Дигестивен

систем
Улога на дигестивниот систем

 Дигестија и ресорпција
 Дигестивен или алиментарен тракт
 Болус
 фецес
 Слузница
 Подслузница
(tunica mucosae) (tunica submucosae)

 Lamina epithelialis - густо сврзливо ткиво

(епителна)  Крвни и лимфни
 Lamina propria садови (фоликули)
(сврзлива)  Нервни влакна
 Lamina muscularis
mucosae)
(мускулна)
 Мускулен слој  Надворешен слој
( tunica muscularis) ( tunica externa)

 Stratum circulare - Сероза (ретко сврзливо ткиво и

 Stratum longitudinale мезотел)
- Адвентиција
Усна празнина (Cavum oris)

 Слузница  Подслузница
М
 Многуслоен плочест  Glandulae labialis а
епител  Gl.buccales л
 Gl. palatinae и
 Поподвижни места
 Лимфни фоликули Г
-Gl. parotis о
-Gl. submandibularis л
-Gl. sublingvalis е
Тврдо и меко непце, непцева ресичка м
и
Улога на алиментарната мукоза
 Секреција
 Апсорпција
 Бариера
 Имунолошка реакција
Усна шуплина- Плункови жлезди

 Паротидна жлезда
 Стенсенов канал
 Субмандибуларна жлезда
 Вартонов канал
 Сублингвална жлезда
 Бартолиниев канал
Тонзили (тонзиларен прстен)

 Палатинални
 Тубарни
 Фарингеални (аденоиди)
 Лингвални
Усна шуплина - Видови мукоза
 Мастикаторна мукоза
 Кератинизиран и паракератинизиран епител
 Присуство на папили
 Обложувачка мукоза
 усни, образи, дно на усна, меко непце и долна површина на јазик
 Stratum basale
 Stratum spinosum
 Stratum superfaciale
 Фордајсови точки
 Специјализирана мукоза
- Пупки (папили)
Јазик (Lingua)
 Напречно пругасти мускулни влакна
 Горна и долна страна
 Aponeurosus linguae (горна страна)
 Muscularis verticalis, Mus. transversus и
Mus.longitudinalis
 Лимфни фоликули
 Папили
 Кончести папили (Papillae  Габовидни папили
filiformes)
(Papillae fungiformes)

 Чунче
 Габи
 Најбројни
 Црвени топчиња
 Целата површина
 Меѓу кончестите папили
 Рапав изглед
 Густативни папили (Papilae gustatoriae)
 Оградени папили (Papillae
vallatae, circumvallatae)

 Најголеми
 Топчести
 7-12 (V)
 Ебнерови жлезди
 Луковидни вкусови телца
Листовидни папили
( Papillae foliate)

 4-8 парелни низови

 Заден дел од јазик
 Вкусови телца
(благо, солено, кисело,
горчливо и УМАМИ
 Фамилијарна
дисавтономија тип 1
(Рајли-Дејов синдром)
хипогеузија
Основни клеточни типа

 Невроепителни
 Синапси со фацијални, глософарингелани и вагусни нерви
 Потпорни клетки (10 дена)
 Базални клетки
Заби (Dentes)

 Трајни (32) и млечни (20)

 Круна (corona dentis), корен (radix dentis)и забна алвеола
 Тврд дел: дентин, емајл, цемент
 Мек дел: забна пулпа (cavum dentis)
Дентин (substantia eburnea)

 Форма на забот
 Неоргански (72%)
 Органски (28%)
 Одонтобласти
 Интерлобуларни простори (Томесов слој)
 Дентални туби
Histologic cross-section of tooth showing enamel, labeled A, and dentin, labeled B.
Состав на дентин

 Колаген Тип 1
 Гликозаминогликани
 Фосфолипиди
 Хидроксиапатитни кристали
Предентин

 Матрикс продуциран од одонтобласти

 Матриксни везикули
 Осетлив на стимуланси/дентин
 Неколку немилиелизирани нервни влакна/дентин
Емајл (subtantia adamantina)- Енамел

 Најтврда материја /коронка, 96% минеарали

 Формиран дел (призми)
 Неформиран дел (интерпризматична материја)
 Амелобласти (ектодермално)
 Хидроксиапатитен кристал
 Органска материја (амелогенини, енамелини)
Забна пулпа (Pulpa dentis)

 Ретко сврзливо ткиво

 Капиларна и нервна мрежа
 Одонтобласти, фибробласти, колагени фибрили и гликозаминогликани
Периодонт

 Цемент
 периодонтален лигамент
 алвеоларна коска
 гингива
Цемент (subtantia ossea)

 Вратен и коренов дел

 Цементоцити
 Sharpey-ови влакна
Периодонтален лигамент
 Сврзно ткиво
 Влакната навлегуваат во цементот
 Ја олеснуваат мастикацијата
 гликозаминогликани
Гингива
 Мукозна мембрана
 Јункционален епител
 Гингивален сулкус
Забни јамички (алвеоли)
 Периост (Периодонциум)
 Sharpey-ови влакна
 Парадентоза
Субмандибуларни жлезди
 Плункови канали
Преоден канал

Избразден канал

Екскреторен канал
Фаринкс

 Стратифициран некератинизиран сквамозен епител

 Цилијарен псеудистратифициран колумнарен епител
 Гоблет клетки
 тонзили
Голтка (Pharinx)

 Преоден простор
 Слузница (епител и сврзлива наслојка)
 Лимфно ткиво (крајници)
 Подслузница (жлезди)
 Мускулен слој (внатрешна и надворешна)
 Напречно пругасти влакна
 Надворешен слој