kompiuterebis istoria

(kompiuteris Seqmnas XX saukunis sam udides saocrebas miakuTvneben.

es miRweva atomuri energiis aRmoCenis da kosmosis aTvisebis gverdiT
dgas)
 1. kompiuterebis Seqmnis istoria
1.1. gamoTvlebis mizniT Seqmnili pirveli primitiuli mowyobilobebi

Cvens welTaRricxvamde VI saukuneSi

babilonSi gamoigones e.w. abaki, abakis Cinuri nairsaxeoba suanpani,
specialuri dafa, romelzec maxvilwveriani romlisganac XV-XVI saukuneebSi
joxiT avlebdnen ramdenime xazs da iaponiaSi warmoiSva sorobani.
miRebul svetebSi Sesabamisad
ganalagebdnen imden sagans, ramden abakebis Tanamedrove saxeobas
erTeuls, aTeuls da a.S Seicavda ricxvi warmoadgens Cveulebrivi sakancelario
saangariSo
 1.2. პირველი მექანიკური გამომთვლელი მანქანები
ყველაზე მნიშვნელოვანი მოვლენა გამოთვლითი ტექნიკის ისტორიაში იყო XVII
სუკუნე, როდესაც გაჩნდა იდეა გამოთვლების პროცესის მექნიზირების შესახებ . დიდი ხნის
მანძილზე თვლიდნენ, რომ პირველი მოქმედი გამომთვლელი მოწყობილობა 1642 წელს
ააგო ფრანგმა მათემატიკოსმა, ფიზიკოსმა და ფილოსოფოსმა ბლეზ პასკალმა, თუმცა, 1957
წელს კეპლერის სამეცნიერო ცენტრის დირექტორმა ფრანც ჰამერმა აღმოაჩინა , რომ
მთვლელი მოწყობილობა აუგია გერმანელ მათემატიკოსს და აღმოსავლეთ
ენათმეცნიერების პროფესორს ვილჰემ შიკარდს, დაახლოებით 1623 წელს. აღსანიშნავია ის
ფაქტი, რომ 1967წ. მადრიდის ეროვნულ ბიბლიოთეკაში აღმოაჩინეს ლეონარდო და ვინჩის
(1452-1519) ხელნაწერთა ორი ტომი. სქემის ანალიზიდან გაირკვა, რომ ჯერ კიდევ
პასკალისა და შიკარდის არითმომეტრების (არითმეტიკული სათვლელი მანქანა) აგებამდე
ერთი საუკუნით ადრე, ლეონარდო და ვინჩს აუგია სათვლელი მანქანა .

ლეონარდო და ვინჩი
პასკალის
ბლეზ გამომთვლელი
პასკალი მექანიკური მანქანა
 1.3. პირველი არითმომეტრი

1670 წელს გერმანელმა მათემატიკოსმა გოტფრიდ ვილჰელმ ლაიბნიცმა (1646-

1716) შექმნა გამომთვლელი მანქანა, რომელიც ასრულებდა ოთხ არითმეტიკულ
ოპერაციას. ეს იყო ფაქტობრივად პირველი არითმომეტრი. შემდეგ მისი კონსტრუქცია
თანდათან უმჯობესდებოდა და ფართოდ გავრცელდა XIX-XX საუკუნეების მიჯნაზე.

არითმომეტრი
1.4. უნივერსალური გამომთვლელი მანქანა (ანალიტიკური მანქანა)
პროგრამული მართვით

XIX საუკუნეში დაისვა საკითხი: შეიძლებოდა თუ არა, შექმნილიყო მანქანა,

რომელიც არა მხოლოდ ცალკეულ არითმეტიკულ ოპერაციებს შეასრულებდა, არამედ
"შეძლებდა" ეწარმოებინა გამოთვლითი ჯაჭვი, რომელიც აუცილებელი იქნებოდა ამოცანის
მთლიანობაში ამოსახსნელად?
  ადამიანი, რომელმაც პირველად გამოთქვა გამომთვლელი მანქანის ფუნდამენტური იდეა
და შეეცადა მის განხორციელებას, იყო ინგლისელი მეცნიერი, კემბრიჯის უნივერსიტეტის
პროფესორი ჩარლზ ბებიჯი (1791-1871). იგი 1822 წელს შეეცადა აეგო ავტომატურად მოქმედი
მექანიკური საანგარიშო მანქანა. ცდამ მარცხი განიცადა, რადგან ასეთი მანქანის შექმნა
ტექნიკურად რთული აღმოჩნდა.
1834 წელს ბებიჯი იწყებს მუშაობას თავის მთავარ ქმნილებაზე - გამომთვლელ
მანქანაზე, რომელსაც მან "ანალიზური" (Analytical Engine) უწოდა და რომელსაც უნდა
ამოეხსნა ყველა ის ამოცანა, რომელსაც ხსნიდნენ მათემატიკოსები და ინჟინრები.
აღნიშნულ მანქანას გააჩნდა ცენტრალური პროცესორული მოწყობილობა, მეხსიერება და
პერფობარათები, რომელზეც გადაიტანებოდა გარკვეული პროგრამები. ბებიჯის მანქანას
შეეძლო ოცნიშნა რიცხვებზე ოპერირება.
ამრიგად, გამომთვლელი მანქანა იმუშავებდა ადამიანის ჩარევის გარეშე, თუ მას
ვაცნობებდით, რა ოპერაციები უნდა შეესრულებინა (რა რიცხვებზე და რა თანმიმდევრობით).
ეს პრინციპი დღეს ეგმ-ის პროგრამული მართვის პრინციპის სახელითაა ცნობილი და
საფუძვლად უდევს კომპიუტერის მუშაობას.
 1.5. პირველი პროგრამა

სხვადასხვა ამოცანების ამოხსნის დროს, გამომთვლელი მანქანის მიერ

შესასრულებელ ოპერაციათა აღმწერი თეორიის განვითარების გარეშე , ამ მანქანის
მართვა შეუძლებელია. ასე, რომ აუცილებელი გახდა მეცნიერების ახალი
მიმართულების - დაპროგრამების შექმნა, რაშიც დიდი წვლილი მიუძღვის
ცნობილი ინგლისელი პოეტის, ჯორჯ გორდონ ბაირონის ერთადერთ ქალიშვილს -
ადა ავგუსტას - გრაფ ლავლეისის მეუღლეს.
1843 წლის 19 ივლისი ითვლება პირველი პროგრამის შექმნის თარიღად,
რომელიც ადა ლავლეისს ეკუთვნის. ამ პერიოდში მანქანას შეეძლო შეესრულებინა არა
მხოლოდ არითმეტიკული, არამედ ლოგიკური ოპერაციებიც. ეს შესაძლებელი გახდა მას
შემდეგ, რაც 1847 წელს ინგლისელმა მათემატიკოსმა ჯორჯ ბულმა (1815-1864) შექმნა
ლოგიკურ გამონათქვამთა თეორია, რომელმაც "ბულის ალგებრის"  სახელწოდება
მიიღო.

ადა ავგუსტა ლავლეისი

(ბაირონი)
 1.6. გიორგი ნიკოლაძე - ელექტრონული არითმომეტრის
პირველი გამომგონებელი

ყველა არითმომეტრი, რაც კი

შექმნილა ქართველი
მეცნიერის გიორგი ნიკოლაძის
მოღვაწეობამდე, იყო მექანიკური.
საფრანგეთში, სამეცნიერო
მივლინებაში ყოფნის დროს, გიორგი
ნიკოლაძემ (1888-1931) შეისწავლა
არსებული არითმომეტრები და
გამოიგონა ახალი ტიპის
ელექტრომთვლელი - "პირდაპირი
გამრავლების ელექტრონული
არითმომეტრი", რომელიც სხვა
მანქანებისგან განსხვავდებოდა
ელექტრული გამანაწილებლით. ეს
სიახლე ამსუბუქებდა ადამიანის ხელით
მუშაობას.

გიორგი ნიკოლაძე
 1.7. კომპიუტერული მეცნიერების ფუძემდებლები

კომპიუტერული მეცნიერების ფუძემდებლებად სამართლიანად

ითვლებიან კლოდ შენონი - ინფორმაციის თეორიის შემქმნელი, ალან
ტიურინგი - მათემატიკოსი, პროგრამირების და ალგორითმების თეორიის
შემქმნელი და ჯონ ფონ ნეიმანი - გამომთვლელი  მოწყობილობების
კონსტრუქციის ავტორი. ამ უკანასკნელმა 1946 წელს ჩამოაყალიბა ორი
ძირითადი პრინციპი, რომლებიც პრაქტიკულად განხორციელებულია
ყველა თანამედროვე კომპიუტერში:
1) რიცხვები დამახსოვრებული იქნან არა ათობით სისტემაში, არამედ
ორობითში;
2) პროგრამაც შენახულიყო მეხსიერებაში ისევე, როგორც რიცხვები.

ჯონ ფონ ნეიმანი

 1.8. პირველი ელექტრონული გამომთვლელი მანქანა
უკანასკნელ წლებამდე ცნობილი იყო, რომ პირველი ეგმ ააგეს 1945 წელს
ამერიკელმა ფიზიკოსებმა ჯონ ეკრტიმ (Jon Presper Eckert) და ჯონ მოუჩლიმ (Jone
Mauchiy), რომლის სახელწოდებაც იყო "ენიაკი" (ENIAK – Electronic Numerical Integrator
and Computer), მაგრამ სინამდვილეში ყველაფერი სხვაგვარად მოხდა . მართალია ,
"ენიაკი" მსოფლიოში მომუშავე პირველი ეგმ-ია , რომლის კონსტრუქროტები არიან
ეკერტი და მოუჩლი და მათ დიდი ღვაწლი მიუძღვით გამოთვლითი ტექნიკის
განვითარებაში, მაგრამ ეგმ-ის მუშაობის პრინციპები მათ მიერ არ ყოფილა
მოფიქრებული.
   ეს პრინციპები პირველად ჩამოაყალიბა 1937 წელს, აიოვას შტატის ქ. ეიმსში მომუშავე
ამერიკელმა ფიზიკოსმა, წარმოშობით ბულგარელმა ჯონ ატანასოვმა.

ჯონ ათანასოვი
 2-3. kompiuteris თაობები, კომპიუტერის
ელემენტური ბაზა
I თაობა (1950-1957) -  ამ თაობის მანქანები აგებული იყო ლამპებზე და
ელექტრონულ-სხივურ მილაკებზე. ისინი არსებობდნენ 1957 წლამდე . ამ თაობების ეგმ -ზე
წარმოდგენა რომ ვიქონიოთ, საკმარისია აღვნიშნოთ, რომ პირველი კომპიუტერი "ენიაკი "
იწონიდა 27ტ-ს, შედგებოდა 18000 ლამპისგან, იკავებდა 200 მ2 ფართობს და მას
ემსახურებოდა პროგრამისტთა და ინჟინერთა მთელი არმია . ამ თაობის მანქანებს
მეხსიერება მაგნიტურ დოლებზე ჰქონდათ. მათი მუშაობის სიჩქარე თანამედროვე
კომპიუტერთან შედარებით ძალზე მცირე იყო. წამში მხოლოდ 10-15 ათასი არითმეტიკული
ოპერაციების შესრულება შეეძლო. ეს მანქანები ძირითადად ექსპერიმენტული
მოწყობილობები იყვნენ და მათ აგებდნენ სხვადასხვა თეორიული მოსაზრებების
შესამოწმებლად.
 II თაობა (1958-1963) - ელექტრონული ტექნიკის განვითარებამ, კერძოდ ,
ტრანზისტ ორული (ნახევარგამტარული) ელემენტების გამოჩენამ განაპირობა II თაობის
კომპიუტერის შექმნა. ლამპა შეიცვალა უფრო საიმედო და უფრო სწრაფი
ტრანზისტორით. ამ მანქანებს მახსოვრობა ჰქონდათ მაგნიტურ გულანებზე. ისინი
წარმოადგენდნენ პატარა რგოლებს, რომლებსაც შეეძლოთ დაემახსოვრებინათ ორმაგი
ინფორმაცია. ტრანზისტორული კომპიუტერი მის წინამორბედისგან განსხვავებით
გამოირჩეოდა მაღალი სწრაფქმედებით. გაიზარდა მისი მუშაობის საიმედობა ,
გამოყენების სფერო, შემცირდა მისი გაბარიტები და მოხმარებული ენერგია . მას
იყენებდნენ სხვად ასხვა სტატისტიკური და ეკონომიური ამოცანების ამოსახსნელად .
დიდია მისი წვლილი სამეცნიერო-ტექნიკური ამოცანების გადაწყვეტაშიც .
     ამ წლების მნიშვნელოვანი მონაპოვარი განეკუთვნება პროგრამის სფეროს . II თაობის
კომპიუტერებში პირველად გაჩნდა ის, რასაც დღეს ვეძახით ოპერაციულ სისტემას .
ასევე, ამ წლებში შეიქმნა დაპროგრამების ენები: ფორტრანი, კობოლი, ალგოლი.  

1960 წელი, პირველი მინიკომპიუტერი PDP-1, ფასი 120 000 ამერიკული

დოლარი.
 III თაობა (1963-1974) -  1964 წელს ფირმა IBM-მა წარადგინა
ექვსმოდულიანი მოწყობლობა IBM, რომელიც იყო პირველი კომპიუტერი მესამე
თაობაში. ეს მანქანები ერთმანეთს უკავშირდებოდნენ ოპერაციული სისტემით და
ჰქონდათ ბრძანების ერთიანი სისტემა.
 1957 წელს  რობერტ ნოისმა (შემდგომში Intel-ის დამაარსებელი) გამოიგონა
სრულყოფილი მეთოდი, რომლის საშუალებით ერთ ფირფიტაზე თავსდებოდა
რამდენიმე ათეული ტრანზისტორი და მათი შემაერთებელი ყველა საშუალება .
მიღებულ ელექტრულ სქემას უწოდეს ინტეგრალური სქემა ანუ ჩიპი . 1968 წელს
გამოვიდა პირველი კომპიუტერი ინტეგრალუტი სქემით. ხოლო 1970 წელს Intel
ფირმამ დაიწყო ინტეგრალუტი სქემის გაყიდვა .
  ამავე წელას Intel ფირმამ ააგო დიდი ეგმ-ის ცენტრალური პროცესორის
ანალოგიური ინტეგრალური სქემა. ასე გაჩნდა პირველი მიკროპროცესორი lntel-
4004.
ინტეგრალური სქემების გამოყენებამ გამოიწვია ამ თაობის კომპიუტერის
სწრაფმოქმედების საგრძნობი ამაღლება (80-100 ათასი არითმეტიკული ოპერაცია
წამში). აგრეთვე შეიქმნა დისკური ტიპის მეხსიერება და ინფორმაციის შემტან -
გამომტანი მოწყობილობა - დისფლეი. დისფლეი შედგება ეკრანისა და
კლავიატურისადან.

დისფლეი მაუსი
 IV თაობა (1975-1985) - სამწუხაროდ, 1975 წლიდან კომპიუტერის
თაობების ცვლის სწორხაზოვნება ირღვევა... ითვლება , რომ 1975-85 წლების
პერიოდში გამოსული კომპიუტერები ეკუთვნის IV თაობას, მაგრამ არსებობს
სხვა მოსაზრებებიც: ბევრი მეცნიერი თვლის, რომ ამ წლების მიღწევები
იმდენად მნიშვნელოვანი არ არის, რომ ამ პერიოდში გამოშვებული
კომპიუტერები ახალ თაობას მივაკუთნოთ. ამ მოსაზრების მიმდევრები მესამე
თაობას "III + ნახევარ"-ის თაობის კომპიუტერებს უწოდებენ და მხოლოდ 1985
წლიდან დღემდე გამოსულ კომპიუტერებს თვლიან IV თაობის მანქანებად .

V თაობის კომპიუტერი -  განსაკუთრებით აღნიშვნის ღირსია ე.წ. V

თაობის კომპიუტერები; ამ თაობის კომპიუტერების აგების პროგრამა შეიქმნა
იაპონიაში 1982 წელს. პროგრამის მიხედვით გათვალისწინებული იყო , რომ 1991
წელს გამოვიდოდა სრულიად ახალი ტიპის კუმპიუტერები , რომლებიც
ორიენტირებულნი იქნებოდნენ ხელოვნური ინტელექტის ამოცანების ამოხსნაზე .
ამ მანქანების ენა იქნებოდა  პროლოგი და მათი ძირითადი ამოცანა
ინფორმაციის კი არა, არამედ ცოდნის შენახვა და დამუშავება . მოკლედ რომ
ვთქვათ, ამ მანქანებისთვის პროგრამებს კი არ დაწერდნენ , არამედ , "ბუნებრივ
ენაზე" აუხსნიდნენ, თუ რას ითხოვდნენ მისგან და ეს მანქანაც ყველაფერს
გააკეთებდა. 
4 . kompiuteris ძირითადი მოწყობილობები
 კლავიატურა

სისტემური ბლოკი მონიტორი

UPS

მაუსი მოდემ
პრინტერი ი
 4 .1. სისტემური ბლოკის ძირითადი მოწყობილობები

ვინჩესტერი CD ROM პროცესორი ქულერი

დედა
პლატა

ქსელის პლატა COM პორტი

კვების ბლოკი
(LAN) სისტემური
მაგისტრალი

ვიდეო პლატა
LPT პორტი
ოპერატიული მეხსიერება (RAM) CMOS RAM
 5 . kompiuteris swrafmoqmedebis ZiriTadi
maxasiaTeblebi

კომპიუტერის სწრაფმოქმედებას ძირითადად განაპირობებს

სამი მთავარი მახასიათებელი:

1. პროცესორის სიხშირე;

2. ოპერატიული მეხსიერების ზომა;

3. ვინჩესტერის ტევადობა.
 6 . პერსონალური kompiuteris ZiriTadi
maxasiaTeblebiს შედარებითი ანალიზი და მათი
ცვლის დინამიკა
6.1. პერსონალური კომპიუტერის შექმნა
1979 წელს გამოვიდა Apple II-ის მოდიფიცირებული
მოდელი Apple II plus;
1981 წლის აგვისტოში გამოვიდა ახალი კომპიუტერი IBM
PC უახლესი Intel-8088 მიკროპროცესორით და ძალიან მალე
დიდი პოპულარობაც მოიპოვა. ერთი-ორი წლის შემდეგ IBM PC
კომპიუტერმა წამყვანი ადგილი დაიკავა კომპიუტერული
ტექნიკის ბაზაrზე და პერსონალური კომპიუტერის  სტანდარტად
იქცა. დღეს ასეთი კომპიუტერები (IBM PC-თან თავსებადი)
შეადგენენ მსოფლიოში წარმოებული კომპიუტერების 90%-ს;
პერსონალური კომპიუტერების შექმნის პირველი
მცდელობები იყო 1974-1977 წლებში. მათ შორის განსაკუთრებით
საყურადღებოა კომპიუტერი Apple II, რომლის პირველი მოდელი
ორმა ახალგაზრდა მეგობარმა სტივ ჯობსმა და სტივ
ვოზნეაკმა შექმნეს;
1983 წლს გამოვიდა IBM PC XT კომპიუტერი, რომელსაც
ჰქონდა მყარი დისკი "ვინჩესტერი"და 1985 წელს კი გამოვიდა
IBM PC AT ახალი Intel-80286 პროცესორის ბაზაზე. იგი 3-4-ჯერ
უფრო სწრაფად მუშაობდა, ვიდრე მისი წინამორბედი.
 6.2. ძირითადი მახასიათებლების შედარებითი ანალიზი
პროცესორის პროცესორი ოპერატიულ ვინჩესტერი
ტიპი ს ი მეხს-ის ს ტევადობა
სიხშირე ზომა
(MGHz)
MGHz)
Intel-8086 4,77 64 კბ -
Intel-8088 4,77 1 მბ -
Intel-80286 6-8 2 მბ 20 მბ

Intel-80386 25-33 2 - 4 მბ 40 მბ
Intel- 40-50 4 - 16 მბ 60 – 100 მბ
80486,DX2,DX4
pentium 60-200 16-64 100 მბ - 1 გბ
60,66,75,90,100
120,133,150
166,200
pentium 200-800 64-256 მბ 1- 20 გბ
MMX,PRO,I,II,III
pentium IV 800-2000 512 მბ - 1 გბ 40 - 100 გბ

Pentium D 2000-3000 1 – 2 გბ 100 – 200 გბ

Core 2 Duo 3 000 - 2 გბ - 200 გბ -

 6.3. სუპერკომპიუტერი
სუპერკომპიუტერი ეწოდება დიდი შესაძლებლობების მქონე გამომთვლელ
მანქანას, რომელიც თანამედროვე ტექნიკურ პროგრესის შესაბამისადაა
აღჭურვილი. უმთავრესი დამახასიათებელი ნიშანია პროცესორების რაოდენობა
და მყარი დისკების სიდიდე. შესაბამისია ფასიც , რომელიც ასეულობით მილიონ
დოლარს აღწევს.
უმთავრესად, სუპერკომპიუტერები გამოიყენება რეალისტური სიმულაციების
შესადგენად მეცნიერების შემდეგ დარგებში : ბიოლოგია , ქიმია , ფიზიკა ,
მეტეოროლოგია, ასტრონავტიკა, სეისმოლოგია და ა.შ.
ყოველ ნახევარწლედში ხდება სუპერკომპიუტერების ტოპ -500 სიის შედგენა ,
რომელშიც დღესდღეისობით IBM BlueGene/L (დანიშნულება: ფიზიკური
მოვლენების სიმულაცია) ლიდერობს.

1985-1989 წლების ჩქარი კომპიუტერი Cray-

2
7 . ინფორმაცია, ინფორმაცის წარმოდგენა
კომპიუტერში, ინფორმაციის გაზომვა
ინფორმაცია - ესაა ცნობა ანუ შეტყობინება, რომელიც ზრდის ჩვენს
ცოდნას ამა თუ იმ ფაქტის, სიტუაციის ან მოვლენის შესახებ და
რომელიც შენახვის, გადაცემისა და გარდაქმნის ობიექტია .

• ინფორმაციაში იგულისხმება ყველა ის შეტყობინება, ცნობა ,

რომელიც ზრდის ჩვენს ცოდნას ამა თუ იმ საგნის ან მოვლენის
შესახებ;
•ინფორმაციის გაცვლის პროცესში შეიძლება გამოვყოთ ცნობის
გადამცემი, დამაკავშირებელი არხი და ცნობის მიმღები;
•ყოველი შეტყობინება გარკვეული კოდური ნიშნებით გადაიცემა ;
•ინფორმაციის ოდენობის საზომი ერთეულია ბიტი. ერთი ბიტი
არის ინფორმაცია, რომელსაც შეიცავს შეტყობინება ორი არჩევანის
მქონე ელემენტარული მოვლენის შესახებ.
 8 . ინფორმაცის გაცვლა ადამიანსა და
კომპიუტერს შორის

-თავდაპირველად პროგრამები ელექტრონული გამომთვლელი

მანქანებისათვის იწერებოდა მანქანურ ენაზე ;
-შემდეგ შეიქმნა საშუალედო (სპეციალიზირებული და უნივერსალური)
ენები;
-შემდეგ შეიქმნა ისეთი პროგრამა (ტრანსლატორი), რომელიც
ასრრულებდა თარჯიმნის ფუნქციას, ანუ საშუალედო ენაზე დაწერილ
პროგრამას თარგმნიდა მანქანურ ენაზე;
-ასე წარმოიშვა კომპიუტერთან ურთიერთობის გაცილებით მოხერხებული
ჯაჭვი:
-ადამიანი-პროგრამა საშუალედო ენაზე-ტრანსლატორი-პროგრამა
მანქანურ ენაზე-კომპიუტერი;
-ყოველივე ამან კი გამოიწვია დაპროგრამების სხვადასხვა საშუალედო
ენების შექმნა და მნიშვნელოვნად გააადვილა ადამიანის კომპიუტერთან
ურთიერთობა
 8 . კომპიუტერული ქსელები და ინტერნეტი
კომპიუტერული ქსელი - ეს არის ერთმანეთთან დაკავშირებული ორი ან მეტი
კომპიუტერი ისე, რომ მათ შეუძლიათ ერთმანეთთან ურთიერთობა და მონაცემთა
გაცვლა. ქსელის გარეშე თქვენ ვერ გაგზავნით Email-ს და ვერ მოხვდებით ”მსოფლიო
აბლაბუდაში”.
ქსელის ფორმირებისათვის კომპიუტერი ისე უნდა დაუკავშირდეს სხვა
კომპიუტერს (კომპიუტერებს), რომ შესაძლებელი იყოს მონაცემების გაგზავნა
ერთი კომპიუტერიდან მეორეზე. ჯერ კიდევ რამდენიმე წლის წინ ასეთი
დაკავშირება მხოლოდ ფიზიკურ დონეზე შეიძლებოდა, ანუ თითოეული
კომპიუტერი ქსელის რაღაც ნაწილს გამტარით ან კაბელით უკავშირდებოდა .
დღეს უკვე ასეთი დაკავშირება უკაბელოდაც, ანუ რადიოტალღებით შეიძლება .
არსებობს ორი ტიპის ქსელი: : LAN და WAN. ქსელთა უმრავლესობა ამ ორი
ტიპიდან ერთ-ერთს წარმოადგენს. პირველი მათგანი არის ”ლოკალური
ქსელი ”, ხოლო მეორე ”გლობალური ქსელი”. ლოკალურ ქსელი
ერთმანეთთან ახლოს მყოფი, მაგალითად ერთ ოთახში ან ერთ შენობაში
მყოფი კომპიუტერების ქსელია, ხოლო გლობალური ქსელი
ერთმანეთისაგან დიდი მანძილით დაშორებული ინდივიდუალური
კომპიუტერების ან ლოკალური ქსელების დაკავშირებით მიიღება .
internet-ი ყველაზე უფრო ცნობილი და ყველაზე დიდი გლობალური
ქსელია.
დაკავშირების ტექნოლოგიები: 1) სატელეფონო მოდემები (56 კბ, ანუ 56 000
ბიტი/წამში), 2) DSL მოდემები (640 კბნ ანუ 6400 ბიტი/წამში), 3) კოაქსალური
კაბელები საკაბელო მოდემებით (1.5 მბ, ანუ 1.6 მილიონი ბიტი/წამში).
IP მისამართი: ყოველ კომპიუტერს internet-ში აქვს უნიკალური ციფრული
მისამართი, ცნობილი როგორც IP მისამართი. ასე, რომ მონაცემები
კომპიუტერებს შორის ადვილად შეიძლება გაიცვალოს .
მოხერხებულობისათვის, კომპიუტერთა სპეციფიური ჯგუფების
იდენტიფიცირებისათვის არსებობს გარკვეული იერარქია. არსებითად , internet-ი
დაყოფილია დომენებად. IP მისამართები დაჯგუფებულია დომენებში,
რომლებიც მიეკუთვნებიან სპეციფიურ ორგანიზაციას (. org ), სპეციფიურ
კომპანიას (. com) , საგანმანათლებლო ორგანიზაციას (.edu), ან ინტერნეტ
სერვის პროვაიდრერს (. net) . მაგალითად, : IP მისამართი: 192.168 56 70,
დომენის სახელი: Freeuni.edu.ge.
 მოკლე ცნობები internet-ის
შესახებ
1965 წ. - ლორენს რობერსმა და ტომას მერილმა დაბალსიხშირიანი სატელეფონო
ხაზით შეაერთეს კომპიუტერები TX-2 მასაჩუსეტსის უნივერსიტეტში შტატში და Q-32
კალიფორნიის უნივერსიტეტში. ამგვარად შექმნილ იქნა ისტორიაში თუმცა პატარა,
მაგრამ პირველი ლოკალური კომპიუტერული ქსელი;
1969 წ. - შეიქმნა pirveli nacionaluri farTo qseli ARPANET-i, SekveTili Tavdacvis saministros
mier, gamoiyeneboda mecnierTa mier. igi iyo internetis winapari;
1971 წ. - kompiuterebis raodenoba qselSi-23. gaigzavna pirveli E-mail-i, rei tomlinsonma
gaugzavna Tavis-Tavs da daamkvidra @ simbolos gamoyeneba E-mail misamarTSi;
1973 წ. - pirveli sakontinentTaSoriso qseli, ARPANET-i daukavSirda ingliss da norvegias;
1978 წ. - gagzavnili iqna pirveli Spam-i;
1982 წ. - kompiuterebis raodenoba qselSi-500. gamoCnda pirveli virusi;
1983 წ. - kompiuterebis raodenoba qselSi-1000;
.
1988 წ. - kompiuterebis raodenoba qselSi - 20 000; pirveli seriozuli dartyma qselze. erT-erTma
amerikelma studentma Seqmna TviTkopirebadi programa, e.w. Wia, romelmac daipyro qseli da
aTasobiT kompiuteri gamoiyvana mwyobridan;
1992 წ. - kompiuterebis raodenoba qselSi - 1000 000;
tim berner lis mier Seiqmna e.w. msoflio ablabuda (World Wide Web), romelic Tvlida, rom qseli ar
unda iyos komerciuli, aramed unda iyos Ria da ufaso;
2002 წ. - kompiuterebis raodenoba qselSi-115 311 958;

monacemebi mocemulia amerikis SeerTebuli StatebisaTvis