Professional Documents
Culture Documents
1394/07/06
ويرايش1/10:
YTMچیست؟ .1
YTMمخفف عبارت Yield To Maturityبه معناي بازدهي تا سررسید و نشاندهنده بازدهي حاصل از نگهداري اوراق تا زمان سرسید
(ناشي از تغییرات قیمت و سودهاي دریافتي) براي سرمایهگذار است.
YTC .2چیست؟
YTCمخفف عبارت Yield To Callبه معناي بازدهي تا بازخرید و نشاندهنده بازدهي حاصل از نگهداري اوراق تا اولین زمان بازخرید
(ناشي از تغییرات قیمت و سودهاي دریافتي) براي سرمایهگذار است.
YTMو YTCبا یکدیگر تشابه زیادي دارند و هر دو بازدهي اوراق براي سرمایهگذار را نشان ميدهند .این دو بازده ،براي اوراقي که توسط
مدل خاصي بازارگرداني نميشوند ،باهم برابرند اما براي اوراقي که بازارگردان آن ،بازخرید اوراق را در تاریخ مشخصي قبل از سررسید و با
قیمتي بیشتر از قیمت اسمي آن تعهد کرده است ،متفاوت بوده و بازده تا بازخرید ) (YTCباالتر از بازده تا سررسید ) (YTMخواهد بود.
بنابراین YTCميتواند تصویر مناسبتري از بازدهي اوراق را براي سرمایه گذاراني که سرمایهگذاري کوتاهمدت انجام ميدهند ،ترسیم
کند.
بازارگرداني ،فعالیتي است که با هدف محدود کردن دامنه نوسان و افزایش نقدشوندگي اوراق انجام ميشود .با انجام بازارگرداني ،با توجه
به تعهد بازارگردان به حضور در بازار در هر لحظه ،فعاالن بازار از وجود خریدار یا فروشنده اوراق بهادار اطمینان خواهند داشت .درحقیقت
با فعالیت بازارگرداني ،ریسك نقدشوندگي اوراق به شدت کاهش یافته و به صفر نزدیك ميشود.
دو روش اصلي بازارگرداني عبارتند از بازارگرداني مبتني بر مذاکره و بازارگرداني مبتني بر حراج .در بازارگرداني مبتني بر حراج ،بازارگردان
موظف است در یك دامنه قیمتي محدود به صورت همزمان نسبت به خرید و فروش اوراق بهادار اقدام کند اما در بازارگرداني مبتني بر
مذاکره ،بازارگردان موظف به حفظ کف قیمتي اوراق بوده و به منظور ایجاد اطمینان در دارندگان اوراق ،در هر شرایطي اوراق را با کف
قیمت مشخص شده خریداري خواهد کرد اما بازارگردان در این روش ،براي عرضه اوراق (فروش اوراق) هیچگونه تعهدي نخواهد داشت.
.5كدام يك از نمادها توسط مدل خاصي بازارگرداني ميشوند و اطالعات بازارگرداني آنها به چه صورت است؟
هریك از اوراق بهادار با درآمد ثابت موجود در بازار ابزارهاي نوین مالي فرابورس ایران ،توسط یکي از شرکتهاي تامین سرمایه بازارگرداني
ميشوند .برخي از بازارگردانان در بازارگرداني مبتني بر حراج ،به منظور افزایش جذابیت اوراق خود و افزایش بازده موثر سرمایهگذاران،
اقدام به تعیین قیمتي بیش از قیمت اسمي اوراق براي بازخرید اوراق خود کردهاند .به عنوان مثال شرکت تامین سرمایه امید ،اوراق
مشارکت گلگهر در نماد «گلگهر »1را با روش بازارگرداني مبتني بر حراج بازارگرداني ميکند .این شرکت قیمت 1،082،656ریال را براي
این اوراق در تاریخ 1394/8/15تعهد کرده است .این موضوع سبب مي شود که قیمت این اوراق به تدریج و تا روز سررسید این اوراق
افزایش یابد بنابراین بازده دارندگان اوراق نیز تا این روز افزایش خواهد یافت .مثال در تاریخ 1394/7/4که قیمت این اوراق 1،072،561
ریال بوده و فاصله آن تا روز بازخرید 41روز بوده ،نرخ بازده تا بازخرید اوراق (که به معناي بازده موثر آن تا روز 1394/8/15است)،
%30/3محاسبه شده است.
صفحه 2: سواالت متداول و مثالهاي آموزشي YTMو YTC
شركت فرابورس ايران .اداره ابزارهاي نوين مالي
سایر اوراقي که با روش حراج بازارگرداني ميشوند و بازارگردان آنها قیمت باالتري را به عنوان تعهد بازخرید و در تاریخ معیني در آینده
مشخص کرده است به قرار زیر است:
تاريخ تاريخ
قیمت بازخريد تاريخ بازخريد بازارگردان نماد
سررسید انتشار
1391/09/22 تامین سرمایه امید گهر1
1393/01/23 تامین سرمایه امین پرشیا
1393/02/16 تامین سرمایه امید گلگهر1
1393/10/22 تامین سرمایه لوتوس پارسیان صمگا
1393/12/18 تامین سرمایه لوتوس پارسیان صایتل2
جدول :1اطالعات اوراق با بازارگرداني خاص
براي محاسبه نرخ بازده تا سررسید از معادله زیر استفاده ميکنیم که در آن قیمت بازار ،نرخ کوپن سود ،تعداد سالهاي باقیمانده تا
سررسید و ارزش اسمي اوراق ،معلوم فرض شده و نرخ تنزیل یا بازده تا سررسید متغیر مجهولي است که به دنبال تعیین مقدار آن
هستیم.
n∗m
Ct FV
∑= p 𝑡 +
(1 + ytm) n
(1 + 𝑚)ytm
t=1
: Pخالص پرداختي سرمایهگذار جهت خرید اوراق (براي اوراقي که به کسر معامله ميشوند ،این مبلغ کمتر از قیمت اسمي است).
: nفاصله تا سررسید (بر حسب سال)
: mتعداد مواعد پرداخت سود در سال
: ytmبازده تا سررسید
: Cمقدار کوپن
: 1FVارزش اسمي (یا ارزش سررسید که معموالً 1،000،000ریال فرض شده است).
در نرم افزار اکسل هم ميتوان با فرمول زیر نسبت به محاسبه YTMاقدام کرد:
) تاریخهاي دریافت یا پرداخت وجوه نقد ؛جریانات وجوه نقد تا تاریخ سررسید( YTM = XIRR
البته محاسبات واقعي ،با دقت روزانه انجام ميشود و تاريخ پرداخت سودها و همچنین فاصله تا سررسیدها نیز با دقت
روزانه در محاسبات وارد ميشوند.
1
FV : Face Value
صفحه 3: سواالت متداول و مثالهاي آموزشي YTMو YTC
شركت فرابورس ايران .اداره ابزارهاي نوين مالي
براي محاسبه بازده تا زمان بازخرید ،از فرمولي مشابه بازده تا سررسید استفاده ميشود با این تفاوت که تعداد دورهها تا اولین زمان
بازخرید ،جایگزین تعداد دورهها تا زمان سررسید شده و قیمت بازخرید جایگزین ارزش اسمي ميشود .قیمت بازخرید ميتواند متفاوت از
ارزش اوراق در موعد سررسید یعني 1،000،000ریال ،باشد .این تغییرات در معادله زیر نشان داده شده است.
𝑚∗𝑛
Ct CP
∑= p 𝑡 +
(1 + ytc) n
(1 + 𝑚)ytc
t=1
در نرم افزار اکسل هم ميتوان با فرمول زیر نسبت به محاسبه YTMاقدام کرد:
)تاریخهاي دریافت یا پرداخت وجوه نقد؛ جریانات وجوه نقد تا اولین تاریخ بازخرید( YTM = XIRR
در زمان محاسبه ،YTCمحاسبات با دقت روزانه انجام ميشود و تاريخ پرداخت سودها و همچنین فاصله تا سررسیدها نیز با
دقت روزانه در محاسبات وارد مي شوند.
محاسبه YTMو YTCبراي اوراق بدون سود از طریق معادالت زیر امکانپذیر است که عبارات تشکیلدهنده آنها قبالً توضیح داده شده
است.
365
( )
𝑒𝑢𝑙𝑎𝑉 𝑒𝑐𝑎𝐹 𝑦𝑡𝑖𝑟𝑢𝑡𝑎𝑀 𝑙𝑙𝑖𝑇 𝑠𝑦𝑎𝐷
( )
= )𝑌𝑖𝑒𝑙𝑑 𝑇𝑜 𝑀𝑎𝑡𝑢𝑟𝑖𝑡𝑦(% 𝑒𝑐𝑖𝑟𝑃 𝑒𝑠𝑎𝑃𝑢𝑟𝑐ℎ − 1
365
𝑙𝑙𝑎𝐶 𝑙𝑙𝑖𝑇 𝑠𝑦𝑎𝐷 𝑒𝑐𝑖𝑟𝑃 𝑙𝑙𝑎𝐶
( = )𝑌𝑖𝑒𝑙𝑑 𝑇𝑜 𝐶𝑎𝑙𝑙(% ) −1
Purchase Price
: Yield to Maturityبازده تا سررسید
: Yield to Callبازده تا بازخرید
: Face Valueارزش اسمي
: Call Priceقیمت بازخرید
: Purchase Priceقیمت تمام شده
: Days Till Callتعداد روزهاي باقیمانده تا تاریخ بازخرید
: Days Till Maturityتعداد روزهاي باقیمانده تا تاریخ سررسید
2
CP : Call Price
صفحه 4: سواالت متداول و مثالهاي آموزشي YTMو YTC
شركت فرابورس ايران .اداره ابزارهاي نوين مالي
ابتدا در قالب چند مثال به محاسبه YTMميپردازیم سپس تفاوت دو نرخ بازده YTMو YTCرا شرح ميدهیم.
:2-1محاسبه YTM
مثال:2-1-1
مثال:2-1-2
اوراق گلگهر 1را با مشخصات مندرج در جدول زیر در نظر بگیرید؛ YTMدر حالتهاي مختلف بررسي شده است:
ارزش اسمي مواعد پرداخت سود نرخ سود علي الحساب تاریخ سررسید تاریخ انتشار نام اوراق
هر سه ماه یکبار 96/02/16 93/02/16 اوراق مشارکت گل گهر
الف) فرض کنید اوراق مذکور با قیمت اسمي معامله ميشوند .آنگاه خواهیم داشت:
ب) فرض کنید اوراق مذکور با قیمتي کمتر از ارزش اسمي معامله ميشوند .آنگاه خواهیم داشت:
جریان وجه
*()20.748
نقد ورودي
%25.04 YTM
* در تاریخ خرید ،سود روزشمار مربوطه از خریدار دریافت ميشود.
ج) فرض کنید اوراق مذکور با قیمتي بیشتر از ارزش اسمي معامله ميشوند .آنگاه خواهیم داشت:
1،060،000
- - - - - - - قیمت
جریان وجه
*()20.748
نقد ورودي
%16.73 YTM
* در تاریخ خرید ،سود روزشمار مربوطه از خریدار دریافت ميشود.
صفحه 6: سواالت متداول و مثالهاي آموزشي YTMو YTC
شركت فرابورس ايران .اداره ابزارهاي نوين مالي
مثال :2-2-1
اوراقي را در نظر بگیرید که كمتر از ارزش اسمي مورد معامله قرار ميگیرد و هیچ تعهدي براي بازخرید قبل از سررسید ندارد.
نرخ سود علي الحساب مواعد پرداخت سود تاریخ سررسید تاریخ انتشار قیمت اسمي
%20 هر شش ماه یکبار 1395/12/01 1394/06/01 1،000،000
مثال :2-2-2
فرض کنید اوراق مشارکت قابل بازخرید 2ساله ،با پرداخت سود 2بار درسال در دست داریم که دوره اول بازارگرداني پایان سال اول
( )1394/12/01به اتمام ميرسد؛ مشخصات درج شده در ورقه بهادار به شرح زیر است:
نرخ سود علي الحساب مواعد پرداخت سود قیمت بازخرید در پایان مرحله 1بازارگرداني تاریخ سررسید تاریخ انتشار قیمت اسمي
%20 هر شش ماه یکبار 1،082،656 1395/12/01 1393/12/01 1،000،000
الف) فرض کنید اوراق با قیمتي بیشتر از ارزش اسمي (مثال با قیمت 1،030،450ریال) معامله ميشوند.
مقادیر YTMو YTCدر دوره اول بازارگردان به شرح زیر است:
در مثال فوق ،به دلیل اینکه بازارگردان ،قیمت 1،082،656را به عنوان قیمت بازخرید قبل از سررسید و در تاریخ 1394/12/1تعهدکرده
است ،نرخ موثر سرمایهگذار در این دوره ( از 1394/6/1تا ) 1394/12/1تا رقم %32افزایش یافته است.
در حالت فوق در قالب یك مثال بسیار ساده ،تاثیر بازارگرداني و وجود تعهد بازخرید قبل از سررسید را بررسي کردیم و مشاهده کردیم
براي سرمایهگذاراني که به بازخرید اوراق طي دوره اول بازارگرداني تمایل داشته باشند YTC ،معیار مناسبتري خواهد بود.
3این رقم حاصل جمع سود اوراق در این تاریخ و قیمت بازخریدي است که بازارگردان در این تاریخ متعهد شده است.