ARALING PANLIPUNAN 5 Q4 WEEK 3-4
nakagisnang relihiyon Para sa kanila, ang Islam ay hindi lamang isang relihiyon kung hindi
Pangalan: ______________________________ Seksyon: __________
Mga Paniniwala at Pananaw ng mga katutubong Muslim
Pakikipaglaban ng mga Muslim para sa Kalayaan
Sa mahabang panahong na lumipas ay napanatili ng ating mga kapatid na Muslim ang
kanilang paniniwala at kultura sa mahabang panahong pananakop. Ang masidhing pagyakap at
pagtupad ng mga Muslim sa relihiyong Islam ang dahilan upang hindi matinag ang mga kastila sa
kabila ng masidhing pagpapalaganap ng relihiyong kristiyanismo sa buong kapulungan. Matatag
ang pananalig ng mga Pilipinong Muslim sa kanilang pananampalatayang Islam. Paano’y di
lamang nila itinuturing na relihiyon ang Islam kundi ito rin ang paraan ng kanilang pamumuhay.
Mula sa pagdating ng mga Espanyol hanggang sa sila ay umalis, naging malaking hamon ang
mga Muslim sa kanila. Maraming matapang na Pilipinong Muslim ang lumaban sa mga Espanyol
upang hindi sila masakop ng mga ito. Sila ay gumawa ng sarili nilang armas na kanilang ginamit
laban sa mga Espanyol.
May Gobernador na nagpadala ng kawal upang sakupin ang Mindanao. Nakapagpatayo
sila ng mga pamayanan at kuta sa Zamboanga, ngunit hindi nagtagumpay ang mga Espanyol na
lupigin ang mga Muslim at masakop ang buong Mindano. Hindi nila nasakop ang lugar na ito dahil
hindi nila napasuko ang mga Muslim. Bilang paghihiganti sinalakay ng mga Muslim ang mga
pamayanan sa Luzon at Visayas. Tinangay nila ang mga mamamayan at ipinagbili sa ibang
bansa. Likas sa mga Muslim ang pagiging matapang. Ang katangiang ito ay naging susi upang
hindi masakop ng mga kastila ang mga teritoryong pinamumunuan ng mga Muslim o ang nasa
ilalim ng kapangyarihang sultanato. Ang matibay na paninindigan at pagmamahal sa kalayaan ang
hindi nagapi ng mga mananakop.
Mga Paniniwala at Pananaw ng mga katutubong Muslim
1. Malaki ang pagpapahalaga ng mga Muslim sa kanilang kalayaan.
 Hindi nila gustong magpasailalim sa kapangyarihan ng mga dayuhan. Gusto ng mga
Espanyol na sakupin ang mga muslim dahil sa pagmamahal sa kalayaan, mas gugustuhin
pa nilang mamatay kaysa magpaalipin sa mga dayuhan.
 Nais ng mga muslim na maglingkod lamang sa paglilingkod ng kanilang kalahi.
2. Handa nilang ipaglaban ang kanilang teritoryo sa kahit anomang kahinatnan ng labanan
 Kinilala ang kanilang kakayahang mamuno sa kanilang teritoryo kasabay ng pag kilala sa
kapangyarihan ng mga sultan.
 Ang pagsakop sa kanilang teritoryo ay nangangahulugan ng malaking digmaan hanggang
kamatayan.
 Higit ding katanggap- tanggap ang sultanato kaysa kolonyalismo dahil sa ilalim ng
sultanato, hindi sapilitang ipinasailalim sa kapangyarihan ng sultan ang mga dating datu at
rajah.
3. Hindi nila gusto na sumailalim sa kapangyarihan ng dayuhan
 Kung masasailalim sila sa kapangyarihan ng mga Espanyol ay masasayang lamang ang
kaunlaran at katatagang tinatamasa ng kanilang mga sultanato at ang kalayaan sa
paniniwala
4. Mataas ang pagpapahalaga at respeto ng mga Muslim sa kanilang “pinuno” datu o sultan
gayundin sa kanilang pamahalaan ,ang pamahalaang sultanato.
 Lahat ng mga batas pinapairal ng kanilang pinuno ay kanilang sinusunod at
pinahahalagahan.Ang hindi pagsunod sa anumang batas ay may katapat na kaparusahan.
5. Matibay ang pagpapahalaga sa relihiyon
 Matatag ang pananalig ng mga Pilipinong Muslim sa kanilang pananampalatayang islam.
Mahalaga sa mga muslim ang pagpapanatili ng kalayaan lalo nasa relihiyon.
 Ang pakikipaglaban ng mga muslim ay nagpapakita ng kanilang pagtatanggol sa kanilang
isa ring paraan ng pamumuhay.
 Ang kanilang pang araw- araw na pamumuhay ay umiinog sa pagsamba kay Allah.
6. Matibay ang pagmamahal sa pamahalaan
 Dinatnan ng mga Espanyol na may matatag at malakas na mga sultanato at may
mabuting ugnayan sa Brunei at Indonesia kung kaya’t malakas ang loob ng mga muslim na
labanan ang mga Espanyol.
Pinatunayan ng mga muslim ang kanilang paninindigan. Hinadlangan nila ang
pagsakop ng mga kastila. Lumaban sila sa lahat ng pagkakataon anuman ang kanilang
kahihinatnan sa labanan. Gayon ang kanilang ginawa kung kaya hindi nasakop at di nalupig ng
mga kastila ang kanilang kamorohan.
Pagsasanay 1. Ikahon ang titik na nagpapakita ng pananaw at paniniwala ng mga katutubong
Muslim at bilugan naman ito kung hindi.
A. Gusto nilang mapasailalim ng kapangyarin ng mga dayuhan.
B. Handa nilang ipaglaban ang kanilang teritoryo sa kahit anomang kahinatnan ng labanan
C. Matibay ang pagpapahalaga sa relihiyon
D. Ang relihiyon Islam ay tinalikuran ng mga Muslim.
E. Matibay ang pagmamahal nila sa kanilang pamahalaan
F. Mahalagang mapanatili ng mga Muslim ang kanilang kalayaan lalo na sa aspektong
relihiyon
G. Malaki ang pagpapahalaga ng mga Muslim sa kanilang kalayaan.
H. Nagpasakop ang mga Muslim sa mga Espanyol upang matutunan ang kanilang gawi.
I. Ang pagsakop sa kanilang teritoryo ay nangangahulugan ng malaking digmaan hanggang
kamatayan.
J. Mataas ang pagpapahalaga ng mga Muslim sa kanilang “pinuno” datu o sultan gayundin
sa kanilang pamahalaan ,ang pamahalaang sultanato
Pagsasanay 2 Lagyan ng tsek (/) ang bilang kung ang pangugusap ay nagpapakita ng
pananaw at paniniwala ng mga Muslim at ekis (×) kung hindi. Isulat ang sagot sa patlang.
______ 1. Malaki rin ang pagpapahalaga ng mga Muslim sa kalayaan.
______ 2. Ang relihiyong Islam ay ang paraan din ng pamumuhay ng mga Muslim kung
kaya ito ay kanilang ipinaglaban.
______ 3. Ang pagsakop sa kanilang teritoryo ay nangangahulugan ng malaking
digmaan hanggang kamatayan
______4. Tinalikuran nila ang kanilang relihiyon at tinanggap ang relihiyong Katoliko.
______5. Ang pakikipaglaban ay pagpapakita ng kanilang pagtatanggol sa kanilang
kinagisnang relihiyon.
 Mahalaga sa mga Muslim na mapanatili ang kalayaan lalo na sa aspekto ng relihiyon.
Para sa kanila, ang Islam ay hindi lamang isang relihiyon kung hindi isa ring pamamaraan ng
pamumuhay. Ang kanilang araw-araw na pamumuhay ay umiinog sa pagsamba kay Allah. Ang
kanilang mga paniniwalang pangrelihiyon gaya ng Salat o pagdarasal ng 5 beses isang araw ay
nanganganib na mawala. Bukod dito, dinatnan na ng mga Espanyol ang mga Muslim na may
matatag at malakas na mga Sultanato at may mabuting ugnayan sa Brunei at Indonesia kung
kaya malakas ang loob ng mga Sultan na labanan ang mga Espanyol. Kung mapapasailalim sa
mga Espanyol ay masasayang lamang ang kaunlaran at katatagang tinamasa ng kanilang mga
Sultanato at ang kalayaan nila sa paniniwala.
• Mga Katangian ng Sultanato at mga Pananaw ng mga Katutubong Muslim
➢ Ang Sultanato ay ang pamahalaan ng mga Muslim sa Mindanao. Higit itong malaki kaysa sa
pamahalaang barangay.
➢ Pinamumunuan ito ng Sultan. Organisado ang Sultanato. Ito ang tumakot sa mga Espanyol na
agad sakupin ang mga Muslim sa Mindanao.
➢ Matatapang ang mga Muslim. Hindi sila basta nakikipagkasundo sa mga dayuhan.
➢ Malaki ang pagmamahal nila sa kanilang pamahalaan at teritoryo. Ang pagsakop sa kanilang
teritoryo ay nangangahulugan ng malaking digmaan hanggang kamatayan.
➢ Malaki rin ang pagpapahalaga ng mga Muslim sa kalayaan.
_____6. Masasayang lamang ang kaunlaran at katatagang tinamasa ng isang Sultanato
at ang kalayaan nila sa paniniwala kung magpapasailalim sa mga Espanyol.
_____7. Sa Sultanato, ang mga Datu at Rajah ay sapilitang napasailalim sa
kapangyarihan ng Sultan.
_____8. Ang mga Datu ang may kaalaman sa mga nangyayari sa mga nagpasakop sa
mga Espanyol.
_____9. Ang mga Sultan at mga Espanyol ang makapangyarihan sa bansa.
_____10. Ang mga pangako sa mga pinuno sa ibang bansa na napasailalim sa
pamamahala ng Espanyol ay hindi natupad ayon sa napagkasunduan.
Pagsasanay 4. Panuto: Ipaliwanag sa pamamagitan ng isang talata ang mga naging
bahagi ng mga sumusunod sa pananaw at paniniwala ng mga Sultanato sa pagpapanatili
ng kalayaan.
ALLAH

• Mga dahilan kung bakit higit na katanggap-tanggap ang Sultanato kaysa Kolonyalismo
➢ Sultanato- hindi sapilitang ipinasailalim sa kapangyarihan ng Sultan ang mga dating Datu at
Rajah sa halip kinilala nila ang kanilang pamumuno sa kanikanilang teritoryo kasabay ng pagkilala
nila sa kanilang Sultan.
➢ Kolonyalismo-tanging ang mga mananakop na Espanyol ang kinikilalang
pinakamakapangyarihang pinuno ng bansa.
SULTAN KUDARAT
• Mahihinuha mula sa talumpati ni Sultan Kudarat sa mga datu na napasailalim sa kapangyarihan
ng mga Espanyol kung bakit hindi nila dapat pinahintulutan ang pananakop ng mga Espanyol. Sa
talumpati ni Kudarat, tinanong nito kung alam ba nila ang ibig sabihin ng pagpapasakop sa mga
Espanyol. Binalaan din niya ang mga datu na huwag magpadala sa matatamis na pananalita ng
mga Espanyol. Dahil ibinigay din ng mga Espanyol ang mga matatamis na salita sa mga lokal na
pinuno sa ibang bansang sinakop subalit hindi naman nila tinupad ang mga pangako.
• Mula sa pagdating ng mga Espanyol hanggang sa sila ay umalis, naging malaking hamon ang
mga Muslim sa kanila. Maraming matapang na Pilipinong Muslim ang lumaban sa mga Espanyol
upang hindi sila masakop ng mga ito. Sila ay gumawa ng sariling armas na kanilang ginamit laban
sa mga dayuhan

Pagsasanay 3. Panuto: Tama o Mali. Isulat ang salitang TAMA kung tama ang isinasaad
ng pangungusap. Kung mali, isulat ang MALI. Mga Gabay na Tanong
1. Paano nakatulong ang mga paniniwala at pananaw ng mga katutubong Muslim upang sila ay hindi masakop ng
_____1. Ang araw-araw na pamumuhay ng mga Muslim ay umiikot sa pagsamba kay mga Espanyol?
Allah.
2. Sa iyong palagay, ano ang katangian ng mga Muslim na naging dahilan upang hindi naging madali para sa mga
_____2. Ang Islam ay paraan ng pamumuhay ng mga Muslim.
Espanyol na sakupin ang mga ito?
_____3. Ang mga Muslim ay nagdarasal ng sampung beses sa isang araw.
_____4. Ang mga Muslim ay may matatag at malakas na Sultanato dahil sila ay may
magandang ugnayan mula sa Brunei at Indonesia.
_____5. Ang Kolonyalismo ay naging mas katanggap-tanggap sa mga Muslim.