You are on page 1of 8

ოტო ბისმარკი- გერმანელი პოლიტიკოსი

მსოფლიოს არაერთი ლიდერი ახსოვს, რომლებმაც შეცვალეს საკუთარი თუ სხვისი ქვეყნის


ისტორია და საფუძველი ჩაუყარეს დადებით თუ უარყოფით მოვლენებს მსოფლიოში. მათი
უმრავლესობა არ წარმოადგენდა დიდგვაროვან თუ შეძლებული ოჯახის შთამომავლობას. ისინი
კარიერას ჩვეულებრივ ჯარისკაცებად იწყებდნენ და შემდგომ ხდებოდნენ ის მნიშვნელოვანი
ადამიანები, რომლებიც შეცვლილ მსოფლიოს უტოვებდნენ შთამომავლობას. სწორედ ამ ლიდერთა
რიცხვს მიეკუთვნება ოტო ედუარდ ლეოპოლდ ბისმარკი.
დაბადების თარიღი: 1815 წლის 1 აპრილი
დაბადების ადგილი: შონჰაუზენი, გერმანია
გარდაცვალების თარიღი: 1898 წლის 30 ივლისი

გერმანულ საისტორიო ლიტერატურაში დომინირებს ბისმარკის როლის


დადებითი შეფასება, როგორც გერმანული სათავადოების ერთიან
ეროვნულ სახელმწიფოდ შემკრების. სწორედ მისი ძალისხმევით იქნა
გაერთიანებული გერმანია 1871 წელს.

იგი ხშირად ამბობდა „თვით განგებამ ბედად მარგუნა დიპლომატობა,


მე ხომ პირველ აპრილს დავიბადეო“. მას ძალიან გამჭრიახი გონება
ჰქონდა, ბუნებით დაუოკებელი ტემპერამენტით იყო დაჯილდოებული. ამის
გამო მას ახალგაზრდობაში „შმაგ ბისმარკს“ უწოდებდნენ. იგი იყო
მონარქისტი, ფეოდალი, ტიპურო ბრანდენბურგელი იუნკერი, აღმოსავლეთ
პრუსიელი მემამულე.
ოტო ფონ ბისმარკის კარიერა

 მე-19 საუკუნის ნახევარში გერმანია ჯერ კიდევ 38 დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ იყო


დაქუცმაცებული. თავის მხრივ ყოველი საელმწიფო გამოსცემდა კანონებს და ინახავდა არმიას. ამ
სახელმწიფოებს შორის ყველაზე ძლევამოსილ სახელმწიფოს პრუსია წარმოადგენდა.

 ოტო ფონ ბისმარკი თავდაპირველად ასპარეზზე გამოჩნდა 1848 წელს, რა დროსაც კონტინენტზე
რევოლუციები მიმდინარეობდა. მათ შორის პრუსიაც არ ყოფილა გამონაკლისი. რევოლუციების
დასრულების შემდგომ პრუსია მნიშვნელოვნად შეიცვალა და პირველად ისტორიაში ქვეყანას ჰყავდა
პარლამენტი, სადაც ბისმარკი დაინიშნა პრუსიის წარმომადგენლად.

 ამის შემდგომ, ბისმარკის მისია რუსეთში ელჩობა გახდა და მან ეს იმდენად კარგად გააკეთა, რომ
რუსეთის იმპერატორმა ალექსანდრე II-მ იგი თავის სამსახურში მიიწვია, თუმცა მან ამ
შემოთავაზებაზე უარი თქვა.

 ამის შემდგომ იგი საფრანგეთში იყო ელჩი, სადაც ლუი-ნაპოლეონს დაუახლოვდა. ლუიმ იგი
ჩვეულებრივ დიპლომატად მიიჩნია და ეს შეცდომა საბოლოოდ ძვირად დაუჯდა.

 1862 წელს, პრუსიის მეფემ ოტო ფონ ბისმარკი კანცლერად დანიშნა. მას მეფის პარლამენტთან
წარმოქმნილი უთანხმოება უნდა მოეგვარებინა. მეფე ვილჰელმ I-ს სურდა არმიის გაძლიერება და
მისი რიცხვობრივად მომატება, თუმცა პარლამენტი ამაზე უარს აცხადებდა. ბისმარკმა სწრაფადვე
მოაგვარა პარლამენტთან არსებული უთანხმოება. ამის შემდგომ კი, მან მთლიანად ხელთ იგდო
საგარეო პოლიტიკაზე კონტროლი, რაც მანამდე არც ერთ კანცლერს არ გაუკეთებია.
 1862 წლის სექტემბერში დაინიშნა პრუსიის მინისტრ-პრეზიდენტად და საგარეო
საქმეთა მინისტრად, უგულებელყო ლანდტაგის საბიუჯეტო უფლებები, გაატარა სამხედრო
რეფორმა, რომელმაც განამტკიცა გერმანიის სახელმწიფოებს შორის პრუსიის სამხედრო
უპირატესობა და დაიწყო გამალებული მზადება გერმანიის კავშირიდან ავსტრიის განსადევნად.
ბისმარკი დაუფარავად აცხადებდა, რომ გერმანიის გაერთიანება შესაძლებელია მხოლოდ
„რკინითა და სისხლით“.

 1863 იგი რუსეთს შეუთანხმდა პოლონეთში აჯანყებულთა წინააღმდეგ შესაძლო ერთობლივ


ღონისძიებათა შესახებ.

 1864 დანიასთან ომში პრუსიამ ავსტრიასთან ერთად დაიპყრო შლეზვიგი-ჰოლშტაინი.

 1866 წელს პრუსიამ ომი გამოუცხადა ავსტრიას და დაამარცხა იგი სადოვის ბრძოლაში. ამან
შესაძლებლობა მისცა ბისმარკს 1867 დაეარსებინა ჩრდილო გერმანიის კავშირი პრუსიის
ჰეგემონიით და გამხდარიყო მისი ბუნდესკანცლერი.

 მოქნილი დიპლომატიური მანევრებით ბისმარკმა შეძლო საფრანგეთის იმპერიის იზოლირება


საერთაშორისო ასპარეზზე, რამაც განაპირობა საფრანგეთის მარცხი პრუსიასთან 1870-1871 ომში.

 1871 წლის 18 იანვარს ვერსალში ოფიციალურად გამოცხადდა გერმანიის იმპერიის


ჩამოყალიბება. იმპერიის ჩამოყალიბების შემდეგ ბისმარკი, როგორც რაიხსკანცლერი, თითქმის
პრუსიის პრემიერ მინისტრი 1862-1890 წ
 რკინის კანცლერი
 1864 წ დაამრხა დაანიის სამეფო და აიძულა მის მეფეს
უარი ეთქვა შლეზიგ-ფოლშტაინის ჰერცოგის ტიტულზე

აკვირდებოდა ვითარებებს
• დანიას არავის დაეხმარა
• ბრიტანეთი არ ჩაერევა რადგან ბრიტანეთს აწყობს
პრუსიის გაძლიერება საფრანგეთის საპირწონედ
• რუსეთი არ ჩაერევა, რადგან პრუსია არ ჩაერია
ბისმარკის (მარცხენა)
პოლონეთის აჯანყებაში 1863წ. პოლიტიკურმა და დიპლომატიურმა
უნარებმა, როონის (შუა) ჯარის
რეორგანიზაციამ და გაწვრთნის
სტრატეგიამ, მოლტკეს (მარჯვენა)
მიზანი- ავსტრიის დამარცხება სტრატეგიული და ოპერაციული
პრინციპების რეორგანიზაციამ -
• ნაპოლეონს III უთხრა, რომ ავსტრიასთან ომი მძიმე პრუსია ევროპის ერთ-ერთი
იქნებოდა და ნაპოლეონს ეს არ აწყობდა, რადგან ბელგიის ყველაზე ძლიერ სახელმწიფოდ
ჩამოაყალიბა
ანექსიას გეგმავდა.
• იტალიას შეჰპირდა რომ დახმარების შემთხვევაში ვენეციას
მისცემდნენ.
• 1866 წ სადოვაში (ჩეხეთში) დაამარცხეს ავსტრია.
• 1867 ავსრია -უნგრეთი
ბისმარკის საერთაშორისო პოლიტიკა
შექმნა ჩრდილო-გერმანული კონფედერაცია“, რომელშიც არ შეიყვანეს ავსტრია და ს.
გერმანიის მიწები
პრუსია-საფრანგეთის ომი
რუსეთი არ ჩაერია, რადგან ალექსანდრე II მოთაფლა (პარიზის კონგრესის მოთხოვნის
გადასინჯვით
ბრიტანეთ არ ჩაერია, რადგან არ აწობდა საფრანგეთთან ბრძოლა)
1870წ ნაპოლეონ III უცხადებს ომს პრუსიას
1870 სედანი საფრანგეთის ტერიტორიაზე ნაპოლეონ II ტყვედ ჩავარდა
1871 ვერსალში გამოცხადდა გერმანიის იმპერიის შექმნა, ვილჰელმ I პრუსიის მეფე გერმანიის
იმპერატორი (კაიზერი)გახდა
1871 დაიდო ზავი, რომლის თანახმადა ალზასი და ლორენი გადადიოდა პრუსიის ხელში
ყველა გერმანულ ენოვანი სახელმწიფო გაერთიანდა
იმპერატორი ნაპოელონ III (მარცხენა),
ოტო ფონ ბისმარკი (მარჯვენა).
ბისმარკს ხელში უჭირავს ხმალი,
რომელიც ნაპოლეონის დანებების
ნიშანია. 1870 წლის 2 სექტემბერი
გერმანიის გაერთიანება — პოლიტიკური პროცესი, რომელიც დასრულდა
გერმანულენოვანი სახელმწიფოებისა და პოლიტიკური ერთეულების გადაქცევით
გერმანიის იმპერიად, რომელშიც პრუსია დომინანტურ როლს თამაშობდა.
ოფიციალურად გამოცხადდა 1871 წლის 18 იანვარს, საფრანგეთის ვერსალის
სასახლის სარკეებიან დარბაზში. ახლადშექმნილმა სახელმწიფომ ჩაანაცვლა გერმანიის
კონფედერაცია, სუვერენულ სახელმწიფოთა მყიფე ასოციაცია და უაღრესად
დეცენტრალიზებული საღვთო რომის იმპერია. საფრანგეთ-პრუსიის ომში პრუსიის
გამარჯვების შემდეგ გერმანიის სახელმწიფოთა მთავრები შეიკრიბნენ ცერემონიაზე,
სადაც ვილჰელმ I გერმანიის იმპერატორად აღიარეს.
გერმანიის იმპერია 1871-1918 წლებში.
გერმანიის იმპერიის პირველი კაიზერი
პრუსიის მე-7 მეფე ვილჰელმ I
ბისმარკის ციტატები
ოტო ფონ ბისმარკი რუსეთზე იძახდა:

“რუსეთის სიძლიერე შეიძლება მხოლოდ მისგან


უკრაინის გამოყოფამ შეარყიოს. აუცილებელია,
უკრაინა რუსეთს არა მხოლოდ მოვწყვიტოთ,
არამედ დავუპირისპიროთ კიდეც, ერთი ხალხის
ორი ნაწილი ერთმანეთს გადავკიდოთ და
ვუყუროთ, როგორ კლავს ძმა ძმას. ამისათვის
საჭიროა მხოლოდ ნაციონალურ ელიტაში
მოღალატეების პოვნა და გამოზრდა, და მათი
დახმარებით დიადი ხალხის ერთი ნაწილის
თვითშეგნების იმგვარად შეცვლა, რომ ის
შეიძულებს ყოველივე რუსულს, შეიძულებს
საკუთარ ჯიშს და ვერც გააცნობიერებს ამას.
ყველაფერი დანარჩენი - დროის საკითხია”

ალექსანდრე ქორჩაშვილი

You might also like