‫عنوان ‪:‬‬

‫((اختیار معامله ))‬

‫استاد ‪:‬‬
‫‪.......‬‬
‫تهیه و تنظیم ‪:‬‬

‫‪.........‬‬

‫بهار ‪1396‬‬
 ‫• چکیده‬
‫• مقدمه‬
‫• تاریخچه‬
‫• ارزشگذاری بررسی‬
‫• ویژه قراردادهای‬
‫• معامله اختیار روشهای‬
‫•ارزشگذاری مدلهای‬
‫•مزایای قراردادهای اختیار معامله‬
‫•انواع قرارداد اختیار معامله از نظر سود یا زیان‬
‫•اختیار معامله سهام‬
‫•اقدامات شرکتی برروی قرار داد های اختیار معامله‬
‫•نتیجه گیری‬
‫•منابع‬
 ‫چکیده‬
‫•اختی;ار معامل;ه(ب;ه انگلیس;ی‪ OPTION :‬ق;راردادی اس;ت ک;ه ب;ه خری;دار ان ح;ق خری;د ی;ا ف;روش دارایی پای;ه ی;ا اب;زار م;الی ب;ا ی;ک قیمت اعم;ال‬ ‫•‬

‫ی‌ده;د و;لی ;خری;دار ;در; اج;رای ا;ن; تعه;د ن;د;ار;د‪; .‬فروش;ن;ده ;ن;ز;د ک;ا ;ر گ;ز;ا;ری ب;رای ;ا ;نج;ا;م کام;ل معام;ل;ه (خری;د ی;ا‬ ‫م;عی;ن و در ی;ک ت;اری;خ خ;اص را; ;م ;‬
‫ی‌ده;د‪ ;.‬اختی;ا;ر;ی ک;ه ;ب; ;ه دار;ن;ده ;ا;ن اج;ا;ز ;ه می‌ده; ;د ک;ه د;ارا;یی ;را ;ب;ه قیمت ;مش;خص خری;دار;ی کن;د‬ ‫ف;روش;) ا;گ;ر ;خری;د;ار ;خواه;ا;ن اعم;ال ;باش;د ت;عه;د ;م ;‬
‫ت مش;خص ;ب;ه ف;روش ;ب;رس;ان;د ا;خ;تی;ار ف;روش نامی;ده‬ ‫ی ;ده;د ک;ه د;ارایی ;را; ;ب;ه ق;یم ;‬
‫یش;ود‪ .‬ا;خ;تی;اری ;ک;ه ب;ه دا;رن;ده ;ا;ن ;اج;از;ه ;م ‌‬ ‫اخ;تی;ا;ر خ;ری;د نامی;ده م ;‌‬
‫یش;ود ام;ا ب;رای ; ;وض;وح ;اغ;لب ا;خ;تی;ا;ر خ;ری; ;د ;م;ور ;د بح;ث ق;ر;ار گرف;ت;ه ;اس;ت‪ .‬فروش;نده‬ ‫ق ب;ه ط;و;ر ر;ایج ;معام;ل;ه م; ‌‬ ‫یش;ود‪; .‬ه;ر دو ;ن;و;ع اختی;ا;ر ف; ;و ;‬ ‫م; ‌‬
‫ت اخ;تی;ا ;ر ;خری;د را ب;ر;ای ی;ک ;خری;دا;ر; ب;ه ع;ن;وا;ن ب;خش;ی ا;ز; ی;ک ;معام;ل;ه د;یگ;ر; از ;جم;ل;ه ب;ه ع;ن;و;ان ;ان;تش;ار س;ه;ا ;م ی;ا ;ب;ه عن;وان; بخش;ی از‬ ‫ممکن; ;هس; ;‬
‫ط;رح ا ;نگ;یز;ش ;کا;رکن;ان ع;ط;ا نم;ای;د در ;غ;یر این ;ص;ورت ;خ;ری;دار ;ب;ای; ;د ی;ک ;ص;رف را; ب;ه فر;و;ش;ند ;ه ب;ر;ای ;ا;خ;تی;ار ب;پر;دازد;‪; .‬اختی;ا;ر خری;د ب;ه ط;ور‬
‫ش‬‫ق ش;ده ;) کم;ت;ر ا;ز ا;رزش ;ب;از;ار دا;ر;ای;ی پ;ای; ;ه در ز;م;ان ;سرر;س;ید اس;ت ا;عم;ال ش;ود اختی;ار ف;رو ;‬ ‫ل ش;ده (;تواف; ;‬ ‫ت اعم;ا ;‬ ‫ی ک;ه ق;ی;م ;‬
‫م;عم;ول بای;د ;ه;نگ;ام ;‬
‫ل ش;ود‪.‬‬ ‫ی پا;ی;ه د ;ر ز;م;ان س;ررس;ید ا;س;ت اعم;ا ;‬ ‫ق ش; ;د ;ه ;) ب;یش;ت;ر ا;ز ار;زش ;ب;ازا;ر; دا;رای ;‬‫ب; ;ه ;ط;ور; ;مع;م;و;ل ;ب;ای;د ;هنگ;ا;می ;ک; ;ه ق; ;یم;ت ا;عم;ا;ل ش; ;د ;ه ;(ت;وا;ف; ;‬
‫یش;و;د هز; ;ین;ه ;خ;ری;دا ;ر ب;رای; کس;ب ;دا;ر;ا;یی بر;ا;ب;ر; ا;س;ت ;ب;;ا قی;مت ;اع;م;ال ب; ;ه ;اض;اف;ه قی;مت ;ا;ختی;ا;ر خ;ری;د و‬ ‫ه;نگ;امی ;ک; ;ه ;ی;ک ا;ختی;ا;ر; مع;ا;مل;ه ;اعم;ا;ل م ;‌‬
‫یگ;یرد ;خ ;ری;د;ار ;با;ی;د م ;بل; ;غ ز;ی;ان; ر;ا ب;ه ;فر;وش;ن;د ;ه ب;ده;د‪; .‬در; بس;یا;ری ا;ز;‬
‫ت ;نم ‌‬
‫یر;س;د و ;معا;مل;ه ص;ور ;‬ ‫هنگ;امی ;ک;ه ;ت;ا;ریخ ;س;ررس;ید ی;ک مع;ام;ل;ه م; ;‌‬
‫ک‬‫ح;ا;الت هم ;ین; ;ح;ق ا;خ;تی;ار د;رآم;د ف;رو;ش;ن;د ;ه ;هس;ت ;و از ;دس;ت ;دا;د;ن س;ر;م;ای;ه ب;ر;ا;ی; خر;ی; ;دا;ر هس;ت;‪ .‬دا;رن;د ;ه ;ی;ک ;اخ;تی;ا;ر ;ممک;ن ;اس;ت ان ;ر;ا ب;ه ;ی; ;‬
‫یگ;یر ;د‬
‫س ی;ا در ;بور;س اخ;تیار ;م;ع;امله ا;ن;جا;م م; ‌‬ ‫ج ;از; بور ;‬ ‫ش;خص ;سو ;م ;بف;روش ;د ای;ن کار د;ر ;یک ;مع;ام;له ;در ;خ;ار ;‬
 ‫مقدمه‬
‫‪‬مشارکت کننده گان بازارهای اقتصادی و سرمایه‌گذاری همواره با ریس ک‌ها و مخاطرات ناشی از‬
‫نوسانات بازار مواجه هستند‪ .‬این نوسانات و عدم اطمینان از وضعیت آینده گاه باعث زیان‌های شدید‬
‫به این مشارکت کننده گان و حتی خروج آنان از بازار و عدم رغبت سایرین به ورود به این عرصه‬
‫شده است‪ .‬فعاالن بازار از دیرباز به دنبال یافتن راهکارهایی برای مدیریت ریسک و ایجاد آرامش‬
‫خ اطر در فع االن ب ازار از کن ترل بیش تر ب ر ارزش س رمایه‌گذاری طی نوس انات و التهاب ات ب ازار‬
‫بوده‌اند‪ .‬به منظور پاسخگویی به این نیاز بازار‪ ،‬انواع اوراق مشتقه طراحی شده است‪ .‬این اوراق‬
‫مجموعه‌ای از ابزارهای قابل معامله در بورس یا خارج از آن هستند که قیمت آنها تابعی از قیمت و‬
‫شرایط نوسانی یک دارایی پایه (از جمله سهام‪ ،‬ارز‪ ،‬کاال‪ ،‬نرخ بهره و ‪ )...‬می‌باشنددراین مبحث به‬
‫معرفی ابزار اختیار معامله (‪ )OPTION‬وویژگی های آن پرداخته خواهد شد‪ .‬اگرچه با توجه به‬
‫وجوه متنوع و جذاب اختیارمعامله‪ )) OPTION‬وکارکردهای آن بررسی تفضیلی آن مقدور نیست‪.‬‬
 ‫تاریخچه‬
‫‪‬قرارداد اختیار معامله از قرنها پیش شناخته شده است‪ .‬بورس اختیار معامله‬
‫شیکاگو در سال ‪۱۹۷۳‬تاسیس شد و با راه اندازی نظامی که از فرم استاندارد‬
‫استفاده می‌کرد فعالیتهای تجاری و عالقمندی آکادمیک به این موضوع از این‬
‫تاریخ شروع شد‪ .‬امروزه بسیاری از اختیار معامله در فرمهای استاندارد ایجاد‬
‫شده است و در بورس‌های اختیار نظام یافته معامله انجام می‌شود‪.‬‬
 ‫بیان تعاریف و مفاهیم‬

‫‪‬اختیار معامله‪ ،‬قراردادی است که به خریدار آن‪ ،‬اختیار (و نه اجبار) خرید یا فروش یک دارایی معین‬
‫را در قیمت تعیین شده تا (یا راس) یک زمان مشخص اعطا می‌کند‪ .‬از سوی دیگر فروشنده اختیار‬
‫معامله اجبار دارد که تا پیش از انقضای مهلت آن‪ ،‬هر زمان که خریدار تمایل به اجرای قرارداد داشت‪،‬‬
‫مفاد قرارداد را اجرا کرده و دارایی معین شده را در قیمت تعیین شده معامله کند‪ .‬اوراق اختیار معامله‬
‫از نظر نوع قرارداد بر دو نوع کلی تعریف شده‌اند‪ :‬اختیار خرید ‪ CAL‬و اختیار فروش ‪PUT‬‬
 ‫‪ ...‬ادامه‬
‫ق رارداد اختیار خرید‪ :‬اختیار خرید به دارنده این حق را می دهد که در صورت تمایل بتواند‬
‫دارایی پایه را که در واقع همان مورد معامله است درسررسید از طرف دیگر طلب کند‪.‬‬
‫قرارداد اختیار فروش‪ :‬اختیار فروش به دارنده این حق را می دهد که در صورت تمایل بتواند‬
‫دارایی پایه را در سررسید به طرف دیگر عرضه کند‪.‬‬
‫قیم تی را ک ه دارن ده اختی ار معامل ه می توان د دارایی پای ه را خری داری کن د و ی ا بفروش د قیمت‬
‫اعم ال (‪ )EXERCISE PRICE‬و قیم تی را ک ه ب ه ازای خری د ی ا ف روش اختی ار معامل ه‬
‫پرداخت یا دریافت می شود را قیمت اختیار معامله(‪ )OPTION PRICE‬و به آخرین روزی‬
‫که یک اختیار معامله می تواند اعمال شود تاریخ انقضاء(‪ )EXPIRATION DATA‬و به‬
‫• مبلغی که به عنوان وجه التزام از طرف مقابل اخذ می شود اعتبار یا وثیقه می گویند‪ .‬اختیار معامله‬
‫ه ایی ک ه در ط ول م دت اختی ار معامل ه ه ر لحظ ه قاب ل اعم ال اس ت را اختی ار مع امالت آمریک ایی‬
‫(‪ )AMERICAN OPTION‬و اختیار معامله هایی را که صرفا در زمان سررسید قابل اعمال باشد‬
‫را اختیار معامالت اروپایی (‪ )EUROPEAN OPTION‬و به اختیار معامله ای که زمان اجرای آن‬
‫محدود است اختیار معامله آتالنتیکی (‪ )ATLANTIC OPTION‬می گویند‪ .‬اختیار معامله ها هم‬
‫در بازاره ای بورس ی (‪ )EXCHANGE‬و هم در بازاره ای خ ارج از ب ورس( (‪OVER THE‬‬
‫)‪ COUNTER (OTC‬معامله می شوند‪ .‬در معامالت اختیار‪ ،‬خریدار صرفا مبلغی را که بابت قیمت‬
‫اختیار پرداخته را به عنوان زیان از دست می دهد در واقع زیان محدود به مبلغ حق اختیار است در‬
‫حالی که سود او تابع تغییرات قیمت دارایی پایه در بازار است‬
‫• سود فرش نده ن یز مح دود ب ه مبلغی ا س ت ک ه ب ابت امتی از دری افت ک رده و زی ان او ت ابع تغی یرات قیمت‬
‫دارایی پایه در بازار است‪ .‬آنچه اهمیت دارد اینکه خریدار اختیار درمقابل پرداخت قیمت اختیار مطلقا‬
‫مالک دارایی پایه نمی شود بلکه تنها چیزی که بدست می آورد حق انجام معامله می باشد‪.‬‬
‫• حال باارایه مثال به بررسی بیشتر قرارداد اختیار معامله می پردازیم‪:‬‬
‫• فرض کنید تولید کننده ای می داند که درانتهای ماه بهمن ‪10000‬بشکه نفت تولید خواهد کرد ازطرفی‬
‫نگ ران پ ایین آم دن قیمت نفت درم اه بهمن اس ت ب رای این منظ ور وارد ب ازار اختی ارات می ش ود‬
‫و‪10‬ق راداد اختیارمعامل ه ف روش اروپ ایی ب ه سررس ید ‪ 30‬بهمن می خردف رض کنی د هرق رارداد نفت‬
‫هزاربشکه است همچنین فرض کنید قیمت اختیار‬
‫• معامل ه ب رای ه ر ق رارداد ‪100‬دالر باش د وقیمت ت وافقی ب رای هربش که نفت ‪150‬دالر باش دو قیمت نق د‬
‫نفت بش که ای ‪160‬دالر باش د ح ال ف رض کنی د درانته ای م اه بهمن هس تیم وقیمت نق د نفت بش که ای‬
‫‪140‬دالر است حال دارنده این اختیار نفت خام خود رابه فروشنده اختیاربه قیمت توافقی ‪150‬دالر می‬
‫فروشد درکل فرآیند سود وزیان خریدار وفروشنده به صورت زیر است‬
‫• ‪100000$=)150-140(*10000‬سود حاصل ازتفاوت قیمت نقد نفت وقیمت توافقی‬
‫• =‪99000$=100000-1000‬سود خالص خریدار اختیار‬
‫• =‪99000$=1000-)150-140(*10000‬زیان خالص فروشنده اختیار‬
‫• حال ف رض کنی د درانته ای م اه بهمن هس تیم وقیمت نق د نفت بش که ای ‪130‬دالر اس ت دراین ص ورت‬
‫دارنده اختیار آنرا اجرا نمی کند وبه اندازه قیمت حق امتیاز آن ضرر می کندوفروشنده پولی که بابت‬
‫فروش این امتیاز دریافت کرده بودسودمی کند‪.‬‬
‫• ‪=1000$‬زیان خریدار اختیار‬
‫• ‪=1000$‬سود فروشنده اختیار‬
 ‫بررسی ارزشگذاری‬

‫• ارزشگذاری اختی ار در ح ال حاض ر موض وع تحقیق ات ام ور م الی علمی و عملی اس ت‪ .‬اساس ًا ارزش‬
‫اختیار معامله به ‪ ۲‬بخش تقسیم شده است‪:‬‬
‫• اولین بخش ارزش ذاتی است که تفاوت بین ارزش بازار دارایی و قیمت اعمال دارایی است‪.‬‬
‫• دومین بخش ارزش زمانی است ک ه ب ه فاکتورهای زیادی بس تگی دارد (متغیرهای زیاد و ارتباط غیر‬
‫خطی) و بازتاب ارزش مورد انتظار تنزیل شده در زمانهای مختلف سررسید است‪.‬‬
‫• اگرچه ارزشگذاری اختیار معامله حداقل از قرن نوزدهم مورد مطالعه قرار گرفته است اما در رویکرد‬
‫معاصر از سال‪ ۱۹۷۳‬از طریق مدل بلک‪-‬شولز ارزشگذاری می‌شود‪.‬‬
 ‫قراردادهای ویژه‬

‫• یک اختی;ار معامل;ه ق;راردادی اس;ت بین دو ط;رف معامل;ه ب;ا ی;ک دوره زم;انی خ;اص و در ی;ک ج;دول‬
‫زمانبن;دی ش;ده‪ .‬قرارداده;ای اختی;ار معامل;ه ممکن اس;ت ب;ه ط;ور کام;ل پیچی;ده باش;ند‪ .‬ب;ه ه;ر ح;ال در کم;ترین‬
‫ح;الت آنه;ا معم;وًال ش;امل م;وارد زی;ر می‌باش;ند‪ :‬هنگ;امی ک;ه دارن;ده اختی;ار ح;ق خری;د دارایی را دارد اختی;ار‬
‫خریداگر)‪ (CALL OPTION‬اختیار فروش داشته باشد)‪ (PUT OPTION‬نامیده می‌شود‪.‬‬
 ‫تعداد و نوع معامله‬

‫• قیمت اعمال‪ :‬قیمتی است که معامله دارایی پایه بر اساس ان اعمال می‌شود‪.‬‬
‫• تاریخ سررسید‪ :‬آخرین تاریخی که اختیار معامله می‌تواند انجام شود‪.‬‬
‫• شرایط تسویه‪ :‬برای مثال ایا دارنده اختیار باید دارایی واقعی را در زمان اعمال تحویل دهد یا معادل‬
‫وجه نقد پرداخت کند‪.‬‬
‫انواع معامالت اختیار‬
‫• با توجه به نوع حقوق اختیار‬
‫• اختیار خرید‬
‫• اختیار فروش‬
‫• با توجه به دارایی پایه‬
‫• اختیار معامله اوراق قرضه‬
‫• اختیار معامله اتی‬
‫• اختیار معامله شاخص‬
‫• اختیار معامله کاال‬
‫• اختیار معامله ارز‬
‫با توجه به بازارهای معامالتی •‬
‫• اختیار قابل معامله در بورس‪ :‬یک نوع از اوراق مشتقه قابل معامله در بورس هستند اختیارهای قابل‬
‫معامله در بورس دارای قراردادهای استاندارد شده هستند و چون قراردادها استاندارد هستند مدلهای‬
‫قیمت گذاری در دسترس هستند‪.‬‬
‫• اختیارهای قابل معامله در بورس شامل‪:‬‬
‫• اختیار معامله سهام‬
‫• اختیار معامله اوراق قرضه‬
‫• اختیار معامله نرخ بهره‬
‫• اختیار معامله شاخص بازار سهام و‬
‫• اختیار معامله قراردادهای اتی هستند‪.‬‬
‫• اختیار معامله در بازار خارج از بورس‪ :‬بین دو شرکت یا بخش خصوصی انجام می‌گیرد و در بورس‬
‫انجام نمی‌شود‪ .‬شرایط این معامالت نا محدود هست و ممکن است به طور شخصی با توجه به نیاز هر‬
‫نوع کسب و کار طراحی شده باشد‪ .‬ااختیار معامله‌های رایج قابل معامله در بازار خارج از بورس‬
‫• اختیار معامله نرخ بهره‬
‫• اختیار معامله نرخ ارز‬
‫• اختیار معامله سواپ‬
‫• دیگ ر نمونه‌ه ای اختی ار معامل ه یکی دیگ ر از نمونه‌ه ای مهم اختی ار معامل ه (ب ه وی ژه در ای الت متح ده‬
‫آمریکا) اختیار معامله سهام برای کارمندان که توسط شرکت به عنوان یک شکل از ایجاد انگیزه تعلق‬
‫می‌گ یرد‪ .‬بس یاری دیگ ر از ان واع اختی ار در بس یاری از قرارداده ای م الی وج ود دارد ب ه عن وان مث ال‬
‫اختی ار معامل ه امالک واقعی‪ .‬ب ه ه ر ح ال بس یاری از اص ول ارزش یابی و م دیریت ریس ک در تم ام‬
‫اختیاره ای م الی وج ود دارد‪ .‬دو نمون ه اختی ار معامل ه وج ود دارد‪ :‬اختی ار معامل ه ب ا پش توانه و ب دون‬
‫پشتوانه‬
 ‫روشهای اختیار معامله‬
‫• قواعد نامگذاری برای کمک به شناسایی خواص مشترک انواع مختلف اختیار معامله کاربرد دارد که شامل‪:‬‬
‫• اختیار معامله اروپایی‪ :‬اختیار معامله فقط در تاریخ سررسید امکان اعمال وجود دارد‪.‬‬
‫• اختیار معامله آمریکایی‪ :‬اختیار معامله ممکن است در روزهای قبل از سررسید معامله شود (امکان اعمال قبل از سررسید‬
‫وجود دارد‬
‫• اختی ار معامل ه برم ودا‪ :‬اختی ار معامل ه ممکن اس ت در تاریخ‌ه ای مش خص ش ده از قب ل و ی ا قب ل از سررس ید اعم ال ش ود‪.‬‬
‫(ترکیبی از آمریکایی و اروپایی‬
‫• اختیار معامله آسیایی‬
‫• اختیار معامله بالمانع‪ :‬اختیار معامله با ویژگیهای عمومی که موقعی می‌تواند اعمال شود که قیمت اوراق بهادار پایه از‬
‫سطح خاصی بگذرد‬
‫• اختیار معامله نامتعارف ‪ :‬هر یک از طبقه‌های بزرگ از اختیار معامله که ممکن است شامل ساختارهای پیچیده مالی باشد‪.‬‬
 ‫مدلهای ارزشگذاری‬
‫• ارزش یک اختیار معامله را می‌توان با استفاده از انواع تکنیک‌های کمی بر اساس مفهوم ریسک قیمت گذاری و محاسبات‬
‫تص ادفی تخمین زد‪ .‬ابت دایی‌ترین م دل م دل بلک‪-‬ش ولز اس ت‪ .‬در م دلهای پیچی ده‌تر از م دل نوس انات اس تفاده می‌ش ود‪ .‬این‬
‫مدل‌ها با استفاده از تکنیک‌های عددی اجرا می‌شود‪ .‬به طور کلی مدلهای ارزشیابی اختیار استاندارد بستگی به فاکتورهای‬
‫زیر دارد‪:‬‬
‫• قیمت کنونی بازار اوراق بهادار پایه‬
‫• قیمت اعمال اختیار‬
‫• هزینه نگهداری موقعیت در اوراق بهادار پایه شامل نرخ بهره و سود تقسیمی‬
‫• زمان سررسید همراه با محدودیت‌هایی که در هنگام اعمال وجود دارد‪.‬‬
‫• تخمین نوسانات قیمتی اتی اوراق بهادار پایه در طول دوره نگهداری اختیار معامله‬
‫• مدلهای پیشرفته تر به عوامل بیشتری همانند تغییرات نوسانات در طول زمان و سطح قیمت داراییهای مختلف و پویایی‬
‫نرخ بهره تصادفی نیاز دارد‬
 ‫اختیار معامله چیست ؟‬
‫• برای جلوگیری از امتناع فروشنده اوراق از انجام قرارداد‪ ،‬فروشنده ضمن قرارداد متعهد می شود مبلغی را به عنوان وجه‬
‫تضمین نزد کارگزار بورس یا اتاق پایاپای قرار دهد و متناسب با تغییرات قیمت اوراق اختیار معامله‪ ،‬آن را تعدیل کند‪.‬‬
‫هر یک از خریدار و فروشنده می توانند در مقابل مبلغی معین ‪ ،‬اختیار یا تعهد خود را به شخص ثالثی واگذار کنند که وی‬
‫جایگزین آنها خواهد بود‪.‬‬
‫• اوراق اختیار معامله می تواند به صورت اختیار فروش یا خرید باشد‪.‬‬

‫‪ .2‬قرارداد اختیار معامله چه تفاوت و تشابهی با قرارداد آتی دارد ؟‬

‫قراردادهای آتی و اختیار معامالت ‪ ،‬با توجه به اینکه هر دو نوعی اهرم برای سفته بازان ایجاد می کنند‪ ،‬ابزارهای‬
‫مشابهی به شمار می روند‪ .‬تفاوت مهمی که بین این دو ابزار وجود دارد‪ ،‬این است که در قراردادهای آتی زبان بالقوه‬
‫سفته باز در مقایسه با سود احتمالی آن بیشتر است ‪.‬‬
‫اما در اختیار معامله بدون توجه به اینکه میزان کاهش قیمت دارایی پایه چقدر است ‪ ،‬ضرر خریدار به طور ثابت و برابر با‬
‫مبلغ پرداختی برای خرید اختیار می باشد‪ .‬ثانیًا در قرارداد آتی طرفین متعهد به اجرای قرارداد هستند اما در قرارداد اختیار‬
‫معامله ‪ ،‬یک طرف متعهد و طرف دیگر دارای اختیار جهت اجرای قرارداد است‪.‬‬

‫‪ .3‬مزایای قراردادهای اختیار معامله چیست ؟‬

 ‫اهرم مالی‬
‫قراردادهای اختیار معامله این فرصت را برای سرمایه گذاران فراهم می کنند که یک وضعیت را با‬
‫نقدینگی کمتری مدیریت کنند به عبارت دیگر این ویژگی باعث می شود سود یا زیان معامالت در یک‬
‫دوره زمانی نسبت به آورده مشتری ‪ -‬قیمت اختیار پرداخت شده توسط خریدار (دریافت شده توسط‬
‫فروشنده ) چند برابر باشد‪.‬‬
‫برای روشن شدن موضوع مثالی را مطرح می کنیم ؛‬
‫فرض کنید سرمایه گذار با پرداخت ‪ 5000‬لایر اختیار خرید ‪ 10‬هزار سهم شرکت ایران خودرو با قیمت‬
‫توافقی ‪ 3300‬لایر با سررسید شش ماهه خریداری می کند ‪.‬‬

‫با رشد گروه خودرویی فرض کنید قیمت هر سهم ایران خودرو در سررسید به ‪ 4000‬لایر رسیده است ‪.‬‬
‫در این صورت خریدار اختیار با اعمال اختیار خود مبلغ ‪ )4000-3300(*10000(=7000000‬لایر سود‬
‫در مقابل پرداخت ‪ 5000‬لایر دریافت می کند و فروشنده اختیار با دریافت مبلغ ‪ 5000‬لایر متحمل زیان‬
‫‪ 7000000‬ریالی می شود‪.‬‬
 ‫کاهش ریسک‬
‫‪‬با خری;د ق;رارداد اختی;ار معامل;ه ی;ک دارایی پای;ه ب;ه ج;ای خ;ود دارایی پای;ه ‪ ،‬ریس;ک‬
‫ب;القوه س;رمایه گ;ذاری ک;اهش می یاب;د و زی;ان معامل;ه مح;دود ب;ه هزین;ه ای اس;ت ک;ه‬
‫ب;رای خری;د اختی;ار معامل;ه پ;رداخت می ش;ود ‪ .‬در واق;ع از قرارداده;ای اختی;ار معامل;ه‬
‫ب;ه عن;وان اب;زاری ب;رای پوش;ش ریس;ک اس;تفاده می ش;ود ک;ه ب;ه س;رمایه گ;ذار اج;ازه می‬
‫دهد تا ریسک خود را در مقابل نوسانات نامطلوب قیمت پوشش دهد‬
 ‫کسب درآمد‬
‫‪ ‬سرمایه گذار می تواند با فروش قرارداد اختیار معامله سهام ‪ ،‬درآمد خود از‬
‫سهام را تنها به بازدهی سهام و سود تقسیمی محدود نکند‪.‬‬
‫فروش اختیار معامله سهام متعلق به سرمایه گذار یا سهامی که قصد خرید آن‬
‫را دارد ‪ ،‬یکی از ساده ترین راهبردهای معامالتی است‪.‬‬
 ‫‪ ‬استفاده از مزیت زمانی جهت تصمیمات آتی‬

‫‪‬معامل;ه ق;رارداد ه;ای اختی;ار معامل;ه ب;ه س;رمایه گ;ذار امک;ان می ده;د ب;ا پ;رداخت‬
‫درص;دی از قیمت س;هم ‪ ،‬جری;ان نق;دی خری;د ی;ا ف;روش خ;ود را ث;ابت کن;د و در‬
‫زمان باقی مانده تا سررسید ‪ ،‬تصمیم مناسب را بگیرد‪.‬‬
 ‫‪. ‬متنوع سازی سبد سرمایه گذاری‬

‫‪‬وجود اختیار معامله در سبد سرمایه گذاری به عنوان یک‬

‫دارایی مشتقه ‪ ،‬امکان متنوع سازی سبد را به سرمایه گذار‬
‫می دهد‪.‬‬
 ‫منظور از موقعیت باز در یک قرارداد اختیار معامله چیست ؟‬

‫‪ ‬خالص موقعیت های مشتری در هر نماد معامالتی است که می تواند خرید یا فروش باشد ‪ .‬موقعیت باز‬
‫خرید ‪ ،‬نشان دهنده تداوم امکان استفاده از اختیار موضوع قرارداد اختیار معامله و موقعیت بازفروش نشان‬
‫دهنده تداوم تعهد موضوع قرارداد اختیار معامله است ‪.‬‬
‫انواع اختیار معامله از لحاظ حق اختیار کدام هستند ؟‬
‫به طور کلی دو نوع قرارداد اختیار معامله وجود دارد ‪:‬‬
‫قرارداد اختیار خرید ‪ ،‬این قرارداد به دارنده آن ‪ ،‬این حق را می دهد تا دارایی را در تاریخ معینی و با قیمت‬
‫مشخصی خریداری کند‪.‬‬
‫قرارداد اختیار فروش ‪ ،‬این قرارداد به دارنده آن ‪ ،‬حق فروش یک دارایی در تاریخ معین و با قیمت مشخص‬
‫را می دهد‪.‬‬
 ‫انواع قرارداد اختیار معامله از نظر وضعیت سود یا زیان کدامند ؟‬
‫‪. ‬قرارداد اختیار معامله بی تفاوت ‪ :‬قرارداد اختیار معامله ای است که قیمت اعمال آن با قیمت پایانی سهم پایه‬
‫در بازار نقدی برابر است ؛‬
‫قرارداد اختیار معامله در زیان ‪ :‬در مورد قرارداد اختیار معامله فروش ‪ ،‬به هر قرارداد اختیار معامله که قیمت‬
‫اعمال آن از قیمت پایانی سهم پایه در بازار نقدی کمتر است و در مورد قرارداد اختیار معامله خرید ‪ ،‬به هر‬
‫قرارداد اختیار معامله که قیمت اعمال آن از قیمت پایانی سهم پایه در بازار نقدی بیشتر است ‪ ،‬گفته می شود‪.‬‬
‫قرارداد اختیار معامله در سود ‪ :‬در مورد قرارداد اختیار معامله فروش ‪ ،‬به هر قرارداد اختیار معامله که قیمت‬
‫اعمال آن از قیمت پایانی سهم پایه در بازار نقدی بیشتر است و در مورد قرارداد اختیار معامله خرید ‪ ،‬به هر‬
‫قرارداد اختیار معامله که قیمت اعمال آن از قیمت پایانی سهم پایه در بازار نقدی کمتر است گفته می شود؛‬
 ‫قرارداد اختیار معامله اروپایی چیست؟‬
‫‪ ‬قرارداد اختیار معامله ای است که فقط در تاریخ سر رسید امکان اعمال آن توسط دارنده اختیار وجود‬
‫دارد‪.‬‬
‫‪ .‬قرارداد اختیار معامله آمریکایی چیست؟‬
‫قرارداد اختیار معامله ای است که در هر روز از دوره معامالمتی تا تاریخ سررسید و در خود سررسید‬
‫قابل اعمال است‪.‬‬
‫منظور از موقعیت های هم جهت در یک قرارداد اختیار معامله چیست؟‬
‫موقعیت های باز فروش اختیار معامله خرید و موقعیت های باز خرید قرارداد اختیار معامله فروش یا‬
‫موقعیت های باز خرید قرارداد اختیار معامله خرید و موقعیت های باز فروش قرارداد اختیار معامله‬
‫فروش در اختیار معامله است‪.‬‬
 ‫اقدامات شرکتی ت بر روی قراردادهی اختیار معامله‬

‫‪‬توقف و بازگشایی نماد معامالتی قراردادهای اختیار معامله به طور همزمان با توقف و‬
‫بازگشایی سهم پایه در بازار نقدی و به یک روش انجام می شود‪.‬‬
‫افزایش سرمایه ناشر سهم پایه به تعدیل قیمت اعمال‪ ،‬اندازه قراردادهای اختیار معامله و‬
‫سقف موقعیت های یک گروه اختیار معامله منجر می شود‪.‬‬
 ‫نتیجه گیری‬
‫•تاریخچ;ه اختی;ار مع;امالت در کش;ورهای توس;عه یافت;ه نش;ان می‌ده;د ک;ه این موض;وع در راس;تای ک;اهش‬
‫ری;س;;ک مع;;امالت; و اف;ز;ایش ج;;ذابیت; و تن;;وع; در ب ;ا;زار س;;رمایه ر;اه ان ;د;ازی ش;;ده ا;س;;ت؛ ب;;ا ت;وج;;ه ب;;ه ای;ن‬
‫مع;امالت‬
‫;‬ ‫م;وض;وع‪; ،‬فع;االن ب;ازار س;رمایه می; توان;ن;د در ر;اس;تا;ی ک;اهش ر;یس;ک مع;امالتی خ;و;د از اخت;ی;ار‬
‫ی آگ;ا;ه‪ ،‬درخو;اس;ت ا;عم;ال خ;ود را مط;ر;ح س;از;ند‪.‬‬
‫یه;ایی; مانن;د ک;ار;گزار ;‬
‫اس;تفا;ده ;کنن;د و ب;ا مر;اجع;ه ب;ه ;کار;گزار ‌‬
‫د;ر ای;ن می;ان ;هم;ان; ط;ور; ;ک;ه ;پ;یش ت;ر م;ط;رح; ;ش;د‪; ،‬ب;ا ت;وج;ه ;ب;ه ت;ا;زگی; اخ;تی;ار مع;ام;الت‪; ،‬توص;یه می ش;ود ک; ;ه‬
‫س;;هامد;ار;ان; از خ;ری;;د و ف ;ر;و;ش اخت;ی ;ا;ر مع;;ام;الت ق;ب;;ل از ;مو;ع;;د ;زم;;ان;ی; آن ;بپر;هیزن;;د؛; چ;;ون ;ب;;ا ا;ین ;ا;ق;;دا;م‪،‬‬
‫;امالتی ;خ;ود را ب;س;یار اف;ز;ایش دا;ده‌ان;د و ممک;ن اس;ت ب;ا ض;ر;ر و; زی;انی ج;بر;ان نا;پ;ذیر‬
‫س;ه;امدارا;ن ریس;ک مع ;‬
‫مواجه شوند‪.‬‬
 ‫منابع و مآخذ‬
‫ دانشنامه آزاد‬،‫ از ویکی‌پدیا‬.1
WWW.EGHTESADONLINE.COM .2
HTTPS://WWW.MELLATBROKER.COM/OPTION .3
WWW.IME.CO.IR/GHARARDAD-EKHTIAR-MOAMELE.HTML .4
TSE.IR/CMS/PORTALS/1/R.../23-GHARARDAD%20EKHTIAR%20MOAMELE.PDF .5
WWW.ARMANBROKER.IR/DEFAULT.ASPX?TABID=3730 .6
HTTPS://BASHGAH.COM/BLOG .7
 ‫پایان‬ ‫ت‬ ‫ا‬‫ب‬
‫ر‬ ‫ک‬ ‫ش‬
‫ت‬ ‫ز‬ ‫ا‬
‫ه‬‫ج‬ ‫و‬
‫م‬‫ی‬ ‫م‬‫ص‬
‫ه‬‫ن‬ ‫ا‬
‫ا‬‫م‬ ‫ش‬