Etiologija na

parodontalnata bolest
 ЈАТРОГЕНИ ФАКТОРИ ВО ЕТИОЛОГИЈАТА НА
ПАРОДОНТОПАТИЈАТА

 ИМПАКЦИЈАТА НА ХРАНАТА ВО ЕТИОЛОГИЈАТА НА

ПАРОДОНТОПАТИЈАТА

 ЛОШИ НАВИКИ КАКО ЕТИОЛОШКИ ФАКТОРИ НА

ПАРОДОНТАЛНАТА БОЛЕСТ

 МОРФОЛОШКИ ОТСТАПУВАЊА НА МЕКИТЕ И КОСКЕНИТЕ

ТКИВА
 Iatros- лекар genesis – потекло
Помот јатрогени ф-ри подразбира присуство на:

- неадекватни стоматолошки изработки (пломби,

коронки, мостови и протези)

- нивната улога во етиологијата на

пародонталната болест е:
1. директна
2. индиректна
 Директно влијание на јатрогените фактори врз
пародонтот (механичко оштетување)

 Механичко:
- препарација на забите за коронка
- поставување на конецот при земање на отпечаток,
- изработка на неадекватен раб на коронката,
- неадекватно воспоставување на односот помеѓу две коронки,
- при препарација на кавитети (II, III, IV и V класа),
- поставување на метални матрици
- пломби (II, III, IV и V класа) со стапалка,
- непостоење на контактна точка на протетските и конзервативните
изработки.
оштетување на припојниот епител и отварање
патот за продирање на патогени продукти од
денталниот плак
 Директно влијание на јатрогените фактори врз
пародонтот (хемиско оштетување)

хемиско:
- дифундирање на медикаментите за девитализција на пулпата
(параформалдехид, токсавит)
- јаки антисептици
Овие средства предизвикуваат некроза на
пародонталните ткива и нивно иреверзибилно
оштетување
Клинички изглед на гингивата по
несоодветно изработена контактна точка
Состојба на гингивата по препарација на
забите за коронка
Пломба со стапалка
Хемодинамски пореметувања на гингивата,
заради предимензиониран раб на коронката
(исхемија на маргиналната гингива)
 Индиректно влијание на јатрогените фактори
врз пародонтот

- го фаворизираат создавањето, ретенцијата и

акумулацијата на денталниот плак

- го оневозможуваат отстранувањето на плакот и

одржувањето на оралната хигиена,

- овозможуваат појава на трауматска оклузија

Гингивална инфламација во регијата на
коронка со длабоко под гингива поставен раб
 ВЛИЈАНИЕ НА ИМПАКЦИЈАТА НА ХРАНАТА ВО
ЕТИОЛОГИЈАТА НА ПАРОДОНТОПАТИЈАТА

 Вертикалната импакција
настанува во текот на џвакањето, под
дејство на оклузалните сили
 Хоризонталната импакција
предизвикана e од дејството на
мускулите на образот, јазикот и
усните во текот на џвакањето
 Втиснувањето на храната во сулкусот, гингивалниот или
пародонталниот џеб (во физиолошки услови, без
ортодонтски аномалии) е оневозможено со

 интегритетот и положбата на апроксималните

контакти на забите,

 обликот на гризната површина,

 обликот на вестибуларните и орални површини

на забите,

 положбата на забите во забниот низ.

 Причини за појава на вертикална
импакција на храната се

- кариес на забот,
- малпозиција на забите,
- длабок загриз,
- абразија на забите,
- екстрахиран, а ненадоместен заб,
- несоодветни стоматолошки изработки и
- миграција на забите
 Хоризонталната импакција настанува кога ќе
се создадат т.н. вентилациони простори во
интерденталната регија

 кај пациенти со напредната пародонтопатија

 после улцеро-некрозен гингивит

 Вентилационите простори настануваат

поради разорување и губење на
интерденталната гингива при овие
патолошки процеси
 Влијание на импакцијата на храната врз
пародонтот

 втиснатата храна механички го оштетува

сулкусниот епител или епителот на
пародонталниот џеб и го кине припојниот
епител
 се отвара пат за продор на инфекцијата во
подлабоките пародонтални ткива.
 втиснатата храна претставува органска основа
која го фаворизира создавањето на денталниот
плак
 Клинички знаци кои се
карактеристични за импакцијата се

 чувство на притисок и страно тело помеѓу забите,

 неодредена тапа болка која ирадирира длабоко во вилицата,
 воспаление на гингивата, следено со крварење при четкање на
забите,
 fetor ex ore,
 деструкција на гингивата и оголување на коренот на забот,
 коренски кариес,
 перкуторна чувствителност на забите,
 создавање на пародонтален џеб,
 појава на пародонтален апсцес,
 деструкција на алвеоларната коска и
 миграција на забите
 1. вентилациони простори, заради пародонтопатија
2. инклиниран заб ја овозможува импакцијата на храната во сулкусот
3. абразија на забите која овозможува вертикална импакција
4. длабок загриз и импакција на храна

1 2

3 4
 ЛОШИ НАВИКИ КАКО ЕТИОЛОШКИ ФАКТОРИ
НА ПАРОДОНТАЛНАТА БОЛЕСТ

 Унилатерално џвакање
 дишење на уста,
 парафункции и
 користење на мека храна.
 Унилатерално џвакање

Причини: пречки на другата страна на вилицата:

- отсуство на заби,
- несоодветни пломби или протетски изработки,
- импакција на храна,
- болка на одреден заб,
- отежнато никнење на третите молари,
- пречки во темпоромандибуларниот зглоб или пак
- улцерации на оралната мукоза
Страна на која не се џвака - акумулација на плак
Страна на која џвака - преоптеретеност на пародонтот
 дишење на уста
 сушење на оралната мукоза
 исклучена е заштитната улога на плунката
 Инфламацијата на гингивата, која се појавува
при дишење на уста, е од продуктивен тип
 Парафункции: причини

 стискање на забите
 бруксизам
 гризење на страни предмети и
 туркање на забите со јазикот
- Состојба по долго присутен бруксизам
- Туркање на забите со јазикот
 МОРФОЛОШКИ ОТСТАПУВАЊА НА
МЕКИТЕ И КОСКЕНИТЕ ТКИВА

 Мукогингивални аномалии

 Аномалии во развојот на алвеоларната

коска
 Аномалии на гингивата

 аномалии на положбата на гингивата во однос

на забот,
 аномалии во широчината на припојната
гингива и
 аномалии во градбата на гингивата ( тенок
фенотип на гингива)
 Мукогингивални аномалии

 пореметен сооднос помеѓу кератинизираната

гингива и алвеоларната мукоза

Се манифестира како отсуство или

тесна зона на припојната гингива,
коронарна инсерција на френулумот и
латералните плики, плиток
вестибулум и појава на рецесија на
гингивата
Аномалии во припојот на
френулумот и пликите
 МАЛПОЗИЦИЈА НА ЗАБИТЕ
неправилности во обликот и положбата на забите

 недоволно изразен вестибуларен екватор на забот,

 неправилно оформени тубери и бразди на гризните
површини и
 неправилно оформени контактни точки

 Тескоба, ротирани заби, несоодветен однос помеѓу

горна и долна вилица ( длабок, вкрстен и отворен загриз)
акумулација на дентален плак и импакција на храна
што последично води кон гингивит и
пародонтопатија
 НАШ МАТЕРИЈАЛ
некорегирање на јатрогените фактори
поврзани со пародонталната болест
 НАШ МАТЕРИЈАЛ
При корекција на на јатрогените фактори
поврзани со пародонталната болест, се
судруваме со 2 проблеми
1. изработка на протетски надоместоци кај пациенти со претходно не
третирана пародонтопатија

2. несоработка од страна на пациентот, кој најчесто заради

финансиски причини не сака, или не е во можност да преземе ништо
за отстранување на јатрогениот фактор
 НАШ МАТЕРИЈАЛ
 екстрахирани а ненадоместени заби (миграција на забите, појава
на импакција на храна, како и присуство на трауматска оклузија која
дополнително го оштетува веќе заболениот пародонт)