rộng rãi trong lâm sàng. + Cuối thập niên 90 của thế kỷ trước (sau 1997) sự ra đời của tổ hợp PET/CT gắn máy PET với CTscanner, kỹ thuật này mới tạo ra bước đột phá trong chẩn đoán bệnh và nghiên cứu khoa học. Giới thiệu về PET/CT + PET/CT là sự kết hợp của 2 phương pháp PET và CT để mang lại một hình ảnh lý tưởng + PET cung cấp thông tin về chức năng của các cơ quan trong cơ thể. + CT cung cấp các hình ảnh về giải phẫu và cấu trúc cơ thể. Cấu trúc máy PET/CT Bao gồm một máy quét CT được đặt song song với một máy quét PET, máy quét CT được đặt ở phía trước. Kết hợp hình ảnh chụp cắt lớp PET và CT thu được hình ảnh chi tiết về giải phẫu, cấu trúc tổn thương với độ chính xác cao Nguyên lí hoạt động máy PET Một Positron phát ra từ hạt nhân nguyên tử gần như ngay lập tức chuyển hoá thành 2 photon có năng lượng 511 keV phát ra theo 2 chiều ngược nhau trên cùng một trục với điểm xuất phát. Nếu đặt 2 detector đối diện nguồn phát positron và dùng mạch trùng phùng thì có thể ghi nhận 2 photon đồng thời đó, Trong cùng một thời điểm máy có thể ghi nhận được hàng triệu dữ liệu như vậy, tạo nên hình ảnh phân bố hoạt độ phóng xạ trong không gian của đối tượng đã đánh dấu phóng xạ Nguyên lý hoạt động máy chụp CT Bóng X quang sẽ phát ra một chùm tia cố định về cường độ và độ dày. Khi đi qua vật mẫu , cường độ tia X sẽ bị hấp thụ một phần hay toàn phần Các cảm biến trên dãy detector sẽ cảm nhận được sự thay đổi của cường độ hay nói đúng hơn là định lượng được sự hấp thụ đó Các tín hiệu từ các cảm biến sẽ được chuyển về bộ xử lý ảnh. Ở đây nó sẽ được số hóa, và bằng một số thuật toán phức tạp bộ xử lý sẽ dựng được ảnh hiển thị trên màn hình máy tính Sơ đồ khối của CT + Máy phát quang hấp thụ các photon tia X và phát lại các photon ánh sáng vào diode tạo ra một tín hiệu điện. Dòng điện trong diode tỷ lệ với ánh sáng từ máy phát quang và dòng điện đó được tích hợp hoặc chuyển đổi thành điện áp trong bộ khuếch đại cản trở (TIA). Các tín hiệu này được ghép kênh qua FET tới bộ chuyển đổi tương tự- số (ADC) để chuyển đến bộ xử lí và hiển thị. Sơ đồ khối của PET Tín hiệu từ PMT(xung)được chuyển đổi thành điện áp và khuếch đại bởi bộ khuếch đại nhiễu thấp (LNA). Hệ thống sử dụng một bộ khuếch đại có độ lợi thay đổi (VGA) sau LNA để bù đắp cho sự thay đổi độ nhạy của PMT. Bộ chuyển đổi tín hiệu số sang tương tự (DAC) mật độ cao với độ phân giải 10-bit đến 12-bit được sử dụng để điều khiển độ lợi của VGA. Đầu ra của VGA được đưa qua bộ lọc thông thấp, được bù offset, sau đó được chuyển đổi thành tín hiệu kỹ thuật số bằng bộ chuyển đổi tín hiệu tương tự-kỹ thuật số (ADC) 10-bit đến 12-bit. Mạch khuếch đại nhiễu thấp Mạch phân cực bao gồm mạng điện trở R7, R8 và R9 là các bộ phân áp cung cấp các điện áp DC. Tụ điện C3, C4, C7 và C8 là các tụ điện rẽ nhánh có chức năng ngắt tín hiệu AC xuống đất. Điện trở R5 cung cấp giới hạn dòng điện một chiều cho Cổng của thiết bị Q1.Các tụ điện C5 và C6 cũng là các tụ điện phụ cung cấp đường dẫn cho tín hiệu RF được chuyển sang mặt đất. Các điện trở R6 và R10 cung cấp kết thúc tần số thấp quan trọng cho thiết bị và nó cải thiện độ ổn định ở tần số thấp. Điện trở R9 cũng được sử dụng để chặn tín hiệu RF để cô lập đường dẫn RF (hoạt động như cuộn cảm RF) trong khi truyền điện áp phân cực DC đến Cổng của thiết bị. Cuộn cảm L1 là cuộn cảm RF. Các tụ điện C1 và C12 là tụ điện Khối DC. R1 và R2 , các thành phần này ổn định Cascode LNA ở tần số cao.C9 tăng độ ổn định ở tần số cao.2 điốt đầu vào dùng để bảo vệ. Ưu điểm của PET/CT + Giúp Chẩn đoán nhanh, chính xác, với độ nhạy và độ đặc hiệu cao trong việc xác định vị trí của ung thư nguyên phát mà các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như chụp cắt lớp vi tính (CT),chụp cộng hưởng từ (MRI),siêu âm… không đánh giá được. + Được quét toàn thân, có thể phát hiện được các bất thường về chuyển hóa, ghi được những hình ảnh bệnh lý sớm, còn nhỏ thậm chí khi chưa có thay đổi về cấu trúc giúp cho việc chẩn đoán bệnh ung thư sớm và chính xác. + Chụp PET/CT còn có thể phát hiện những bất ổn ở Tim mạch và hệ Thần kinh. + Đánh giá chính xác hiệu quả của quá trình điều trị. + Phát hiện triệt để các tổn thương ung thư còn lại hay tái phát sau điều trị. + Định hướng cho xạ trị, đảm bảo hiệu quả cao nhất đồng thời hạn chế tối đa các tổn thương cho mô lành lân cận Nhược điểm của PET/CT + Chi phí mỗi lần chụp rất cao, khoảng 20 đến 30 triệu/ lần chụp + Thời gian chuẩn bị và tiến hành chụp lâu + Chụp PET/CT không phải phương pháp áp dụng cho mọi bệnh nhân ung thư (cần phải được hướng dẫn từ y bác sỹ) + Trước khi chụp cần tiêm một liều lượng nhỏ phóng xạ vào cơ thể, nguy cơ bức xạ là rất thấp song vẫn có rủi ro + Có thể dị ứng nhẹ với dược chất phóng xạ nhưng hiếm khi xảy ra + Kết quả chụp PET/CT gây dương tính giả hoặc âm tính giả trong một số trường hợp (so với kết quả giải phẫu bệnh). + Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú được khuyến cáo không nên áp dụng phương pháp này. CẢM ƠN THẦY VÀ CÁC BẠN ĐÃ CHÚ Ý LẮNG NGHE