Professional Documents
Culture Documents
LAYUNIN:
1.Naibibigyang kahulugan ang ponemang suprasegmental
2.Naiisa-isa ang mga ponemang suprasegmental
3.Naipapaliwanag ang kahalagahan ng paggamit ng
ponemang suprasegmental (tono, diin, antala)
(F7PN-IIIa-c-13)
WIKARAMBULAN
Halimbawa:
POOH + NO = PUNO
ISTASYON 1 NGIPIN
*Isang bakuran
Sari-sari ang dumaraan
ISTASYON 2
12 x 4 =48
ISTASYON 3
TWO + BIG =_ _ _ _
TUBI
_
G
ISTASYON 1 BUKO
*Langit ang paligid,
ang gitna ay tubig
ISTASYON 2
6 x 9 = 54
ISTASYON 3
A+DEW+BOW = _ _ _
ADOBO
__
PONEMA- Ang salitang PONEMA ay mula sa
salitang Griyego na “Phonomo” na
nangangahulugang makatuuturang tunog at ng
“Phono” na nangangahulugang salitang tinig
(boses) na naasimila sa wikang Filipino bilang
Ponema.
Ito ay tumutukoy sa anumang yunit ng mga
tunog o pagbigkas na taglay ang kahulugan.
Ito din ay pinakamaliit na bahagi ng wika na
may kahulugang tunog. Makabuluhang yunit
ng tunog na nagpapabago sa kahulugang
tunog.
Ito ay makabuluhang tunog. Sa
paggamit ng suprasegmental,
malinaw na naipapahayag ang
damdamin, saloobin at kaisipang
nais ipahayag ng nagsasalita.
at Haba
Ang haba ay tumutukoy sa haba ng
bigkas na inuukol ng nagsasalita sa patinig
ng pantig. Ang diin naman ay tumutukoy sa
lakas ng bigkas sa pantig ng salita.
Sa Filipino batay sa Tagalog (buhat sa
Malayo Polinesyo) sinasabing syllable-
timed, samantala sa Ingles buhat sa Indo-
Europeo sinasabi namang stress-timed.
In mathematics, Length determines the
distance between two points or in other
words it is the amount of space between
two points. For example, the distance
between my house and our school. The
principal unit for measuring length is the
meter.
Halimbawa:
LOUD LOUD
pagbigkas
Also, in music, pitch of the
note means how low or
high the note is.
do
Halimbawa:
3 3
a. 2 pon b. 2
ha
ka 1
ka 1
ha pon
Ang ganda ng dalaga? (Nagtatanong)
Ang ganda ng dalaga. (Naglalarawan)
Ang ganda ng dalaga! LOUD(Nagpapahayag
LOUD
ng kasiyahan)
c. Hinto at Antala
• Saglit na pagtigil sa ating pagsasalita
upang higit na maging malinaw ang
mensaheng ibig nating ipahatid sa ating
kausap
• Ito ay inihuhudyat ng kuwit, tuldok, semi-
colon o kolon.
25
HALIMBAWA:
a. Maligaya siya
b. Maligaya siya
c. Maligaya siya
4. Alin sa mga sumusunod ang
nagsasabing hindi niya kaibigan?
a. Hindi siya ang kaibigan ko.
b. Hindi, siya ang kaibigan ko.
c. Hindi siya, ang kaibigan ko.
5. Bakit mahalagang gamitin ang ponemang
suprasegmental?
a. Dahil bahagi ito ng leskyon sa Filipino na
dapat pag-aralan.
b. Dahil nagpapahayag ito ng wastong
damdamin
c. Upang mas madaling malaman ang
layunin at magkaunawan ang mga nag-
uusap
TAMANG SAGOT
1. A
2. B
3. B
4. A
5. C