SPELLING

BEE
Mga layunin sa pag-aaral:
1.Nasusuri ang mga akdang popular;
2.Nakikilala ang mga salitang may tamang baybay
ayon sa mga alituntuning napag-aralan;
3.Naisasalin nang wasto sa Filipino ang mga
pahayag;
4.Nakapagsasaliksik tungkol sa paksang gagamitin
sa pagbuo ng isang kampanyang panlipunan
(social awareness campaign)
KASANAYANG
PANGWIKA
MGA GABAY NA TANONG:
1. Anong uri ng komposisyong popular
ang iyong binasa/narinig?
2. Anong pangunahing mensahe ang
hatid nito?
3. Ano ang dating o epekto ng ganitong
uri ng komposisyong popular sa
kabataang tulad mo?
 BASAHIN AT SURIIN ANG
ILANG BAHAGI NG
KOMPOSISYONG POPULAR
SA LOOB NG SCROLL NA
NILIKHA NI GLOC 9
 PAG-ISIPAN AT PAG-USAPAN
1. Anong uri ng komposisyong popular
ang iyong binasa?
2. Anong pangunahing mensahe ang
hatid nito?
3. Ano ang dating o epekto ng ganitong
uri ng komposisyong popular sa
kabataang tulad mo?
 Mga ALITUNTUNIN SA PAGBAYBAY NA
PASULAT
(Mula sa Ortograpiyang Pambansa, 2014)
1. Gamit ng Walong Bagong Titik
• Walong dagdag na titik sa modernisadong
alpabeto: C, F, J, N, Q, V, X, Z
• Pangunahing gamit ng mga ito ang
pagpapanitili ng mga kahawig na tunog sa
pagsulat ng mga salita mula sa mga
katutubong wika ng Pilipinas.
1. Gamit ng Walong Bagong Titik
• Ang titik na F, J, V, at Z ay napakaimportante upang
mapahalagahan ang mga kahawig na tunog sa mga
katutubong wika.
HAL:
Safot (Ibaloy)sapot ng gagamba
Jambangan(Tausug) – Halaman
Kuvat (Ibaloy) – digma
 2. Bagong Hiram na Salita
• Ginagamit ang walong titik sa mga bagong hiram na salita mula
Espanyol, Ingles, at ibang wikang Ingles.
• Tandaan: mga bagong hiram. Ibig sabihin ay hindi kailangan ibalik sa
orihinal na anyo ang mga hiram na salitang lumaganap na sa baybay n
mga ito alinsunod sa abakada.
HAL:Hindi rin dapat ibalik ang pirma sa firma
-kalye sa calle
-tseke sa cheque
- Pinya –sa piña
- Hamon - Jamon
3. Panghihiram Gamit ang walong Bagong Titik.
• Sa kasalukuyan, ang lahat ng walong dagdag na titik sa
alpabeto ay ginagamit sa tatlong pagkakataon ng
paghihiram mula sa mga wikang banyaga.
HAL:
1. Sa mga pangalang pantangi na hiram sa wikang banyaga
2. Sa mga katawagang siyentipiko at teknikal
3. Sa mga salita na dagliang mahirap ire-espel
1. Sa mga pangalang
pantangi na hiram sa
wikang banyaga

QUEZON
Fernando
Catherine
Xerxes
2. Sa mga
katawagang
siyentipiko at teknikal
X- RAY
chemotherapy
zygote
Carbon monoxide
3. Sa mga salita na
dagliang mahirap ire-
espel
cauliflower
spaghetti
pizza
cellphone
3. Espanyol Muna, Bago Ingles

HAL.
Estandardisasyon – estandardizacion
Istandardiseysiyon – standardization

Gradwasyon – graduacion
Graweysiyon - graduation
 MADALI
LANG YAN
 Isulat kung TAMA ang pagbaybay ng mga
salita sa bawat bilang at ng MALI kung hindi
totoo. Gawing batayan ang mga napag-
aralang alituntunin sa pagbaybay mula sa
Ortograpiyang Pambansa, 2014
1.Carbon Monoxide
2.Espesyal
3.Estandardisasyon
4.Kok (Soda)
5.Imahen
6.Kanyaw
7.Masdyid (tawag sa gusaling sambahan
ng mga Muslim)
8.Nueva Vizcaya
9.Pizza
10.Queenie Lee Chua
SUBUKIN PA
NATIN
Hiramin at baybayin nang
wasto ang mga salita sa
bawat bilang ayon sa
alituntuning napag-aralan.
1.calle
2.colgate
3.telefono
4.habeas corpus
5.zamboanga City Panuto: Hiramin at baybayin
6.shoes nang wasto ang mga salita
7.velocity sa bawat bilang ayon sa
8.facebook alituntuning napag-aralan.
9.bouquet
10.scissors
TIYAKIN NA
NATIN
Pabigkas na Pagbaybay
 Ang pagbigkas na baybay ay dapat pa letra at
hindi papantig .
 Salita
Halimbawa :
aso = /ey-es-o/
kotse = /key-o-ti-es-i/
ulan = /yu-el-ey-en/
 Pantig
Halimbawa :
i = /ay/
ay = /ey-way/
 DagLat
Halimbawa :
Dr. ( Doktor ) = /kapital di-ar/
Bb. (Binibini ) = /kapital bi-bi/
 Akronim
Halimbawa :
XU ( Xavier University ) = /eks-yu/
ASEAN ( Association of Southeast Nations ) = /ey-
es-i-ey-in/
 Inisyal
Halimbawa :
AGA ( Alejandro G. Abadilla ) = /ey-ji-ey/
CPR ( Carlos P. Romulo ) = /si-pi-ar/
Pasulat na Pagbaybay
 Mananatili ang isa-sa-isang tumbasan ng
tunog at letra sa pagsulat na pagbaybay ng mga
salita sa wikang Filipino .
A. Kung ano ang bigkas ay siyang sulat at kung ano
ang sulat ay siyang basa.
Halimbawa :
dyanitor = janitor
pondo = fondo
pormal = formal
B. Ang dagdag na walong letra : C , F , J , Ñ , Q , V ,
X , Z ay ginagamit sa mga :
Halimbawa :
Tao Lugar
Niña Lipa
Carlo Quezon City
Frances Zamboanga
C. Salitang katutubo mula sa ibang wila sa Pilipinas .
Halimbawa :
señora = ( kastila:ale )
Mosque = ( pook dalanginan ng mga muslim )
Hadji = ( lalaking muslim na nakarating sa Mecca )
Panumbas sa mga Hiram na Salita
A. Gamitin ang kasalukuyang leksikon ng Filipino
bilang panumbas sa mga salitang banyaga .
Halimbawa :
attitude = saloobin
wholesale = pakyawan
west = kanluran
B. Gumamit ng mga salitang mula sa ibang
katutubong wika ng bansa .
Halimbawa :
haraya
gahum
C. Sa panghihiram ng salita na may katumbas sa
Ingles at sa Kastila unang preperensya ang hiram
na Kastila .
Halimbawa :
check = cheque = tseke
liquid = liquido = likido
D.
1. Kung konsistent ang baybay ng salita , hiramin ito
ng walang pagbabago .
Halimbawa :
reporter
soprano
memorandum
2. Kung hindi konsistent ang baybay ng salita ,
hiramin ito at baybayin nang konsistent .
Halimbawa :
leader = lider
jacket = dyaket
3. May mga salita sa Ingles o iba pang salita na lubhang
di-consistent ang spelling .
Halimbawa :
champagne
doughnut
x-ray
zinc
4. Hiramin nang walang pagbabago ang mga simbolong
pang-agham .
Halimbawa :
Ag = Silver
Mg = Mercury
Ang Gamit ng Gitling
 Ginagamit ang ( -) sa loob ng salita sa mga sumusunod
na pagkakataon :

 Sa pag-uulit ng salitang ugat o mahigit sa isang pantig ng

salitang-ugat .
Halimbawa :
gabi – gabi
pito – pito

 Kung ang unlapi ay nagtatapos sa katinig at ang salitang

nilalapian ay nagsisimula sa patinig .
Halimbawa :
pag-alala
 Kapag may katagang nawawala sa pagitan ng
dalawang salitang pinagsama .
Halimbawa :
pamatay ng insekto = pamatay
lakad at takbo = lakad-takbo
 Kapag may unlapi ang tanging pangalan ng tao,
lugar , bagay o hayop .
Halimbawa :
mag-Coke
taga-Cagayan
 Kapag ang panlaping ika- ay iniunlapi sa numero o
pamilang .
Halimbawa :
ika-6 na mesa
ika-17 pahina
 Kapag isinusulat nang patitik ang mga yunit na
praksyon .
Halimbawa :
tatlong-kapat ( 3/4 )
lima’t dalawang-ikalima
 Kapag nananatili ang kahulugan ng dalawang
salitang pinagtambal .
Halimbawa :
isip-bata
sulat-kamay
 Kapag pinagkakabit o pinagsasama ang apelyedo
ng babae at ng kanyang asawa .
Halimbawa :
Rosen Legaspi – Cagang
Judalie Madrid – Aguila
Kapag hinati ang isang salita sa dulo ng isang
linya .
Halimbawa :
Ginagamit ito sa pagsa-
sanay ng wastong pagbig-
kas ng mga salita pari-
rala at pangungusap .
Salamat sa Pakikinig <3