You are on page 1of 61

1

PAGSASALIN
Mga METODO sa
Pagsasalin
May angkop na metodo upang maisalin
ang alinmang uri ng teksto. Anuman ang
layunin at pinag-uukulan ng salin, may
metodong mailalapat ang tagasalin.
5

Salita-sa-Salita
Word-for-word translation ang tawag
dito sa Ingles at katumbas ito ng sinabi ni
Savory (1968) na: “A translation must
give the words of the original”

6
Ito ang paraang ginagamit ng mga
lingguwista para ipakita ang kahulugan
ng mga salita at estruktura ng mga
wikang tinatalakay.
Hal: John gave me an apple.
Juan bigay akin isa mansanas.
7
8

Adaptasyon
Ito ang itinuturing na
pinakamalayang anyo ng salin dahil
may pagkakataon na malayo na ito sa
orihinal.

9
Que sera sera!
Whatever will be, will be
The future’s not ours to see
Que sera sera!

Ay sirang-sira!
Ano ang mangyayari
Di makikita ang bukas
Ay sirang sira!
10
11

Matapat
Ginagamit ito ng mga author
(manunulat) at tinutumbasan nila ang
salita ng mainam na kahulugan.

12
Hal., When Miss Emily Grierson died, our whole
town went to her funeral: the men through a sort
of respectful affection for a fallen monument, the
women mostly out of curiosity to see the inside of
her house, which no one save an old manservant –
a combined gardener and cook – had seen in the
last yen years.

13
Nang mamatay si Bb. Grierson, ang buong bayan ay pumunta
sa kanyang libing: ang mga kalalakihan, upang magpakita ng
isang uri ng magalang na pagmamahal sa isang nabuwal na
monumento, ang kababaihan, dahil sa pag-uusyoso upang
makita ang loob ng kanyang bahay, na walang ibangnakakita
kundi isang matandang utusang lalaki – na hardinero-
kusinero – sa nakalipas na di kukulangin sa sampung taon.

14
15

Literal na Pagsasalin
Ang literal na pagsasalin marahil ay ang
pinakamatandang uri ng praktika ng
pagsasalin. Sa paraang ito, maingat na
pinanatili ng tagasalin ang kahulugan at
estruktura ng wika ng orihinal na akda.

16
Kung literal na isasalin sa Filipino ang
isang akda sa Ingles, pananatilihin ng
tagasalin ang estruktura ng wikang
Ingles, at hindi niya susundin ang
estruktura ng wikang Filipino.
Hal. “Lino was born and raised in
Singapore,”

Ito ang kalalabasan: “Si Lino ay


ipinanganak at iniangat sa Singapore.”

18
Dito, hindi karaniwan ang anyo ng
pangungusap dahil nauuna ang paksa sa
panguri, katulad ng sa wikang Ingles. Ang
resulta, hindi nagiging madulas at natural ang
dating nito sa paningin at pandinig ng mga
mambabasa ng isinaling akda.
Isa pa, nagiging katawa-tawa ang salin dahil
ang katumbas ng “raised” sa konteksto ng
pahayag ay “lumaki” at hindi “iniangat”. Mas
madulas ang salin kung ganito:

“Ipinanganak at lumaki sa Singapore si Lino”

20
Kaugnay nito, isa pang katangian ng literal na
pagsasalin ang paggamit sa pangunahing
katuturan ng salita bilang katumbas ng
isinasaling salita. Ang tuon dito ay
denotatibong kahulugan ng mga salita,
parirala, o pangungusap.
Ito ay upang makita nang malinaw ng
mambabasa ang estruktura at kahulugan
ng orihinal. Ito ay tinatawag ni Eugene
Nida, iskolar sa pagsasalin, na formal
equivalence.

22
Kung literal na isasalin sa Filipino ang:
“My grandfather is a fox farmer,”

ito ang kalalabasan:


“Ang lolo ko ay magsasaka ng Lobo”
Ang “farmer” ay tinumbasan ng
“magsasaka”, ang salitang karaniwang
unang pumapasok sa ating isip kapag
naririnig ang salitang “farmer”.

24
Katulad ng naunang halimbawa, maaaring
matawa ang mambabasa rito. Mas mainam
kung ang salin ay ito:

“Tagapag-alaga ng lobo ang lolo ko”


Sa literal na salin, mas mahalaga ang
katapatan sa orihinal na teksto kaysa
fluency. Ang ganitong paraan ng
pagsasalin ay karaniwang ginagawa kapag
ang target na mambabasa ng salin ay mga
estudyante,
26
iskolar, o karaniwang taong nakauunawa sa
parehong source language (SL) at target
language (TL).
Itinatanghal dito ang kulturang nakapaloob
sa SL kaya naman nagtutunog itong
dayuhan. Halimbawa ng pagtuon sa
dayuhang kultura ang hindi na paghahanap
ng katumbas sa Filipino ng mga kultural
na dayuhang ekspresyon.
28
“Weltanschauung” – salitang Aleman na ang ibig
sabihin ay Pananaw o Outlook
“Pochemuchka” – salitang Ruso para sa taong
napakaraming tanong
“Mangata” – salitang Swedish na tumutukoy sa kimikislap na
repleksyon ng buwan, na parang daan, sa dagat at iba pang
anyong tubig.
30

Malayang pagsasalin
31

Sa malayang pagsasalin , ang tagasalin ay


nabibigyan ng higit na kalayaan sa
paggamit ng mga ekspresyon o
pagkontrol sa mga salita.
32

Nabibigyan din siya ng pagkakataong


maging malikhain sa kaniyang
pagsasalin.

Katulad ng literal na pagsasalin,


layunin din dito ang pagpapanatili ng
orihinal na kahulugan.
33

Ngunit hindi tulad ng literal na


pagsasalin, ginagamit dito ng tagasalin
ang natural na anyo at madulas na daloy
ng TL. Sa paraang ito, isinasalin ang
teksto batay sa kanilang kahulugan at
hindi sa estruktura.
34

Dito ang malayang salin sa Filipino ng:

“Lino was born and raised in Singapore”

Ay:
“Ipinanganak at nagkaisip si Lino sa
Singapore”
35

Ang salitang “nagkaisip” ang ginamit dito


at hindi ang “lumaki” dahil maaaring
gustong ipakita ng tagasalin ang pag-
unlad ng kaisipan ni Lino, na natural na
kakabit ng kaniyang paglaki.
36

Malinaw na ang tuon ng malayang


pagsasalin ay sa mga mambabasa.
Hindi katulad ng sa literal na
pagsasalin, mas mahalaga sa
malayang pagsasalin ang fluency
kaysa katapatan sa estruktura ng SL.
37

Sa malayang pagsasalin, may kalayaan


din ang tagasalin na magdagdag ng mga
impormasyong wala sa orihinal na teksto.
Maaari rin siyang magbawas ng
impormasyon upang mas maipatindi sa
mga mambabasa ang nilalaman ng akda.
38

Idyomatikong Pagsasalin
39

Isa sa mga paraan ng pagsasalin ang


idyomatikong pagsasalin. Sa paraang
ito nasusukat ang pang-unawa ng
tagasalin sa wika at kulturang
sangkot sa kaniyang pagsasalin.
40

A. Idyoma

Ano ang idyoma? Ito ay parirala o


ekspresiyong iba ang kahulugan sa
kahulugan ng mga indibidwal na
salitang bumubuo nito. Maaaring
literal o figurative ang kahulugan nito,
depende sa gamit o konteksto.
41

HALIMBAWA
42

- Lisa was so angry she kicked the


bucket.

- Sa sobrang galit, sinipa ni Lisa ang


timba
43

- She was hospitalized last night and


she kicked the bucket this morning.
- Naospital siya kagabi at namatay
siya kaninang umaga.
44

B. Idyomatikong Pahayag

Ito ay maaaring parirala o


ekspresyong binubuo ng kombinasyon
ng:
45

Pandiwa at Pang-ukol

( run away, run off, runway)


46

Pang-uri at Pangngalan

( green thumb, old maid, sick


bed)
47

Pariralang Pangngalan

(apple of the eye, bread and


butter, flesh and blood)
48

HALIMBAWA
49

Call him up

Tawagin mo siya.
50

Stay away from the small fry and


go after the fat-cats.

Iwasan mo ang mga pipitsuging tao at


doon ka sa may sinasabi.
51

She is my mother’s
apple of the eye.

Siya ang paborito ng aking ina..


52

C. Gabay sa Pagsasalin
ng Idyoma
53

Narito ang ilan sa mga


gabay ng idyomatikong
pahayag.
54

1. May Literal na katapat

Flesh and Blood Dugo’t laman

Old maid Matandang Dalaga

Sand Castle Kastilyong Buhangin


55

2. May panapat na idyoma

Small talk Tsismis

Piece of Cake Sisiw

No word of Honor Walang isang salita


56

3. Walang panapat kaya


ibinigay ang kahulugan
57

See eye to eye

Magkasundo sa isang bagay


58

Once in a bluemoon

Minsan-minsan lamang
nangyayari
59

Barking up the wrong tree

Pag-aakusa sa maling tao


60

4. Pariralang Pandiwa at
Pang-ukol
61

4. Pariralang Pandiwa at Pang-ukol

Run after Habulin


Run away Tumakas, Lumayo
Run out Maubusan
Run over Masagasaan
Run into Makasalubong

You might also like