TRUNCUS CEREBRI

Проф. д-р Јулија Живадиновиќ

 Мозочно стебло
(Truncus cerebri)

 Medulla oblongata
 Pons
 Mesencephalon

• ги контролира функците од витално значење,

• рефлексната регулација на дишењето,
• срцевата акција,
• голтањето
• и општата мозочна активност која овозможува
одржување на свесност.
 Градба на мозочното стебло

• Сива маса – јадра

• Бела маса - снопови на влакна
 Вентрален, базален дел
- лежи на базата на черепот
(бела маса -долги проекциони моторни
патишта)
 Дорзален дел - покрив (tegmentum)
 две големи крстосници
 моторна, decussatio pyramidum
 сензитивна, decussatio lemniscorum
 четвртата мозочна комора
 релејни јадра
Truncus cerebri
- substantia grisea

 Nuclei nervi craniales

 Formatio reticularis
- витални центри
 Релејни јадра на моторниот
и сензитивниот систем
 Рефлексни акустични
и оптички центри (mesencephalon)
 1. Јадра на кранијалните нерви во
truncus cerebri
 ОСА = општи соматски аферентни (соматосензитивни) влакна
(n. V, n. VII, n. IX n. X)
 ОСЕ = општи соматски еферентни (моторни) влакна
(n. III, n. IV, n. VI, n. XII)
 ОВА = општи висцерални аферентни (висцеросензитивни) влакна
(n. VII, IX, X)
 ОВЕ = општи висцерални еферентни предганглиски симпатични и
парасимпатични влакна (n. III, n. VII, n. IX, n. X)
 ПСА = посебни соматски аферентни (слушни, вестибуларни и оптички) влакна
(n. I, n. VIII);
 ПВА = посебни висцерални аферентни (за вкус и мирис) влакна
(n. VII, n. IX, n. X);
 ПВЕ = посебни висцерални еферентни влакна - моторни влакна за напречно-
пругавите мускули кои се развиваат од ждрелните лаци (мастикаторни
мускули, мимични мускули, како и мускулите на фаринксот и ларинксот). (n.
V, n. VII, n. IX, n. X, n. XI)
 Класификација и локализација
на јадрата на кранијалните нерви
2. Ретикуларна формација

Карактеристики на
неврони на
ретикуларна
формација

• Екстензивна
колатерализација
• Широка
дистрибуција
Локализација на ретикуларната формација

- каудално
продолжува во ламината
VII на сивата маса на
'рбетниот мозок
- рострално
до интраламинарните
јадра на таламусот
Контролира~25 специфични функции:
• спиење
• одење
• јадење
• мокрење, дефекација
• сексуална активност
Дополнителни функции:
• возбуденост
• внимание
• срцеви рефлекси
• моторни функции
• свесност
• усмерува нервни сигнали до мозочната
кора
Ретикуларни јадра

Tри низдолжни зони:

Медијална
Интермедијална
Латерална
3. Релејни јадра

 Јасно ограничени групи на неврони кои припаѓаат на еден

невронски систем (моторен, сензитивен, сензорен).
 Во овие јадра, потполно или делумно се прекинуваат
влакната на одреден број патишта, а продолжуваат со
аксоните на релејното јадро, кои претставуваат дел од
истите патишта, воспоставувајќи морфолошка и
функционална целина.
Medulla oblongata
Надворешен изглед на medulla oblongata

• синоними: bulbus, myelencephalon

• форма-заоблен конус
• димензии-
- 3 cm лонгитудинално
- 2 cm трансверзално
- 1.25 cm антеро-постериорно
• 2 дела:
- долен, затворен дел
- горен, отворен дел

Страни
• вентрална
• 2 латерални
• дорзална
 Medulla oblongata

Функции:
• Релејна станица на моторни патишта
• Содржи витални центри:
• респираторен,
• вазомоторен,
• за срцева работа
• Контролира важни вегетативни
рефлекси:
• кашлање,
• кивање,
• голтање,
• повраќање
 Надворешен изглед на
medulla oblongata

Вентрална страна
• fissura mediana anterior
• pyramis
• decussatio pyramidum
• sulcus lateralis anterior - n. XII

Латералната страна
• од sulcus lateralis anterior
• до sulcus lateralis posterior
(nn. IX, X и XI)
• oliva (nucleus olivaris)
• sulcus bulbopontinus
(n. VII, n. VIII)
• tuberculum cinereum
(спинално јадро на n.V).
 Надворешен изглед на
medulla oblongata

Дорзална страна
• каудален дел
• рострален дел

1. каудален дел
• obex
• sulcus medianus posterior
• tuberculum gracilis
(fasciculus gracilis)
• tuberculum cuneatum
(fasciculus cuneatus)

• sulcus intermedius posterior

• sulcus posterolateralis
 Надворешен изглед на
medulla oblongata

Дорзална страна
2. Рострален, кранијален,
отворен дел
– fossa rhomboidea

• striae medullares
• sulcus medianus
• sulcus limitans
• eminentia medialis
• trigonum nervi hypoglossi
• trigonum nervi vagi
• fovea inferior
• area postrema
• area vestibularis
• pedunculus cerebellaris inferior
 Градба на medulla oblongata

 SUBSTANTIA GRISSEA
1. јадра на кранијалните нерви
2. ретикуларна формација
3. релејни јадра.

 SUBSTANTIA ALBA
 асцендентни и десцендентни
проекциони патишта кои доаѓаат
или одат кон medulla spinalis.
 предна, средишна и бочна група
 Medulla oblongata - nuclei nn. craniales
➢ n. glossopharyngeus (IX)
• nucleus salivatorius inferior
• nucleus ambiguus (IX, X, XI)
• nucleus tractus solitarii(VII, IX, X)

➢ n. vagus (X)
• nucleus dorsalis nervi vagi
• nucleus ambiguus
• nucleus tractus solitarii
• nucleus tractus spinalis

➢ accessorius nerve (XI)

• nucleus ambiguus

➢ n. hypoglossus (XII)
• nucleus n. hypoglossi

➢ n. trigeminus (V)
• nucleus tractus spinalis n. trigemini
 Јадра на кранијалните нерви

 nucleus n. hypoglossi (ОСЕ)

 nucleus ambiguus (ПВЕ)
 nucleus salivatorius inferior(ОВЕ)
 nucleus dorsalis n. vagi (ОВЕ)
 nucleus tractus solitarii(ОВА) (ПВА)
 nucleus spinalis n. trigemini (ОСА)
(IX, X, XI) VII, IX, X
Nucleus n. hypoglossi

 ОСЕ
 Поставено во средината на
дорзалниот дел на medulla oblongata
 Ростралниот крај одговара
на trigonum n. XII
 10-20 снопови ја напуштаат medulla oblongata низ
sulcus lateralis anterior
 N. XII (сите внатрешни мускули на јазикот и m.
genioglossus, m. hyoglossus и m. styloglossus).
 Tractus corticonuclearis го поврзува со моторниот
центар во кората на големиот мозок
 Влакната на овој пат, главно за nucleus n. hypoglossi,
се вкрстени (лезија предизвикува пареза или
парализа на спротивната страна на јазикот)
Nucleus ambiguus
 ПВЕ
 Ги инервира мускулите на мекото
непце, голтникот и ларинксот
 Локализиранo e во ретикуларната
формација на medulla oblongata
 Заедничко јадро
на n. IX, n. X и n. XI
 Kаудалeн дел
nucleus cranialis n. accessorii
 nucleus spinalis n. accessorii
(завршуваат контралатералните
влакна на tractus corticospinalis)
 n. XI
(r. internus – n. X – n. laryngeus inf)
Nucleus ambiguus
 Среден дел - n. X.
 големи моторни мултиполарни
клетки
 предганглиски парасимпатични
неврони
 со влакната од nucleus dorsalis n. X
ја напушта medulla oblongata низ
sulcus lateralis posterior.
 Тtractus corticonuclearis завршува
билатерално во ова јадро (при
лезии на овој пат не се јавува
потполна парализа на мускулите
кои се инервирани од n. X)
 Рострален дел - n. IX
(m. stylopharyngeus, m. constrictor
pharyngis superior)
 Nucleus salivatorius inferior
 ОВЕ на n. IX
 Поставено латерално од ростралниот крај на nucleus ambiguus
 Предганглиски psy влакна за ganglion oticum
 Добива импулси од:
 nucleus tractus solitarii, nucleus sensorius n. trigemini
 хипоталамус
 олфактивeн систем
 Nucleus dorsalis n. vagi
 ОВЕ - главно psy јадро на n. X
 поставено под trigonum n. vagi
 aксоните ce psy аферентни влакна за
plexus cardiacus, plexus pulmonis,
plexus myentericus и plexus
submucosus.
 секретомоторен центар
(pharynx, larynx и gaster)
 рефлексни вегетативни центри
(поврзанo e со nucleus tractus solitarii и
со соседната ретикуларна формација)
Nucleus tractus solitarii

 ОВА, ПВА заедничко за n. VII, n. IX и n. X.

 Во дорзомедијалниот дел на medulla oblongata
 Латерален и медијален дел
 Јадренца со neuron II (низа автономни функции)
 Ростралeн дел (ПBА) - nucleus gustatorius (neuron II) од
густативниот пат
(VII, n. IX)
Nucleus spinalis n. trigemini
 ОСА - n. V, n. VII, n. IX и n. X.
 Од каудалниот дел на понсовото јадро на
n. trigeminus до задните рогови на сивата
маса на вториот вратен сегмент на
medulla spinalis (substantia gelatinosa)
 Pars oralis - тактилни информации и
сензации при притискање на устата
 Pars interpolaris – ноцицептивни (болни)
сензации од забите на горната и долната
вилица
 Pars caudalis - ноцицептивни и термални
сензации од главата преку n. V, n. VII, n.
IX , n. X.
Tractus spinalis n. trigemini
• десцендентни гранки на сензитивниот корен на n. V
• централни продолжетоци на невроните од
сензитивните ганглиони на n. VII, n. IX и n. X.
 Ретикуларна формација

 Го зазема најголемиот, средиштен дел на

тегментумот
 Има изглед на мрежеста структура во која
постојат островчиња од сива маса -
ретикуларни јадра.
 Филогенетски најстара во мозочното стебло

Ретикуларни јадра
 медијална
 интермедијална
 латерална зона
Ретикуларни јадра

Tри низдолжни зони:

Медијална
Интермедијална
Латерална
Јадрата на медијалната зона

Nuclei raphes (серотонин). .

Со аксоните се поврзани со
 medulla spinalis
 ретикуларните јадра на truncus cerebri .
(nucleus ceruleus, substantia grissea periaqueductalis,
nuclei tegmenti mesencephalici, substantia nigra)
 hypothalamus (nuclei mamillares)
 thalamus (јадра на средишната линија)
 telencephalon
(nucleus caudatus, putamen, gyrus dentatus).

Nuclei paramediani -
околу fasciculus longitudinalis medialis
 Аксоните на овие јадра се поврзани со јадрата на
cerebellum (nucleus fastigi, nucleus dentatus).
Јадрата на
интермедијалната зона

Nucleus reticularis centralis

Nucleus reticularis gigantocellularis
Во нив завршуваат влакна од
medulla spinalis (lamina V-VII)
од моторните и сензитивни полиња на cortex cerebri.

Еферентните десцедентни аксони на јадрата го

формираат
 tractus reticulospinalis lateralis
(ги инхибира моторните неврони на medulla spinalis)
 tractus tegmentalis centralis (не се вкрстени,
завршуваат во интраламинарните јадра на thalamus и
имаат улога во будноста)
Јадрата на латералната зона

Nucleus parvocellularis
Nucleus reticularis lateralis
 Во јадрата завршуваат еферентни влакна од
medulla spinalis
јадра на кранијалните нерви (кохлеарни,
вестибуларни, тригеминални и од nucleus solitarius).
 Nucleus reticularis lateralis
pedunculus cerebellaris inferior
Cerebellum (вермисот и предниот лобус )
Medulla oblongata-formatio reticularis

Nuclei raphes-pallidus, obscurus & magnus

– SERergic
Medulla oblongata-рефлекси

 Рефлекс за дишење
 Рефлекс за регулација на
крвниот притисок
 Рефлекс за кашлање
 Рефлекс за повраќање
Medulla oblongata-рефлекси
 Релејни јадра
 Nucleus arcuatus
- базалeн дел на medulla oblongata
tractus corticospinalis
 fibrae arcuatae externae
ventrales
 fissura mediana anterior
 peduncunculi cerebellares
inferiors
 cortex cerebelli

 striae medullares
 тегментумот (се вкрстуваат)
 fossa rhomboidea (граница
помеѓу medulla oblongata и
pons)
 peduncunculi cerebellares
inferiors
Nucleus gracilis, nucleus cuneatus
➢Во каудалниот дел на тегментумот на medulla oblongata
➢Соматотопски распоред на влакната
➢Невроните II на сензитивните патишта fasciculus gracilis и
fasciculus cuneatus (спроведуваат површен (тактилен) и длабок
(проприорецептивен) сензибилитет од трупот и
екстремитетите).
➢Од нив поаѓаат fibrae arcuatae
internae (lemniscus medialis)
Nucleus cuneatus accessorius
Во јадрото завршуваат проприорецептивни
проприорецептивни влакна
(несвесен сензибилитет од врат
и горен екстремитет)
Поаѓа, tractus cuneocerebellaris
(pedunculus cerebellaris inferior,
cortex cerebelli)
 Долeн оливарен комплекс
Nucleus olivaris
 Хилус (надвор од lemniscus medialis)
 Дно - обвивка (amiculum olivae)

nucleus olivaris accessorius medialis

nucleus olivaris accessorius dorsalis
 Аферентни влакна од повисоките делови на ЦНС
и од medulla spinalis (tractus tegmentalis centralis,
tractus spinoolivaris)
 Eферентни влакна кои завршуваат во малиот
мозок (tractus olivocerellaris) - правилна реализација
на волеви движења кои бараат прецизност
(одржување рамнотежа и изведување на стереотипни
движења при промена на положбата)
Medulla oblongatа-напречен пресек
на ниво на моторна декусација
Medulla oblongata-напречен пресек на medulla oblongata
на ниво на каудален крај на ventriculus IV

▪Nuclei arcuati

▪ Долен оливарен комплекс

✓Nucleus olivaris
✓Nucleus olivaris accessorius
medialis
✓Nucleus olivaris accessorius
dorsalis
 Medulla oblongata-напречен пресек на
medulla oblongata на ниво на decussatio
lemnisci medialis

▪Јадра на заден столб

✓ nucleus gracilis
✓ nucleus cuneatus

✓ fibrae arcuate internae

decussatio lemnisci medialis
tractus bulbothalamicus
Medulla oblongata-напречен пресек на
medulla oblongata на ниво на горна
половина, на ниво на nucleus olivaris inferior
 Medulla oblongata-substantia alba
Предната група на патишта
tractus corticospinalis
tractus corticonuclearis
tractus vestibulospinalis.
 Medulla oblongata-substantia alba
Средишна група патишта Бочната група на патишта
fasciculus longitudinalis dorsalis, tractus tegmentalis centralis,
fasciculus longitudinalis medialis, tractus spinothalamicus,
tractus tectospinalis, tractus rubrospinalis,
tractus reticulospinalis tractus spinocerebellaris anterior
lemniscus medialis. tractus spinocerebellaris posterior.