MGA SALIK, PANGYAYARI AT KAHALAGAHAN NG

NASYONALISMO SA PAGBUO NG MGA BANSA SA TIMOG AT

KANLURANG ASYA.

JEAN V. MANALO
Gurong Nagsasanay
 BALIK ARAL!

• Ano ang Imperyalismo?

• Ano ang Kolonyalismo?

 
Panuto: Hanapin sa loob ng puzzle ang mga salita na sa tingin mo ay maiuugnay sa
ating Paksa.

I R E L I H I Y O N D F G K E R F G F V
D M A N K A I G A L A R D O L U M J U F
F G P Q E E T N N K I A H L O I A O P V
J V H E D F D H K K I Y F O U G N Q W T
Y G T Q R L L M L J I N D N Y D G I U T
T I T A A Y G K T R Y A R Y R S A L P Q
U I N E S J A K G E T T Y A D A N L P T
I C Y R R T J L S W R I H L V L G U U P
E Y Y H H F K Y I E T R Y I B K A O A R
A B R I T I S H S S R B T S J J L N K J
D R O H U F U T D T M A G M M M A Y P N
G E N H L A J L D Y E O R O L N K U J O
J R T K H H A E F O F T Y T A N A G L Y
U F L H I G W N G P H H K K K U L F A I
H S G J U E F G H H P I O T U H T D R H
G G G T I E G L K F K P E W L R O D E I
E H R J I G H A U C O N C E S S I O N L
I O J U J B J N Y W H A F K U R T K R E
P I T B J J K D M Y N G A N G H J U H R
LAYUNIN:

Pagkatapos ng aralin ang mga mag aaral ay

inaasahang:

* Nabibigyang kahulugan ang mga konsepto ng

Kolonyalismo at Imperyalismo.
* Nauunawaan ang Unang Yugto ng Imperyalismo sa
Timog Asya.
* Nauunawaan ang Unang yugto ng Imperyalismo sa
Kanlurang Asya.
UNANG YUGTO NG IMPERYALISMO AT
KOLONYALISMO SA TIMOG ASYA.
 Kasunod

PORTUGAL

 Nakakuha ng maraming piling lugar sa Asya.

 Taong 1502 nagbalik at nagtatag si Vasco da Gama ng sentro ng kalakalan sa may Calicut
sa India.
 Noong 1505, ipinadala si Francisco de Almeida bilang unang Viceroy sa silangan.
 Mga daungan ang piniling sakupin ng Portugal upang makontrol ang kalakalan. Noong una
ang motibo o paraan lang ay pangkabuhayan o pangekonomiya lamang hanggang sa
ipinasok ang Kristiyanismong Katolisismo sa mga nasasakupan ng Portugal.

 Maliban sa Espanya at Portugues, nakipag paligsahan rin ang Inglatera. Sa pamamagitan

ng Italyanong mariner na si John Cabot.
 VASCO DA GAMA

 Maharlikang Portugues.
 Taong 1502, siya ay nagbalik
at nagtatag ng sentro ng
kalakalan sa may Calicut
India.
 Nalibot ang “Cape of Good
Hope”
Francisco de Almeida

 Ipinadala ng Hari ng Portugal bilang

Viceroy o kinatawan ng Hari.
 Nagtatag ng kaniyang kampo sa
Cochin, isang bayan sa Timog-
kanlurang baybayin ng India.
 JOHN CABOT

 Isang explorer ng Italyano

 Isa sa mga unang sumubok sa
paglalayag papasok sa Kanluran
upang maabot ang kayamanan ng
Asya.
 Nakadiskubre ng Newfoundland o
mas kilala natin sa lugar na
Hilagang Amerika.
 ENGLAND

 Noong 1600, ginamit ang British East India Company.

 Taong 1612 nabigyan ng permiso ang Ingles para makapagtatag ng pagawaan sa Surat.
 Pagdating ng 1622, tinulungan ng Ingles ang mga Persian laban sa Portuguese dahil dito
nakapagtatag ng sentro ng kalakalan sa kanluran at silangang baybayin ng India.
 Ang British East India Company ay nakakuha na ng concession (pagbibigay ng espesyal na
karapatang pangnegosyo) sa Madras mula sa rajah ng Chandragiri.
 Noong 1668 pinaupahan na ni Haring Charles ang pulo ng Bombay.
 Sa taong 1690 sa delta ng Ganges nakakuha ng kapirasong lupain ang Ingles sa pagpayag ni
Emperador Aurangzeb ang lider ng Imperyong Mogul. Dito naitatag ang lunsod ng Calcutta.

Next
British East India Company.

 Isang pangkat ng mangangalakal na Ingles na

pinagkalooban ng pamahalaang Ingles ng kaukulang
kapangyarihan upang mangalakal at pamahalaan ang
angkop nito at pangalagaan ang interes nito sa ibayong
dagat.
Haring Charles

 Nging hari ng Inglatera at Eskosya, at ng

Sambahayang Stuart.
 Kinoronahan noong 27 Marso, 1625.
 Siya ang anak na lalaki ni James I ng
Inglatera.
 Kasal siya kay Henrietta Maria ng
Pransiya.
 FRANCE
 Ang France naman ay nakakuha rin ng teritoryo sa Quebec, Canada. Nakuha rin nito ang
Louisiana sa Amerika at sa Asya noong ika-18 siglo nasakop ng Pransiya ang Laos,
Cochin China, Cambodia, at Annam.
 Ang mga teritoryong ito ang buong kolonyang French Indo-China.
 Ang France ang pangatlong bansa na gustong masakop ang India. Ang ginawa ng France
ay nakipagsabwatan sa pinunong local ng Bengal.
 Ginamit ang French East India Company na naitatag noong 1664. Nakapatatag ang
France ng pamayanang pangkomersyal sa Pondicherry, Chandarnagore, Mahe at Karikal.
 Nagtapos ang interes na ito ng nagkaroon ng labanan sa Plassey ng Pitong Taong
Digmaan sa pagitan ng England at France.
 Sa tulong ni Robert Clive, ang nagtatag ng tunay na pundasyon ng Ingles sa India. Ang
England ang nagtagumpay laban sa France. Ang England ang nananatiling matatag na
mananakop ng India.
Netherlands

 Ang Netherlands sa pamamagitan ng Dutch East

India Company ay namahala rin sa isang bahagi ng
India. Napasailalim ng Netherlands ang East Indies
(Indonesia sa kasalukuyan)
 UNANG YUGTO NG IMPERYALISMO AT
KOLONYALISMO SA KANLURANG ASYA
 Ang naghahari sa panahong ito ay ang relihiyong Islam. Noong 1507, nakuha ang Oman at
Muscat ng mga mangangalakal na Portugues ngunit pinatalsik naman ng mga Arabe noong
1650. Noong1907, ang Bahrain ay naging protectorate ng Britanya ngunit hindi rin nagtagal,
pinatalsik ang mga British ng isang Heneral na si Shah Reza Pahlavi ang mga British.
 Ang Portugal, England, at France ang mga bansang Kanluranin na nakarating sa India. Sa pag-
iral ng prinsipyong pang-ekonomiyang merkantilismo ang mga bansang Kanluranin ay may
iisang layunin sa pagpunta sa Asya, ang makasakop ng mga lupain.
 Sa huli ang England ang nagtagumpay para maisakatuparan ang interes sa likas na yaman at
mga hilaw na materyales ng India. Samantalang ang Kanlurang Asya ay hindi agad nasakop
dahil sa panahong ito pinaghaharian pa ito ng napakalakas na imperyong Ottoman, at
pinagpatibay ng pagkakaisa dahil sa relihiyong Islam na ipinalaganap at tinanggap sa rehiyon.
 Gawain 1:
 Gamit ang natutunang kaalaman sa Aralin, Lumikha ng isang Poster patungkol sa Epekto ng Unang
Yugto ng Imperyalismo at kolonyalismo sa Timog at kanlurang Asya. Gawin mong gabay ang mga
sumusunod na rubric.
Pamantayan sa Pagmamarka: Paggawa ng Poster.

PAMANTAYAN INDIKADOR PUNTOS (5)

Nilalaman Naipakita at naipaliwanag nang  
maayos ang ugnayan ng lahat
ng Konsepto sa paggawa ng
Poster.

Kaangkupan ng Konsepto Maliwanag at angkop amg  

mensahe sa Paglalarawanng
Konsepto.

Pagkamalikhain Orihonal ang ideya sa paggawa  

ng poster.
Kanuuang presentasyon Malinis at maayos ang  
kabuunang presentasyon.

TOTAL=   20 PUNTOS
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang bawat pangungusap at piliin ang tamang titik na tumutukoy sa tamang
kasagutan, isulat sa sagutang papel ang mga sagot.

_____1. Ito ay nakakuha ng maraming piling lugar sa Asya.

A. India C. Canada
B. Portugal D. Philippines.
____2. Taong 1502, siya ay nagbalik at nagtatag ng sentro ng kalakalan sa may Calicut India.
A. Vasco da gama C. Alfonso de Albuquerquer.
B. Marco polo D. John Cabot
______3. Pangatlong Bansa na gustong masakop ang India.
A. Netherland C. France
B. Portugal D. Canada
_____4. Ang mga sumusunod na bansag kanluranin na nakarating sa India. Maliban sa isa, ano ito?
A. Portugal C. France
B. England D. Netherland
______5. Bakit itinatag ng England sa India ang British East India Company noong 1600?
A. Upang mag tayo ng Negosyo
B. Upang pangalagaan ang mga Ingles na nakatira sa India.
C. Upang tulungan ang Indi sa pagpapatayo ng Ekonomiya nito.
D. Upang mangalakal at pamahalaan ang pananakop nito at pangalagaan ang interes nito sa ibayong dagat.
 Asignatura: Punan mo ako!
Panuto: Ilagay ang mga kinakailangang impormasyon sa
talahanayan.

Lugar na Sinakop Bansang Sumakop Rehiyon Pamamaraan/

(Timog o Kanluran) Pangyayari

1.      

2.      

3.      

4.      

5.