Professional Documents
Culture Documents
Chương 2 An Sinh XH 1
Chương 2 An Sinh XH 1
Chiến tranh
Dịch bệnh Thất nghiệp
Ốm đau, tai Xu hướng già
nạn hóa
ASXH
• Nhóm QH trong lĩnh vực giải quyết việc làm, chống thất nghiệp
• Nhóm QH trong lĩnh vực chăm sóc y tế, bảo vệ sức khỏe nhân thân
• Nhóm QH trong lĩnh vực dân số, kế hoạch hóa gia đình
Nghĩa rộng •
•
Nhóm QH trong lĩnh vực BHXH
Nhóm QH trong lĩnh vực cứu trợ XH
• Nhóm QH trong lĩnh vực ưu đãi XH
• Nhóm QH trong lĩnh vực môi trường…
Chăm sóc y tế Trợ cấp ốm đau Trợ cấp thất nghiệp Trợ cấp tuổi già
TS.GVC
Các vấn đề XH và đạo đức Phạm Thị
1.2. Khái niệm ASXH (Social Security)
• Hiểu một cách chung nhất, ASXH là sự bảo vệ mà XH cung cấp cho các
thành viên trong cộng động không may lâm vào hoàn cảnh yếu thế trong
XH thông qua các biện pháp phân phối lại tiền bạc và dịch vụ XH.
ASXH là sự che chắn, bảo vệ cho các thành viên trong XH trước các rủi
ro và những biến cố bất lợi.
Các vấn đề XH và đạo đức TS, GVC Phạm Thị Diệp Hạnh
1.3.2. Vai trò của ASXH
• Khơi dậy được tinh thần đoàn kết và giúp đỡ lẫn nhau trong cộng đồng XH
• Góp phần đảm bảo công bằng xã hội
• ASXH vừa là một nhân tố ổn định, vừa là một nhân tố động lực cho sự phát
triển KT-XH
• ASXH là chất xúc tác giúp các nước, các dân tộc hiểu biết và xích lại gần
nhau hơn, không phân biệt thể chế chính trị, màu da và văn hóa. Như thông
qua các chương trình: xóa đói, giảm nghèo, an ninh lương thực thế giới, ô
nhiễm môi trường, cứu trợ nhân đạo,…
• Đảm bảo duy trì thu nhập liên tục cho mọi thành viên trong cộng đồng XH
ở mức tối thiểu để giúp họ ổn định cuộc sống.
• Tạo lập lên quỹ tiền tệ tập trung trong XH để phân phối lại cho những
người không may gặp phải những hoàn cảnh éo le, những người bị mất
hoặc giảm sút thu nhâp do các nguyên nhân khác nhau…
• Gắn kết các thành viên trong cộng đồng XH để phòng ngừa, giảm thiểu và
chia sẻ rủi ro và đối phó với những hiểm hoạ xảy ra do các nguyên nhân
khác nhau, giúp cho cuộc sống ổn định và an toàn.
THỂ CHẾ CHÍNH SÁCH THỂ CHẾ TÀI CHÍNH THỂ CHẾ VỀ TỔ
CHỨC QUẢN LÝ
o Xác định đối tượng o Xác định cơ chế tạo nguồn tài o Thiết lập một hệ thống tổ
tham gia chính (cơ chế đóng góp của chức quản lý.
o Chế độ hưởng thụ các bên…) o Đội ngũ nhân sự có trình
o Điều kiện ràng buộc o Cơ chế quản lý, sử dụng
độ chuyên môn, nghiệp
o Trách nhiệm của các nguồn tài chính vụ
ban, ngành o cơ chế chi trả hợp lý
Các vấn đề XH và đạo đức TS., GVC Phạm Thị Diệp Hạnh
1.5. Các mô hình của ASXH hiện hành
• Hệ thống ASXH của Đức
• Bảo hiểm y tế
• Bảo hiểm tai nạn
Các BH cơ bản • BH tai nạn
• BH thất nghiệp
• Chính phủ Đức coi trọng các quỹ dự phòng nhà nước và
Thể chế tài chính của tư nhân
• Khuyến khích người dân tự mua BH thương mại
Các vấn đề XH và đạo đức
TS, GVC Phạm Thị Diệp Hạnh
1.5. Các mô hình của ASXH hiện hành
• Hệ thống ASXH của Mỹ
• Quỹ ASXH chia thành nhiều thành phần, trong đó quỹ hưu trí được coi trọng
nhất
Các chế độ ASXH • Trợ cấp cho người có thu nhập thấp, quỹ hỗ trợ gia đình, quỹ hưu trí cho cựu
chiến binh, quỹ hỗ trợ SV…
• Quỹ BH hưu trí: Người về hưu (trên 62 tuổi); Những NLĐ mất khả năng lao
động trong 1 thời gian dài; Con của những người vợ hay chồng bị góa bụa,;
Thể chế chính sách Con của những người đã mất khả năng lao động
• Bảo hiểm y tế: những người trên 65 tuổi với điều kiện đã nhận được tiền trợ
cấp mất khả năng lao động tối thiểu 2 năm
• Nguồn tài trợ hình thành quỹ ASXH: sự đóng góp của các bên tham gia BHXH
Thể chế tài chính (chủ yếu), thuế thu nhập cá nhân, sự tài trợ của CP.
•Chăm sóc y tế
•Hưu trí (chiếm tỉ lệ cao nhất)
Các chế độ ASXH cơ bản •Phúc lợi XH khác: Trợ cấp thu nhập, dịch vụ cho người già, trợ
cấp người tàn tật, hỗ trợ trẻ em, BH việc làn và tai nạn lao động
• Chính quyền trung ương: chủ yếu ban hành ra các quy định, chính sách và mức
chuẩn chung trong toàn quốc và cung cấp các trợ giúp tài chính đối với khu
Thể chế chính sách: vực đặc biệt khó khăn.
• Chính quyền địa phương: ban hành các quy định, chính sách và mức chuẩn tại
địa phương; tổ chức thu - chi các khoản về ASXH
• Tiếp nhận đăng ký tham gia bảo hiểm, tổ chức thu đóng bảo hiểm; hạch toán
và kiểm tra các khoản đóng góp, quản lý tài khoản cá nhân của người tham gia,
Thể chế về tổ chức, quản lý: quản lý Quỹ BHXH
Các vấn đề XH và đạo đức
• Thực hiện thỏa thuận giữa BHXH giữa Trung Quốc TS, và các nước
GVC Phạmkhác.
Thị Diệp Hạnh
1.6. Mục tiêu phát triển của an sinh xã hội
- Bảo đảm để mọi người dân có quyền và được tiếp cận hệ thống an sinh xã hội,
trong đó nhấn mạnh tính chia sẻ, tương trợ giữa các nhóm dân cư, hướng đến
bảo đảm nhu cầu tối thiểu thông qua việc tổng hợp và tái phân phối nguồn lực.
- Bảo đảm nguyên tắc công bằng và bền vững của hệ thống an sinh xã hội, về lâu
dài cần gắn trách nhiệm và quyền lợi, giữa đóng góp với thụ hưởng, khuyến
khích mọi người dân tham gia.
- Tăng cường trách nhiệm của các chủ thể, khuyến khích mọi lực lượng xã hội
tham gia xây dựng và thực hiện chính sách an sinh xã hội.
Nhóm quan hệ về ưu
đãi XH
Các vấn đề XH và đạo đức TS. GVC Phạm Thị Diệp Hạnh
2.1.1. Chế độ ốm đau
a) Ý nghĩa của chế độ ốm đau
- Cán bộ, công chức, viên chức - Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân
- Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ,
không xác định thời hạn, hợp đồng lao động có thời sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật
hạn từ đủ 3 tháng trở lên; công an nhân dân; người làm công tác cơ
- Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn yếu hưởng lương như đối với quân nhân;
từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng - Người quản lý doanh nghiệp, người quản lý
- Người lao động là công nhân quốc phòng, công nhân
điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương;
công an làm việc trong các doanh nghiệp thuộc lực
lượng vũ trang.
Các vấn đề XH và đạo đức TS.GVC Phạm Thị Diệp Hạnh
c) Điều kiện hưởng chế độ ốm đau
a) Khái niệm
- Chế độ thai sản là chế độ thể hiện trách
nhiệm của nhà nước đối với lao động
đặc thù và nhóm người nhận nuôi con
nuôi.
- Chế độ thai sản nhằm bù đắp một phần
thu nhập và giúp đỡ cho NLĐ phục hồi
sức khỏe khi thai nghén, sinh con họặc
nuôi con nuôi
b) Ý nghĩa
- Chế độ thai sản nhằm góp phần thực
hiện bình đẳng đối với tất cả phụ nữ
trong lực lượng lao động và an toàn
sức khỏe cho bà mẹ và trẻ sơ sinh, giúp
NLĐ nữ thực hiện tốt quyền làm mẹ
của mình
- Thực hiện công bằng về cơ hội và đối
xử đối với lao động nam và lao động
nữ
Lưu ý:
Thời gian người lao động nghỉ việc hưởng chế độ thai sản từ 14 ngày làm việc
trở lên trong tháng thì được tính là thời gian đóng BHXH