GAMIT NG WIKA

SA LIPUNAN
Marife B. Culaba
Teacher I
 Magtala ng tig-lilimang halimbawang mga
salita sa bawat hanay ayon sa kanyang
Jargon
barayti
Gay lingo/Kolokyal Pormal
KILALA MO
BA SI
TARZAN ?
Kung kilala mo siya, isulat
mo sa kahon sa ibaba ang
mga katangian niyang hindi
mo malilimutan. Sa
kabilang kahon naman ay
ang paraan ng kanyang
pakikipagusap
MGA PARAAN NG
KATANGIAN NI PAKIKIPAGUSA
TARZAN P NI TARZAN
Sa mga hindi nakakakilala kay tarzan , isa
siyang tauhan sa kwento na naulila sa gubat
habang sanggol pa lamang. Pinalaki siya ng
mga unggoy na nakapulot sa kanya at dahil
hindi nagsasalita ang mga unggoy ay lumaki si
tarzan sa mga tunog ng hayop ang ginagamit
sa pakikipag ugnayan sa mga unggoy at
maging sa iba pang mga hayop sa gubat.
Hangang may dumating na mga tao sa gubat
at dito niya unti-unting natutuhan ang
paggamit ng wika.
Nagka-intindihan ba si Tarzan at ang mga
hayop sa gubat ? Bakit ?

Batay sa kwento ni Tarzan, nakikita mo

ba ang kahalagahan ng wika?

Kapag isang lipunan ay may ibang

iba’t wikangginagamit, madali
magkaunawaan ang naninirahan bang
mga
Sa paanong paraan? dito?
 Layunin:
a. Nabibigyang kahulugan ang mga komunikatibong
gamit ng wika sa lipunan (Ayon kay M.A.K.
Halliday)

b. Naipaliliwanag nang pasalita at pasulat ang gamit

ng wika sa lipunan sa pamamagitan ng pagbibigay
ng mga halimbawa.
Ang pinakadiwa ng wika ay
lipunan. Isang magandang
ehemplong magpapatunay rito
ang kuwento ni tarzan. Mga
tunog ng hayop ang kanyang
unang natutuhan dahil ito ang
wika ng mga kasama niyang
hayop sa gubat.
 Marami- rami rin ang nagtangkang i-
kategorya ang mga tungkulin ng wika batay
sa gampanin nito sa ating buya, isa na rito si

M.A.K Halliday (Michael Alexander Kirkwood Halliday)

– na naglahad sa pitong tungkulin ng wika na mababasa
sa kanyang aklat na EXPLORATIONS IN THE
FUNCTIONS OF LANGUAGE (EXPLORATION IN
LANGUAGE STUDY 1973.)
ALAM MO BA NA SI ?
Michael
Alexander
Kirkwood Halliday
O mas kilala sa taguri na M.A.K Halliday ay isang
bantog na iskolar mula sa Inglatera. Ibinahagi niya sa
nakararami ang kanyang pananaw na ang wika ay isang
panlipunang phenomenon . Naging malaking ambag
niya sa mundo ng lingguwistika ang popular niyang
modelo ng wika, ang

SYSTEMIC FUNCTIONAL
LINGUISTICS –modelo ng
wika ni M.A.K Halliday
ANG PITONG
TUNGKULIN NG
WIKA NI
M.A.K HALLIDAY
1.Instrumental:
Ito ang tungkulin ng wikang tumutugon sa
mga pangangailangan ng tao gaya ng
pakikipag-ugnayan sa iba. Ang paggawa
ng liham pangalakal, liham sa patnugot,
pagpapakita ng mga patalastas tungkol;
sa isang produkto na nagsaad ng
gamit at halaga ng produkto at mga
halimbawang tungkuling ito.
Instrumental
 Tumutulong sa tao na maisagawa ang
mga gusto niyang gawin.
 Tumutugon sa mga pangangailangan
ng tao gaya ng pakikipag-ugnayan sa
iba.
 Magagamit ang wika sa pagpapangaral,
verbal na pagpapahayag,
pagmumungkahi, paghingi, pag-uutos,
pakiki-usap at pagpapakita ng mga
patalastas sa isang produkto.
HALIMBAWA:
1.Justine pakibura mo nga ang nasa pisara
2. Dear Mcjolibbe’s, ako ay oorder ng
• Chicken salad
• Mclubog Drink
• Monday ice cream
• Ice water na mainit
• Burger
3. Abby, Bilhan mo nga ako ng gamot dahil
magkakasakit na yata ako
2.REGULATORYO
Ito ang tungkulin ng wikang tumutukoy sa
pagkontrol sa ugali o asal ng ibang tao.
Ang pagbibigay ng DIREKSYON gaya ng
pagtuturo ng lokasyon ng isang particular
na lugar; direksiyon sa pagluluto ng
isang ulam; direksyon sa pagsagot ng
pagsusulit; at direksiyon sa paggawa
ng anumang bagay ay mga halimbawa ng
tungkuling regulatoryo
HALIMBAW
1. When in the library be quiet
A
2. Bawal ang Kopyahan
3.Gamitin mo ang iyong google
map upang makarating ka sa
iyong paroroonan
4.Bawal tumawid
3.INTER-AKSIYONAL
Ang tungkuling ito ay nakikita sa paraan ng
pakikipag-ugnayan ng tao sa kanyang
kapwa; pakikipagbiruan;
pakikipagpalitan ng kuro-kuro tungkol
sa partikular na isyu; pagkukwento ng
malungkot o masasayang pangyayri sa
isang kaibigan o kapalagayang-loob;
paggawa ng liham-pangkaibigan;
4.PERSONAL
Saklaw ng tungkuling ito ang
pagpapahayag ng sariling opinion o kuro
kuro sa pagksang pinag-uusapan. Kasama
rin dito ang pagsusulat ng talaarawan at
journal, at ang pagpapahayag ng
pagpapahalaga sa anumang anyo ng
panitikan
 Personal
 Pagpapahayag ng personalidad at damdamin ng
isang indibidwal
 Paglalahad ng sariling opinion at kuro-kuro sa
paksang pinag-uusapan
 Pagsulat ng talaarawan at journal at pagpapahayag
ng pagpapahalaga sa anumang anyo ng panitikan
 Nasa anyo ito ng iba’t-ibang pangungusap na
padamdam, pagmumura, paghingi ng paumanhin,
pagpapahayag ng mga pansariling damdamin(tuwa,
galit, gulat, hinanakit, pag-asa, kagustuhan)
HALIMBAW
AAng panget ng HINDI
Service ng MAGANDA
GLOKO ANG
Airlines !! SERBISYO
RITO !!!!
HALIMBAW
A Para sa aking
Mahal na Mahal
Opinyon
kita ETHEL
hindi ako
SANG AYON-

SAPAGKAT
…
………….
HALIMBAW
A
NAKAKAPAGOD TLAGANG
MAGING POGI ! DAMING
BABASAHING MESSAGE
FROM FANS
4.
5.HEURISTIKO
 Saklaw ng tungkuling ito ay ginagamit
sa pagkuha o paghanap ng
impormasyong may kinalaman sa
paksang pinag-aralan.
 Ginagamit ito ng tao upang matuto at
magtamo ng mga tiyak na kaalaman
tungkol sa mundo, sa akademiko at
propesyunal na sitwasyon.
Pag iinterbyu makakasagot sa mga tanong
tungkol sa paksang pinagaralan;
1. Pakikinig sa radio
2. Panonood sa telebisyon
3. Pagbasa ng pahayagan
4. Magasin at blog
5. Aklat
HALIMBAW
A
Jekjek : Sir ano po masasabi nyo ukol sa
serbisyo ng Gloko Arlines ?

Roy : Alam Mo ! Maayos naman. Pati

pagkain sa oras ay tama dahil sa mga nag
gagandahang FLIGHT ATTENDANT
HALIMBAW
A
GOOGLE SEARCH :
PARTS OF COMPUTER ?

ANO- ANO BA ANG BARAYTI NG WIKA ?

6.IMPORMATIBO
Kabaligtaran ng heuristiko. Kung nag
HEURISTIKO ay pagkuha o paghanap ng
impormasyon. Ito naman ay may
kinalaman sa pagbibigay ng impormasyon
sa parang pasulat at pasalita.
HALIMBAWA:
Pagbibigay-ulat , paggawa ng
pamanahong papel, tesis , panayam at
pagtuturo
HALIMBAWA
ALAM NYO BA NA ANG
PAGTUTURO AY
HALIMBAWA NG
IMPORMATIBONG GAMIT NG
WIKA ?
HALIMBAWA
Ayon sa PAG-ASA ay wala na
kayong pag-asang magkabalikan
pa
7.IMADYINATIBO

Nakapagpapahayag ng sariling
imahinasyon sa malikhaing paraan.
Pasalita: pagsasalaysay,
paglalarawan
Pasulat: akdang-pampanitikan, gaya
ng tula, maikling kuwento, nobela, at
iba pa
Imadyinatibo
 Likas sa mga Pilipino ang
pagkamalikhain. Sa pamamagitan ng
wika napapagana ang imahinasyon ng
tao.
 Nakasusulat ang tao ng:
tula
maikling kwento
nobela
atbp.
 Pagtatayang kasanayan:

• Unang pangkat: Gumawa ng isang

facebook post bilang isang online legit
seller gamitin ang wika sa paraang
instrumental.(gawin sa masining na
paglalahad)
• Pangalawang pangkat: Mag- isip
ng dalawa-tatlong sikat na mga
linya mula sa pelikula o teleserye
upang mailahad ang damdamin
gamit ang Wikang Personal.
• Pangatlong pangkat: Bumuo ng
dalawang pick- up lines namay
layunin sa
paggamit ng wikang heuristiko.
• Pang-apat na pangkat:
Magpresenta ng isang eksenang
nagpapakita sa batas trapiko
bilang paggamit sa wikang
regulatoryo.
• Pang lima na pangkat: Gumawa
ng isang Liham Pangkaibigan
bilang paggamit sa wikang
interaksiyonal.
 Rubrik Sa Pagmamarka
RUBRIKS
PAMANTAYAN/
KRAYTERYA
Napakahusay Mahusay Katamtaman Nangangailangan pa
ng pagpapabuti
(4)
(10) (8) (6)

A. Pagkamalikhain Napakahusay na Naging Di-gaanong Hindi kakikitaan ng aling

10 napuntos pagkamalikhain sa paghahanda
naipamalas ang malikhain sa malikhain ng gawain
pagkamalikhain paghahanda

A. PAGKAKABUO
10 napuntos
Napakahusay Mahusay na Di-gaanong nabuo Di-nabuo ang Gawain
na nabuo ang nabuo ang ang gawain
gawain gawain

A. Pagpresenta Lubos na Makatotohanan Di- gaanong Di- makatotohanan

10 napuntos
makatotohanan ang paglalahad kakikitaan ng
ang paglalahad makatotohanan ang
pagkakalahad

KABUoAN : 30/30 napuntos

ALAM MO BA?
Si ROMAN JACKOBSON ay isa sa
mga pinakamagaling na dalubwika ng
ikadalampung siglo . Isa siya sa mga
nagtatag ng Linguistic Circle of New
York . Ang kanyang bantog na
FUNCTION OF LANGUAGE ang kanyang
nagging ambag sa semiotics
SEMIOTICS – ay ang pag aaral sa mga
palatandaan at simbolo at kung paano ito
gamitin
6 na paraan ng pagbabahagi
ng wika (Jakobson, 2003)
1. Pagpapahayag ng damdamin
(Emotive)

saklaw nito ang pagpapahayag

ng mga saloobin, damdamin, at
emosyon.
HALIMBAWA
Pagpapahayag ng damdamin o
(emotive)
May isang taong matagal mo nang lihim
na minamahal subalit hindi mo masabi sa
kanya ang damdamin mo. Ilahad sa ibaba
ang sasabihin mo sa kanya kung
sakaling magkaroon ka ng lakas ng loob
na ipahayag ito.
2. Panghihikayat (Conative)

ito ay ang gamit ng wika upang

makahimok at
makaimpluwensya sa iba sa
pamamagitan ng pag-uutos at
paki-usap.
 HALIMBAWA
Panghihikayat (conative)
Gusto mong hikayatin ang mga
producer at direktor ng pelikulang Pilipino
upang bumuo ng matino at mahuhusay
na pelikula tulad ng HERENAL LUNA
sapagkat sawang-sawa ka na sa mga
paksang paulit-ulit na tinatalakay sa Ang
Probinsyano. Paano mo sila hihikayatin?
3. Pagsisimula ng
pakikipag-ugnayan (Phatic)
ginagamit ang wika upang
makikipag-ugnayan sa kapwa at
makapagsimula ng usapan.
HALIMBAWA

Pagsisimula ng Pakikipag-
ugnayan (Phatic)
Isang bagong lipat na kamag- aral
ang nakita mong nag iisa at wala
pang kaibigan. Lumapit ka at
magsimula ng usapan para
mapalagay ang loob niya.
4. Paggamit bilang
sanggunian (Referential)
ipinakikita nito ang gamit ng
wikang nagmula sa aklat at iba
pang sangguniang pinagmulan
ng kaalaman upang magparating
ng mensahe at impormasyon.
 PAGGAMIT BILANG
SANGUNIAN (REFERENTIAL)
Lagi mong sinasabi sa kapatid mong tigilan
na niya ang labis na pagkain sa fastfood
dahil hindi ito nakakabuti sa kalusugan.
Ngayon ay gumagamit ka ng sanggunian
para makita niyang hindi mo opinion ang
sinasabi mo sa kanya kung di may
sangguniang magpapatunay rito.
5. Paggamit ng kuro-kuro
(Metalingual)

ito ang gamit na lumilinaw sa

mga suliranin sa pamamagitan
ng pagbibigay ng komento sa
isang kodigo o batas.
 PAGGAMIT NG KURO-KURO
(METALINGGUAL)
Ang buwis na binabayaran sa pilipinas
ay pinakamataas sa buong Asya subalit
hindi nararamdaman ng karamihan ang
serbisyong ibinabalik sa taumbayan
kapalit ng mataas na buwis na ito.
Magpahayag ka ng iyong kuro-kuro
kaugnay ng usaping ito.
6. Patalinghaga (Poetic)

saklaw nito ang gamit ng wika

sa masining na paraan ng
pagpapahayag gaya ng
panulaan, prosa, sanaysay, at
iba pa.
 PATALINGHAGA (Poetic)
Muling isipin ang matagal mo nang
lihim na minamahal. Lumikha ka
ngayon ng pagpaphayag ng iyong
damdamin para sa kanya sa
patalinghagang paraan.
Maaring isang maikling tula ang
ialay mo para sa kanya.
 ACTIVITY :
PARAAN NG PAGBABAHAGI NG
WIKA.
Magbigay ng sariling halimbawa
para sa bawat paraaan ng
pagbabahagi ng wika ayon sa
mga sinabi ni Jacobson (2003)
Panuto: Panoorin ang video na may pamagat na Word of the Lourd:
Bitin sa Kanin. Isulat ang buod ng pinanood na video. Sa ilalim nito
ay isulat ang tungkulin ng wika ang masasalamin sa video.
Ipaliwanag kung bakit ito ang iyong napili.

Buod ng video:
 

Tungkulin ng wika:
 

Paliwanag: