Trò chơi: Đây là ai?

? Quan sát tranh và cho biết

đây là nhà thơ nào, bài thơ
nào của ông mà em đã được
học?
 Thơ ông không nhiều nhưng có những bài đặc sắc,cảm
xúc dồn nén, ngôn ngữ và hình ảnh chọn lọc. Ông sáng
tác 1 bài thơ đặcNhà
sắc thơ
khi Chính Hữuđội tham gia chiến
cùng đồng
đấu trong chiến dịch Việt Bắc.
 Thơ ông có giọng điệu sôi nổi, trẻ trung, hồn nhiên,
tinh nghịch, tập trung thể hiện hình ảnh thế hệ trẻ thời
chống Mỹ qua hình tượng người lính, thanh niên xung
phong trên tuyếnNhà thơTrường
đường Phạm Sơn.
Tiến Duật
 Từ chuyến đi thực tế ở vùng mỏ Quảng Ninh, hồn thơ ông
mới thực sự nảy nởNhà thơvàHuy
trở lại dồiCận
dào cảm hứng về thiên
nhiên, đất nước, về lao(1919
động– và
2005 ) vui trước cuộc sống
niềm
mới.
 Khi đang là sinh
Nhàviên
thơhọc ở nước
Bằng Việtngoài, nhà thơ đã
sáng tác 1 tác phẩm thể hiện lòng kính yêu, trân trọng
và biết ơn của người cháu đối với bà.
 Ông viết bài thơ không bao lâu trước khi qua đời, thể hiện
niềm yêu mến thiếtNhàtha thơ
cuộcThanh Hảinước và ước nguyện
sống, đất
được cống hiến 1 mùa xuân nho nhỏ của mình vào mùa xuân
lớn của dân tộc.
 Tiết 39,140:
I. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam đã học.
T Bài thơ Tác Năm Thể
T giả Sáng tác thơ Tóm tắt nội dung Đặc sắc nghệ thuật

1 Đồng chí

2 Bài thơ … không kính

Đoàn thuyền đánh cá

3
4 Bếp lửa
5 Khúc hát … lưng mẹ
6 Ánh trăng
7 Con cò

8 Mùa xuân nho nhỏ

9 Viếng lăng Bác

10 Sang thu

11 Nói với con

 ? Em hãy điền các thông tin còn trống và sắp xếp lại các phần “Tóm
tắt nội dung và nghệ thuật” cho phù hợp với các bài thơ dưới đây?
T Tác Năm Thể
T giả sáng thơ Đặc sắc nghệ thuật
Bài thơ Tóm tắt nội dung
tác

a) Qua hình ảnh những chiếc xe không kính, - Chất liệu hiện thực
khắc hoạ nổi bật hình ảnh người lính lái xe sinh động, hình ảnh
Đồng trên đường Trường Sơn trong thời chống độc đáo; giọng điệu
1
chí Mĩ với tư thế hiên ngang, tinh thần dũng tự nhiên, khoẻ khoắn,
cảm, ý chí chiến đấu giải phóng miền Nam. giàu tính khẩu ngữ.

Bài thơ b) Bức tranh đẹp, rộng lớn, tráng lệ về -Hình ảnh đẹp, được
về tiểu thiên nhiên, vũ trụ và người lao động sáng tạo bằng liên
đội xe trên biển; thể hiện cảm xúc về thiên tưởng,tưởng tượng;
2 âm hưởng khoẻ
không nhiên, lao động, niềm vui trong cuộc
sống mới. khoắn, lạc quan.
kính
Đoàn c) Tình đồng chí dựa trên cơ sở cùng chung - Chi tiết, hình ảnh,
cảnh ngộ, lí tưởng chiến đấu, được thể hiện ngôn ngữ giản dị
thuyền tự nhiên, bình dị, sâu sắc trong mọi hoàn chân thực, cô đọng,
3
đánh cảnh, góp phần tạo nên sức mạnh, vẻ đẹp giàu sức biểu cảm.
cá tinh thần của người lính cách mạng.
 ? Em hãy điền các thông tin còn trống và sắp xếp lại các phần “Tóm
tắt nội dung và nghệ thuật” cho phù hợp với các bài thơ dưới đây?
T Bài thơ Tác Năm Thể
T giả sáng thơ Tóm tắt nội dung Đặc sắc nghệ thuật
tác

a)Từ hình ảnh ánh trăng trong thành phố, Hình ảnh bình dị,giàu
gợi lại những năm tháng đã qua của cuộc ý nghĩa biểu tượng;
Bếp lửa đời người lính gắn bó với thiên nhiên, đất giọng điệu chân thành,
4
nước bình dị, nhắc nhở thái độ sống tình nhỏ nhẹ, thấm sâu.
nghĩa thuỷ chung.
Khúc hát
ru những b) Từ hình tượng con cò trong lời hát ru, ca Vận dụng sáng tạo
5 em bé lớn ngợi tình mẹ, ý nghĩa lời ru đối với mỗi con hình ảnh, giọng điệu
trên lưng người. lời ru của ca dao.
mẹ

Ánh c) Tình yêu thương con của người mẹ dân

Khai thác điệu ru ngọt
tộc Tà-ôi gắn liền với lòng yêu nước, tinh
6 trăng ngào, trìu mến.
thần chiến đấu, khát vọng về tương lai.

d) Kỉ niệm xúc động về bà,tình bà cháu; thể Kết hợp biểucảm,miêu

tả và bình luận; sáng tạo
7 Con cò hiện lòng kính yêu trân trọng,biết ơn của
hình ảnh bếp lửa gắn với
cháu đối với bà và cũng là với gia đình quê
hình ảnh người bà.
hươg,đất nước.
 ? Em hãy điền các thông tin còn trống và sắp xếp lại các phần “Tóm
tắt nội dung và nghệ thuật” cho phù hợp với các bài thơ dưới đây?
T Bài thơ Tác giả Năm Thể
T sáng thơ Tóm tắt nội dung Đặc sắc nghệ thuật
tác

Mùa Giọng điệu trang

a) Lòng thành kính,niềm xúc động sâu trọng,tha thiết; hình ảnh
8
xuân sắc của nhà thơ đối với Bác trong 1 lần ẩn dụ đẹp, gợi cảm;
nho từ miền Nam ra viếng lăng Bác. ngôn ngữ bình dị, cô
nhỏ đúc.

Viếng b) Biến chuyển của thiên nhiên lúc giao Hình ảnh thiên nhiên
mùa từ hạ sang thu qua cảm nhận tinh đươc gợi tả bằng cảm
9 lăng giác tinh nhạy, ngôn
tế của nhà thơ.
Bác ngữ chính xác, gợi cảm

d) Bằng lời trò chuyện với con, bài thơ Cách nói giàu hình
10
Sang thể hiện sự gắn bó, niềm tự hào về quê ảnh, vừa cụ thể, gợi
thu hương và đạo lý sống của dân tộc. cảm, vừa gợi ý nghĩa
sâu xa.

c) Cảm xúc trước mùa xuân thiên Thể thơ 5 chữ,nhạc

Nói nhiên, đất nước, thể hiện ước nguyện điệu trong ság,thiết
11 với chân thành góp mùa xuân nhỏ của đời tha;hình ảnh đẹp giản
con mình vào cuộc đời chung. dị,so sánh,ẩn dụ ság
tạo.
I. Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam đã học.

TT Bài thơ Tác giả Năm sáng tác Thể thơ

1 Đồng chí Chính Hữu 1948 Tự do
2 Bài thơ về tiểu đội xe Phạm Tiến Duật 1969 Tự do
không kính
3 Đoàn thuyền đánh cá Huy Cận 1958 7 chữ
4 Bếp lửa Bằng Việt 1963 Kết hợp 7,8 chữ
5 Khúc hát ru những em bé Nguyễn Khoa Điềm Chủ yếu là 8
lớn trên lưng mẹ 1971 chữ
6 Ánh trăng Nguyễn Duy 1978 5 chữ
7 Con cò Chế Lan Viên 1962 Tự do
8 Mùa xuân nho nhỏ Thanh Hải 1980 5 chữ
9 Viếng lăng Bác Viễn Phương 1976 8 chữ
10 Sang thu Hữu Thỉnh Sau 1975 5 chữ
11 Sau 1975
Nói với con Y Phương Tự do
 n ho nhỏ
a x u â n
n g Mù
tră n g Bác
Bài thơ về tiểu đội Án h Viến g lă
xe không kính GGiaiaiiđđoạn sau
oạn sau11997755
Giai
Giai®o¹n
®o¹n 1964
1964 -- 1975
1975
Giai đoạn 1964 - 1975
Giai đoạn 1964 - 1975 Sang thu
ó i v ớ i co n
N
c h á t ru n h ữ n g em bé lớn
Kh ú Đoà
n thu
trên lưng mẹ a đánh yền
lö
BÕ
p cá
Giai
Giaiđoạn
đoạn
Đồng chí 1954
1954--1964
1964
GGiaiaiiđđooạạnn
11994455--11995544 Con cò
Thơ VN từ
1945 đến
sau 1975
 II. Đặc điểm của thơ hiện đại Việt Nam từ sau Cách mạng
tháng Tám 1945
1. Các giai đoạn sáng tác
Hòa bình sau
Chống Pháp Hòa bình
chống Pháp Chống Mĩ

1945 1954 1964 1975 nay

Đồng chí Đoàn thuyền Bài thơ về Ánh trăng

đánh cá tiểu đội xe
Viếng lăng Bác
không kính
Mùa xuân nho nhỏ
Bếp lửa Khúc hát ru
những em bé Sang thu
lớn trên lưng
Con cò Nói với con
mẹ
 2. Giá trị nội dung:
* Cuộc sống đất nước và con người * Tư tưởng tình cảm
+ Trong hai cuộc kháng chiến: - Yêu quê hương đất nước.
Gian khổ, hy sinh, anh dũng, kiên cường - Kính yêu Bác Hồ
+ Trong công cuộc xây dựng đất nước: - Tình đồng chí đồng đội
Cần cù, hăng say - Tình cảm gia đình

 Nội dung thơ hiện đại

Cuộc sống Tư tưởng, tình cảm

Yêu nước
Kháng chiến Xây dựng đất nước
Gian khổ Cần cù
Tình đồng chí
Anh dũng Hăng say… Kính yêu Bác Hồ
* Tình mẹ con:
- Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ
- Con cò
- Mây và sóng
Những điểm chung và riêng trong ba bài thơ: Khúc hát ru,
Con cò, Mây và sóng.
- Điểm chung: ca ngợi tình mẹ con thắm thiết, thiêng liêng, sử
dụng điệu ru, lời ru của người mẹ.
- Điểm riêng:
+ Khúc hát ru....: tình yêu con gắn liền với lòng yêu nước, yêu
cách mạng của người mẹ dân tộc Tà Ôi trong thời kì kháng
chiến chống Mỹ.
+ Con cò: từ hình tượng con cò trong ca dao hát ru để ngợi ca
tình mẹ và ý nghĩa lời ru.
+ Mây và sóng: tình yêu mẹ thắm thiết của trẻ thơ.
** Hình ảnh người lính:
- Đồng chí
- Bài thơ về tiểu đội xe không kính
- Ánh trăng
Bài thơ Bài thơ về tiểu đội
Đặc điểm Đồng chí xe không kính Ánh Trăng

Giống - Đều viết về người lính.

- Người lính thời - Người lính thời - Người lính sau
Khác chống Pháp chống Mĩ chiến tranh.

- Tình đồng chí - Tinh thần dũng - Gợi lại những kỉ

dựa trên cơ sở cảm, tư thế hiên niệm của những
chung cảnh ngộ, ngang, niềm lạc năm tháng gian
cùng lí tưởng chiến quan, ý chí chiến lao.Nhắc nhở đạo
đấu, chia sẻ những đấu lí nghĩa tình thuỷ
gian lao, thiếu chung.
thốn.
 3. Đặc sắc nghệ thuật

TT Tên bài Bút pháp xây dựng hình ảnh thơ

Bài thơ về tiểu đội

xe không kính a. Bút pháp lãng mạn, tượng trưng, liên tưởng, nhiều
1
so sánh mới mẻ, độc đáo
( Phạm Tiến Duật)
Ánh trăng b. Bút pháp hiện thực: hình ảnh, chi tiết thực của đời
2
(Nguyễn Duy) sống
Đồng chí c. Bút pháp gợi tả, hướng tới ý nghĩa khái quát, biểu
3
(Chính Hữu) tượng của hình ảnh
Đoàn thuyền đánh
4 d. Bút pháp tượng trưng
cá (Huy Cận)
Con cò
5 e. Bút pháp hiện thực, miêu tả rất cụ thể.
(Chế Lan Viên)
 * * Bút pháp xây dựng hình ảnh thơ.

- Bài thơ về tiểu đội xe không kính: hiện thực, độc đáo.

- Ánh trăng: gợi tả, giàu sức biểu tượng.

- Đồng chí: hiện thực, bình dị.

- Đoàn thuyền đánh cá: lãng mạn, liên tưởng, so sánh

mới mẻ, độc đáo.

- Con cò : Bút pháp tượng trưng.

 Hệ thống hóa các tác phẩm thơ hiện đại theo giai đoạn

1945-1954 1954-1964 1964-1975 Sau 1975

Đồng chí Đoàn thuyền Bài thơ … kính Ánh trăng
đánh cá
Sang thu
Bếp lửa Khúc hát …mẹ Mùa xuân …
Con cò
Viếng lăng Bác
Nói với con

Nội dung Nghệ thuật

Cuộc sống Tư tưởng
Tình yêu nước Ngôn Nhịp Hình Giọng
Gian khổ
Tình đồng chí ngữ điệu ảnh điệu …
Anh dũng Kính yêu Bác Hồ
Cần cù …
 III. Luyện tập:
Câu
Câu1:1:Giải
Giảithích
thíchnhan
nhanđề
đềcủa
của11số
sốbài
bàithơ:
thơ:Đồng
Đồngchí,
chí,BT
BTvề
vềtiểu
tiểu
đội
độixe
xekhông
khôngkính,
kính,Mùa
Mùaxuân
xuânnho
nhonhỏ…?
nhỏ…?
a.a.Bài
Bàithơ
thơvềvềtiểu
tiểuđộiđộixe
xekhông
khôngkính:
kính:
--Nhan
Nhanđề: đề:dài,
dài,tưởng
tưởngnhưnhưcócóchỗ
chỗthừa
thừanhưng
nhưngthu thuhút
hútngười
ngườiđọcđọcởở
cái
cáivẻvẻlạlạđộc
độcđáo
đáocủacủanó.
nó.
--Làm
Làmnổinổibật
bậthình
hìnhảnh
ảnhtoàn
toànbài:
bài:những
nhữngchiếc
chiếcxexekhông
khôngkính.
kính.
--Hai
Haichữ
chữ““BàiBàithơ”thơ”thêm
thêmvàovàocho
chothấy
thấyrõrõhơn
hơncách
cáchnhìn,
nhìn,cách
cách
khai
khaithác
tháchiện
hiệnthực
thựccủacủatác
tácgiả
giảmuốn
muốnnóinóivề
vềchất
chấtthơ
thơcủa
củahiện
hiệnthực
thực
khốc
khốcliệt
liệtthời
thờichiến
chiếntranh,
tranh,chất
chấtthơ
thơcủa
củatuổi
tuổitrẻ
trẻhiện
hiệnngang,
ngang,dũng
dũng
cảm
cảmvượt
vượtlênlênthiếu
thiếuthốn,
thốn,gian
giankhổ,
khổ,hiểm
hiểmnguy
nguycủacủathời
thờichiến.
chiến.
b.b.Đồng
Đồngchí chí
--ĐóĐólàlàtên
tênmột
mộttình
tìnhcảm
cảmmới,
mới,đặc
đặcbiệt
biệtxuất
xuấthiện
hiệnvà
vàphổ
phổbiến
biếntrong
trong
những
nhữngnăm nămcách
cáchmạng
mạngvàvàkháng
khángchiến.
chiến.
--ĐóĐólàlàcách
cáchxưng
xưnghôhôphổ
phổbiến
biếncủa
củanhững
nhữngngười
ngườilính,
lính,công
côngnhân,
nhân,
cán
cán bộ
bộ từtừ sau
sau Cách
Cách mạng.
mạng. Đó
Đó làlà biểu
biểu tượng
tượng của
của tình
tình cảm
cảm cách
cách
mạng,
mạng,của củacon
conngười
ngườicách
cáchmạng
mạngtrong
trongthời
thờiđại
đạimới.
mới.
Câu
Câu2:2:Phân
Phântích
tíchgiá
giátrị
trịnghệ
nghệthuật
thuậtcủa
củahình
hìnhảnh
ảnhhoán
hoándụ
dụmang
mang
tính
tínhnhân
nhânhoá
hoátrong
trongcâu
câuthơ:
thơ:“Giếng
“Giếngnước
nướcgốc
gốcđa
đanhớ
nhớngười
ngườira
ra
lính”
lính”
-- “Giếng
“Giếng nước
nước gốc
gốc đađa nhớ
nhớ người
người ra ra lính”.
lính”. Hình
Hình ảnh
ảnh
thơ
thơhoán
hoándụ dụmang
mangtínhtínhnhân
nhânhoáhoánày
nàycàng
càngtôtôđậm đậmsựsựgắn
gắnbó bó
yêu
yêu thương
thương củacủa người
người lính
lính đối
đối với
với quê
quê nhà,
nhà, nó nó giúp
giúp người
người
lính
línhdiễn
diễntảtảmột
mộtcách
cáchhồnhồnnhiên
nhiênvàvàtinh
tinhtếtếtâm
tâmhồn hồnmình.
mình.
--Giếng
Giếngnước
nướcgốc gốcđađakia
kianhớ
nhớngười
ngườiraralínhlínhhay
haychính
chính
tấm
tấmlòng
lòngngười
ngườiraralính
línhkhông
khôngnguôi
nguôinhớnhớquêquêhương
hươngvà vàđãđãtạo
tạo
cho
cho giếng
giếng nước
nướcgốcgốcđa đamột
mộttâmtâm hồn?
hồn?Quả Quảthựcthựcgiữa
giữangười
người
chiến
chiếnsĩsĩvàvàquê
quêhương
hươnganh anhđãđãcó cómột
mộtmốimốigiao
giaocảm cảmvôvôcùng
cùng
sâu
sâusắc
sắcđậm
đậmđà.đà.
=>Tác
=>Tác giảgiả đã
đã gợi
gợi nên
nên hai
hai tâm
tâm tình
tình như
như đangđang soi
soi rọi
rọi
vào
vàonhau
nhauđếnđếntận
tậncùng.
cùng.
 Câu 3: Hãy chép 7 câu thơ đầu và nhận xét về cấu trúc của câu thơ
thứ 7 trong bài thơ "Đồng chí" của Chính Hữu.
- -TừTừ“Đồng
“Đồngchí”chí”đượcđượcđặt đặtthành
thànhcảcảmộtmộtdòng
dòngthơ thơngắn
ngắngọn gọnmà màngân
ngânvang,
vang,
giản
giảndịdịmà màthiêng
thiêngliêng.
liêng.
- - TừTừ “đồng
“đồng chí’
chí’ với với dấu
dấu chấm
chấm cảm cảm như như mộtmột nốt
nốt nhấn
nhấn đặc đặc biệt
biệt mang
mang
những
nhữngsắc sắcthái
tháibiểu
biểucảm cảmkhac
khacnhau,
nhau,nhấnnhấnmạnh
mạnhsự sựthiêng
thiêngliêngliêngcaocaocảcảtrong
trong
tình
tìnhcảm cảmmới mớimẻmẻnày. này.Đồng
Đồngchí chílàlàcùng
cùngchíchíhướng,
hướng,cùngcùngmục mụcđích.
đích.Nhưng
Nhưng
trong
trongtình tìnhcảm
cảmấy ấymộtmộtkhi khicócócáicáilõi
lõibên
bêntrong
tronglàlà««tình
tìnhtritrikỉkỉ»»lại
lạiđược
đượcthửthử
thách,
thách,được đượctôitôirèn
rèntrong
tronggian
giankhổ
khổthì thìmới
mớithực
thựcsự sựvững
vữngbền.
bền.Không
Khôngcòn cònanh,
anh,
cũng
cũngchẳngchẳngcòn còntôi,tôi,họ họđãđãtrở
trởthành
thànhmột mộtkhối
khốiđoàn
đoànkết,
kết,thống
thốngnhấtnhấtgắngắnbó.
bó.
Như
Nhưvậy, vậy,trong
trongtìnhtìnhđồngđồngchíchícócótình
tìnhcảm
cảmgiai
giaicấp
cấp(xuất
(xuấtthânthântừtừnông
nôngdân),
dân),
cócótìnhtìnhbạnbạnbèbètritrikỉkỉvàvàcó cósựsựgắn
gắnbó bógiữa
giữaconconngười
ngườicùng
cùngchungchunglílítưởng,
tưởng,
chung
chungmục mụcđíchđíchchiến
chiếnđấu.đấu.Và Vàkhi khihọhọgọi
gọinhau
nhaubằngbằngtiếng
tiếng“đồng“đồngchí”chí”họhọ
không
khôngchỉ chỉcòn
cònlàlàngười
ngườinông nôngdândânnghèo
nghèođóiđóilamlamlũ,lũ,mà
màhọ họđã đãtrở
trởthành
thànhanhanh
ememtrongtrongcảcảmột
mộtcộngcộngđồngđồngvới vớimột
mộtlýlýtưởng
tưởngcao caocảcảvìvìđất
đấtnướcnướcquên
quênthân
thânđểđể
tạo
tạonên nênsự sựhồi
hồisinh
sinhchochoquêquêhương,
hương,cho chodân
dântộc.
tộc.
=>Câu
=>Câuthơ thơvẻn
vẻnvẹn vẹncó có22chữchữnhư nhưchất
chấtchứa,
chứa,dồn dồnnén
nénbaobaocảm cảmxúc xúcsâu
sâuxaxa
từtừsáusáucâu câuthơ
thơtrước
trướcvà vàkhởi
khởiđầuđầuchochonhững
nhữngsuy suynghĩ
nghĩtiếptiếptheo.
theo.QuảQuảthật
thật
ngôn
ngôntừtừChínhChínhHữuHữuthật thậtlàlàhàm
hàmsúc.súc.
 Câu
Câu 4:4:
a.a.Phân
Phântích
tíchgiá
giátrịtrịbiểu
biểucảm
cảmcủa củatừtừ“Chông
“Chôngchênh”
chênh”trong
trongcâu
câuthơ:
thơ:
“Võng mắc chông chênh đường
“Võng mắc chông chênh đường xe chạy. xe chạy.
Lại
Lạiđi,
đi,lại
lạiđiđitrời
trờixanh
xanhthêm”
thêm”
b.b.Chỉ
Chỉ với hai câu thơ trên, Phạm Tiến Duậtđã
với hai câu thơ trên, Phạm Tiến Duật đãcho
chotatahiểu
hiểuvẻvẻđẹp
đẹpngười
ngườilái
láixe
xe
Trường Sơn thời chống Mĩ. Hãy viết tiếp từ 7 đến 12 câu tạo đoạn
Trường Sơn thời chống Mĩ. Hãy viết tiếp từ 7 đến 12 câu tạo đoạn văn diễn dịch văn diễn dịch
hoàn
hoànchỉnh
chỉnh(trong
(trongđó đócó
cósử sửdụng
dụngphép phépnối
nốivà
vàcâu
câuđơn
đơnmởmởrộng
rộngthành
thànhphần
phầnchủchủ
ngữ)
ngữ)
Gợi
Gợiý:ý:
a.a.- - “Chông
“Chôngchênh”
chênh”làlàmột
mộttừtừláy
láygiàu
giàugiágiátrịtrịgợi
gợitả,
tả,gợi
gợicảm.
cảm.Từ Từ“chông
“chôngchênh”
chênh”gợi gợi
tảtảtưtưthế
thếkhông
khôngthăng
thăngbằng,
bằng,không
khôngchắcchắcchắn,
chắn,không
khôngvữngvữngchãi,
chãi,gợi
gợisự
sựnguy
nguyhiểm
hiểm
của
củangười
ngườilính
línhtrên
trênđường
đườnglái láixexeraratiền
tiềntuyến.
tuyến.Đây
Đâylàlàmộtmộtnét nétvẽvẽhiện
hiệnthực
thựcmà mà
Phạm
PhạmTiến TiếnDuật
Duậttái
táihiện
hiệnlại
lạicuộc
cuộcđời đờigian
giankhổ khổcủacủangười
ngườilínhlínhlái
láixe
xeTrường
TrườngSơn.Sơn.
Trong
Tronghoàn hoàncảnh
cảnhchiến
chiếnđấu
đấuhết
hếtsức
sứcgian
giankhổ,
khổ,họ họphải
phảiăn,
ăn,phải
phảingủngủnhững
nhữnggiấc
giấcngủ
ngủ
ngắn
ngắn trêntrênxexehoặc
hoặctrên
trêndọc
dọcđường
đườngđi, đi,giữa
giữalàn lànmưa
mưabombomcủa củakẻ kẻthù
thùnhằm
nhằmhuỷ huỷdiệt
diệt
sựsựsống.
sống.
- -Song
Songtừtừ“chông
“chôngchênh”
chênh”còn
còngợigợitảtảphong
phongthái tháihiên
hiênngang
ngangcủa củangười
ngườilính.
lính.Bom
Bomđạnđạn
của
củakẻ kẻthù
thùtưởng
tưởngnhưnhưcócóthể
thểdùng
dùngsứcsứcmạnh
mạnhđể đểhuỷ
huỷdiệt
diệtsựsựsống
sốngconconngười
ngườinhưng
nhưng
không!
không!HÌnh HÌnhảnhảnhnhững
nhữngchiếc
chiếcvõng
võngmắc mắc“chông
“chôngchênh”
chênh”trêntrêntuyến
tuyếnđường
đườngTS TSkhói
khói
lửa
lửaấy ấyđãđãchứng
chứngminh
minhđiều
điềungược
ngượclại:lại:sự
sựsống
sốngkhôngkhôngchỉchỉtồn
tồntại
tạimà
màcòncòntồn
tồntại
tạitrong
trong
một
mộttưtưthếthếkiêu
kiêuhãnh,
hãnh,hiên
hiênngang,
ngang,tưtưthếthếcủa
củangười
ngườichiến
chiếnthắng.
thắng.
b.b.Viết
Viếtđoạn
đoạnvăn văn: :
- -Câu
Câuthơ thơtái
táihiện
hiệnmột mộtcách
cáchtinhtinhtếtếgian
giankhổ khổmà mànhững
nhữngngườingười
lính
línhlái
láixe
xeTrường
TrườngSơn Sơnphảiphảitrải
trảiqua.
qua.Đó Đólàlàcuộc
cuộcsống
sốnggiangiankhổ,
khổ,phải
phảiăn,ăn,
phải
phảingủngủnhững
nhữnggiấc giấcngủngủngắnngắnngay
ngaytrêntrênxexegiữa
giữanhững
nhữnglàn lànmưa
mưabom bom
của
củagiặc
giặcđang
đangngày
ngàyđêmđêmtrút trútxuống
xuốngnhằm nhằmhuỷ huỷdiệt
diệtsựsựsống.
sống.
- -Chông
Chôngchênhchênhlàlàmột mộttừtừláyláygiàu
giàugiá
giátrịtrịgợi
gợitả,tả,gợi
gợicảm.
cảm.Từ Từ
“chông
“chôngchênh”
chênh”gợi gợitảtảtưtưthế
thếkhông
khôngthăng
thăngbằng,
bằng,không
khôngchắc chắcchắn,
chắn,không
không
vững
vững chãi,
chãi, gợi
gợi sựsự nguy
nguy hiểm.hiểm. Song
Song trong
trong hoàn
hoàn cảnhcảnh củacủa bài
bài thơ,
thơ, từtừ
“chông
“chôngchênh”
chênh”còn còngợigợitảtảphong
phongthái tháihiên
hiênngang
ngangcủa củangười
ngườilính
línhnhưnhư
ngạo
ngạonghễ,
nghễ,thách
tháchthức
thứckẻ kẻthù.
thù.
- -Họ
Họluôn
luôncó cótưtưthếthếtiến
tiếnvềvềphía
phíatrước.
trước.Điệp
Điệptừtừ“lại “lạiđi”
đi”tái
táihiện
hiện
vòng
vòngbánhbánhxe xelănlăntiến
tiếnlênlênphía
phíatrước,
trước,rộngrộnghơn
hơnlàlàđoànđoànxe xevận
vậntải tảilao
lao
nhanh
nhanhraramặt mặttrận
trậnbỏbỏlạilạiđằng
đằngsausautấttấtcảcảđạn
đạnbom
bomuuám ámđể đểđến
đếnvớivớibầubầu
trời
trờixanh
xanhphíaphíatrước.
trước.
- -Bầu
Bầutrời
trờixanh
xanhlàlàhìnhhìnhảnh
ảnhtượng
tượngtrưng
trưngcho
chohoà hoàbình,
bình,cho
chocuộc
cuộc
sống
sốngtươi
tươiđẹp.
đẹp.VớiVớihình
hìnhảnh ảnhnày,
này,tatathấy
thấyđược
đượcniềm
niềmlạc lạcquan,
quan,niềm
niềmtin tin
bất
bấtdiệt
diệtcủa
củangười
ngườilínhlínhvàovàochiến
chiếnthắng.
thắng.PhảiPhảichăng
chăngđó đólàlàsức
sứcmạnh
mạnhlớn lớn
lao
laođểđểđoàn
đoànxe xelăn
lănbánh
bánhtới tớiđích?
đích?
Câu
Câu5:5:Hãy
Hãychỉchỉra
ravàvàphân
phântích
tíchgiá
giátrị
trịnghệ
nghệthuật
thuậttrong
trongcâu
câu
thơ
thơsau:
sau:
Cá
Cánhụ
nhụcácáchim
chimcùng
cùngcácáđé.
đé.
Cá
Cásong
songlấp
lấplánh
lánhđuốc
đuốcđen
đenhồng.
hồng.
Hãy
Hãytìm
tìmmột
mộtvívídụ
dụcũng
cũngcó cósửsửdụng
dụngbiện
biệnpháp
pháptututừtừnghệ
nghệthuật
thuật
giống
giốngnhư
nhưcâu
câuthơ
thơtrên
trên(trong
(trongchương
chươngtrình
trìnhđãđãhọc)
học)

Gợi
Gợiý:ý:
--Hai
Haicâu
câuthơ
thơtrên
trênđã
đãsửsửdụng
dụngbiện
biệnpháp
pháptututừtừliệt
liệtkê,
kê,ẩn
ẩndụ.
dụ.
Hình
Hìnhảnh
ảnhnhững
nhữngcon
concácáchim,
chim,cá cáđé,
đé,cácásong
songlàlàẩnẩndụ dụcho
chothành
thành
quả
quảlao
laođộng
độngmàmànhững
nhữngngười
ngườidân
dânchài
chàicócóđược
đượcsausaumộtmộtngày
ngàylaolao
động
độngtrên
trênbiển.
biển.Hình
Hìnhảnhảnh“lấp
“lấplánh
lánhđuốc
đuốcđenđenhồng”
hồng”làlàmột mộthình
hình
ảnh
ảnhđẹp,
đẹp,những
nhữngchiếc
chiếcvẩy
vẩycácádưới
dướiánh
ánhtrăng
trăngnhư
nhưlấp
lấplánh.
lánh.
--Câu
Câuthơ
thơcó
cósử
sửdụng
dụngphép
phépliệt
liệtkê:
kê:
VD:
VD:MộtMộtcanh,
canh,hai
haicanh
canhlại
lạiba
bacanh.
canh.
Trằn
Trằntrọc
trọcbăn
bănkhoăn
khoăngiấc
giấcchẳng
chẳngthành
thành
 Câu
Câu6:6:Phân
Phântích
tích giá
giátrị
trịnghệ
nghệthuật
thuậtcủacủađiệp
điệptừtừ“nhóm”
“nhóm”trong
trong
khổ
khổthơ
thơsau
sau
“Nhóm
“Nhómbếp bếplửa
lửaấp
ấpiuiunồng
nồngđượm
đượm
Nhóm
Nhómniềm
niềmyêu
yêuthương
thươngkhoa
khoasắn
sắnngọt
ngọtbùi
bùi
Nhóm
Nhómnồinồixôi
xôigạo
gạomới
mớixẻ xẻchung
chungvui
vui
Nhóm
Nhómdậydậycảcảnhững
nhữngtâmtâmtình
tìnhtuổi
tuổinhỏ”
nhỏ”
- -Điệp
Điệptừtừ“nhóm”
“nhóm”được đượcnhắc
nhắclạilại44lầnlần làm
làmtoả
toảsáng
sánghơn
hơnnét
nét“kì
“kìlạ”
lạ”vàvà
thiêng
thiêngliêng
liêngbếp
bếplửa.
lửa.Bếp
Bếplửalửacủa
củatìnhtìnhbàbàđãđãnhóm
nhómlên lêntrong
tronglòng
lòngcháu
cháu
bao
bao điều
điềuthiêng
thiêngliêng,
liêng,kìkìlạ.
lạ.Từ
Từ“nhóm”
“nhóm”đứng đứngđầu đầumỗi
mỗidòng
dòngthơthơmang
mang
nhiều
nhiềuýýnghĩa:
nghĩa:Từ
Từbếp bếplửa
lửacủa
củabàbànhững
nhữnggìgìđược
đượcnhómnhómlên,
lên,khơi
khơilên?
lên?
++Khơi
Khơidậydậytình
tìnhcảm
cảmnồng
nồngấmấm
++Khơi
Khơidậydậytình
tìnhyêu
yêuthương,
thương,tìnhtìnhlàng
làngnghĩa
nghĩaxóm,
xóm,quê
quêhương
hương
++Khơi
Khơidậydậynhững
nhữngkỉkỉniệmniệmtuổi
tuổithơ,thơ,bàbàlàlàcội
cộinguồn
nguồncủacủaniềm
niềmvui,vui,
của
củangọt
ngọtbùi
bùinồng
nồngđượm,
đượm,làlàkhởi khởinguồn
nguồncủa củanhững
nhữngtâmtâmtình
tìnhtuổi
tuổi
nhỏ.
nhỏ.
=>=>ĐóĐólàlàbếp
bếplửa
lửacủacủalòng
lòngnhân
nhânái,
ái,chia
chiasẻsẻniềm
niềmvui vuichung.
chung.
 Câu
Câu7:7:Cho Chocâucâuthơ
thơsau:sau:
“Lận
“Lậnđận đậnđờiđờibàbàbiết
biếtmấymấynắng
nắngmưa”mưa”
.....
.....
a.a.Chép
Chépchính
chínhxácxác77câu câuthơ
thơtiếp
tiếptheo
theotrong
trongbàibàithơthơBếp
Bếplửa
lửa- -Bằng
BằngViệt.
Việt.
b.b.Hình
Hìnhảnhảnhbếpbếplửalửavà vàhình
hìnhảnhảnhngọn
ngọnlửa lửađược
đượcnhắcnhắcđếnđếnnhiều
nhiềulầnlầntrong
trong
bài
bàithơ
thơcócóýýnghĩa
nghĩagì? gì?
Gợi
Gợiý:ý:
b.b.
- - Hình
Hìnhảnhảnhbếp
bếplửa
lửatrong
trongbàibàithơ
thơcó cóýýnghĩa:
nghĩa:
++Bếp Bếplửa
lửaluôn
luôngắngắnliền
liềnvới
vớihình
hìnhảnhảnhcủacủangười
ngườibà. bà.Nhớ
Nhớđếnđếnbếp
bếplửa
lửalàlàcháu
cháu
nhớ
nhớđếnđếnngười
ngườibà bàthân
thânyêu yêu(bà
(bàlàlàngười
ngườinhóm nhómlửa)
lửa)và vàcuộc
cuộcsống
sốnggian
giankhổ.
khổ.
++Bếp Bếplửa
lửabànbàntay
taybà bànhóm
nhómlên lênmỗimỗisớmsớmmai mailàlànhóm
nhómlênlênniềm
niềmyêuyêuthương,
thương,
niềm
niềmvui vuisưởi
sưởiấm,
ấm,sansansẻ.sẻ.
++Bếp Bếplửa
lửalàlàtình
tìnhbàbàấm ấmnóng,
nóng,tình
tìnhcảm
cảmbìnhbìnhdịdịmàmàthânthânthuộc,
thuộc,kìkìdiệu,
diệu,thiêng
thiêng
liêng.
liêng.
- -Hình
Hìnhảnh ảnhngọn
ngọnlửalửatrong
trongbàibàithơ
thơcócóýýnghĩa:
nghĩa:
++NgọnNgọnlửa lửalàlànhững
nhữngkỉkỉniệm niệmấm ấmlòng,
lòng,niềmniềmtintinthiêng
thiêngliêng,
liêng,kìkìdiệu
diệunâng
nâng
bước
bướccháucháutrên
trênsuốt
suốtchặng
chặngđường
đườngdài.
dài.
++NgọnNgọnlửalửalàlàsức
sứcsống,
sống,lònglòngyêu
yêuthương,
thương,niềm niềmtintinmà
màbà bàtruyền
truyềncho
chocháu.
cháu.
- Học bài, nắm chắc kiến thức cơ bản.
- Ôn lại toàn bộ kiến thức về 11 tác phẩm thơ
- Chuẩn bị bài tiếp: Tổng kết phần Tập làm văn