Professional Documents
Culture Documents
Kabanata 4
Kabanata 4
PA N G A S I N A N
K A B A N ATA I V
HANNAH JANE DELA TORRE - ZAPANTA
LAYUNIN:
• Matalakay ang mga impormasyon tungkol sa
Panitikan sa Pangasinan;
• Maunawaan ang katangian ng bugtong at
salawikan; at
• Maunawaan ang kahalagahan ng Panitikan sa
Pangasinan.
PA N G A S I N A N
• Isa sa 77 na lalawigan sa Pilipinas
• PANGASINAN – galing sa panag-asinan
(bayan ng asin)
• Ang termino ay galing sa pangunahing
hanapbuhay ng ga taong naninirahan sa
baybaying dagat ng Bolinao at Dasol.
• Matatagpuan sa hilagang kanluraning
bahagi ng Luzon at nakaharap sa
kalawakan ng Dagat Tsina.
BAGO DUMATING ANG MGA KASTILA
• Ang Pangasinan ay mga lugar lamang sa baybaying
dagat kung saan gumagawa ng asin
• Caboloan – ang tawag sa loob na bahagi ng lugar
kung saan maraming makikitang bolo.
• Bolo – isang magandang uri ng kawayan na
matatagpuan sa paanan ng bundok-bundukan ng
Mangatarem, Paniqui at Camiling. Ginagamit ito sa
paghabi ng sawali at bilao.
Pagsakop ng mga Kastila
• Unang nasakop ang mga lugar ng
baybaying dagat at ang pangalang
Pangasinan ang ginamit sa lahat ng lugar
na may parehong naninirahan at wika.
• Hindi rin nagamit ang Caboloan dahil
unti-unti nang nauubos ang bolo sa
paligid.
PANI T I K AN
• Aligando
• pinakamahabang katutubong awit na may 565 na linya
• orihinal na awit Pamamasko na umaabot na halos
dalawang oras bago matapos.
• galing ito sa salitang Kastila na Aguinaldo.
• Inaawit ito ng may dalawang boses sa salw ng musika at
gitara.
PAN I T I K AN
• Cancionan
• Sa kasalukuyan ay popular pa rin ito, isang paligsahan
tuwing may kapistahan
• Zarzuela
• Kung minsan sa isang barangay ito tinatanghal
• Cenaculo
• Tuwing Mahal na araw itinatanghal ng isang grupo sa
Malindog, Binmaley sa iba’t ibang lugar.
PAN I T I K AN
Mayaman din sila sa
Uliran (Alamat)
Diparan (maxims)
Pabitla o bonikew (bugtong)
Gozos (nobenang inaawit)
Pagbasa (pagbasa ng pasyon)
PAN I T I K AN
• Ang anlong (Tula) at tongtong (kwentong patula) ay
nagsimula noong panahon ng Amerikano ngunit nawala
ang pagbigkas nitong tradisyon.