You are on page 1of 49

Lesson Plans for Multigrade Classes Prepared by: DOLLY ANNE P.

SEDEÑA
Grades V and VI Grade: 5 and 6
School: Caroan E/S
District: Gonzaga West District

Learning Area: Araling Panlipunan Quarter: 4 Week: 9


Grade Level Grade 5 Grade 6

Pamantayang Naipamamalas ang mapanuring pag-unawa sa bahaging Naipamamalas ang mas malalim na pag-unawa at pagpapahalaga sa patuloy na
Pangnilalaman ginampanan ng kolonyalismong Espanyol at pandaigdigang pagpupunyagi ng mga Pilipino tungo sa
konteksto ng reporma sa pag-usbong ng kamalayang pambansa at pagtugon ng mga hamon ng nagsasarili at umuunlad na bansa
The learner tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang nasyon.
demonstrates
understanding of

Pamantayan sa Nakapagpapahayag ng pagmamalaki sa pagpupunyagi ng mga Nakapagpakita ng aktibong pakikilahok sa gawaing makatutulong sa pag-unlad
Pagganap makabayang Pilipino sa gitna ng kolonyalismong Espanyol at sa ng bansa bilang pagtupad ng sariling tungkulin na siyang kaakibat na
mahalagang papel na ginagampanan nito sa pag-usbong ng pananagutan sa pagtamasa ng mga karapatan bilang
The learner kamalayang pambansa tungo sa pagkabuo ng Pilipinas bilang isang malaya at maunlad na Pilipino
isang nasyon
Mga Kasanayan sa Nakapagbibigay-katuwiran sa mga naging epekto ng mga unang Naipahahayag ang saloobin na ang aktibong pakikilahok ay mahalagang
Pagkatuto pag-aalsa ng mga makabayang Pillipino sa pagkamit ng kalayaan tungkulin ng bawat mamamayan tungo sa pag-unlad ng bansa
na tinatamasa ng mga mamamayan sa kasalukuyang panahon
AP5PKB-Ivi-7 AP6TDK-IV-i-8

Unang Araw

Layunin ng Aralin Nasusuri ang mga naunang pag—aalsa ng mga makabayang Pagpapahayag ng saloobin na ang aktibong pakikilahok ay mahalagang tungkulin
Pilipino ng bawat mamamayan tungo sa pag-unlad ng bansa

Paksang Aralin Mga Reaksyon sa Kolonyalismo


Mga Tungkulin ng mga Mamamayan Tungo sa Kaunlaran

Kagamitang BOW, LM,TG, mga larawan BOW, LM,TG, mga larawan


Panturo

References AP 5, K-12 LM PILIPINAS:Ating Bayang Sinilangan Pages373-385

Pamamaraan Grouping Structures (tick boxes):

Use these letter  Whole Class  Ability Groups


icons to show Describe the parts of the lesson (for example the introduction), where you  Friendship Groups
methodology and may address all grade levels as one group.  Other (specify)
 Mixed Ability Groups  Combination of Structures
assessment
activities.  Grade Groups

DT Balitaan
Direct Teaching
Pag-usapan ang mga kasalukuyang pangyayari sa paligid sa pamamagitan ng isang pag-uulat
GW Group Work

IL Independent

Learning

A Assessment

DT GW
Paglalahad at Pagtatalakay Pangkat 1
Punan ang mga kahon ng nararapat na kasagutan:Mga Tungkulin ko sa Pamilya
(Apendiks 3,Araw1,Linggo 9,Grado 6)
Magpakita ng larawan Pangkat 2

(Apendiks1,Araw1,Linggo 9,Grado 5) Punan ang mga kahon ng nararapat na kasagutan:Mga Tungkulin ko sa Bayan
(Apendiks 4,Araw1,Linggo 9,Grado 6)
Gawain:Brainstorming

Talakayin ang mga pag-aalsa.


Apendiks 2,Araw1,Linggo 9, Grado 5

GW DT

Sumulat ng sanaysay hinggil sa mga dahilan ng pag-aalsa ng mga Paglalahad at Pagtatalakay


sinaunang Pilipino .sanaysay
Pangkat 1 Unang tatlong dahilan Talakayin ang mga bagay na dapat pahalagahan ng mga mamamayan.
Pangkat 2 Huling tatlong dahilan
(Apendiks 5,Araw 1,Linggo 9,Grado 5) (Apendiks 6,Araw1,Linggo 9,Grado 6)

IL IL

Itanong: Itanong sa mga bata.

Ano kaya ang naidulot ng hindi mabilang na pag-aalsa ng mga 1. Bakit mahalaga ang pagtupad ng mga mamamayan sa kanilang mga
sinaunang Pilipino? tungkulin?
2. Paano mahihikayat ang lahat sa pagtupad ng tungkulin sa bayan:
Strategy:Think-pair-Share
Mga Tala

Pagninilay

Ikalawang Araw

Layunin ng Aralin Nasusuri ang mga naunang pag—aalsa ng mga makabayang


Pilipino Pagpapahayag ng saloobin na ang aktibong pakikilahok ay mahalagang tungkulin
ng bawat mamamayan tungo sa pag-unlad ng bansa

Paksang Aralin Mga Reaksyon sa Kolonyalismo


Mga Tungkulin ng mga Mamamayan Tungo sa Kaunlaran
Kagamitang BOW,TG,LM, mga larawan BOW,TG,LM, mga larawan
Panturo

Pamamaraan Grouping Structures (tick boxes):

Use these letter  Whole Class  Ability Groups


icons to show Describe the parts of the lesson (for example the introduction), where you  Friendship Groups
methodology and may address all grade levels as one group.  Other (specify)
 Mixed Ability Groups  Combination of Structures
assessment
activities.  Grade Groups
Balitaan

DT Pag-usapan ang mga kasalukuyang pangyayari sa paligid sa pamamagitan ng isang pag-uulat


Direct Teaching

GW Group Work
IL Independent

Learning

A Assessment

DT GW
Pumili sa tatlong meta cards at sumulat ng sanaysay tungkol sa mga nakasulat sa
mga meta cards.
Talakayin ang bunga ng pag-aalsa. Pangkat 1

Ibigay ang kopya ng bunga ng pag-aalsa. Pangkat 2

(Apendiks 7, Araw 2,Linggo 9, Grado 6) (Apendiks 8,Araw 2,Linggo 9, Grado 6)

GW DT
Ipagpatuloy ang pagtatalakay sa mga bagay na dapat pahalagahan ng mga
Pangkat 1 mamamayan.
Uriin ang mga pag-aalsa ayon sa dahilan nito. Isulat ang pinuno ng (Apendiks 11,Araw1, Linggo 9,Grado 6)
pag-aalsa ayon sa dahilan.

(Apendiks 9,Araw 2,Grado 5)

Pangkat 2

Punan ang tsart

(Apendiks 10, Araw2,linggo 9, Grado5)


IL IL
Isulat sa loob ng puso kung paano mo mapangangalagaan ang ating likas na
Sumulat ng sanaysay hinggil sa mga naging epekto o bunga ng yaman.
mga pag-aalsa. (Apendiks 13, Araw2,Linggo 9, Grado 6)

(Apendiks 12,Araw 2,Linggo 9,Grado 5)

A A

Mga Tala

Pagninilay

Ikatlong Araw

Layunin ng Aralin Nakakapagsagawa ng lingguhang pagsusulit Nakakapagsagawa ng lingguhang pagsusulit

Paksang Aralin Mga Reaksyon sa Kolonyalismo Mga Proyekto ng Pamahalaan Tungo sa Kaunlaran ng Bansa

Kagamitang BOW, TG, LM, mga larawan BOW, TG, LM, mga larawan
Panturo

Pamamaraan Grouping Structures (tick boxes):

Use these letter  Whole Class  Ability Groups


icons to show Describe the parts of the lesson (for example the introduction), where you  Friendship Groups
methodology and may address all grade levels as one group.  Other (specify)
 Mixed Ability Groups  Combination of Structures
assessment
 Grade Groups
activities.

Teaching, Learning and Assessment Activities


Direct Teaching

Group Work
Balitaan

Independent Pag-usapan ang mga kasalukuyang pangyayari sa paligid sa pamamagitan ng isang pag-uulat

Learning

Assessment

DT GW

Magbalik tanaw sa mga aralin Pangkat 1

Punan sa patlang ang anumang hinihingi sa pangungusap

Apendiks 14, Araw3,Linggo 9, Grado 6

Pangkat 2

Lsulat sa patlang ang anumang hinihingi sa pangungusap.

Apendiks 15, Araw 3,Linggo 9, Grado 6

GW DT

Pangkat 1 Balikan ang mga nakaraang aralin.


Bumuo ng timeline hinggil sa mga pag-aalsa

Apendiks 16,Araw 3,Linggo 9,Grado 5

Pangkat 2

Sumulat ng sanaysay kung paano nakipaglaban ang ating mga


katutubong pangkat sa mga Espaῇol?

Apendiks 17,Araw 3,Linggo 9,Grado 5

IL IL

A A

Sumulat ng sanaysay patungkol sa epekto ng mga unang pag-aalsa Sagutin ang sumusunod na pagsusulit
sa pagkamit ng kalayaan.
Apendiks 20,Araw3,Linggo 9, Grado 6
Apendiks 18,Araw 3,Linggo 9, Grado 5

Sagutin ang mga sumusunod na pagsusulit.

Apendiks 19,Araw 3,Linggo 9,Grado 5

Mga Tala

Pagninilay
Prepared by: Checked by: Validated by:

DOLLY ANNE P. SEDEÑA FLORDELIZA B. PASCUAL JOSE M. MATAMMU


Teacher I Head Teacher III EPS Filipino / MG Coordinator
Apendiks 1, Araw1, Linggo 9,Grade5

Larawan ng paglaban ng mga Pilipino at mga mananakop


Apendiks 2,Araw1,Linggo 9, Grado 5

ANG UNANG PAG-AALSA (1574)

Ang pamamalakad sa bansa ni Legazpi ay maganda at maayos. Ngunit nang mamatay si


Legazpi, ang nagging kapalit niyang si Gobernador Heneral Guido de Lavezares ay hindi
naibigan ng mga katutubo dahil bigla niyang inalis ang mga karapatang ipinagkaloob ni Legazpi.
Pinagmalupitan at pinagsamantalahan ng mga Espaῇol ang mga katutubo. Naging matindi ang
galit nina Lakan Dula at Sulayman at sila ay nag-alsa. Naganap ito sa Tondo noong 1574. Natigil
lamang ang pag-aalsa ng mga Pilipino nang ibalik kina Lakan Dula at Sulayman ang kanilang
karapatan.

ANG PAG-AALSA NI MAGAT SALAMAT (1587 – 1588)

Lalong matindi ang pag-aalsa ni Magat Salamat, anak ni Lakan Dula, kaysa sa unang
pag-aalsa ng kanyang ama at tiyuhin. Nagtatag siya ng lihim na samahan upang ipaglaban at
makamit muli ang kalayaan ng mga katutubong Pilipino noong unang bahagi ng 1587. Ang mga
kasapi ay buhat sa iba’t ibang panig ng Gitnang Luzon at sa Pulo ng Cuyo at Borneo.

Nakipagsabwatan din sila kina Juan Gayo at Dionisio Fernandez na magpasok ng mga
sandata buhat sa Japan. Hindi nagtagumpay ang kanilang balak na itaboy ang mga Espaῇol dahil
sa kasamaang palad, natuklasan ang lihim na kilusan. Sila ay dinakip at binitay.

ANG REBELYON NG GADDANG (1621)

Dahil sa pagmamalabis ng mga Espaῇol, pinamunuan nina Felipe Catabay at Gabriel


Tayag ang paghimaksik ng mga Gaddang sa Cagayan Valley. Pinakiusapan sila ng Dominikong
paring si Pedro de Santo Tomas na itigil na ang labanan. Dahil sa mahusay magsalita ang pari,
nakinig sila at sumuko.

ANG REBELYON NINA BANCAO AT TAMBLOT (1621 – 1622)

Naganap ang rebelyong panrelihiyon dahil nais talikdan ng ilang Pilipino ang
Kristiyanismo. Nais nilang bumalik sa pananampalataya sa mga diyos ng kanilang mga ninuno.
Ang pag-aalsa sa Bohol ay pinamunuan ni Tamblot. Sa Leyte, ito ay pinamunuan ni Bancao.
Nagpadala ang pamahalaan ng mga sundalong Espaῇol at sundalong Pilipino galling Cebu upang
supilin ang rebelyon.

ANG REBELYON NI SUMUROY (1649 – 1650)


Pinamunuan ni Francisco Maniago ang rebelyon ng mga Kapangpangan. Nagrebelde sila
noong Oktubre 1660 dahil sa nais nilang maging Malaya. Tinutulan nila ang sapilitang
pagtatrabaho.Hinarangan nila ang mga ilog para mapigilan ang pagdadala ng mga pagkain
patungong Maynila upang magutom ang mga Espaῇol. Nahikayat ni Maniago ang mga taga
Panggasinan at Ilocos na sumama sa kanya.

Nagkaroon ng negosasyon sa pagitan ng goberndor heneral at Maniago at ang mga


kasama nito ay pinangakuan ng mga Espaῇol na bibigyan ng malaking halaga. Hinayaan din
silang gumawa sa kanilang mga bukid kayat natigil ang pag-aalsa.

ANG REBELYON NI MALONG (1660 – 1661)

Si Andres Malong ay naakit sa panawagan ni Maniago na mag-alsa laban sa kalupitan ng


mga Espaῇol. Nag-alsa ang mga mamamayan ng Linggayen, Panggasinan noong Disyembre 15,
1660. Lumaganap ang pagbabangon at nakisama rin ang mga tagaibang bayan sa kilusan nila.
Pinatay ng mga Pilipino ang gobernador at ibang malulupit na Espaῇol. Nagpadala si Malong ng
mga mensahero sa iba’t ibang lalawigan para hikayatin ang mga tao at makiisa sa kanila.
Nanghina ang kanilang hukbo at nasukol sila ng mga Espaῇol sa bayan ng Binatongan (Lungsod
ng San Carlos). Nabihagn si Malong ng mga Espaῇol at ipinapatay.

ANG PAG-AALSA NI TAPAR (1663)

Isang babaylan si Tapar. Itinatag niya sa Oton, Panay ang isang bagong relihiyon na
parang binagong anyo ng Kristiyanismo noong 1663. Tinutulan ng paring Espaῇol ang kilusang
pangrelihiyon.Sumugod ang mga tropa ng pamahalaan at nahuli si Tapar.Binitay siya kasama ng
iba pa niyang mga kaibigan. Itinali ang kanilang labi sa poste upang Makita ng mga taong bayan
at hindi pamarisan.

ANG REBELYONG SILANG (1762 – 1763)

Si Diego Silang ay ikinulong ng mga Espaῇol dahil nagpetisyon siya na alisin ang
pagpapataw ng buwis sa mga Pilipino. Nang siya ay pakawalan, hinimok niya ang kanyang mga
kababayang Ilocano na maghimaksik laban sa mga Espaῇol. Nagtatag siya ng sariling
pamahalaan sa Vigan at nakipag-ugnayan sa mga Ingles upang makayanan ang pakikipaglaban
sa mga Espaῇol. Pinadalhan siya ng mga sandata ng mga ito. Nagsimula ang rebelyon noong
Disyembre 14, 1762 sa Vigan. Nang siya ay namatay noong Mayo 28, 1763, ipinagpatuloy
naman ng kanyang asawa, si Maria Josefa Gabriela ang pakikipaglaban.Sa kasamaang- palad,
hindi rin nagtagal ang kanyang pagrerebelyon. Pinatay siya ng mga Espaῇol noong Setyembre
20, 1763.

ANG REBELYON NI DAGOHOY (1744 – 1829)


Pinamunuan ni Francisco Dagohoy ang pinakamatagal na rebelyon sa kasaysayan ng
Pilipinas. Nagsimula ang pag-aalsa ni Dagohoy nang tanggihan ng kura paroko na bigyan ng
Kristiyanismong libing ang kanyang kapatid na yumao. Pinatay niya ang pari at hinikayat ang
mga mamamayan ng Bohol na bumangon at lumaban sa mga Espaῇol. Namundok sila at
nagtatag ng isang malayang pamahalaan sa kabundukan.

Si Dagohoy ay namatay dahil sa sakit at katandaan. Ipinagpatuloy ng kanyang mga anak


ang pag-aalsa.

ANG REBELYON NI HERMANO PULE (1840 – 1841)

Si Apolinario de la Cruz ang namuno sa rebelyong panrelihiyon ng mga Tagalog


noong 1840 – 1841. Kilala siya sa tawag na Hermano Pule. Pangarap niyang maging
banal na misyonero o ministro ng Diyos kaya’t nagtungo siya sa Maynila upang pumasok
sa isang orden. Hindi siya tinanggap dahil isa siyang Pilipino. Hindi siya nawalan ng pag-
asa at namasukan siya sa Ospital ng San Juan de Dios. Nag-aral siya at nagtatag ng isang
relihiyosong kapatiran na tinawag niyang Confradia de San Jose. Marami ang sumapi sa
kanyang itinatag na samahan ngunit ito ay ipinagbawal ng mga oipsyal ng simbahan.
Tinugis siya ng mga ito at itinuring na rebelled kayat lumaban siya ng ulo sa bayan ng
Tayabas (sa Quezon). Ang pugot na ulo ay itinusok sa poste upang maging babala sa mga
tao.

Apendiks 3, Araw1, Grado 6


Mga Tungkulin Ko sa PAmilya
Apendiks 4,Araw1,Grado 6

Mga Tungkulin ko sa Bayan


Apendiks 5,Araw ,Linggo 9,Grado 5

Pangkat 1

MGA DAHILAN NG PAG-AALSA NG MGA KATUTUBO LABAN SA MGA ESPANOL.

1. Pagbawi sa nawalang kalayaan


2. Pang-aabuso at masamang Gawain ng mga pinunong Espaῇol
3. Pangangamkam ng mga lupain ng mga pinuno ng Espaῇol

Pangkat 2

4. Sapilitang paggawa
5. Kahigpitan sa relihiyon
6. Paniningil ng labis- labis na buwis
Apendiks 5,Araw

RUBRICS SA PAGSULAT NG SANAYSAY

DIMENSYON 8-10 puntos 7-5 puntos 1-4

Pagkakabuo Angkop at wasto ang mga May iilang salitang Walang kaugnayan at hindi
salitang ginamit sa pagbubuo. Ginamit na hindi angkop at wasto ang mga salitang
wasto ginamit.

Nilalaman Mabisang naipahayag ang Hindi gaanong naipahayg ng Hindi naipahayag nang mabisa
mensahe ng sanaysay mabisa ang mensahe ng ang nilalaman ng sanaysay
sanaysay
Apendiks 6,Araw 1, Linggo 9,Grado 6

Mga Bagay na Dapat Pahalagahan ng mga Mamamayan

Pangangalaga sa Sarili at Kalusugan

“Ang kalusugan ay kayamanan”

Ang bawat mamamayan ay mahalaga sa pagbuo ng bansa. Ang taong produktibo ay


kayamanan ng bansa.Subalit hindi magagawa ng isang tao ang kanyang tungkulin kung siya ay
hindi malusog.Samakatuwidtungkulin nating alagaan an gating kaluugan at sarili.

Ang pangangalaga sa sarili ay pagpapanatili na malusog at maayos na


pamumuhay.Kailangang kumain ng wasto at masustansiyang pagkain,mag-ehersisyo at
panatilihing malinis ang kapaligiran. Ang kailangan ng bayan ay mga mamamayang may
malusog na pangagatawan at pag-iisip.

Kailangan din n gating katawan ang sapay na pahinga. Matulog ng tama sa oras.Huwag
gumamit ng ano mang bagay na makasisira sa kalusugan tulad ng paninigarilyo,pag-inom ng
alak at paggamit ng ipinagbabawal na gamot.Magpatingin sa doctor lalo na kung may
karamdaman. Magkaroon ng masayang disposisyon sa kbila ng mga suliranin sa buhay. Maglaan
ng panahon sa paglilibang kasama ang mga mahal sa buhay.

2.

Pagpapaunlad ng Sariling Kakayahan at Talino


Ang bawat mamamayan ay biniyayaan ng Panginoon ng talino at kakayahan.Ang mga
kakayhang ito ay ay lalo pang napag-iibayo at napauunlad sa pamamagitan ng palagiang
pagsasanay.Ang mga ito ay dapat gamitin sa wastong pamamaraan at bahagi sa iba.

3. Pagtangkilik sa mga produktong Pilipino

Ang pagiging malikhain at mapamaraan ng mga Pilipino ay naipamamalas sa mga ginagawa


nilang produkto. Ang mga produktong gawang Pilipino ay kilala at kayang makipagsabayan sa
pandaigdigang merkado.

Bilang mga mamamayang Pilipino,tungkulin nating tangkilikin ang sarili nating produkto.
Ang pagtangkilik sa sariling produkto ay nagdudulot ng mas maraming hanapbuhay para sa mga
Pilipino. Bunganito, sila ay magiging mas produktibo at mas makatutulong sa kita ng
pamahalaan.

4. Pagiging Matalinong Mamimili

Mahalaga ang pagiging matalino sa pagbili ng kahit anong bagay. Ang presyo ng mga bilihin
ay patuloy na tumataas. Samakatuwid, mahalagang pag-isipang mabuti ang anumang bilihin
dahil ang anumang gastusin ay hindi dapat hihigit sa kinikita ng pamilya. Ang pagpaplano at
paghahanda ng badyet ay mahalaga.

Bilang mamimili, may mga karapatan tayong dapat tayong igalang. Dapat tayong magkaroon
ng kaalaman sa mga produktong ating binibili.Dapat nating piliin ang mga produktong mura
ngunit may mataas na uri. Sa ganitong paraan,napipilitan ang mga mangangalakal na paghusayin
ang paggawa ng kanilang mga produkto.

Ang Republic ct 7394 o ang Consumer Act of the Philippines ay ang batas na nangangalaga
sa mga karapatan ng mga mamimili.
5. Pagbabayad ng Tamang Buwis

Isa sa mga mahahalagang tungkulin ng bawat mamamayan ay ang pagbabayad ng kaukulang


buwis sa pamahalaan.Dito nanggagaling ang pondo ng pamahalaan na ginagamit na panustos sa
mga pangangailangan ng mga mamamayan.

6. Wastong Pag-aaruga at Pamamahala sa mga Likas na Yaman

Ang bawat mamamayan ay dapat magkaroon ng sapat na kaalaman tungkol sa kahalagahan


ng pag-aaruga sa ating likas na yaman.
Magkakaroon tayo ng suliraning pang-ekonomiya kung may kakulangan sa likas na yaman.
Dito nanggagaling ang lahat ng ating mga pangangailangaan.Ang kaunlaran ng bansa ay
nakasalalay din a mga likas na yaman tulad ng kagubatan,lupa, tubig at mga mineral. Ang
wastong pangangalaga at pamamahala sa ating mga likas na yaman ay dapat itaguyod hindi
lamang para sa atin kundi sa susunod na salinlahi.

7. Wastong Gamit ng Enerhiya

Ang krisis sa enerhiya ay isa rin sa mga suliranin ng bansa. Mahalaga ang enerhiya para sa
kaunlarang pangkabuhayan ng bansa. Gumagamit tayo ng enerhiya sa atahanan,paaralan, mga
tanggapan at sa buong pamayanan. Hindi natin magagawa ang ating mga Gawain kung walang
tubig, elektrisidad, langis at gasolina.

Dapat nating gamitin ang anarhiya sa wastong paraan. Isa rito ay ang pagsunod sa mga batas
tungkol sa wastong paggamit ng enerhiya.

Ilan sa mga wastong paraan ng paggamit ng enerhiya ay ang mga sumusunod:

1. Patayin ang maga ilaw kung hindi ginagamit ang mga ito.
2. Gumamit ng fluorescent light/bulb sa halip na incandescent.
3. Patayin ang alin mang kagamitan o appliances na hindi ginagamit.
4. Mag car-pooling.
5. Huwag gamitin ang sasakyan sa araw ng number coding upang makatipid sa gasolina.
8. Maging Kapaki-pakinabang na mga Mamamayan

Ang mamamayang kapaki-pakinabng o produktibo y kayamanan ng bansa.Hindi siya


nagdudulot ng suliranin sa lipunan.Ang ating bansa ay nangangailangan ng mga mamamayang
ganito.

Ang mga katangian ng isang produktibong mamamayan ay ang sumusunod:

a. Ginagawa ang kanyang mga gawain nang maagap at maayos;


b. May pagkukusa sa paaggawa;
c. May positibong saloobin sa paggawa;
d. Nakikilahok sa mga gaawain sa lipunan;
e. Tinutupad ang kanyang mga tungkulin;
f. Gumagamit ng enerhiya at likas na yaman sa wastong paraan;
g. Malikhain at mapamaraan;
h. Mahal ang kanyang mga Gawain;
i. Nakikipagtulingan sa iba at;
j. Pinahahalagahan ang kapayapaan, pagtutulungan at magandang samahan.

Apendiks 7, Araw 2,Linggo 9, Grado 6

MGA BUNGA NG PAG-AALSA NG MGA PILIPINO


Nabigo ang lahat ng pag-aalsa ng mga Pilipino laban sa mga Spaῇol. Nabigo sila dahil
kulang sila ng pagkakaisa at kulang ang kakayahan ng mga lider na namuno sa mga
pagbabangon. Marami sa kanila ang walang maayos na plano at kulang sa mga armas.
Nagpangkat- pangkat sila at nahati sa iba’t ibang tribo.

Pumanig sa mga Espaῇol ang karamihan sa mga Pilipino noon. Naging sunud-sunuran
din sila sa mga kagustuhan ng mga ito. Naging mas matapat pa sila sa mga Espaῇol kaysa kapwa
Pilipino. Sinamantala rin ng mga Espaῇol ang pagkakawatak – watak ng mga katutubo. Ginamit
ng mga Spaῇol ang mga Pilipino sa pakikipaglaban sa kapwa nila Pilipino. Dahil sa likas na
kaugalian ng mga Pilipino na mapgtimpi at matiisin, sila ay nanatiling alipin ng mga dayuhan sa
mahabang panahon.

Naging mahalaga rin ang mga naunang pag-aalsa kahit puro kabiguan ang kinalabasan ng
mga ito. Dahil ditto napatunayan na ang lahing Pilipino ay may pagmamahal sa kalayaan. Nakita
rin nila ang kahalagahan ng pagkakaisa at pagsasama-sama upang matamo ang kanialng
nilalayon.

ANG PAGLABAN NG MGA MUSLIM

Mula sa pagdating ng mga Espaῇol hanggang sa sila ay umalis, naging malaking hamon
ang mga Muslim sa kanila. Maraming matapang na Pilipinong Muslim ang lumaban sa mga
Espaῇol upang sila masakop ng mga ito. Sila ay gumawa ng sariling armas na kanilang ginamit
laban sa mga dayuhan.

May gobernador na nagpadala ng mga kawal upang sakupin ang Mindanao.


Nakapagpatayo sila ng pamayanan at kuta sa Zamboanga, ngunit hindi nagtagumpay ang mga
Spaῇol na lupigin ang mga Muslim at masakop ang buong Mindanao. Hindi nila nasakop ang
lugar na ito dahil hindi nila napasuko ang mga Muslim.

Bilang paghihiganti, sinalakay ng mga Muslim ang mga pamayanan sa may baybayin ng
Luzon at Visayas. Tinangay nila ang maraming mamamayan at ipinagbili sa ibang bansa.
Gumugol ang pamahalaang Espaῇol ng malaking halaga upang matigil ang gawaing ito ngunit
hindi nila ganap na nasupil ang mga Muslim.

Noong 1851, nakipagsundo ang mga Spanol sa Sultan ng Jolo upang mahinto ang
labanan. Binigyan nila ng kalayaang manampalataya sa Islam ang mga Muslim. Binigyan din ng
pension ang mga Sultan at Datu at hinayaan ang karapatan sa pagmamana ng mga anak at apo ng
Sultan sa trono ng Jolo. Bilang kapalit ng mga ito, kikilalanin ng mga Muslim ang
kapangyarihan ng Espana, ihihinto na ang pananalakay ng mga Muslim at hindi na
makikipagkasundo sa ibang bansa. Bagamat nagkaroon ng kasunduan ang mga Espaῇol at
Muslim, kailanma’y hindi nila napasuko ang mga Muslim.
Apendiks 8, Araw2, Grado 6

Pagpipilian:

“Ang bawat kakayahan at kapangyarihan ay may katumbas na pananagutan”


“Ang pagtupad sa tungkulin ay susi sa kaunlaran at kapayapaan”

“Sa pag-unlad ng bayan, disiplina ang kailangan”

Apendiks 9,Araw 2,Linggo 9, Grado 5

Uriin ang mga pag-aalsa ayon sa dahilan nito. Isulat ang pinuno ng pag-aalsa ayon sa dahilan.

Pampulitika – kung ito ay dahil sa pagkawala ng kalayaan o sariling pamahalaan


Panrelihyon – kung ito ay dahil sa pagkakaiba sa paniniwalang panrelihyon

Pang-aabuso – kung ito ay dahil sa paghihirap dahil sa kalupitan at pagmamalabis

Mga Dahilan ng mga Rebelyon

Pampulitika Panrelihyon Pang-aabuso

Apendiks 10,Araw2 ,Grado 5

Punan ang tsart


Mga Pag-aalsa Petsa kung kalian naganap

1. ANG UNANG PAG-AALSA (1574)

2. ANG PAG-AALSA NI MAGAT


SALAMAT (1587 – 1588)

3 ANG REBELYON NG GADDANG


(1621)

4. ANG REBELYON NINA BANCAO


AT TAMBLOT (1621 – 1622)

5. ANG REBELYON NI SUMUROY


(1649 – 1650)

6. ANG REBELYON NI MALONG


(1660 – 1661)

7. ANG PAG-AALSA NI TAPAR


(1663)

8. ANG REBELYONG SILANG (1762


– 1763)

9. ANG REBELYON NI DAGOHOY


(1744 – 1829)
10. ANG REBELYON NI HERMANO
PULE (1840 – 1841)

Apendiks 11,Araw 1, Linggo 9,Grado 6

Mga Bagay na Dapat Pahalagahan ng mga Mamamayan

Pangangalaga sa Sarili at Kalusugan

“Ang kalusugan ay kayamanan”

Ang bawat mamamayan ay mahalaga sa pagbuo ng bansa. Ang taong produktibo ay


kayamanan ng bansa.Subalit hindi magagawa ng isang tao ang kanyang tungkulin kung siya ay
hindi malusog.Samakatuwidtungkulin nating alagaan an gating kaluugan at sarili.

Ang pangangalaga sa sarili ay pagpapanatili na malusog at maayos na


pamumuhay.Kailangang kumain ng wasto at masustansiyang pagkain,mag-ehersisyo at
panatilihing malinis ang kapaligiran. Ang kailangan ng bayan ay mga mamamayang may
malusog na pangagatawan at pag-iisip.
Kailangan din n gating katawan ang sapay na pahinga. Matulog ng tama sa oras.Huwag gumamit
ng ano mang bagay na makasisira sa kalusugan tulad ng paninigarilyo,pag-inom ng alak at
paggamit ng ipinagbabawal na gamot.Magpatingin sa doctor lalo na kung may karamdaman.
Magkaroon ng masayang disposisyon sa kbila ng mga suliranin sa buhay. Maglaan ng panahon
sa paglilibang kasama ang mga mahal sa buhay.

2. Pagpapaunlad ng Sariling Kakayahan at Talino

Ang bawat mamamayan ay biniyayaan ng Panginoon ng talino at kakayahan.Ang mga


kakayhang ito ay ay lalo pang napag-iibayo at napauunlad sa pamamagitan ng palagiang
pagsasanay.Ang mga ito ay dapat gamitin sa wastong pamamaraan at bahagi sa iba.

3. Pagtangkilik sa mga produktong Pilipino

Ang pagiging malikhain at mapamaraan ng mga Pilipino ay naipamamalas sa mga ginagawa


nilang produkto. Ang mga produktong gawang Pilipino ay kilala at kayang makipagsabayan sa
pandaigdigang merkado.

Bilang mga mamamayang Pilipino,tungkulin nating tangkilikin ang sarili nating produkto.
Ang pagtangkilik sa sariling produkto ay nagdudulot ng mas maraming hanapbuhay para sa mga
Pilipino. Bunganito, sila ay magiging mas produktibo at mas makatutulong sa kita ng
pamahalaan.

4. Pagiging Matalinong Mamimili


Mahalaga ang pagiging matalino sa pagbili ng kahit anong bagay. Ang presyo ng mga bilihin
ay patuloy na tumataas. Samakatuwid, mahalagang pag-isipang mabuti ang anumang bilihin
dahil ang anumang gastusin ay hindi dapat hihigit sa kinikita ng pamilya. Ang pagpaplano at
paghahanda ng badyet ay mahalaga.

Bilang mamimili, may mga karapatan tayong dapat tayong igalang. Dapat tayong magkaroon
ng kaalaman sa mga produktong ating binibili.Dapat nating piliin ang mga produktong mura
ngunit may mataas na uri. Sa ganitong paraan,napipilitan ang mga mangangalakal na paghusayin
ang paggawa ng kanilang mga produkto.

Ang Republic ct 7394 o ang Consumer Act of the Philippines ay ang batas na nangangalaga
sa mga karapatan ng mga mamimili.
5. Pagbabayad ng Tamang Buwis

Isa sa mga mahahalagang tungkulin ng bawat mamamayan ay ang pagbabayad ng kaukulang


buwis sa pamahalaan.Dito nanggagaling ang pondo ng pamahalaan na ginagamit na panustos sa
mga pangangailangan ng mga mamamayan.

6. Wastong Pag-aaruga at Pamamahala sa mga Likas na Yaman

Ang bawat mamamayan ay dapat magkaroon ng sapat na kaalaman tungkol sa kahalagahan


ng pag-aaruga sa ating likas na yaman.

Magkakaroon tayo ng suliraning pang-ekonomiya kung may kakulangan sa likas na yaman.


Dito nanggagaling ang lahat ng ating mga pangangailangaan.Ang kaunlaran ng bansa ay
nakasalalay din a mga likas na yaman tulad ng kagubatan,lupa, tubig at mga mineral. Ang
wastong pangangalaga at pamamahala sa ating mga likas na yaman ay dapat itaguyod hindi
lamang para sa atin kundi sa susunod na salinlahi.

7. Wastong Gamit ng Enerhiya

Ang krisis sa enerhiya ay isa rin sa mga suliranin ng bansa. Mahalaga ang enerhiya para sa
kaunlarang pangkabuhayan ng bansa. Gumagamit tayo ng enerhiya sa atahanan,paaralan, mga
tanggapan at sa buong pamayanan. Hindi natin magagawa ang ating mga Gawain kung walang
tubig, elektrisidad, langis at gasolina.

Dapat nating gamitin ang anarhiya sa wastong paraan. Isa rito ay ang pagsunod sa mga batas
tungkol sa wastong paggamit ng enerhiya.

Ilan sa mga wastong paraan ng paggamit ng enerhiya ay ang mga sumusunod:

6. Patayin ang maga ilaw kung hindi ginagamit ang mga ito.
7. Gumamit ng fluorescent light/bulb sa halip na incandescent.
8. Patayin ang alin mang kagamitan o appliances na hindi ginagamit.
9. Mag car-pooling.
10. Huwag gamitin ang sasakyan sa araw ng number coding upang makatipid sa gasolina.
8. Maging Kapaki-pakinabang na mga Mamamayan

Ang mamamayang kapaki-pakinabng o produktibo y kayamanan ng bansa.Hindi siya


nagdudulot ng suliranin sa lipunan.Ang ating bansa ay nangangailangan ng mga mamamayang
ganito.

Ang mga katangian ng isang produktibong mamamayan ay ang sumusunod:

a. Ginagawa ang kanyang mga gawain nang maagap at maayos;


b. May pagkukusa sa paaggawa;
c. May positibong saloobin sa paggawa;
d. Nakikilahok sa mga gaawain sa lipunan;
e. Tinutupad ang kanyang mga tungkulin;
f. Gumagamit ng enerhiya at likas na yaman sa wastong paraan;
g. Malikhain at mapamaraan;
h. Mahal ang kanyang mga Gawain;
i. Nakikipagtulingan sa iba at;
j. Pinahahalagahan ang kapayapaan, pagtutulungan at magandang samahan
Apendiks 12,Araw 2,Linggo 9,Grado 5

Sumulat ng sanaysay hinggil sa mga nagging epekto o bunga ng mga pag-aalsa

RUBRICS SA PAGSULAT NG SANAYSAY

DIMENSYON 8-10 puntos 7-5 puntos 1-4

Pagkakabuo Angkop at wasto ang mga May iilang salitang Walang kaugnayan at hindi
salitang ginamit sa pagbubuo. Ginamit na hindi angkop at wasto ang mga salitang
wasto ginamit.

Nilalaman Mabisang naipahayag ang Hindi gaanong naipahayg ng Hindi naipahayag nang mabisa
mensahe ng sanaysay mabisa ang mensahe ng ang nilalaman ng sanaysay
sanaysay

.
Apendiks 13, Araw 2,Linggo 9,Grado 6

Isulat sa loob ng puso kung paano mo mapangangalagaan ang ating likas na yaman.

___________________________________________________
-

___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________
Apendiks 14, Araw 3,Grado 6

A. Isulat sa patlang ang anumang hinihingi sa pangungusap.


1. Ibigay ang mga katangian ng isang matalinong mamimili.
a.
b.
c.
d.
e.

2. Ibigay ang mga katangian ng isang kapaki-pakinabang sa mamamayan.

a.

b.

c.

d.

e.
Apendiks15 ,Araw 3,Linggo 9,Grado 6

Isulat ang hinihingi ng mga pangungusap.

3. Magbigay ng apat (4) na wastong paraan ng paggamit ng enerhiya.

a.

b.

c.

d.

4. Magbigay ng tatlong (3) paraan ng pangangalaga sa sarili.

a.

b.

c.
Apendiks 16,Araw 3,Linggo 9,Grado5

Bumuo ng timeline hinggil sa mga pag-aalsa

1574

1587-1588

1621

1621-1622

1649-1650

1660-1661

1663
1762-1763

1744-1829

1840-1841
Apendiks 17, Araw 3,Linggo 9,Grado5

Sumulat ng sanaysay kung paano nakipaglaban ang ating mga katutubong pangkat sa mga Espaῇol?

RUBRICS SA PAGSULAT NG SANAYSAY

DIMENSYON 8-10 puntos 7-5 puntos 1-4

Pagkakabuo Angkop at wasto ang mga May iilang salitang Walang kaugnayan at hindi
salitang ginamit sa pagbubuo. wasto ang mga salitang
Ginamit na hindi angkop at
ginamit.
wasto

Nilalaman Mabisang naipahayag ang Hindi gaanong naipahayg ng Hindi naipahayag nang mabisa
mensahe ng sanaysay mabisa ang mensahe ng ang nilalaman ng sanaysay
sanaysay
Apendiks18 ,Araw 3,Linggo 9, Grado 5

Sumulat ng sanaysay patungkol sa epekto ng mga unang pag-aalsa sa pagkamit ng kalayaan.

RUBRICS SA PAGSULAT NG SANAYSAY

DIMENSYON 8-10 puntos 7-5 puntos 1-4

Pagkakabuo Angkop at wasto ang mga May iilang salitang Walang kaugnayan at hindi
salitang ginamit sa pagbubuo. wasto ang mga salitang
Ginamit na hindi angkop at
ginamit.
wasto

Nilalaman Mabisang naipahayag ang Hindi gaanong naipahayg ng Hindi naipahayag nang mabisa
mensahe ng sanaysay mabisa ang mensahe ng ang nilalaman ng sanaysay
sanaysay
Apendiks 19, Araw 3, Linggo 9, Grado 5

Isulat ang Tama o Mali sa patlang.

_____1. Si Apolinario de la Cruz ang namuno sa rebelyong panrelihiyon ng mga Tagalog noong
1840 – 1841.

_____2. Kilala si Francisco Dagohoy sa tawag na Hermano Pule.

_____3. Nang namatay si Apolinario de la Cruz noong Mayo 28, 1763, ipinagpatuloy naman ng
kanyang asawa, si Maria Josefa Gabriela ang pakikipaglaban.

_____4. Pinamunuan ni Francisco Maniago ang rebelyon ng mga Kapangpangan noong Oktubre
1660 dahil sa nais nilang maging Malaya.

_____5. . Nagpadala si Andres Malong ng mga mensahero sa iba’t ibang bayan para hikayatin
ang mga tao at makiisa sa kanila.

_____6. Naganap ang rebelyong panrelihiyon dahil nais talikdan ng ilang Pilipino ang Islam.

_____7. Si Diego Silang ay ikinulong ng mga Espaῇol dahil nagpetisyon siya na alisin ang
pagpapataw ng buwis sa mga Pilipino.

_____8. Dahil sa pagmamalabis ng mga Espaῇol, pinamunuan nina Felipe Catabay at Gabriel
Tayag ang paghimaksik ng mga Gaddang sa Cagayan Valley.

_____9. Pinagmalupitan at pinagsamantalahan ng mga Espaῇol ang mga katutubo.

_____10. Lalong matindi ang pag-aalsa ni Magat Salamat, anak ni Lakan Dula, kaysa sa unang
pag-aalsa ng kanyang ama at tiyuhin.

Apendiks 20 , Araw 3, Linggo 9, Grado 6


A. Lagyan ng tsek () ang hanay na nagsasaad ng iyong saloobin.

Madalas/ Paminsan-minsan Di-


Palagi Kailanman

1. Humihingi ako ng resibo


tuwing ako ay bumibili sa
anumang pamilihan.
2. Pinangangalagaan ko ang
aking sarili.
3. Tinatangkilik ko ang mga
produktong galling sa ibang
bansa.
4. Patuloy kong ginagawa ang
aking tungkulin kahit walang
nagbabantay sa akin.
5. Pinaaalala ko sa aking mga
magulang ang pagbabayad nila
ng buwis.
6. Inaalagaan ko ang aming mga
halaman.
7. Nakikilahok ako sa mga
programa sa paaralan.
8. Gabi na ako natutulog.

9. Bumibili ako ng mga


produktong maganda ang uri.
10. Binabalewala ko ang
kampanya ng pamahalaan
upang pangalagaan ang atin
likas na yaman.

B. Ayusin ang mga titik upang matukoy ang salitang inilalarawan sa bawat pangungusap.

1. IBSUW Ito ang pangunahing pinagkukunan


ng pondo ng pamahalaan

2. HAYNEREI Ito ay mahalaga para sa kabuhayan


sa bansa

3. EPYENEJ Ito ay nilikha ni Leonardo Sarao


4. LSGAUKUNA Ito ay mahalagang pangalagaan ng
tao upang makagawa siya nang
maayos

5. DYEATB Ito ay dapat planuhin at


paghandaan.

6. ALNIOT Ito ay dapat gamitin sa wastong


paraan.

7. UNTGUINKL Ito ay dapata tuparin at gawin ng


bawat mamamayan.

You might also like