EDUKASYON

SA
PAGPAPAKATAO
GRADE 9
PREPARED BY: ms_charitoragrag
2
1 2 3 4

5 6 7 8
BALIK-ARAL
PAGSUSULONG NG
PRINSIPYO NG
SUBSIDIARITY AT
PAGKAKAISA
MODYUL 2
 Isang departamentong
ang pambansang Panuto: Basahin ang mga
pangungusap upang tukuyin
tagapagtanggol at bantay ng
tagapagpatupad ng Pilipinas, Binubuo ito ng tatlong
Pamahalaan ng sangay: ang Hukbong Katihan ng
Pilipinas na Pilipinas (Philippine Army), ang 
Hukbong Himpapawid ng
ang tamang sagot.
responsable sa
pagpatupad ng mga
batas ng Pilipinas
Pilipinas (Philippine Air Force),
at ang Hukbong Dagat ng Ito ang susi Prinsipyo ng
Pilipinas (Philippine Navy).

Nagpalawig ng kalakalan at 
responsable sa pagsulong Subsidiarity at Prinsipyo ng
industriya sa pilipinas sa pa
mamagitan ng paggawa ng 
ng paglago ng agrikultura.
Nagbibigay ito ng balangkas ng Pagkakaisa.
patakaran, nagbibigay ng
mga bagong hanapbuhay at 
serbisyo sa suporta upang
magtaas ng kita. Ito rin ang  gumawa ng kinakailangan -Mahalaga na makamit ng tao ang
may karapatan sa mga bayo- upang gawing kapaki-
lenteng nangyayari sa pagha pakinabang ang agrikultura at
kanyang pangangailangan at
hanapbuhay. mga negosyo maisaayos ng pamahalaan ang
ang departamentong ang departamentong isang lipunan at masiguro na ang
tagapagpatupad ng  tagapagpatupad ng 
Pamahalaan ng Pilipinas na Pamahalaan ng Pilipinas na bawat isa ay malayang magkaroon
responsable sa
pamamahala at
responsable sa pamamahala
at pagpapanatiling mataas
ng maayos na pamumuhay at
pagpapanatiling mataas ng ng kalidad ng edukasyon sa  makamit ang pansariling mithiin
kalidad ng edukasyon sa  Pilipinas. 
Pilipinas. sabay ang kabutihang panlahat
Mo
dy
ul3
Sa pagtatapos ng araling ito, inaasahang

a) nakikilala mo b) nasusuri ang

ang mga maidudulot ng
katangian ng magandang
mabuting ekonomiya;
ekonomiya;

c) napatutunayan na:
- ang mabuting ekonomiya ay yaong napanuunlad ang
lahat—walang taong sobrang mayaman at maraming
mahirap.
- and ekonomiya ay hindi para lamang sa sariling pag-
unlad kundi sa pag-unald ng lahat.
d) Nakatataya ng lipunang ekonomiya sa isang
baranggay/pamayanan, at lipunan/bansa gamit ang
dokumentaryo o photo/video journal (hal.YouScoop)
Matututuhan mo ang mga konseptong may
kinalaman sa ekonomiya tulad ng katangian
nito, dulot sa mga mamamayan at
kaunalaran..

Bibigyang pansin at diin ang mga

kaisipang kung maganda ang
ekonomiya ay marami ang
makikinabang at bubuti ang kalagayan
ng buhay at kung hindi naman ay
apektado ang buhay ng mga
mamamayan
Ano ang Lipunang Pang-Ekonomiya?
Pagkakapantay-pantay?
Prinsipyo ng Proportion ayon kay Sto.
Tomas de Aquino
Ano ang mabuting Ekonomiya?
Masdan ang larawan at sagutin
ang mga tanong tungkol dito.

Bilang bahagi
ng lipunang
Anu-ano Ano ang
ito, paano ka
ang mga mga
makatutugonnegatibo at
isyung
upang positibong
ipinapaki
maresolbapananaw na
ta sa
ang mgaipinakikita
larawan?
isyung maysa larawan?
kinalaman sa
panlipunang
ekonomiya?
 Ang paglago ng ekonomiya ay
masasalamin sa pagtaas ng antas
ng kakayahan ng isang lipunan na
makapagbigay ng iba’t ibang
produkto at serbisyo
(www.investopedia.com/terms/e/economicgrowth.asp).

-mahalaga ang papel na ginagampanan ng

sector ng mga manggagawa dahil ito ang
itinuturing na susi na magbubukas sa mas
maraming oportunidad para sa paglago ng
ekonomiya.
Sistemang Pang-Ekonomiya
Ang paraan ng Layunin nito na
pagsasaayos ng mapigilan ang
iba’t ibang yunit labis-labis na
upang makatugon paglikha ng mga
sa suliraning kalakal at serbisyo
pangkabuhayan ng at maiwasan ang
isang lipunan. kakulangan ng
mga ito.
Ang mabuting ekonomiya ay iyong napauunlad
ang lahat – walang taong sobrang mayaman at
maraming mahirap.
SANG-AYON KA BA DITO?
Pagnilayan natin ang paglalarawang ito
ng Kagawaran ng Edukasyon sa
kahulugan ng mabuting ekonomiya.
Masasalamin Kung mas marami na
din ang ang mayayaman o kung
kahit mabawasan
pagbuti ng lamang ang bilang ng
ekonomiya sa mga taong nagugutom,
pagtataya ng walang tirahan, walang
kakayahang
agwat ng makapagpagamot sa
bilang ng mga oras ng karamdaman, at
mayayaman sa hindi nag-aaral,
masasabi na nating
mga kahit paano ang ating
mahihirap. ekonomiya ay
gumaganda.
 Pagkakapantay-Pantay
Isang debate sa mga
pilosopo ang tanong ukol sa
pagkakapantay-pantay.
Sa kabilang panig, may nagsasabi rin
namang hindi pantay-pantay ang mga
tao. May mga taong mananatiling nasa
itaas, dinudungaw ang mga tao sa ibaba.
Sa isang panig, may
nagsasabing pantay-pantay
ang lahat dahil likha tayo ng
Diyos, dahil tao tayo.
May mga taong yayaman at patuloy
na yayaman at may mga taong
mahirap at mananatili sa kanilang
kahirapan dahil sadyang ganito ang
kaayusan ng mundo.
 Isa sa mga gitnang posisyon ay ang
pananaw ng pilosopiya ni Max Scheler.
Para kay Scheler,
bahagi ng pagiging tao ng tao ang
pagkakaroon ng magkakaibang
lakas at kahinaan. Nasa hulma ng
ating katawan ang kakayahan
nating maging isang Sino.

Max Scheler
Halimbawa:
Ang taong matangkad ay sadyang
nakakalamang, mangunguna sa
basketball kaysa maliliit.
Hindi niya maaabot ang naaabot ng
matangkad ngunit mayroon siyang
magagawa sa bukod-tangi niyang paraan
na magpapaiba sa kaniya sa matangkad na
manlalaro.
…Kailangan lamang niya ng tiwala at
pagkakataon.
Max Scheler
• …dahil na rin sa hindi
pagkakapantay-pantay na
ito, kailangang sikapin ang
pagkakapantay-pantay sa
pamamagitan ng
pagbabahagi ng yaman ng
bayan.
-idagdag pa rito ang iba
pang aspekto ng
kasinohan ng tao:
kinagisnan, pagpapalaki ng
pamilya, kaniyang lahi,
relihiyon at iba pa.

Ang lahat ng ito ay

naglalatag ng maaabot ng
tao.
 Higit
ang ta
gum
o n o m iya ay pam m p
akak ay na
Ang ek l a mang miye ilyang a amit ng
a ra mbro n
hindi p pag-
ay na g bawat
gbib
a r ili n g n g igay
sa s
n d i s a pag- kont kani-k
ika-u ribusyon aniyang
u
unlad k ahat. unla
d ng para sa
n la d n gl kanil
u pam ng
a
ilya,

 Hind
i naman
natin ma s a p am ilyang
itanggi n
a a ng ka aa r i n g Ka y s a kumpara g an umang
 an
panlipun l ag
an ng ba ayang a la n g ginagaw u nl ad ang
w a p a
p am a y an wa ang m
an, at lip t pamilya, hak b a ng u p
nakasala un hay.
lay sa ba an ay kani la n g b u
nito. wat miye
mbro
A B

Pantay o Patas?Alin sa dalawa ang

mas pipiliin?
Pantay
Patas
Prinsipyo ng Proportio
Ayon kay Sto. Tomas de Aquino,

-ang prinsipyo ng proportio

ay ang angkop na
pagkakaloob ng naaayon sa
pangangailangan ng tao.
Hindi Pantay Pero Patas!
Ang lipunang ito ay
Ito nga ang nagsisikap na pangasiwaan
prinsipyong ang mga yaman ng bayan
iniinugan ng ayon sa kaangkupan nito sa
mga pangangailangan ng
Lipunang tao. Patas.
Pang-ekonomiya.

Ang ekonomiya ay tulad pinagmulan ng salitang

lamang din ng “Ekonomiya” ay ang
pamamahala sa bahay. mga griyegong salita na
Mayroong sapat na “oikos” (bahay) at
budget ang namamahay. “nomos” (pamamahala).
 Ang Lipunang Pang-ekonomiya,
sa mas malakihang pagtingin,
ay ang mga pagkilos na
masiguro na ang bawat bahay
ay magiging tahanan.

makapamuhay nang mahusay ang

mga tao sa bahay, maging buhay-tao
(humane) ang kanilang buhay sa
bahay at upang maging tahanan ang
bahay
 Pinapangunahan ito ng
estado na nangunguna
sa pangangasiwa at patas
na pagbabahagi ng
yaman ng bayan.

Kung mayroon isandaang tinapay para sa isadaang tao

ano ang pinakamabisang pagbabahagi nito.
1-mga Matanda 2-mga Maysakit at 3-mga Bata 4-Malakas at may
karamdaman kakayahan na tao
-kung sakalin MAGKAKULANGAN ay
may kapasidad na makahanap ng
ANONG MABISANG PAARAN NG PAGBABAHAGI? pagkain

Kung mayroon isandaang tinapay para sa isadaang tao ano ang pinakamabisang pagbabahagi
nito.
Prinsipyo ng Proportio

“Ekonomiya: Hindi
pantay pero patas.”
Prinsipyo ng Proportio
Sa madaling salita, may Angkop
para sa kanila.
• kailangang maging patas ayon
sa kakayahan, at ayon sa
pangangailangan ng tao.

…hindi kailangan maging pantay

kundi maging patas.
Ano ang mabuting Ekonomiya?
• Sinisikap
 Lumilikhagawin
sila ngng
mgana
estado pagkakataon
maging na
makapamuhunan
patas para sa mga sa
bansa ang mga may
nagkakaiba-ibang mga
kapital
tao angupang
mga mabigyan
ang mga mamamayan
pagkakataon upang
ng puwang
malikha na
ng bawat isa
maipamalas
ang kanilangang
sarili ayon
kanilang
sa mga sarili
kani-kanilang mga sa
paghahanapbuhay.
tunguhin at kakayahan.
Bilang pabalik na ikot,
ang bawat mahusay na paghahanapbuhay
ng mga tao ay kilos na nagpapangyari sa
kolektibong pag-unlad ng bansa.

Kung maunlad ang bansa,

higit na mamumuhunan ang mga may kapital na
siyang lilikha ng higit pang mga pagkakataon para sa
mga tao
—pagkakataon hindi lamang makagawa, kundi
pagkakataon ding tumaas ang antas ng kanilang
pamumuhay.
 ESTADO

KAPITALISTA mamumuhunan

HANAPBUHAY trabaho

PAMILYA(maayos na buhay)
Kung maunlad ang bansa,

Hindi lamang sariling tahanan

ang binubuo ng mga tao sa loob
ng Lipunang Ekonomiya.

Ang tao ay gumagawa at

nagmamay-ari hindi upang
makipagmayabangan sa iba, ibagsak o pahiyain
ang iba o makipagkompetisyon sa iba.
-- -Gumagawa siya dahil nais niyang ipamalas
ang kaniyang sariling galing. Nagtatrabaho
siya upang maging produktibo sa kaniyang
sarili.
Ang tawag natin dito ay
“HANAPBUHAY”. Ang
hinahanap ng gumagawa ay
ang kaniyang buhay o paraan
para mabuhay.

Trabaho – “hanap-buhay” –
hindi nagtatrabaho para sa
pera kundi para sa buhay na
hinahanap niya.
HINDI PANTAY PERO PATAS : PRINSIPYO NG LIPUNANG
PANG-EKONOMIYA.
 …hindi sa pantay-pantay na
pagbabahagi ng kayamanan
ang tunay na kayamanan, nasa
pagkilos ng tao sa anumang
ibinigay sa kaniya ang kaniyang
ikayayaman.

Ito ang Dapat at Angkop na Layunin ng Tao sa Pag-

aari dahil hindi patay pero patas ang
Prinsipyo Ng Lipunang Pang-ekonomiya.
Ano ang iyong
natutunan sa aralin?
Mga Gawain