NÖROLEPTİK LER

(ANTİPSİKOTİK, ANTİŞİZOFRENİK İLAÇLAR)

Nuray ARI
 NÖROLEPTİKLERİN KULLANILDIKLARI
DURUMLAR

 Şizofreni
 Bağımlılardan ilaç kesilmesi sırasında oluşan
ajitasyon ve deliriyum durumları
 Mani, depresyon, anksiyete bozuklukları,
delirium
 Emezis
 Preanestezik medikasyon, nörolept analjezi,
nörolept anestezi
 ŞİZOFRENİ
 Beyinde kalıtsal bir fonksiyon bozukluğu sonucu
ortaya çıkan özel bir tip psikoz
 Delüzyon (sanrı), halüsinasyon (varsanı), ve düşünce-
konuşma bozuklukları ile karakterize
 Genellikle adolesan çağında başlar.
 Kronik ve İLERLEYİCİ bir seyir izler. Arada akut
ağırlaşma nöbetleri oluşur,
 MEZOLİMBİK Dopaminerjik nöronların
hiperaktivitesi esas etkendir.
 5-HT (serotonin) ve glutamat gibi öteki
nörotransmiter bozuklukları da söz konusu
Nöroletikler şizofrenide radikal tedavi sağlamazlar,
Hastaya sosyal destek sağlayan bir ortama
uyum sağlamasına yardımcı olurlar
 ŞİZOFRENİ SEMPOMLARI

POZİTİF SEMPTOMLAR
 Halüsinasyonlar (ses duyma ağırlıklı)
 Düşünce bozuklukları (gerçeğin belirgin derecede
yanlış yorumlanması ve saptırılması, İleri durumlarda
paranoid tipte delüzyonlar, delirium
 Bilinç bulanıklığı
NEGATİF SEMPTOMLAR
 Sosyal ortamdan kopma (sosyal dürtü azalması)
 Duygusal kopma (afektif küntleşme)
 Konuşma isteğinin azalması, hareketlerde azalma ve
yavaşlama
 Kişisel hijyene ve görünüşe aldırmama
http://www.flyfishingdevon.co.uk/salmon/year1/schizophrenia.htm

https://slideplayer.biz.tr/slide/11963196/ Unal S.
https://4570book.info/amazing-cliparts/antipsychotic-side-effects-checklist-clipart.htm
https://psychopharmacologyinstitute.com/publication/first-vs-second-generation-a
ntipsychotics-2082
 İLAÇLAR: Tipik ve Atipik ilaçlar
GELENEKSEL İLAÇLAR (Tipik ilaçlar, klasik ilaçlar)
√ Esas olarak mezolimbik sistemdeki D2 reseptörlerini etkilerler
√ (+) semptomları düzeltirler, (-) semptomları düzeltemezler,
√ Ekstrapiramidal sistem (EPS) kaynaklı ÖNEMLİ yan etkileri var
√ Çoğu kolinerjik, alfa-adrenerjik ve histamin reseptörlerini de bloke ederler ve çeşitli advers etkiler
oluşur

https://www.slideshare.net/DrSametYILMAZ/bipolar-sunum
 ATİPİK İLAÇLAR (yeni kuşak)
ÜSTÜNLÜKLERİ
√ EPS etkiler (motor bozukluklar) daha az oluşur
√ Negatif semptomları da düzeltirler,
Tedaviye rezistan hastalarda etkili olabilirler
 Risperidon (Risperdal)
 Klozapin (Clozaril)
 Olanzapin (Zyprexa)
 Quetiapin (Seroquel)
 Ziprasidone (Geodon)
 Aripiprazol (Abilify)
 Paliperidon (Invega)
 Lurasidon (Latuda)
 Cariprazine (Vraylar) onaylandı,Kasım 2017
https://shelleypsych.wordpress.com/yr-2-wk-6-
therapies-for-schizophrenia/
https://4570book.info/amazing-cliparts/antipsychotic-side-effects-checklist-clipart.htm
 Atipik İlaçlar

https://thebridgelifeinthemix.info/health/clozapine-a-deadly-gatekeeper/
https://www.healio.com/psychiatry/journals/jpn/2010-12-48-12/%7B1a6e77f6-7f37-42cd-93df-9
0cebd97fc17%7D/fda-approved-drugs-to-treat-schizophrenia
J ournal of Psychosocial Nursing and Mental Health Services. 2010;48(12):11
 https://www.memorangapp.com/flashcards/71271/Antipsychotic+Drugs/

https://www.youtube.com/watch?v=1utPl9V2YvU
 ADVERS ETKİLER
 Antikolinerjik etkiler (muskarinik reseptör blokajı)
 Ortostatik hipotansiyon (alfa-bloker etkinlik)
 Prolaktin artışı (hipofizde D2 blokajı)
 Seksüel disfonksiyon
 Kilo alma, Hiperlipidemi, Diyabet
 Sedasyon
 Termoregülasyonun bozulması
 KLOZAPİN Ciddi agranülositoz
 Konvülziyon eğilimi
 Teratojenisite
 Yaşlılarda demans ve inme riskinde artış
 EPS (ekstra piramidal etkiler) (Bazal gangliadaki
Dopaminerjik reseptörlerin blokajı)
https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMra1808803 Marder SR et al.
N Engl J Med 2019; 381:1753-1761
https://4570book.info/amazing-cliparts/antipsychotic-side-effects-checklist-clipart.htm
https://www.uspharmacist.com/article/assessment-and-management-of-atypical-
antipsychotic-induced-metabolic-abnormalities Timothy J et al. US Pharm.
https://www.slideshare.net/almualem/update-on-schizophrenia Sarhan V.
https://slideplayer.biz.tr/slide/12244296/ Uzunudurukan A
 EPS deki Etkiler
 AKUT DİSTONİK REAKSİYONLAR: göz, dil, yüz,
ağız, boyun ve sırt kaslarında spazmlar, ( antikolinerjik
ilaçlarla düzeltilebilir)
 AKATİSİA: aşırı hareketlilik, yerinde duramama,
huzursuzluk (bazal ganglia dışındaki DA reseptörlerinin
blokajına bağlı)
 PARKİNSON BENZERİ DURUM
(Pseudoparkinsonizm): Tremor, rigidite, maske yüz,
bradikinezi, yürüme bozuklukları vd.
 TARDİF DİSKİNEZİ: Ciddi ve geri dönüşümsüz
olabilir (D2 up-regulation/aşırı duyarlılık)
(Lateral çene hareketleri, dilde tipik hareketler, tikler,
distoniler
 DYSTONIAS

onset: early in treatment (hours to days)

management: anticholinergic agents, esp.
diphenhydramine IV; they can also prevent
dystonias
 AKATHISIA
onset: first few weeks of treatment

symptoms: restlessness, can't sit still

management: reduce neuroleptic dose if possible;

anticholinergics or benzodiazepines can help;
ß-adrenergic antagonists (esp. propranolol) useful
 pseudoparkinsonism

onset: 5 days - 4 weeks

symptoms/signs: muscle stiffness,
rigidity, bradykinesia, mask-like facies,
tremor

management: anti-Parkinsonian agents,

or lower antipsychotic dose