METAFIZIK

SAMBUNGAN PART 2
HUBUNGAN INSAN DENGAN ALAM
TEORI MATERIALISME

 Apa-apa yang boleh dilihat/wujud.

 Contoh: gunung-ganang, nasi kandar.
 Menganggap kewujudan jasad dan jirim itu hakiki (real).
 Idea tidak mempunyai realiti yang tersendiri dan bergantung pada sesuatu yang
bersifat jasad.
 Idea datang dari otak, masih ada kaitan dengan jasad (otak).
 Menafikan hal-hal kerohanian/tidak nampak.
 Menolak agama.
 Oksigen dan angin sesuatu yang dapat dikesan dengan pancaindera kerana ada kesan.
TEORI IDEALISME

 Kewujudan benda-benda yang bukan material.

 Idea tidak bersifat jirim atau fizikal.
 Cara hendak interpretasi kewujudan idea ataupun kewujudan yang dibincangkan dalam
agama seperti contoh jin.
 Realiti bukan bersifat material, tapi bersifat mental atau bersifat idea/kerohanian.
 Pelopor: George Berkeley.
 Tidak mengenali jasad yang di luar sana, tetapi hanya imej akan jasad.
 Realiti tidak ditanggapi secara langsung, tetapi ditanggapi ialah sensasi objek.
 Hanya alam minda yang wujud dan alam fizikal tidak dapat dikenali dengan secara
langsung.
 Buka ruang kepada kepercayaan rohani, contoh roh.
METAFIZIK KEAGAMAAN

 Realiti tidak terhad pada jasad.

 Agama realitinya bukan terbatas pada material dan idea,
merangkumi kedua-dua.
 Agama menolak fahaman materialisme.
HUBUNGAN INSAN DENGAN
TUHAN
HUBUNGAN VERTIKAL INSAN

 Dibincangkan dalam natural theology dan philosophy of god.

 Adakah Tuhan wujud?
 Teisme:
 Fahaman bahawa tuhan itu wujud, walaupun kewujudannya tidak dapat dikesan.
 Monoteisme – tuhan itu esa.
 Politeisme – tuhan wujud lebih dari satu.
 Ateisme:
 Fahaman realiti alam tidak wujud, yang wujud hanya material.
HUBUNGAN HORIZONTAL INSAN

 Insan ialah alam yang kecil, alam ialah insan yang besar (Hamka).
 Mekanisme
 Alam dan manusia diandaikan seperti mesin dan makhluk ialah mekanik.
 Proses mental untuk menerangkan fenomena ialah seragam dari sudut kelakuannya.
 Determinisme
 Tindakan manusia boleh diterangkan secara sebab-musabab atau mengikut hukum yang ditetapkan.
 Dibahagikan kepada dua:
 Intrinsik: setiap kejadian berlaku disebabkan diri sendiri.
 Ekstrinsik: setiap kejadian berlaku disebabkan oleh faktor luaran/di luar kawalan manusia.
 Realisme
 Alam wujud secara nyata dan objektif.
 Contoh: Darwinisme – alam wujud secara sendiri.
SISTEM-SISTEM METAFIZIK
SISTEM-SISTEM METAFIZIK

 Saintisme:
 ideologi materialistik yang menyamakan seluruh realiti dengan material.
 anti-metafizik.
 Agnostisisme:
 Fahaman bahawa manusia tidak boleh mengetahui adanya tuhan atau pun
tidak.
 Fahaman manusia terhad terhadap tuhan.
 Beza dengan ateisme – ateisme nafi tuhan, agnostisisme tidak mampu
memahami tuhan.
METAFIZIK UNTUK KEMAJUAN
ILMU
PERKEMBANGAN ILMU METAFIZIK

 Auguste Comte:
 Teologi

 Metafizik

 Sains

 Ernst Mach (sains = positivisme)

 Sistem falsafah berdasarkan fakta yang nyata dan hukum-hukum
sains.
 Sesuatu pernyataan dapat diterima jika diuji kebenarannya secara
empirikal.
PERKEMBANGAN ILMU METAFIZIK

 Lewat abad ke-19 – para filsuf sains yang tidak menyenangi

pemikiran mistik dan tidak rasional masyarakat Eropah.
 Respons terhadap pemikiran primitif.
 Menolak sebarang perkara yang tidak boleh disahkan (not
verifiable) dengan pengalaman dan tidak mempunyai apa-apa
makna.
 Iadihidupkan semula oleh Moritz Schlick secara rasminya
pada tahun 1925 bersama Ernst Mach.
 Sains menggantikan metafizik (saintisme).
 Diantara persoalan-persoalan yang dikaji dalam ilmu metafizik:

 adakah tuhan wujud?

 dimana tuhan?
 adakah tuhan berjisim?
 siapa tuhan yang sebenar?
 apakah hakikat manusia?
 apakah kaitan di antara kejadian hujan dan sains?
 Kesimpulan
  
 1.Metafizik adalah suatu bidang ilmu yang jauh menjangkaualam fizikal atau kebendaan.
  
 2. Metafizik bersifat spekulatif dan memberi fokus kepada perkaitan sebab dan akibat.
  
 3. Ahli metafizik mencari kefahaman mengenai zat atau kewujudan sebagai sesuatu yang wujud.
  
 4. Berbeza dengan ahli fizik yang lebih memahami zat sebagai objek yang bergerak
  
 5. Ahli metafizik cuba memahami jenis-jenis zat yang bukan benda, iaitu dalam kefahaman hakikat bukan
benda seperti tuhan, malaikat, ruhserta pengalaman kerohanian yang sukar untuk dijawab secara kualitatif
atau kuantitatif.
  
 Terima kasih