Professional Documents
Culture Documents
4 Ibat Ibang Uri NG Pag Basa
4 Ibat Ibang Uri NG Pag Basa
NG PAGBABASA
By: ROLANDO NAELGA
ISKANING
Uri ng pagbasa sa kung saan ang nagbabasa ay
nagsasagawa ng paggalugad sa materyal na hawak
tulad ng pagbasa sa mga susi na salita o key word,
pamagat at sub-titles.
8. Naabutan siya ng mga alagad ng batas, na nagkukubli
sa isang abandonagong gusali.
9. Naabutan siya ng mga alagad ng batas, na nagkukubli
sa isang abandonagong gusali.
10. Isa ay nakulong dahil sa isang paratang.
11. Madalang ang pagbisita ng mga turista dito.
12. Sa kanilang magkakapatid siya lamang ang
namumukod tangi.
13. Naghilom ang sukat na dulot ng nakaraan.
14. Nilisan niya ang kanyang pamilya, upang sumama sa
kanyang kalaguyo.
15. Nilisan niya ang kanyang pamilya, upang sumama sa
kanyang kalaguyo.
16. Maalingasaw ang amoy ng basura na animo’y may
patay na hayop.
17. Mahalimuyak ang amoy ng rosas.
18. Dahil maalon kanina, nahilo ako sa sinakyan kong
bapor.
19. Isang unos ang naging dahilan ng pagkasira ng
Tacloban noong 2013.
20. Maraming dukha ang namamatay sa gutom.
Pagsasanay
Panuto: Piliin ang kasingkahulugan ng mga salitang may
salungguhit.
1. Ang pagal na guro ay sandaling tumigil bago muling
nagpatuloy sa pagsasalita.
Galit Pagod
Mabagal Mabilis
2. Ang mga magbubukid ay nabihasa sa paggamit ng
kalabaw bilang katulong sa pagsasaka.
Nasanay Natututo
Nahihirapan Nagsasawa
3. Ang kanyang angkan ay kasamang
natabunan ng lupa dahil sa landslide.
Natakpan Nakaligtas
Nakalikas
Inanod
4. Bago siya kumuha ng pagsusulit meron na
siyang agam-agam.
Pangamba Alam
Sakit Gamit
5. Ang kanyang angkan ay kasamang
natabunan ng lupa dahil sa landslide.
Pamilya Kapit bahay
Asawa Kaaway
6. Ang mga manunulat ay may malawak na balintataw.
ImahenasyonPag-iisip Kaisipan
Bukabolaryo
7. Lapitin siya ng mga babae animo’y meron siyang bato-
balani.
Agimat Gayuma
Magnet Kayamanan
8.Isa siyang dalubhasa sa pagtuturo.
Guro Lektyurer
Eksperto Proktor
9.Wala paring ipinagbago kahit dantaon na ang lumipas.
Siglo Dekada Milenyo
10. Ginapas ng magsasaka ang palay.
Nagtanim Inani Pinabayaan
Nagabuno
11. May kalakip na larawan ang sulat na ibinigay niya sa
akin.
Takip Punit
Kupas Kasama
12. Kahit isang laksang bituin di kayang pantayan ang
iyong ningning.
Daan Libo
Milyon
Maliwanag
13. Siya ay dumating kanina lulan ng barko.
GalingTeras Sakay Bayad
14. Isa siyang mapaniil na kawani ng gobyerno.
Mabait Mapagbigay
Mabuti Mapang-abuso
15. Ako ay narahuyo sa iyong ganda.
Naakit Nakulong Umibig Natakot
16. Ang mga nangyari sa kanya ay hampas lamang ng
panahon.
HatawSampal Palo Hagupit
17. Nahampas niya ng palad ang mukha ng babaeng
tsismosa.
HatawSampal Palo Hagupit
18. Dahil sa kakulitan ng anak, hindi sinasadya ng ina na
hampasin ang kamay nito.
HatawSampal Palo Hagupit
19. Isang lalaki ang pinagtutulong-tulungang hampasin ng
tubo ng di pa kilalang grupo.
Hinataw Sinampal Pinalo Hinagupit
Mabuti
20. Isa siyang balakyot na tao.
Marumi
Mabaho Mapanlinlang
21. Hindi ko akalain na magkaratig pook lang pala tayo.
Kalapit Kasama
Kasinlaki Kabihasnan
22. Magkatunggali tayo sa susunod na laban.
Magkaibigan Magkasama Magkakampi
Magkalaban
23. Malabay ang mga pananim sa bakuran ni Aling Tinay.
Malusog Payat
Patay Putol
24. Maraming dukha ang namamatay sa gutom.
Nakakaawa Mayayaman Mahihirap
Nakasimangot
25. Isa siyang alibughang anak ni Mang Sebastian.
Iresponsable Masayahin Masipag
Magalang
26. Ang bagwis ng batang agila ay bali kaya hindi ito
makalipad.
Buto Paa
Pakpak Tuka
27. Ang batalan sa karenderya ni Aling Consuelo ay
marumi.
Palikuran Mesa
Lababo Kagamitan
28. Siya ay mapag imbot sa kapwa, lahat ay gusto niyang
angkinin.
Mapagmahal Masunurin
Sakim Masamang tao
29. Matapos ang magdamag na pagbabantay ang gwardiya
ay lugami dahil sa antok.
Yumaman Lupaypay
Lubog Malungkot
30. Huwag mo siyang gagambalain dahil marami siyang
ginagawa.
Abalahin Kausapin
Lapitan Sigawan
31. Siya ay kapitapitagang kapitan.
Magaling Nagmamagaling
Kagalang galang Matanda
32. Siya ay masintahin sa mga bata.
Magalang Malupit
Masayahin Mapagmahal
33. Laki siya sa layaw dahil sila ay nakaririwasa sa buhay.
Pobre Mahirap
Mayaman May trabaho
Pagsasanay 2
Panuto: Ibigay ang angkop na kasing kahulugan ng
mga salitang nakasalungguhit.
29. Para siyang nasa alapaap ng sagutin siya ng kanyang
sinisinta.
30. Ang asul na libro ang kanyang naging batayan.
31. Isa ka ba sa kalahok ng palaro?
32. Likas sa kanya ang pagiging matulungin.
Idyomatikong Pahayag
Ay mga pagpapahayad na ang kahulugan ay hindi
komposisyunal.
Sa ibang salita, hindi binubuo ng tumpak na
kahulugan ang mga kanya-kanyang salita na nabuo.
Ito ay di-tuwirang pagbibigay kahulugan at
pagpapakita ng kaisipan.
Halimbawa
1. Butas ang bulsa – walang pera
Butas na ang bulsa mo dahil sa kakasugal.
2. Ilaw ng tahanan – ina
Ang ilaw ng tahanan ang isang mapagmahal sa anak.
3. Haligi ng tahanan – ama
Nagtratrabaho ang haligi ng tahanan para makaraos.
4. Bahag ang buntot – duwag
Nagyayaya ka ng away, eh bahag naman pala ang
buntot mo.
5. Maluwag ang turnilyo – loko-loko
Huwag mong pansinin yan dahil maluwag ang turnilyo
nyan sa ulo.
6. Balat kalabaw – matigas
Balat kalabaw na siya dahil sa pagtratrabaho.
7. Bukas ang palad – matulungin
Bukas palad siya sa mga nangangailangan.
Pagsasanay
Panuto: Ibigay ang kahulugan ng mga salitang may
salungguhit.
1. Pantay na ang paa nang makita ko siyang
nakahandusay sa lapag kanina.
Buhay Naghihingalo Patay Tulog
2. Huwag kang lumapit sa kanya sapagkat matalim ang
kanyang dila.
Masakit magsalita Magaling magsalita
Di nagsasalita Di marunong magsalita
3. Huwag mong iguhit sa tubig ang kanyang utang.
Kalimutan Ilista
Tandaan Isulat
Mataba
4. Buto’t balat na siya dahil walang makain.
Payat
Malusog Malaki
5. Lumaki ang kanyang ulo simula ng magkapera siya.
Mapagbigay Bumait
Matulungin Mayabang
6. Mahuhuli tayo sa klase dahil lakad-pagong ka.
Mabilis Matulin
Mabagal Magulo
7. Siya lumagay na sa tahimik simula ng maikilala niya si
Paulita.
Nanahimik Umiibig
Nag-asawa Nanligaw
8. Matayog ang kanyang lipad kaya siya nagsusumikap
Mayabang Maabot ang langit
Mataas ang pangarap Marunong lumipad
9. Nag aagaw buhay na siya ng dalhin sa ospital.
Buhay Patay
Malapit nang mamatay Malusog
Masipag
10. Masigasig na nagbabanat ng buto si Pedro.
Magaling
Mahusay Nagtratrabaho
11. Dahil pinalaki na di tapat, sanay maglubid ng
buhangin si Maria.
Magsinungaling Umamin
Magtapat Magsabi ng totoo
12. Nagbabalat kayo lamang siya na isang mabuting tao.
12. Nagsisinungaling Nagpapanggap
Nagbibihis Nang-aakit
13. Ipinanganak siyang may kutsarang pilak sa kanyang
bibig.
Mahirap Mayaman
Nagdarahop Sakitin
14. Dahil hindi siya nakapagtapos siya ay nagbibilang ng
poste.
Walang poste Taga poste
Tagabilang Walang trabaho
Wastong Gamit ng mga
Salita
M: ang salitang ugat ay nagsisimula
sa B o P
mambabatas, kasimbilis, pambuntis
N: ang salitang ugat ay nagsisimula
sa D, L, R, S, T
mandirigma, kasinlamig, pantulog
NG: others
manggagamot, kasinghaba, panghiwa
D at R: kapag nasa gitna ng 2
patinig (vowels), gawing R ang D
dati-dati
mali: madami-dami,
tama: marami-rami, dati-rati
U at O: inuulit- gawing U ang O
mali: biro-biroan, pasikot-sikot
tama: biru-biruan, pasikut-sikot
kapag may hunlapi
mali: buoin, sunogin
Ika at Ika-
Ika: ang bilang ay salita; Ikalawa
Ika-: bilang mismo; Ika-2
Maka at Maka-
Maka: pangalang pambalana
(common noun) ang susunod;
makabayan
Maka-: pangalang pantangi
(propernoun) ang susunod; maka-
Aquino
Sila/Sina: di sinusundan ng
pangngalan ang sila
Sina Ana at Nora
Sila ang pagasa ng bayan
Nina/Nila: di sinusundan ng
pangngalang pantangi ang nina
Itinaguyod naman nina Ana at Nora
ang plano.
Itinaguyod naman nila ang plano.
Maari/Maaari
Maari: may pagaalinlangan (question,
doubts)
Maari bang lumabas mamaya?
Maaari: may katiyakan (assurance)
Maaari kayong lumabas mamaya.
Kung at Kong
Kung: if
Hindi ako aalis kung hindi ka pupunta.
Kong: panghalip panao (paari)
(possessive)
Daw/Din, Raw/Rin
Daw/Din: salitang sinusundan ay
nagtatapos sa katinig
Hinablot daw ng pagnanakaw ang
cellphone.
Raw/Rin: salitang sinusundan
nagtatapos sa patinig at letrang w
at y
Maaga raw darating ang magkaibigan.
Nag-aaway raw ang mga aso sa kalye
Nang at Ng
ng:
a. Katumbas ng of sa Ingles
Si Hilario ang puno ng aming
barangay.
b. Pang-ukol ng layon ng pandiwa
Umiinom siya ng gamot bago matulog.
c. Pang-ukol na tagaganap ng
pandiwa sa tinig balintiyak
Hinuli ng bata ang paru-paro sa
Nang:
a. Katumbas ng when sa Ingles
Nakaalis na ang eroplano nang dumating siya.
b. Katumbas ng so that o in order to sa Ingles
Makinig kayo nang mabuti nang hindi kayo magkamali.
c. Pinagsamang pang-abay na na at pang-akop na ng
Lumakad (na+ng) nang maayos ang manlalarong mapilayan.
d. Sa pagitan ng inuulit na salita
Iyak nang iyak si Marsha nang umalis ang kanyang ina.
Kita at Kata
Kita: tumutukoy sa kinakausap
Nakita kita sa Trinoma noong Linggo.
Kata: tumutukoy sa nagsasalita at
kumakausap
Kata nang mamasyal sa Palawan
May at Mayroon
May: sinusundan ng mga sumusunod na
bahagi
a. Pangngalan: May kahon siyang dala.
b. Pandiwa: May tumatawag sa iyo.
d. Panghalip na paari: May kanya-
kanya silang baon.
e. Pantukoy na Mga: May mga dala
siyang aklat.
f. Pang-ukol na Sa: May sa-mahikero
pala ang kamay mo.
Mayroon
a. Sinusundan ng isang kataga o
ingklitik
Mayroon ba siyang alam?
Mayroon nga bang bagong Ipad?
b. Sinusundan ng panghalip palagyo
Mayroon siyang laptop.
Mayroon kaming palayan sa Bicol.
c. Nangangahulugang “mayaman”
Ang kapatid ni Albert ay mayroon sa
kanilang lalawigan.
Siya lamang ang mayroon sa aming
magkakaibigan.
Pahirin at Pahiran; Punasin at Punasan
Pahirin at Punasin: Wipe off, alisin o
tanggalin
Pahirin mo ang mga putik sa iyong mukha.
Punasin mo ang dumi sa iyong bibig.
Pahiran at Punasan: to apply, lagyan
Pahiran mo ng langis ang ibabaw ng litson.
Punasan mo ng Pledge ang ibabaw ng mesa.
Sundin at Sundan
Sundin: to obey
Sundan: to follow or copy
Makabubuting sundin lagi ang mga
patakaran.
Nais ni Kris na sundan ang yapak ng ama.
Kila at Kina
Kina: maramihan ng kay
Pupunta ako kina Amy at Susie.
Walang salitang kila *KINA DOES NOT
EXIST!*
Pinto at Pintuan
Pinto: door; Pakisara na ang pinto.
Pintuan: doorway; Nakatayo si Pilar sa
may pintuan.
Hagdan at Hagdanan
Hagdan: stairs; Pababa na si Maria ng
hagdan nang tumunog ang telepono.
Hagdanan: stairway; Bilang
paghahanda na nalalapit na piyesta, pati
hagdanan ay nilagyan ng dekorasyon.
Walisin at Walisan
Walisin: sweep something away
Walisin ninyo ang tuyong dahon sa bakuran.
Walisan: sweep an area
Walisan ninyo ang balkon, at lahat ng silid.
Taga at Tiga
Taga ang dapat gamitin, *TIGA DOES NOT EXIST!*
Sinusundan ng gitling (-) ang unlaping taga- kung ito ay
sinusundan ng pangalang pantangi
Si Tiborcio ay taga-Bulacan.
Tagapagtanggol ng mga api si Atty. Luz.
Subukin at Subukan
Subukin: to test, to try
Nais subukin ni Miko ang bagong restawran.
Subukan: to see secretly
Naglagay sila ng CCTV upang subukan ang
gawain ng mga empleyado sa opisina.
Hatiin at Hatian
Hatiin: to divide, partihin
Hatiin mo sa dalawa ang hinog na payapa.
Hatian: to share, ibahagi
Hatian mo ang iyong pinsan ng baon mo.
Dahil sa at Dahilan
Dahil sa: ginagamit bilang pangatnig na
nagpapakita ng sanhi (because)
Hindi siya nakaalis dahil sa may sakit ang
kanyang bunso.
Dahilan: ginagamit bilang pangngalan
(reson)
Ang dahilan ng malnutrisyon ay ang
kahirapan.
Iwan at Iwanan
Iwan: to leave something or somebody
Huwag mong dalhin ang jacket, iwan mo yan.
Iwanan: to leave something to
somebody
Iwanan mo ng pera si Ella bago kang
umalis.
Bumili at Magbili
Bumili: to buy
Pumunta si Kuya Wal sa Bicol para
bumili ng pili at abaka.
Magbili: to sell
Ang trabaho ng kuya niya ay magbili ng
1. Wala ka nang ibang ginawa kundi ang kumain _____
kumain.
Nang Ng
Ng
2. Kumain siya _____ tinapay kanina.
Nang
3. Sumakit ang kanyang tiyan ______ sa panis na pagkain.
Dahilan Dahil
4. Ang illegal logging ang _______ ng pagbaha.
Dahilan Dahil
5. Mahal _____ ang sili ngayon sa palengke.
Daw Raw
6. Ang trabaho ng kanyang pamangkin ay _____ ng
droga.
Bumili Magbili
7. Tara, samahan mo ako para ______ ng pagkain.
Bumili Magbili
8. Kung uuwi ka, ______ mo ng makakain ang kuya mo.
Iwan Iwanan
9. Aalis ka na ba? Sege _____ mo nalang dyan sa mesa
ang ulam.
Iwan Iwanan
10. ______ mo nga ang ating bagong empleyado.
Subukin Subukan
11. ______ mo nga ang sabong ito kung mabango.
Subukin
Subukan
12. ______ mo sa mesa ang dala mong ulam.
Iwanan Iwan
13. Maawa ka naman sa tao ______ mo naman siya ng
pagkain mo.
Iwanan Iwan
14. ______ mo nga ng langis ang likod ko.
Pahiran Pahirin
15. ______ ang sipon sa ilong mo.
Pahiran Pahirin
16. ______ ba akong sumama mamaya?
Maaari Maari
17. ______ ka nang lumabas pag tapos mo na.
Maaari Maari
18. ______ 2 ng Desyembre.
Ika- Ika
19. ______ lima ng Agosto.
Ika- Ika
20. ______ Romulos at Remus ay magkapatid.
Sila Sina
21. ______ ay magkamag-anak.
Sila Sina
22. Gabi _____ ang kanyang dating sa London.
Daw Raw
23. ______pagturo siya sa kolihiyo.
Tiga Taga
24. Bumili ako ______ bagong sapatos.
24. Nang Ng
25. Nagbabasa siya _____ paborito niyang libro.
Nang
Ng
26. Nagbabasa siya _____ maayos upang may maisagot sa
mga katanungan ng kanyang guro.
Nang Ng
27. Bawal magtapon ng basura ______.
Dito Rito
28. Bawal _____ magtapon ng basura sa ilog.
Din Rin
29. ______ Romblon ako.
Tiga Taga
30. ______ mo ang sahig.
Walisan
Walisin
31. ______ mo ang mga tuyong dahon
Walisan Walisin
Pagkilala sa mga Mali
Magaling sa nag-alaga ng mga bulaklak ang
a. b. c.
hardinero nila. Wasto.
d. e.
Bakit ang daan patungo sa Baguio kung sa
a. b.
Maria. Wasto.
c.
d.
e.
Namasyal sila sa makalawa upang ipagdiwang
a. b.
ang kaarawan ng kaniyang ama. Wasto.
c. d. e.
Ipinahihiram ni Carla ang kaniyang mga laruan
a. b. na
siyang ikinatutuwa ng kani-kaniyang
c.
magulang. Wasto.
d.
e.
Ang taong matiyaga ay madaling umunlad ang
a. b. c.
kabuhayan. Wasto.
d. e.
Malaking suliranin ang paggamit ng
a. b.
ipinagbabawal na gamot kaya nararapat lamang
c.
na naging mahigpit sa pagpapatupad ng batas
d.
laban dito. Wasto.
e.
Linggong-linggo ay nagsisimba at
a. b.
nagpapasalamat sa Diyos ang buong pamilya.
c. d.
Wasto.
e.
Iisa sa mga pangunahing dahilan ng
a. b.
pagkamatay ay ang sakit na kanser sa baga
c.
bunga ng paninigarilyo. Wasto.
d. e.
Nagliliwanag ang paligid tuwing sapit ang
a. b.
kabilugan ng buwan. Wasto.
c. d. e.