ნერვული სისტემის

გამტარებელი გზები

ფაკულტეტი: მედიცინის
კურსი:II, სემესტრი:III
კონვექსიტალური ზედაპირი
ჰომუნკულუსი
თავის ტვინის ქერქი
შიგნითა კაფსულა
მედიალური მარყუჟი
ლატერალური მარყუჟი
 აფერენტული გზები

ექსტეროცეპტული
• ბოჭკოები იწყებიან კანიდან და
გრძნობათა ორგანოებიდან

პროპრიოცეპტული
• ბოჭკოები იწყებიან მყესებიდან,
იოგებიდან, სასახსრე ჩანთიდან

ინტეროცეპტული
• ბოჭკოები იწყებიან შინაგანი
ორგანოებიდან, სისხლძარღვებიდან

აფერენტული გზების უმრავლესობა სამნეირონიანია

ტრაქტებს ქმნიან მეორე ნეირონის ბოჭკოები
 რეცეპტორები

თავისუფალი ნერვული დაბოლოებები

მეისნერის სხეულაკები

კრაუზეს კოლბები

რუფინის სხეულაკები

გოლჯი-მაცონის სხეულაკები

ფატერ-პაჩინის სხეულაკები
 სპინოთალამური გზები

ლატერალური
• რეცეპტორი  სპინალური კვანძი (I ნეირონი) უკანა რქა (II
ნეირონი) თალამუსის დორსოლატერალური ბირთვები (III
ნეირონი)  უკანა ცენტრალური ხვეული
• ბოჭკოები მთლიანად გადაჯვარედინდებიან ზურგის ტვინის
დონეზე
• ფუნქცია: ტკივილი, ტემპერატურული მგრძნობელობა

წინა
• რეცეპტორი  სპინალური კვანძი (I ნეირონი) უკანა რქა (II
ნეირონი) თალამუსის დორსოლატერალური ბირთვები (III
ნეირონი)  უკანა ცენტრალური ხვეული
• ბოჭკოები ნაწილობრივ გადაჯვარედინდებიან ზურგის ტვინის
დონეზე
• ფუნქცია: შეხება, ზეწოლა
 მგრძნობელობის მოშლა
• გაღიზიანების ნიშნები
ჰიპერესთეზია
ტკივილი

• დაზიანების ნიშნები
ჰიპოესთეზია
ანესთეზია
 სირინგომიელია
• სითბო
• სიცივე
• ტკივილი
• ღრმა
 ტაბესი
• სითბო
• სიცივე
• ტკივილი
• ღრმა
 ტკივილი
• ლოკალური
• პროექციული
ფანტომური
• ირადირებული
• რეაქტიული
 ლასეგის ნიშანი
 საჯდომი ნერვი
 მაცკევიჩის ნიშანი
 ბარძაყის ნერვი
 სტერეოგნოზიის გზა

რეცეპტორი  სპინალური კვანძი (I ნეირონი) ნაზი და სოლისებრი

ბირთვები (II ნეირონი) თალამუსის ლატერალური ბირთვი (III ნეირონი) 
თხემის ზედა წილაკი
ბოჭკოები გადაჯვარედინდებიან მოგრძო ტვინის დონეზე (მარყუჟთა
ჯვარედინი)
ასტერეოგნოზია
 პროპრიოცეპცია ქერქისკენ
(ბულბოთალამური გზა)

რეცეპტორი  სპინალური კვანძი (I ნეირონი) ნაზი და სოლისებრი ბირთვები (II ნეირონი) თალამუსის
ვენტროლატერალური ბირთვი (III ნეირონი)  უკანა ცენტრალური ხვეული
ნაზი კონა (გოლის მედიალური კონა) - ქვემო კიდურისა და ტორსის ქვედა ნახევრის ბოჭკოები
სოლისებრი კონა (ბურდახის ლატერალური კონა) - ზემო კიდურისა და ტორსის ზედა ნახევრის ბოჭკოები
II ნეირონიდან გამოსული გარეთა რკალოვანი ბოჭკოები (უკანა თავისივე მხარეს , წინა მოპირდაპირე
მხარეს) ნათხემის ქვედა ფეხებით მიემართებიან ჭიის ქერქისაკენ
 ზურგის ტვინ-ნათხემის წინა გზა

 ჰოვერსის გზა
 სპინალური კვანძი - I ნეირონი
 შუამდებარე რუხი ნივთიერება -II ნეირონი
 ზურგის ტვინი- I გადაჯვარედინება
 ზემო ტვინოვანი ფარდა - II გადაჯვარედინება
 ნათხემის ზედა ფეხებით ბოჭკოები შედიან ჭიის ქერქში
 ზურგის ტვინ-ნათხემის უკანა გზა

ფლექსიგის გზა
სპინალური კვანძი - I ნეირონი
გულმკერდის (კლარკის) ბირთვი-II ნეირონი
არ გადაჯვარედინდება
ნათხემის ქვედა ფეხებით ბოჭკოები შედიან
ჭიის ქერქში
 პირამიდული გზები

ქერქ-ბირთვული გზა
• I ნეირონი - პრეცენტრალური ხვეულის ქვედა მესამედის
პირამიდული უჯრედები
• II ნეირონი - ტვინის ღეროს მოტორული ბირთვები
• ბოჭკოები გაივლიან შიგნითა კაფსულის მუხლში

ქერქ-ზურგის ტვინის გზები

• წინა - არ გადაჯვარედინდება (С1 სეგმენტიდან ბოჭკოები
თანდათან გადადიან მოპირდაპირე მხარეს თეთრი
შესართავით)
• I ნეირონი - პრეცენტრალური ხვეულის პირამიდული
უჯრედები
• II ნეირონი - ზურგის ტვინის წინა რქა
• ლატერალური - გადაჯვარედინდება თავისა და ზურგის
ტვინის საზღვარზე

ეფერენტული გზების უმრავლესობა ორნეირონიანია

ტრაქტებს ქმნიან I ნეირონის ბოჭკოები
 სპაზმური დამბლა

ჰიპერრეფლექსია
ჰიპერტონია
პათ. რეფლექსები
 დუნე დამბლა

 არეფლექსია
 ჰიპოტონია/ატონია
 კუნთოვანი ატროფია
 დამბლის ტიპები
• მონოპლეგია
• ჰემიპლეგია
• პარაპლეგია
• ტრიპლეგია
• ტეტრაპლეგია
 რუბროსპინალური ტრაქტი (მონაკოვის კონა)

• წითელი ბირთვი -I ნეირონი

• ზურგის ტვინის წინა რქა - II ნეირონი
• ფორელის ჯვარედინი

ექსტრაპირამიდული გზები : კარიბჭე-ზურგის ტვინის (ვესტიბულოსპინალური),

სახურავ-ზურგის ტვინის (ტექტოსპინალური), წითელ ბირთვ-ზურგის ტვინის
(რუბროსპინალური), ბადისებრ-ზურგის ტვინის (რეტიკულოსპინალური)
 გამტარი გზები
• უკანა სპინოცერებელური
• ლატერალური
• წინა სპინოცელებელური კორტიკოსპინალური
• სპინოთალამური • რუბროსპინალური
• სპინოოლივარული • ლატერალური
რეტიკულოსპინალური
• ვესტიბულოსპინალური
• მედიალური
რეტიკულოსპინალური
• ტექტოსპინალური
• წინა კორტიკოსპინალური
ბროუნ-სეკარის სინდრომი
გისურვე ბთ წარმატებებს!