Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu

Katedra za mikrobiologiju
kolska 2014/15. godina

Bacillus anthracis

1877. godine Robert Koch je izolovao B. anthracis u

istoj kulturi, dokazao sposobnost formiranja
endospora i patogenost na eksperimentalnim
ivotinjama

Bacillus anthracis
- opte osobine Gram pozitivan
bacil (veliki sa etvrtastim ivicama)
sporogen: centralna ovalna spora koja ne deformie telo
bacila (ne uoava se na direktnom preparatu!)
raspored: pojedinano, u parovima, u lancima
nepokretan
kapsula proteinskog sastava:
- polimer D-glutaminske aminokiseline
- ne uoava se na preparatu iz kulture
nije nutritivni probira
nije deo fizioloke mikroflore

spora 92000

Bacillus anthracis
- faktori virulencije spora

spora 92000

Bacillus anthracis
- faktori virulencije kapsula

Bacillus anthracis
- faktori virulencije egzotoksin:
toksini kompleks (3 komponente)
protektivni antigen (PA)
letalni faktor (LF)
edem faktor (EF)

netoksini
monomeri

toksine kombinacije: PA + LF; PA + EF; PA + LF + EF

vezuje se po 3
oligomerizacija:
heptamer, oktamer
endocitoza posredovana
receptorima
acidifikacija; promene
u konformaciji

LF i EF: u citosolu

Bacillus anthracis
- faktori virulencije Protektivni antigen (PA) vezuje se za receptore
na razliitim elijama (mozak, srce, creva, plua,
pankreas, ...)
kljuno:
vezivanje za elije znaajne u imunskom odgovoru
(makrofag, dendritine elije, endotelne elije, T i B
limfociti)

Bacillus anthracis
- faktori virulencije Letalni faktor (LF)
metaloproteaza; razlaganje proteina mitogen-activated
protein kinase (MAPK) familije
efekti na makrofage: spreava aktivaciju, pokretljivost,
hemotaksu, maturaciju i produkciju proinflamatornih
citokina; indukuje apoptozu
efekti na dendritine elije: spreava produkciju
citokina; indukuje apoptozu
efekti na endotelne elije: indukuje apoptozu
efekti na T i B limfocite: poremeaj citoskeleta;
spreava proliferaciju, produkciju citokina i antitela

Bacillus anthracis
- faktori virulencije Edem faktor (EF)
interakcija sa elijskim kalmodulinom
ciklaza izrazito visoke aktivnosti

adenilat

efekti na makrofage: spreava hemotaksu i fagocitozu,

produkciju proinflamatornih citokina
efekti na B limfocite: spreava proliferaciju; indukuje
apoptozu
efekti na T limfocite: spreava aktivaciju, proliferaciju,
oslobaanje citokina; promovie Th2 odgovor

Bacillus anthracis
- faktori virulencije LF + EF:
naruavaju integritet glavnih signalnih mrea koje u imunskim
elijama kontroliu aktivaciju, efektorske funkcije i migraciju

Toksini kompleks B. anthracis:

savren primer bakterijskog toksina koji u potpunosti razoruava
na imunski sistem

Bacillus anthracis
- epidemiologija spore prisutne u zemlji
od antraksa oboljevaju pre svega
travojedi

Bacillus anthracis
- epidemiologija -

Bacillus anthracis
- bolesti koni antraks inokulacija
pluni antraks - inhalacija
gastrointestinalni antraks - ingestija

svaki od 3 oblika antraksa moe

prei u sepsu

Koni antraks

Bacillus anthracis
- bakterioloka dijagnostika -

kapsula

krv

kapsula

kapsula

Bacillus anthracis
- bakterioloka dijagnostika izolacija: krvni agar
identifikacija:
ispitivanje mikroskopskih osobina

preparat sa kulture: bacili u

lancima, centralna spora koja
ne deformie telo bacila
slobodne spore

Bacillus anthracis
- bakterioloka dijagnostika ispitivanje kulturelnih osobina:
krupne hrapave (R) kolonije bez hemolize

Bacillus anthracis
- bakterioloka dijagnostika ispitivanje fizioloko biohemijskih osobina
- razlikovanje B. anthracis-a od drugih Bacillus-a
molekularne metode

test pokretljivosti

nepokretna
B. anthracis

pokretna

Bacillus anthracis
- prevencija i kontrola vakcinisanje ivotinja (iva atenuisana vakcina;
bacili izgubili plazmid koji kodira toksin)
vakcinisanje ovaca 1882.

spaljivanje leeva ivotinja

uginulih od antraksa

Bacillus anthracis
- prevencija i kontrola potpuna kontrola i eradikacija nije mogua zbog
spora
vakcine za humanu upotrebu
(mrtva celoelijska, acelularni filtrat - protektivni
antigen)

Bacillus anthracis: bioloko oruje