga
resulta ng pag-aaral.
3. Iluminatibo (Illuminative) - Ito ay
patungkol sa interaksiyon ng mga
bumubuo ng mga baryabol na
iniimbestigahan.
AYON SA MALAWAKANG LAYON. ITO NAMAN ANG
MGA URI NG PANANALIKSIK:
1. BASIC O PURE RESEARCH - Ginagamit ang
pananaliksik na ito sa sikolohikal at
sosyolohikal na aspekto.
2. APPLIED RESEARCH - Ito ay aplikasyon ng
teorya o prinsipyong nabuo.
AYON SA LEBEL O ANTAS NG IMBESTIGASYON:
 Eksploratori - Pinag-aaralan ng
mananaliksik ang mga baryabol na may
tuwirang kaugnayan sa isang tiyak na
sitwasyon.
 Deskriptib - Pinag-aaralan ng
mananaliksik ang relasyon ng mga
baryabol.
 Eksperimental- Pinag-aaralan ng
mananaliksik ang epekto ng mga
baryabol sa bawat isa.

AYON SA PAGPILI NG MGA KASAGUTAN SA PROBLEMA:
 Ebalwasyon - Ito ang mga posibleng
aksiyon sa pag-aaral kung saan pinipili
ng
mananaliksik ang pinakamahusay na
paksa.
 Debelopmental - Ang tuon ng pansin ay
sa mga resulta at nililinang ang
pinakamainam na
instrumento.
AYON SA NILALAMAN NG ESTADISTIKA:
 Kuwantitatibong pananaliksik
(Quantitative Research) - Ito ay
ginagamitan ng inferential na
estadistika.
 Non-quantitative research - Ito ay hindi
ginagamitan ng estadistika o quantity na
walang kantidado o zero.
AYON SA INILAANG ORAS O TIME ALLOTMENT:
 Historikal - Inilalarawan at binabakas
nito ang nakaraang pangyayari.
 Deskriptib - Inilalarawan ang “ano” o
kaya’y nagbibigay ng kasalukuyang
kalagayan ng datos.
 Eksperimental - Inilalarawan ang
hinaharap o kung ano ang mangyayari.
AYON SA URI NG PAGSUSURI O ANALISIS:
 Analitikong dulog o Analytical
Approach - Sinusubukang tukuyin at
ihiwalay ng mananaliksik ang mga
component.
 Dulog na Holistic o Holistic Approach -
Inuumpisahan sa kabuuan ang
sitwasyon at binibigyang pansin ang
Sistema.
AYON SA LAWAK O SAKOP:
 Aksiyong pananaliksik o action
research - Ginagawa ang aksiyong
pananaliksik sa isang maliit lamang na
aspekto dahil nais mabigyan ng agarang
solusyon.
IBA’T IBANG URI NG ACTION RESEARCH
 Praktikal - Layunin nitong tukuyin ang
mga tiyak na suliranin.
 Participatory - Kilala rin itong
collaborative research.
HAKBANG SA ACTION RESEARCH:
1. Kilalanin ang suliranin at katanungan.
2. Kunin ang mahahalagang impormasyon
upang masagot ang mga tanong.
3. Suriing mabuti at bigyan ng pakahulugan
ang mga impormasyong nakalap.
4. Bumuo ng action plan.
MODYUL 4 (PROSESO NG PANANALIKSIK)
MGA HAKBANG NA DAPAT MONG SUNDIN SA
PANANALIKSIK:
1. Pumili at maglimita ng paksa
 Pumili ka ng isang paksang
kinawiwilihan
 Magkaroon ng sapat na
sangguniang babasahin
 Pumili ka ng paksang hindi magiging
malawak at masaklaw (5, 000 na
salita)
 Pumili ka ng paksang maaaring
lagyan ng kongklusyon
ATIENZA SA PAGBANGGIT NINA ALEJO, ET AL. (2005),
PAMANTAYAN SA UNANG HAKBANG
NGPANANALIKSIK:
1. Panahon - maging malinaw sa mananaliksik ang
saklaw ng panahon.
2. Edad - Isaalang-alang kung ano ang edad ng
populasyon o tagatugon.
3. Kasarian - kailangang matiyak ang mga kasarian
ng populasyong.
4. Pangkat na kinabibilangan - Tukuyin ang
pangkat na kinabibilangan ng iyong populasyon
(estudyante, prppesyonal, bata o matanda).
5. Anyo o uri - Kung pananaliksik pampanitikan,
kailangang tukuyin ang uri o genre ng susuriin.
6. Perspektiba - tumutukoy sa iba’t ibang
pagtingin o pananaw sa paksang pinag-aaralan.
7. Lugar
2. Magsagawa ng pansamantalang balangkas.
 Ilahad sa isang pahayag o pangungusap
ang nais pag-aralan hinggil sa paksa.
 Ilahad ang layunin ng pananaliksik.
 Itala o ilista ang mga tanong ukol sa
paksa.
 Pangatwiran ang importansya ng paksa.

3. Magtala ng mga sanggunian o bibliograpiya
4. Mangalap ng datos
Dalawang uri ng Paghahanguan ng Datos:
 Pangunahing Datos - matatagpuan
dito ay nagmumula sa tuwirang
pinanggagalingan ng
impormasyon.
Sekundaryang Datos - Tumutukoy
ito sa mga datos na kinalap mula sa
mga aklat etc.
5. Bumuo ng konseptong papel
MAY MGA ELEMENTONG BBUMUBUO NG
KONSEPTONG PAPEL
 Saligang katwiran o Rasyunal -
Tumatalakay ito sa pagpapaliwanag
tungkol sa paksa at kung bakit ito’y
napagtuunan ng
pansin.
 Layunin - Inilalahad dito ang
kaukulang mga tanong na
nagsisilbing suliranin ng pag-aaral.
 Metodolohiya - Dito ipinaaalam ang
paraang gagamitin sa kabuuan ng
tala.
 Output o Resulta - Dito inaasahan
ang bunga ng pananaliksik.
6. Gumamit ng Dokumentasyon
gamit ng dokumentasyon ayon kina Alejo
et al., (2005):
 Pagkilala sa pinagkunan ng datos o
impormasyon.
 Paglalatag sa katotohanan ng
ebidensiya.
 Pagbibigay ng cross-reference sa
loob ng papel.
 Pagpapalawig ng ideya.
MGA ALITUNTUNIN SA PAGGAMIT NG PARENTETIKAL
NA SANGGUNIAN (AYON KINA ALEJO ET AL., 2005)
 Pahina na lamang ang banggitin kung nabanggit
na ang awtor sa mismong teksto.
 Kung higit sa isa ang awtor (ngunit hindi sobra
sa tatlo), banggitin ang pangalan ng lahat ng
may akda.
MGA DAPAT TANDAAN SA PAGBABANTAS
 Inilalagay ang talang parentetikal pagkatapos ng
salita o ideyang hinalaw.
MGA GABAY SA PAGSULAT NG PINAL NA
PANANALIKSIK
 Pag-isipang mabuti ang mga ideya o konsepto
na kailangang isama sa sulating pananaliksik.
 Ipalimbag ang sulating pananaliksik at iharap ito
sa iyong guro o tagapayo.
MGA BAHAGI NG PANANALIKSIK
1. Panimulang mga impormasyon
 Pahinang Pamagat
 Liham Pagkilala at Pagtanggap sa Pananaliksik
Bilang Bahagi ng Kurso
 Pagkilala, Pasasalamat, at Paghahandog
 Talaan ng Nilalaman
 Talaan ng mga Talahanayan
2. KATAWAN NG PANANALIKSIK
KABANATA 1: SULIRANIN
 a. Rasyunal o Saligang Katwiran ng Pag-
aaral
 b. Balangkas Konseptuwal at teoretikal
 c. Paradigma ng Pag-aaral
 d. Paglalahad ng mga Suliranin
KABANATA 2. METODO AT PAMAMARAAN
 a. Disenyo at Metodo
 b. Populasyon at Lugar ng Pananaliksik
 c. Kasangkapan sa Pangangalap ng
Datos
 d. Paraan ng Pangangalap ng
Impormasyon
 e. Kahusayan ng Pagsubok
 f. Pagsusuri ng mga Nakalap na Datos
KABANATA 3. PAGLALAHAD, PAGSUSURI, AT
PAGPAPAKAHULUGAN NG MGA DATOS
KABANATA 4. BUOD, KONGKLUSYON, AT MGA
REKOMENDASYON
a. Buod ng mga Kinalabasan
b. Kongklusyon
c. Mga Tagubilin o Rekomendasyon
TALAAN NG MGA SANGGUNIAN
a. Aklat
b. Magasin
c. Mga Di-nalathalang Babasahin na Tesis o Disertasyon
d. Internet
APENDISES
a. Liham na humihingi ng pahintulot sa pagsasagawa ng
pag-aaral
b. Talatanungan (Questionnaire-Checklist)
c. Talaan ng mga Katanungan sa Pakikipanayam
RESUME O CURRICULUM VITAE
1. Pahinang pamagat o title page
Ang pahinang ito ay nararapat na maglaman ng
mga sumusunod:
a. Pamagat ng pananaliksik
Ang pamagat ay kailangang maikli ngunit
nagsasama sa mga sumusunod na tatlong
elemento:
 Mga kasangkot sa isinasagawang
pananaliksik
 Kaugnayan ng pananaliksik sa mga
kasangkot
2. Liham ng pagkilala at pagtanggap sa
pananaliksik bilang bahagi ng kurso.
 naglalaman ng pahayag ng gurong
tagapayo ng pananaliksik
3. Pagkilala, pasasalamat, at paghahandog
 pahina para sa pagkilala ay naglalaman
ng pangalan ng mga taong nais bigyan
ng pagkilala ng mananaliksik
4. Talaan ng mga nilalaman
 naglalaman ng anim
hanggang sampung pahina
 nakatala ang
laman ng pag-aaral at kung saang
pahina matatagpuan ang bawat paksa.
5. Talaan ng mga talahanayan
 mga grapikong pantulong tulad ng
grapiko at talahanayan ay isa-isang
nakatala ayon sa bilang ng
pagkakasunod-sunod
MODULE 5: ANG SULIRANIN
ANG SULIRANIN NG PANANALIKSIK
Ano nga ba ang suliranin sa pananaliksik?
 isang nararamdamang pangangailangan,
o isang katanungang nangangailangan
ng solusyon.
Paano mo makikilala ang suliranin sa pananaliksik?
 Magbasa ka ng mga kaugnay na
literature
 Dumalo ka sa mga
palihan/komperensjya o workshyap
 Magtanong ka sa rnga pantas o
dalubhasa
Ano-ano ang mga konsiderasyon sa pagpili ng suliranin
sa pananaliksik?
 Ito ba’y nasa salik na eksternal at personal na
batayan?
 May kapasidad ka ba upang matapos ang pag-
aaral?
kailangan ding isaalang-alang mo ang iba
pang batayang makatutulong sa pagpili ng suliranin:
 a. bago ang paksa
 b. may pagkukunan ng datos
 c. kwalipikasyon ng mananaliksik
 d. kahalagahan ng paksa
 e. saklaw ng panahon
 f. may pagkukunan ng mga kagamitan
ilang katangian ng mabuting suliranin sa pananaliksik na
dapat mong isaalangalang:
 Dapat na maging libre Ito sa legal o moral na
balakid.
 Mahalaga na may interes ka rito.
 Dapat ay hindi pa Ito lubhang nasaliksik.
 Ito ay da pat na nagtataglay ng bagong kaisipan.
Para mas madaling matandaan, nagbigay sina Calmorin
at Calmorin (2006) ng akronim para
sa katangian ng problema.
S= Specific —> Tiyak na nailahad ang mga problema
M= Measurable —> Madaling masukat sa pamamagitan
ng mga instrumentong gagamitin sa pananaliksik sa
pagkalap ng mga datos
A= Achievable —> Kayang abutin sa pamamagitan ng
paggamit ng mga teknik sa estadistika upang makuha
ang tamang resulta
R= Realistic —> Makatotohanan ang mga lumabas na
resulta at hindi ito dinaya
T = Time-bound —> Ang “timeframe” o paglaan ng
panahon ay mahalaga sa bawat gawain.
ilang katangian ng HINDI mabuting suliranin sa
pananaliksik:
1. Sobrang teknikal ang suliranin sa pananaliksik
2. Ang mga sagot sa mga suliranin ay sinasagot ng
makina.
3. Ang mga sagot sa mga suliranin ay alam na.
4. Ang suliranin ay nasasagot ng 00 at hindi
Saan kinukuha ang mga suliranin sa pananaliksik?
 Ang mga diyaryo, magasin, at journal ay
mapaghahanguan din ng mga suliranin.
Sa paghahanap ng suliranin sa pananaliksik, maaaring
ikonsidera ang sumusunod na mga pinagkukunan o
sanggunian.
 Larangang kinabibilangan ng mananaliksik.
 mapapakinabangan mo sa dulo.
 Pakikipag-ugnayang akademiko.
 Pagbabasa.
Ayon pa kay Ardales (2008), puwedeng pagkunan ng
mga suliranin sa pananaliksik ang mga sumusunod
upang gagamitin sa pag-aaral:
 Sariling karanasan -
 Sentido Komon (Common sense) - Ito ay
kaalamang pinapaniwalaang totoo dahil may
ideyang hindi umaayon sa sentido komon
 Teorya - Ito ay isang palagay o sistema ng mga
ideyang nagpapaliwanag sa ilang bagay.
Paano ginagawang tiyak ang suliranin? Ayon kay Sevilla
(2001)
 Magbasa ng maraming babasahin.
 Bilang unang hakbang, ibigay ang kahulugan ng
kultura.
 Ipagpatuloy ang pagbabasa ng literatura.
Ano nga ba ang haypotesis?
 isang intelihenteng hula sa maaaring
kalalahasan ng sagot suliranin sa
pananaliksik.
 Ayon kay Gay (1976), ang haypotesis ay
pansamantalang paliwanag para sa mga tiyak na
gawi o kaasalan.
 Ayon naman kay McGuigan (1978), ito ay isang
maaaring subuking pahayag tungkol sa
potensiyal na ugnayan ng dalawa o mahigit
pang baryabol.
Ano ang mga tungkulin ng haypotesis?
 Kinokondisyon nito ang kaisipan sa simula pa
lamang ng pag-aaral.
 sssIsinasaayos nito ang susunod na hakbang ng
imbestigasyon.
Ano ang mga katangian ng mahusay na haypotesis?
 Ito’y dapat na maging makatwiran.
 Ito’y puwedeng subukin o suriin
 Ito’y dapat na batay sa datihang mga resulta.
Ano ang mga uri ng haypotesis?
1. Walang bisang haypotesis (Null hypothesis- H0)
 walang pagkakaiha, walang relasyon,
walang pagkakaugnay, walang
epekto, o walang interaksiyon
 nangangahulugang hindi nakikita o hindi
totoo.
 kadalasang inirerekomenda ng mga
estadistisyan para gamitin sa
pag-aaral
2. Alternatibong haypotesis (Alternative
hypothesis-H1)
 Kabaligtaran ito ng null hypothesis.
 ang palagay ay may pagkakaiba,
pagkakaugnay, epekto, o interaksiyon sa
mga baryabol.
 kadalasang batay sa teorya
MODYUL 6: ANG TEORITICAL AT KONSEPTWAL NA
BALANGKAS
Ang Teoretikal / Konseptwal na Balangkas sa Pananalik
 teoretikal na balangkas ang mga mahahalagang
bahagi ng tesis o disertasyon.
A. Kaugnay na Literatura at Pag-aaral
1. Kaugnay na Babasahin
2. Kaugnay na Literatura
Ang mga kaugnay na literatura ay nahahati sa:
 Pangkalahatang sanggunian (General
references)- Ito ang mga sangguniang
pangunahing kailangan ng isang
mananaliksik.
 Pangunahing sanggunian(Primary Sources)-
ito ay mga lathalaing kinasusulatan ng mga
ulat
 Pangalawang sanggunian(Secondary
sources)- Ito ay mga lathalaing
kinasusulatan ng mga paglalarawan ng mga
may akda
3. Kaugnay na Pag-aaral
Katangian ng Mabuting Rebyu ng Kaugnay na
Literatura at Pag-aaral
 Ang mga materyales na narebyu ay kailangang
bago at mahalaga.
 Ang mga materyales ay kailangang obhektibo at
tama.
ANG SINTESIS
 Ipinakikita rito ang pagkakaugnay ng
kasalukuyang pag-aaral na binabalikan.
Ang Teoretikal at Konseptwal na Balangkas
 Ito ay nagbibigay paliwanag sa mga
pagkakaugnay ng mga pangunahing baryabol sa
isa’t isa.
 Maari rin itong adapsyon ng isang modelo na
ginamit sa mga naunang pag-aaral
Ang Teoretikal na Balangkas
 hinuhubog nito ang pagbibigay mo ng katwiran
sa suliranin ng pananaliksik para mabugyan ang
legal na basehan
Konseptwal na Balangkas
 Ipinakikita sa balangkas na ito ang mga tiyak at
natukoy nang maayos na konsepto na tinatawag
na construct.
 Sa pag-aaral ni Espique(2009), ang kontekstong
Input Process Output Model (IPO) ay nagamit.
Mga Baryabol
 isang konsepto o pangngalan na tumutuokoy sa
pagkakaiba sa pagitan ng mga pangkat ng mga
bagay
 INDEPENDENT NA BARYABOL - Mga inaasahang
dahilan o sanhi(presumed or possible cause)
- mga baryabol na pinili ng mananaliksik na
pag-aralan
 DEPENDENT NA BARYABOL - Mga inaasahang
resulta (presumed results)
- nakadepende sa kung ano ang nagagawa
ng independent na baryabol sa kanya.
Iba pang uri ng Baryabol
a. Prediction Variable – Ang baryabol na ginagamit sa
paggawa ng hula o prediksyon
b. Criterion Variable – ang baryabol na kung saan ang
prediksyon ay ginagamit
c.Baryabol na Mababago-Ito ang ang baryabol na
maaring mabago o manipulahin.
d. Di- mabagong variable-Ang seks ng mag-aaral ay di
maaaring palitan
MODYUL 7: ANG SULIRANIN AT KALIGIRAN NITO
Ang Suliranin o Saligan - Ito ang pamagat ng unang
kabanata ng pananaliksik.
1. Saligang Katwiran (Rationale) o Panimula/
Saligan ng Pag-aaral
- ibinibigay ng mananaliksik ang paunang
paliwanag ukol sa naging basehan sa
pagsasagawa ng nasabing pananaliksik.
- matatagpuan ang mga kadahilanan kung
bakit isinasagawa ang isang pananaliksik
ilang teknik sa pagsasaayos ng kaugnay na pag-aaral:
 Tabyular. Ginagamit ito kung ang mga
kaugnay na pag-aaral ay inaayos sa
paraang talahanayan.
 Tekstuwal. Ang teknik na ito ay ginagamit
kung hindi tabyular ang nais.
 Themal o ayon sa tema. Sa teknik na ito,
inaayos ang mga kaugnay na pag-aaral
ayon sa tema o paksang tinatalakay.
Balangkas Konseptwal o Teoretikal
1. Dito ipinapahayag ang mga konsepto o teoryang
pinagbatayan ng pananaliksik.
Pagbibigay Kahulugan sa mga Terminolohiya ayon kina
Sevilla, et al. (1992)
1. Konseptwal na pagpapakahulugan o
depinisyong konseptwal
- Matatagpuan ang kahulugan sa mga
diksyonaryo o talatinigan.
2. Operasyonal na pagpapakahulugan o
operational definition
- Ipinaliliwanag o binibigyan ng kahulugan
ang salita batay sa pagkakagamit nito
Paradigma ng Pag-aaral
 paradigm - ay isang representasyong gamit ang
dayagram ng conceotual framework.
 “input” o ang hakbang sa kalutasan ng
anumang suliranin
 “output” o ang kalutasan o kalalabasan
Tatlong uri ng paradigm na maaaring gamitin sa
paglalahad
1. Teoryang paradigm - Ginagamit ito ng mga
teorya kung bakit ang isang penomena ay
nangyayari at angrelasyon ng mga ito sa bawat
isa. (konseptong Obhektibo)
2. Konseptwal na paradigm - Halos kapareho ito
ng teoretikal, ang pagkakaiba lamang ay ang
gamit ng konsepto.
 3. Operasyonal na paradigm - Ang mga konsepto
ay hindi lamang natutukoy kundi nasusukat din.
Mga Katangian Ng Baryabol:
 Baryabol na mababago. Ito ang baryabol na
maaaring mabago o manipulahin.
 Di-mababagong barybaol. Ang sex o kasarian ng
mag-aaral ay hindi maaaring palitan
Paglalahad ng mga Suliranin
 Ang bahaging ito ang nagsisiwalat ng mga target
na suliraning matatagpuan ang solusyon
MODYUL 8: MGA METODO SA PANANALIKSIK
 Inilalahad sa bahaging ito ang pamamaraan at
disenyong iyong gagamitin sa pananaliksik.
Ang mga pamamaraan sa pananaliksik ay ang mga
sumusunod;
(a) pangkasaysayan
(b) palarawan o deskriptibo
(c) eksperimental
(d) mga alternatibong pamamaraan na kinabibilangan
ng pamamaraang pakikilahok, indehinus, at
etnograpiko.
Pamaraan ng Pananaliksik
 gamitin ang pamamaraang palarawan o
deskriptibo o kombinasyon nito at ng
pamamaraang pangkasaysayan o indehinus.
 palarawan o deskriptibong -
nagtatangkang ipakita ang
isang tunay na larawan ng kasalukuyang
kalagayan
Mga uri ng palarawang pananaliksik.
(a) pag-aaral ng kaso;
(b) sarbey;
(c) papaunlad na pagaaral;
(d) follow-up na pag-aaral;
(e) pagsusuri ng dokumento; at
(f) pagsusuring pangkalakaran.
Sarbey
 Ginagamit ang sarbey para sukatin ang isang
umiiral na penomenon na hindi
kinakailanganing alamin ang pagkakaugnay-
ugnay
Pagsusuri ng dokumento
 Ginagamit ito kung kailangang mangalap ng
impormasyon sa pamamagitan ng pagsusuri
(Content Analysis)
 Pagsusuring pangkalakaran - Nilalayon nito na
mabatid ang magiging kalagayan sa hinaharap
gamit ang kasalukuyang mga datos
 pamaraang indehinus o pangkatutubo –
ginagamit sa sikolohiya sa pag-arok sa diwa ng
kalahok.
- Binubuo ito ng dalawang iskala
1. iskala ng mananaliksik - binubuo ng
– pagmamasid/ pakikiramdam/
pagtatanong-tanog/ pagsubok/
pagdalaw-dalaw/ pagmamatyag/
pagsusubaybay/ pakikialam/
pakikilahok/ pakikisangkaot
2. iskala ng patutunguhan ng
mananalisik - kinapapalooban ng
pakikitungo/ pakikisalamuha/
pakikilahok/ pakikibagay/
pakikisama/
pakikipagpalagayang loob/
pakikisangkot/ at pakikiis
Pagpili ng mga Kalahok
May dalawang klasipikasyon ang sampling teknik sa
pagpili ng mga kalahaok:
1. PROBABILITY SAMPLING
(a) simple random sampling o lottery Teknik -
kilala rin bilang paraang fishbowl kung saan
lahat ng mga kalahok na indibidwal ay may
pag-asang mapili
(b) Ang sistematikong sampling ay mas
madaling gawin kaysa sa simpleng randon
sampling
(c) Ang stratefied sampling ay ang pagpili ng
mga kalahok sa pamamagitan ng
paggugrupo
(d) Sa cluster sampling pinipli ang mga sampol
hindi mula sa mga indibidwal na kalahok
kundi ang buong grupo
2. NON-PROBABILITY SAMPLING
(a) Ang purposive sampling ay maaari mong
gamitin kung nais mong tiyakin ang iyong
mga sampol.
(b) Ang convenience sampling naman ay
ginagamit kung nais mong mapadali ang
pagkuha ng mga kalahok.
(c) Ang quota sampling naman ay maari mong
gamitin kung nais mong maging proporsyon
o timbang ang bilang ng mga kalahok
(d) snowball sampling sa paghahanap ng mga
impormante na mapagkukunan ng mga
impormasyon kung saan may itinakda kang
kraytirya.
Structured intervyu - katanungan ay ayon sa
pagkakaunud-sunod ng
kahalagahan
Unstructured intervyu - kug may mga follow-up na mga
katanungan para sa iintervyuhin
Pagsasaayos ng mga Datos (tsapter 1)
a) Pag-aanalisa ng mga Datos – ipapaliwanag kung
paano mo aanalisahin ang iyong mga datos
b) Kwantipikasyon ng mga Datos at ang
Instrumentong Istatistikal - ipakita sa bahaging
ito kung paano mo bibigyan ngmga punstos o
bagay ang mga datos
MODYUL 9: ANG RESULTA AT DISKUSYON NG MGA
DATOS PANANALIKSIK
 Ang mga dapat ilahad sa resulta ng pananaliksik
- binubuod nito ang mga nakalap na datos at ng
mga inilapat na estadistika upang masagot ang
suliranin sa pananaliksik
 Ang Dapat Alamin ng Diskusyon sa Pananaliksik -
Matatagpuan naman sa bahaging ito ang
ebalwasyon at interpretasyon ng resulta
Makatutulong din ang acronym na PAI para sa
pagpapaliwanag at paglalahad ng mga
datos:
 P - Paglalahad/- Presentasyon Ilahad at
ilarawang kung ano ang nilalaman ng mga
nabuong talahanayan
 A - Analisis - magbigay ng analisis para sa
talahanyan base sa ginagawang pangraranggo
kung ranking ang ginagamit
 I - Interpretasyon – anong mga salik ang naging
dahilan kung bakit ganoon ang kinalabasan
at maglahad ng implikasyon nito
Iba’t ibang paraan sa paglalahad na ginagamit sa
paglalahad sa pananaliksik:
 Paraang Patalahanayan o Tabyular – Ginagamit
sa mga datos na kailangan ng tallying kaya
minsan ay tinataawag na talligram
 Paraang Grapikal (Graphical Presentation) -
Nagpapakita ito ng paghahambing o pagbabago
ng mga datos
IBA’T IBANG URI NG GRAPIKAL NA PRESENTASYON
1. Pabilog na Grap (Pie Graph) – ginagamit kung
may kaugnayan sa bahagi bahagdan/porsiyento
o kaya’y sa mga proporsyon at fraction sa
kabuuan
2. Bar Grap - angkop gamtin sa paghahambing sa
mga sukat at halaga ng mga aytem
3. Palinyang Grap
4. Palarawang grap (pictograph)
5. Paraang Tekstuwal - pagalalarawan sa
mahahalagang datos na ipinakikita sa
talahanayan
MODYUL 10: ANG BUOD, KONKLUSYON AT
REKOMENDASYON
 Ito na ang pinal na gawain ng isang mananliksi.
 BUOD ay base sa kinalabasan ng pag-aaral.
 REKOMENDASYON ay para magtaguyod o
manghikayat sa pagkakaroon ng motibasyyon
Ang Lagom o Buod
a. Simulan ang lagom sa isang maikling pahayag
tungkol sa pangunahing layunin
b. Ilahad ang lagom sa paraang tekstwal at
numerical
c. Ang mga datos ay hindi dapat ipaliwanag pang
muli.
Ang Kongklusyon
a. Lahat ng kongklusyon ay dapat ibatay sa lohika
ng mga datos at impormasyong nakalap
b. Ang mga kongklusyon sa paksa, saklaw at
panahon ng pag-aaral.
Ang Rekomendasyon
a. Ang mga rekomendasyon ay dapat naglalayong
lutasin ang mga suliraning natuklasan sa
imbestigasyon
b. Dapat maging balid at lohikal ang bawat
rekomendasyon.
MODYUL 11: PAGSULAT NG PINAL NA SIPI NG
PANANALIKSIK
 UP,DLSU,UST at Ateneo – mga unibersidad na
nagtatakda ng kanilang sariling format ng
research paper.
Papel, Makinilya/Kompyuter, Printer at Correction
Fluid
 sukat ng papel ay 8 ½ x 11 (short bondpaper)
 may kapal na substance 20-26
 gumamit ng computer sa halip na typewriter
 Kung kompyuter printer – gumanit ng inkjet o
laser
 correction fluid - angkop na gamitin sa
makinilyadong kopya
Margin, Spacing at Centering
  tamang margin ay isa at kalahating pulgada (1
½) sa kaliwa at 1 inch sa kanan
 Doble ang espasyong dapat gamitin

Font
 Ideal font size (12)

 paghahaylayt o bold facing (kabanat, titles at

subtitles, Dahon ng Pagpapatibay, Pasasalamat,
Talaan ng Nilalaman)

 italics na font ay kailangan namang gamitin sa

mga dayuhang salitang bibaybay sa orihinal na
ispeling

Kapitaliseysyon, Abribiyesyon, Pagsulat ng Bilang

 dinaglat na titulo, mga titulong pantawag tulad
ng Mang, Aling, Padre at iba
 G., Gng., Bb., Dr., Prof., Rev., Kgg., PhD., Jr
 USA, UNESCO, YMCA;
 H2O, Fe.

Bilang ng Pahina
 ilagay sa itaas, gawing kanan o upper righthand
corner
Pagbabantas
Proofreading at Editing