Натриум Хидроксид

градба,својства и примена

Ема Кралевска II-2

 Својства
• Натриум хидроксид(NaOH) е бела,кристална, деликвесцентна(има
својства да апсорбира вода од воздухот и се раствора во неа
формирајки концентриран раствор) супстанца и претставува една од
најјаките бази што постојат. Изграден е од позитивни Na и OH‾
јони.Натриум хидроксидот е една од десетте најважни индустриски
хемикалии во поглед на произведеното годишно количество.Во
трговијата е познат и како ,,каустична сода" или ,,камена сода".
При допир ја оштетува кожата, предизвикувјќи рани
кои тешко зараснуваат. Заради тоа при допир со
натриум хидроксид треба да се биде особено
претпазлив, а супстанцата да се зема само со спатула
или со лажичка.

Под дејство на јаглерод диоксидот( кој е секогаш

присутен во воздухот),површината на
зрнцата(гранулите) од натриум хидроксид се покриваат
со слој од натриум хирогенкарбонат.
 Храна која содржи
натриум хидроксид

Отстранета боја
Хемиски изгореници предизвикани од
раствор на натриум хидроксид
фотографирана 44 часа по изложеноста
 Добивање
За да се испитаат некои хемиски својства на натриум хидроскидот, најчесто се
изведува следниот опит:
Се зема со лажица едно парче натриум хидроскид и се става на лист хартија. Набргу
тој се разводнува. Се додава малку натриум хидроксид во вода. Натриум хидроскидот
ќе се раствори. Ако ја допреме епруветата, таа е жешка.
Во порцеланска шолја ставаме малку концентриран раствор на натриум хидроксид, а
потоа ставаме во него парче од некоја ткаенина. Набргу ткаенината ќе се разори.

Индустриски натриум хидроксидот се добива со електролиза на водни раствори од

натриум хлорид. Кон позитивната електрода(анодата) се приближуваат хлоридните
јони, тие на електродата и предаваат електрони, се разелектризираат и образуваат
молекули од хлор:

2Cl−(aq)Cl2(g) + 2e-

Од друга страна кон негативната електрода се приближуваат Na+ јоните, но

електрони примаат молекулите од водата давајќи хидроксидни јони и молекули од
водород:

2H20+2e-H2(g)+2OH-(aq)
Доколку катодата е направена од жива електрони од неа ќе примаат натриумовите јони, а образуваниот
натриум веднаш се раствора во живата давајќи амалгам.

Na+(aq)+ e- Na(Hg)
Амалгамот потоа се воведува во вода при што се добива раствор он натриум хидроксид и гасовит водород:

2Na(Hg)+ H20(l) 2Na+(aq)+2OH-(aq)+H2(g)

Живата се ослободува и се враќа во процесот. Незгодарта во овој процес е што дел од живата може да
,,избега” и да ја загади околината.

Така се добиваат и гасовит водород и гасовит хлор.

Постојат и други начини за добивање на натриум хидроксид

со електролиза на водни раствори од натриум хлорид (метод
на дијафрагма).
Овој процес е еколошки позгоден.
 Примена
 Во одредени легури за да ја подобри нивната структура.

 Во сапуните, во комбинација со масни киселини. Натриумовите сапуни се

потврди (со повисока точка на топење) отколку калиумовите сапуни.

 За да ја направи мазна површината на некој метал.

 За прочистување на стопени метали.

 Во лампите со натриумова пареа за производство на електрицитет, често

користен и во уличните светилки.
 Како топлоспроводен флуид во некои типови на нуклеарни реактори.

 NaCl, како важен топлоспроводен материјал.

 Во органската синтеза, натриумот се користи како редуцирачко средство.

 Како средство за ладење на нуклеарни реактори (течен натриум), катализатор

и др.
 Наоѓа примена и во индустријата за добивање на бои, целулоза,
вештачка свила, каучук и за многу други цели. Натриум хидроксидот
наоѓа примена и за пречистување на нафта, масти и масла, како и во
индустријата за добивање на алуминиум.

сапуни текстил
хартија

детергенти
нафта