DẠNG: CHIA ĐƠN THỨC, ĐA THỨC CHO ĐƠN THỨC

A. Chia đơn thức cho đơn thức

I. Lý thuyết:
- Đơn thức A chia hết cho đơn thức B khi mỗi biến của B đều là biến của A với
số mũ không lớn hơn số mũ của nó trong A
- Muốn chia đơn thức A cho đơn thức B (trường hợp A chia hết cho B) ta làm
như sau:
+ Chia hệ số của đơn thức A cho hệ số của đơn thức B
+ Chia lũy thừa của từng biến trong A cho lũy thừa của cùng biến đó
trong B.
+ Nhân các kết quả vừa tìm được với nhau.
- Nhắc lại một số quy tắc về lũy thừa:

Với mọi x,y n thì:

II. Các dạng bài:

1. Dạng 1: Áp dụng quy tắc chia đơn thức cho đơn thức để thực hiện phép
tính.
a. Phương pháp giải:
Áp dụng quy tắc chia đơn thức cho đơn thức để tính. b.
Ví dụ minh họa:
a, 8 :84 3

= 84 ( 3) = 87

b, 3x :5x4 2

= (3:5).(x :x )42

= x2
c, x y :x y7 42 3

= (x :x7 2
).(y :y4 3)

= x y5

2. Dạng 2: Tìm điều kiện để biểu thức A chia hết cho biểu thức B
a. Phương pháp giải:
Sử dụng lý thuyết về điều kiện về số mũ của các biến để đơn thức A chia hết cho
đơn thức B.
b. Ví dụ minh họa:
Tìm điều kiện của n để biểu thức A chia hết cho biểu thức B trong các trường
hợp sau:
a, A = 14x y8 n và B = 7x y7 4

ta có A : B = (14 : -7).(x :x8 7

).(y :yn 4)

= -2.x.yn 4

Để A chia hết cho B thì:

và B = 5x z3 3

c, A = 2xyn và B = y2

B. Chia đa thức cho đơn thức

I. Lý thuyết:
Muốn chia đa thức A cho đơn thức B (trường hợp các hạng tử của đa thức A
đều chia hết cho đơn thức B) ta chia mỗi hạng tử của A cho B rồi cộng các kết
quả lại với nhau.
II. Các dạng bài:
1. Dạng 1: Áp dụng quy tắc chia đa thức cho đơn thức để thực hiện phép
tính
a. Phương pháp giải:
Áp dụng quy tắc chia đa thức cho đơn thức (trong trường hợp chia hết) và chia
đơn thức cho đơn thức (trong trường hợp chia hết) để tính.
b. Ví dụ minh họa: Thực hiện phép tính:
a, 3.56 4.54 2.53 :52

b, (3x4 7x5 2x ):x3

2. Dạng 2: Tìm điều kiện để biểu thức A chia hết cho biểu thức B
a. Phương pháp giải:
Sử dụng lý thuyết về điều kiện về số mũ của các biến để đa thức A chia hết cho
đơn thức B (nghĩa là mọi hạng tử của đa thức A phải chia hết cho đơn thức B) b.
Ví dụ minh họa:
Tìm số tự nhiên n để đa thức A chia hết cho đơn thức B:
a, A 14x y8 4 _
9x y2n 6 và B = 2x y7 n

b, A = 4x y9 2n 9x y8 5 và B = 3x y3n 4

C. Bài tập tự luyện:

Bài 1: Làm phép tính chia:
a) -18 4 :94;

Bài 2: Làm phép tính chia:

a) x 3:x5
b) 18x 4:6x7

Bài 6 : Ghép mỗi ý ở cột A với một ý ở cột B để có kết quả đúng.
A B
a) 15xy : 5xy2 1) 5x2y2

b) 20x2 y2 : 4xy3 2) 3y
 c) 40x3 y3 : 8xy 3) 5x2

4) x2

Bài 9: