You are on page 1of 24

Nais mong ipaalam sa isang tao na mahal

mo siya.
Nais mong malaman ng isang taong galit
ka o hindi mo sinasang-ayunan ang mga
bagay na ginagawa niya.
Nais mong humingi ng tulong sa iba para
sa isang mahirap na kalagayan o
problemang mayroon ka.
Hmmmp.
Hoy.
Kumusta?
Ikaw?
Hello.
Komon pinoy misteyk:

• “Sarado mo yung pinto, lalabas yung


aircon.”
• “Yaya, salubungin mo ang bus ni
junior”
• “Anak,tumabi ka sa daan ha.“
• May tonsil ako.”
• “Pwedeng magtanong?”
• “Kinagat ako ng lamok”
WIKA
Lingua (Latin)
-dila at wika o lengguwahe

Langue (Pranses)
-dila at wika

Ang lahat ng wika ng tao ay nagsimula sa tunog. Kung


kaya’t lumutang ang konseptong “ponosentrismo”
(phonocentrism) na nangangahulugang “ una ang
bigkas bago ang sulat” ayon kay Ferdinand saussare
(1911).
WIKA
• Tumutukoy sa kakayahan ng tao na mag-
angkin at gumamit ng mga komplikadong
sistemang pangkomunikasyon.
• Tunutukoy sa kognitibong pakulti
• Tumutukoy sa tiyak na lingguwistik na sistema
na ang kabuuan ay pinangalanan ng tiyak na
katawagan tulad ng Ingles, Pranses, Aleman,
Nihonggo, Mandarin, Filipino atbp.
Webster (1974)
Ang wika ay isang sistema ng komunikasyon sa pagitan ng
mga tao sa pamamagitan ng mga pasulat o pasalitang
simbolo.

Hill (sa Tumangan, et al., 2000)


Wika ang pangunahin at pinakaelaboreyt na anyo ng
simbolikong gawaing pantao.

Gleason (sa Tumangan, et al., 2000)


Ang wika sa masistemang balangkas ng mga sinasalitang
tunog na pinipili at isinasaayos sa paraang arbitraryo upang
magamit ng mga taong kabilang sa isang kultura.
Ang wika ay daluyan ng anumang uri ng
komunikasyon na nauukol sa lipunan ng mga
tao. Mula sa patuloy na karanasang panlipunan
nalilikha ang wika.

Austerio et al. 2002


Ayon sa Cambridge Dictionary, ito ay
isang Sistema ng komunikasyong
nagtataglay ng mga tunog, salita, at
gramatikang ginagamit sa
pakikipagtalastasan ng mga mamamayan sa
isang bayan o sa iba’t ibang uri ng gawain.
• Hindi maaaring kulungin sa iisang kahulugan
lamang ang wika, ngunit sinumang bihasa sa
pag-aaral nito ay sasang-ayon kung sabihing
isa itong kakayahan ng tao nagagamit sa
pagkalap at pagbabahagi ng kaisipan,
damdamin, at anumang naisin niya.
“Ang wika ay proseso ng malayang paglikha; ang mga batas at tuntunin
nito ay hindi natitinag, ngunit ang paraan ng paggamit sa mga tuntunin
ng paglikha ay malaya at nagkakaiba-iba. Maging ang interpretasyon at
gamit ng mga salita ay kinasasangkutan ng proseso ng malayang
paglikha.”
– Noam Chomsky
“Ang wika ay kasintanda ng kamalayan, ang wika ay praktikal na
kamalayan na umiiral din para sa ibang tao...ang wika, gaya ng
kamalayan, ay lumilitaw lamang dahil kailangan, dahilan sa
pangangailangan sa pakikisalamuha sa ibang tao.”
– Karl Marx
“...habang pinangangalagaan ng isang bayan ang kanyang wika,
pinangangalagaan niya ang marka ng kanyang kalayaan, gaya ng
pangangalaga ng tao sa kanyang kalayaan habang
pinanghahawakan niya ang sariling paraan ng pag-iisip.”
– Jose Rizal
“Kapag kinausap mo ang tao sa wikang kanyang
nauunawaan, ito’y patungo sa kanyang isip.
Kapag kinausap mo siya sa kanyang wika, ito’y
patungo sa kanyang puso.”

– Nelson Mandela
KA-PAPEL-AN
• papel ng WIKA sa kultura
-kalipunan ng mga ideya, sangkap, ekspresyong
materyal o di materyal, mga hangarin at
pagpapahalaga na bumubuo at nagbibigay-buhay
at kakanyahan ng isang pangkat ng komunidad
ng mga tao.
• papel ng WIKA/KULTURA sa pedagohiya
-tumutukoy sa paglinang sa pag-iisip at pag-
uugali ng mga bata
Papel ng Wika/ Kulturang Filipino
sa Kurikulum

• linangin ang mag-aaral upang maging


PROPESYUNAL NA TAO o upang maging
TAONG PROPESYUNAL?
Papel ng Wika/ Kultura ng Pagiging
Maalam (pantas)
• Ang lawak ng kaalaman ay nakakamtan sa
pamamagitan ng malawak na paglalakbay ng
isipan sa mga larangan ng kaalaman at
impormasyon.
• Bunga ito ng pagbasa at sensitibong pag-
oobserba at pagsisiyasat sa mga bagay-bagay
na nasasalubong sa landas ng buhay at
karanasan.
• Ang isipan ng mag-aaral (pantas) ay nagiging
lagakan ng kaalaman.

• (hindi pagtatambak lamang kundi dapat


sistematiko at maayos kaya handang gamitin kung
kailangan)

=MAYAMANG AKLATAN ANG ISIPANG


PANTAS
Bakit kailangang aralin ang WIKA?

• Magkaugnay ang teorya at gamit ng wika,


komunikasyon, sining, kultura at lipunan.

• Ang wika ay Impukan-kuhanan ng kabihasnan.

• Ang wika ay Tagahubog ng identidad ng lahi


at bansa.
KATANGIAN NG WIKA
1. Ang wika ay masistemang balangkas
2. Ang wika ay sinasalitang tunog
3. Ang wika ay pinipili at isinasaayos
4. Ang wika ay arbitraryo
5. Ang wika ay ginagamit
6. Ang wika ay nakabatay sa kultura
7. Ang wika ay nagbabago
TSART NG MGA PONEMANG KATINIG
PUNTO NG ARTIKULASYON
PARAAN NG ARTIKU- Ngalangala
LASYON Labi Ngipin Gilagid Glottal
Palatal Velar
PASARA
Walang tunog P t K ʔ
May tunog b d g
PAILONG
May tunog m n ŋ
PASUTSOT
Walang Tunog s h
PAGILID
May Tunog l
PAKATAL
May Tunog r
MALAPATINIG
May Tunog y w

You might also like