Philippine College of Northwestern Luzon

San Antonio , Agoo, La Union

Banghay Aralin sa Filipino V

I. Layunin
Pagkatapos ng aralin, ang mga mag- aaral ay inaasahan nang;
1. Nakikilala ang Uri ng Pangungusap ayon sa Gamit
2. Nakabubuo ng pangungusap sa bawat uri ng pangungusap ayon sa gamit
3. Nagagamit sa maayos ang mga uri ng pangungusap sa pasulat man o pasalita.
II. Paksang Aralin
PAKSA: Uri ng Pangungusap ayon sa Gamit
SANGGUNIAN: Pinagyamang Pluma 5, Wika at Pagbasa sa Elementarya sa pahina
78-79
KAGAMITAN: Kartolina, Pentlepen, Manila Paper
III. Pamamaraan
GAWAIN NG GURO GAWAIN NG MAG- AARAL
A. Panimulang Gawain
- Panalangin
- Pagsasaayos ng mga upuan at
pagpulot ng mga kalat

-Magandang hapon mga bata! -Magandang hapon din po ma'am!

B. Pagganyak
-Mayroon akong inihandang mga
pangungusap na inyong babasahin.
-Mayroon ba kayong mga napansin sa -Ma’am meron po, sa dulo ng bawat
mga pangungusap klas? pangungusap.

-Tama! Okay ating basahin ang mga

pangungusap.
- MGA PANGUNGUSAP
 Ano ang paborito mong ulam?
 Pakisabi kay Nanay na narito na
ang mga bisita.
 Ang gulay at prutas ay mainam sa
ating katawan.
 Wow, ang sarap ng mga pagkain!
-(Tatanungin ang mga mag- aaral sa
pagkakaiba ng mga pangungusap na
kanilang nabasa.)

C. Pagtalakay sa Aralin
-Ang ating mga binasa ay mga
pangungusap.
-Ngayong araw ay ating tatalakayin ang
mga Uri ng Pangungusap ayon sa gamit.
May apat na uri ang pangungusap ayon sa
gamit, ito ay ang Paturol o Pasalaysay,
Patanong, Pautos, at Padamdam.
-Rachel, pakibasa nga ang ibig sabihin ng
Paturol o Pasalaysay. -Paturol o Pasalaysay – pangungusap na
nagsasaad o nagsasabi ukol sa isang
paksa. Ito ay nagsasalaysay at nagtatapos
-Salamat Rachel. Ito ay nagsasaad sa sa bantas na tuldok (.).
paksa. Halimbawa: Ang mga damit sa
mall ay napakamahal ngunit napakaganda.
Ito ba ay pangungusap na paturol?
-At dapat kailangang nagtatapos ito sa
bantas na tuldok.
-Naintindihan na ba ang Paturol mga -Opo Ma’am.
bata?
-Kung gayon, maaari ba kayong magbigay
ng halimbawa tungkol sa Paturol? April -Opo Ma’am.

-Tama! Ano pa? -Ma’am Ang mga libro ay napakahalaga

sa pag- aaral.
-Napakahusay! Ngayon ay dumako na -Ma’am Ang mga bata ay nakikinig sa
tayo sa pangalawang uri, ito ay ang kanilang guro.
Patanong. Pakibasa nga ang ibig sabihin
nito Andrei?
-Patanong- pangungusap na naghahanap
ng kasagutan. Nagtatapos ito sa tandang
-Salamat Andrei. Ito ay dapat may sagot. pananong. (?)
Ang pangungusap na ito ay nagtatanong.
At dapat nagtatapos sa tandang pananong.
Halimbawa: Ano ang mga proyektong
binigay ng ating guro? Tama ba na ito ay
pangungusap na nagtatanong?
-Naintindihan na ba ang Patanong?
-Kung gayon, maaari ba kayong magbigay
ng halimbawa tungkol sa pananong?
Jenny -Opo Ma’am.
-Tama! Ano pa? -Opo Ma’am.

-Magaling! Dumako na tayo sa -Ma’am, Bakit napakabigat ng bag mo?

pangatlong uri, ito ay Pautos. Pakibasa -Ma’am Nagawa mo na ba ang ating
nga ang ibig sabihin nito John Carlo? takdang aralin?

-Salamat John Carlo. Ito ay nagsasabi na -Pautos – pangungusap na nagsasabi na

gawin mo ang bagay na kanyang sinasabi. gawin ang isang bagay. Nagtatapos ito sa
At ito rin ay nagtatapos sa tuldok gaya ng tuldok (.).
Paturol. Halimbawa ay Pakibigay nga kay
Jenny ang panyo na hiniram ko sa kanya.
Tama ba na ito ay pangungusap na nag-
uutos?
-Naintindihan niyo na ba ang Pautos?
- Kung gayon, maaari ba kayong
magbigay ng halimbawa tungkol sa
Pautos? -Opo Ma’am.

-Mahusay! Ano pa? -Opo Ma’am

 -Napakagaling! Dumako na tayo sa -Ma’am, Pakiabot nga kay Jane ang lapis
panghuling Uri at ito ay Padamdam. na ito.
Pakibasa nga ang ibig sabihin nito Jane? -Ma’am, Huwag kang kumain ng
Junkfood dahil hindi maganda sa katawan.

-Salamat Jane. Ito ay mga pangungusap na -Padamdam – pangungusap na nagsasaad

ating sinasabi kapag tayo ay masaya, matinding damdaming gaya ng galit,
naiinis o nagugulat. Ito ay nagtatapos sa tuwa, inis o gigil. Ito ay nagtatapos sa
Halimbawa ay Wow, ang daming pagkain tandang padamdam (!).
sa lamesa! Tama ba na ito ay
nagpapahayag ng matinding damdamin?
-Naintindihan niyo na ba ang Padamdam?
-Kung gayon, maaari ba kayong magbigay
ng halimbawa tungkol sa padamdam?
Althea

-Mahusay! Ano pa?

-Napakagaling! Ayon sa inyong mga -Opo Ma’am.
kasagutan ay naintindihan niyo na ang
ating aralin ngayon. -Opo Ma’am.
D. PAGLALAHAT
-Mga bata, ano nga uli ang ating aralin
ngayong araw? Justine
-Ma’am, Yahoo, napakasaya ng araw na
-Tama! Ano ano naman ang mga uri nito? ito!
-Magaling! Ano pa? -Ma’am, Yehey, walang pasok bukas!
-Mahusay! Ano pa?
-Napakagaling! At ang panghuli?
-At ano nga ba ang kahalagahan ng ating
tinalakay ngayong araw?
-Ma’am mga Uri po ng Pangungusap
Ayon sa Gamit.
-Tama! Ngayong tapos na nating -Ma’am Paturol o Pasalaysay po
natalakay ang ating aralin ay handa na ba -Ma’am Patanong po
kayo sa maikling pagsusulit? -Ma’am Pautos po
-Ma’am Padamdam po.

-Ma’am ito ay para magamit namin sa

pang- araw- araw naming pakikipag- usap
at maaari din sa pagsusulat.

-Opo Ma’am.
IV. Pagtataya
Isulat kung ang pangungusap ay pasalaysay, pautos, patanong, o padamdam. Isulat ang
sagot sa patlang.
_____________1. Mahilig ka bang kumain ng JunkFood?
_____________2. Iwasan mo ang ganyang uri ng pagkain.
_____________3. Makabubuti kung masustansiyang pagkain ang iyong binabaon sa
paaralan.
_____________4. Huwag kang magpupuyat sa gabi para hindi ka inaantok sa paaralan.
_____________5. Ang sarap bumangon sa umaga kapag kompleto ang iyong tulog.
_____________6. Yehey, makikita ko na naman ang aking mga kaklase!
_____________7. Wow, ang sarap ng almusal ngayon ha!
_____________8. Sino ang naghanda ng mga iyan?
_____________9. Pakiabot mo nga ang matamis na saging para sa panghimagas.
 _____________10. Hindi ako pumapasok sa paaralan nang hindi nag- aalmusal.

V. Takdang Aralin
Basahin ang susunod na aralin.

Inihanda ni: Daisy A. Libong

BEE-1 A