ერთ-ერთი უდიდესი

ბრძოლა„მეორე მსოფლიო ომი”

პრეზენტატორები:
მარიანა კინწურაშვილი
ლიზი ხურციძე
ელენე ხაჭაპურიძე
საბა ჩიხლაძე
რეზი ჩორგოლაშვილი
• მეორე მსოფლიო ომი — ყველაზე მასშტაბური
და სისხლისმღვრელი კონფლიქტი კაცობრიობის
ისტორიაში,რომელიც წამოიწყო ადოლფ
ჰიტლერმა მთელი მსოფლიოს დაპყრობის
მიზნით.
ის დაიწყო აზიაში მეორე იაპონია-ჩინეთის ომით
1937 წლის 7 ივლისს და ევროპაში გერმანიის
თავდასხმით პოლონეთზე 1939 წლის 1
სექტემბერს. საომარი მდგომარეობა ევროპაში
დასრულდა 1945 წლის 8 მაისის ვერმახტის
კაპიტულაციით, ხოლო აზიაში — 1945 წლის 2
სექტემბერს იაპონიის კაპიტულაციით.მეორე
მსოფლიო ომის განმავლობაში გერმანია, ადოლფ ჰიტლერი-გერმანელი პოლიტიკოსი
იტალია და იაპონია აწარმოებდნენ და სახელმწიფო მოღვაწე, გერმანიის
დამპყრობლურ ომებს მსოფლიოს მრავალი ფიურერი და რაიხსკანცლერი, ნაციონალ-
ქვეყნის წინააღმდეგ. მათი მთავარი სოციალისტური გერმანული მუშათა პარტიის
მოწინააღმდეგეები იყვნენ: საფრანგეთი, დიდი ლიდერი.
ბრიტანეთი და ჩინეთის რესპუბლიკა,
რიბენტროპ-მოლოტოვის პაქტის დარღვევის
შემდეგ საბჭოთა კავშირი და იაპონიის პერლ-
ჰარბორზე თავდასხმის შემდეგ — ამერიკის
შეერთებული შტატები.
მეორე მსოფლიო ომის ძირითადი ბრძოლის ადგილი იყო:
აზია, წყნარი ოკეანის აუზი, ევროპა და ჩრდილოეთ
აფრიკა. საომარი შეტაკებები მიმდინარეობდა აგრეთვე
ჩრდილოეთ ამერიკაში (არქტიკა) ალასკასა და
გრენლანდიაზე, ახლო აღმოსავლეთში — ერაყსა და
ირანში, აღმოსავლეთ აფრიკაში — ეთიოპიასა და
სომალიში, აგრეთვე სამხრეთ ამერიკაში (სურინამის
დაპყრობა), ტიბეტში (ტოლსტოი-დოლანის მისია) და
ანტარქტიდაზეც კი (ოპერაცია „ტაბარინი“).მეორე
მსოფლიო ომმა იმსხვერპლა 60 მილიონამდე ადამიანის
სიცოცხლე, მათ შორის 20 მილიონამდე მშვიდობიანი
მოქალაქის. ომის სულისკვეთება გაჟღენთილი იყო
მძლავრი იდეოლოგიზმით, რამაც ურიცხვი სამხედრო
დანაშაული და მშვიდობიან მოსახლეობაზე სისტემატიური
ძალადობა გამოიწვია, რომელიც გენოციდშიც კი
გადაიზარდა.
 ომისწინა მოვლენები
იაპონელი
სამხედროები (იაპონიის შეჭრა მანჯურიაში)
მუკდენში
იაპონიის იმპერიის კვანტუნის არმიამ მანჯურიაში
შეჭრა დაიწყო 1931 წლის 18 სექტემბერს,
მუკდენის ინციდნეტის შემდეგ. ომი დასრულდა
1932 წლის თებერვალში და იაპონიამ შექმნა
მანჯუკოს მარიონეტული სახელმწიფო. იაპონიის
მიერ მანჯურიის ოკუპაცია მეორე მსოფლიო ომის
ბოლომდე, 1945 წლის აგვისტოს შუა
რიცხვებამდე, გაგრძელდა.სამხრეთ მანკურიის
სარკინიგზო ზონა და კორეის ნახევარკუნძული
იაპონიის იმპერიის კონტროლის ქვეშ იყო რუსეთ-
იაპონიის ომის შემდეგ. იაპონიის მზარდმა
ინდუსტრიალიზაციამ და მილიტარიზაციამ
სახელმწიფო აშშ-ის ექსპორტზე დამოკიდებული
გახადა ნავთობისა და მეტალებისთვის.აშშ-ის
სანქციებმა, რომლებმაც შეაფერხეს იაპონიის აშშ-
სთან ვაჭრობა, რომელსაც უკვე ოკუპირებული
ჰქონდა ფილიპინები, გამოიწვია იაპონიის
ექსპანსია ჩინეთსა და ინდოჩინეთში.
შეჭრამ დიდი ყურადღება მიიპყრო
საერთაშორისო დონეზე, ერთა ლიგამ შექმნა
ლიტონის კომისია სიტუაციის განსასჯელად.
კომისიამ დაადგინა, რომ მანჯუკო იაპონიის
იმპერიის მარიონეტი იყო, ის არ უნდა
აღიარებულიყო, როგორც დამოუკიდებელი
სახელმწიფო და მანჯურია უნდა
დაჰბრუნებოდა სუვერენულ ჩინეთს. კომისიის
დასკვნების შედეგად იაპონიამ ერთა ლიგა
დატოვა.
 იტალიის შეჭრა ეთიოპიაში (1935)

იტალია-ეთიოპიის მეორე ომი იყო კოლონიური ომი,

რომელიც გაგრძელდა 1935 წლის ოქტომბრიდან 1936
წლის მაისამდე. ომი დაიწყო იტალიის სამეფოს
შეიარაღებული ძალების ეთიოპიის იმპერიაში შეჭრით,
რომელიც დაიწყო იტალიური სომალილენდისა და
ერიტრეიდან. ომის დასრულდა ეთიოპიის სამხედრო
ოკუპაციით და მისი იტალიის აღმოსავლეთ აფრიკაში
ანექსიით. ამ კონფლიქტში ერთა ლიგამ გამოავლინა
სისუსტე და ვერ შეინარჩუნა მშვიდობა. ორივე, იტალია და
ეთიოპია, იყო ერთა ლიგის წევრი, თუმცა ლიგამ ცოტა
გააკეთა, როდესაც იტალიამ აშკარად დაარღვია ერთა
ლიგის წესდების X მუხლი.გაერთიანებული სამეფო და
საფრანგეთი ემხრობოდნენ იტალიაზე სანქციების
დაწესებას, თუმცა სანქციები სრულად არ აღსრულდა და
იტალია არ შეჩერდა.შემდგომში იტალია დათანხმდა
გერმანიის მიერ ავსტრიის ანშლუსს
ბენიტო მუსოლინი ამოწმებს
სამხედროებს იტალია-ეთიოპიის
მეორე ომის დროს, 1935 წელი.
 ომის მიმდინარეობა
გერმანიის დანიისა და
თავდასხმა ნორვეგიის დაპყრობა
პოლონეთზე (1939) (1940)
მეორე მსოფლიო ომი ევროპაში გერმანიამ 1939 წლის მიწურულში გერმანიის
დაიწყო 1939 წლის 1 სექტემბერს 4 საათსა და 45 ეკონომიკამ დიდი ზარალი განიცადა
წუთზე ვერმახტის პოლონეთზე თავდასხმით. ფრანგული რკინის მადნის მიწოდების
თავდასხმის გამართლების მიზნით გერმანულმა შეწყვეტით. ნეიტრალური შვედეთის მიერ
მხარემ მოაწყო რამდენიმე ინციდენტი. ყველაზეგერმანიის რკინის მადნით უზრუნველყოფა
ცნობილი მათ შორის იყო პოლონურ სამხედროსაკმარისი არ იყო, იგი ქვეყნის ეკონომიკის შეარაღებული წითელი არმია სწრაფ
ფორმებში გამოწყობილი „სს-ის“ წევრების მოთხოვნის მხოლოდ 40%
თავდასხმა 31 აგვისტოს რადიოსადგურ აკმაყოფილებდა. ასევე დიდ როლს
გლაივიცზე, რომლის დროსაც მათ პოლონურ გერმანიის ეკონომიკისთვის თამაშობდა
ენაზე ეთერში გადასცეს პოლონეთის მიერ ფინური ნიკელი, რომელიც შვედეთის
გერმანიისადმი ომის გამოცხადების ცნობა. გავლით ნორვეგიის ქალაქ ნარვიკიდან
მიეწოდებოდა გერმანიას. აქედან
გამომდინარე ნორვეგიას დიდი
ეკონომიკური და სამხედრო მნიშვნელობა
ჰქონდა მესამე რაიხისთვის.
ფინეთ-საბჭოთა კავშირის
ზამთრის ომი (1939-1940)
1939 წლის 30 ნოემბერს წითელმა
არმიამ მარშალ კირილ მერეცკოვის
მეთაურობით გადალახა ფინეთის
საზღვარი 950 კმ-ის სიგანეზე. 1500
ტანკითა და 3000 თვითმფრინავით
გამარჯვებას ელოდა, მაგრამ
ფინელებმა შეუპოვარი წინააღმდეგობა
გაუწიეს თავდამსხმელებს და დიდი
ზიანი მიაყენეს. წითელმა არმიამ 200
000-მდე ჯარისკაცი დაკარგა, მაშინ
როცა ფინეთის დანაკარგი 25 000-ს არ
აღემატებოდა.
 პოზიციური ომი დასავლეთ ფრონტი
დასავლეთ ფრონტზე (1939)
დასავლეთ ფრონტი გერმანიის მხრიდან გამაგრებული იყო
1939 წლის 3 სექტემბერს საფრანგეთმა და დიდმა
„ზიგფრიდის“ (გერმ. "Siegfried"), ხოლო საფრანგეთის მხრიდან
ბრიტანეთმა ომი გამოუცხადეს გერმანიას. ამ მიზეზით
"მაჟინოს" (ფრანგ. "Maginot") თავდაცვითი ხაზით. მაჟინოს 130 კმ-
საფრანგეთმა 5 სექტემბერს დაიწყო შეზღუდული, უფრო
იანი თავდაცვითი ხაზის ბუნებრივ გაგრძელებას არდენები
სწორად სიმბოლური შეტევა ზაარის მხარეზე.
წარმოადგენდა და რაკი ის სატანკო შენაერთებისთვის ძნელად
გერმანელბმა ყოველგვარი წინააღმდეგობის გარეშე
გადასალახავ ბუნებრივ ბარიერს წარმოადგენდა, ამიტომ
დაიხიეს უკან, გამაგრებული „დასავლეთის კედლის“
საფრანგეთის გენერალიტეტი ამ მხრიდან გერმანიის თავდასხმას არ
(სამხედრო სიმაგრათა ხაზი) უკან. ამის შემდეგ, თუ
ელოდა.დასავლეთის ფრონტის საბრძოლო გეგმა ვერმახტში
მხედველობაში არ მივიღებთ ცალკეულ საარტილერიო
გენერალ-ლეიტანანტ ერიხ ფონ მანშტაინის და მისი ხელქვეითების,
გასროლებს, საომარი მოქმედებები დასავლეთის
პოლკოვნიკ გიუნთერ ბლუმენტრიტის და იმჟამინდელი მაიორის
ფრონტზე არ ყოფილა. ომის ეს ფაზა ცნობილია
ჰენინგ ფონ ტრესკოს მიერ იქნა შემუშავებული. გეგმა მიზნად
„მჯდომარე ომის“ სახელით. გერმანიის მხრიდან ადგილი
ისახავდა არდენების გავლით სწრაფ გარღვევას და ჩრდილოეთით
ჰქონდა პროპაგანდისტულ „თავდასხმებს“ საფრანგეთის
მოტოვებული მოკავშირეთა ძალებისათვის ზურგიდან დარტყმას.
არმიაზე. პლაკატებითა და მეგაფონებით „შეიარაღებული“
სატანკო და მოტორიზირებული დივიზიების დიდი კონცენტრაციით
ვერმახტის კარისკაცები მიმართავდნენ ფრანგებს: „რატომ
უნდა გაჭრილიყო „ხვრელი არდენებში“ და როგორც შემდგომში
იბრძვით?“ ან „ჩვენ პირველები არ გავისვრით“ და ა.შ.
ჩერჩილმა თქვა „ნამგალისებური ჩაჭრით“ მოკავშირეთა არმიები ლა
მანშამდე ალყაში უნდა მოექციათ.
 რუსეთის კამპანია (1941-1945)
ბალკანეთის ომმა საბჭოთა კავშირზე თავდასხმის
თარიღი 4 კვირით გადაწია. მას ადგილი ჰქონდა
1941 წლის 22 ივნისს. ამ დაგვიანებამ და უჩვეულოდ
ადრე დამდგარმა ზამთარმა ხელი შეუშალა
გერმანელთა გეგმის ოპერატიულ განვითარებას,
რომელიც მიზნად ისახავდა ზამთრის დადგომამდე
„არხანგელსკ-ასტრახანის ხაზის“ მიღწევას. ვერმახტის
მთავარსარდლობის გამოთვლების თანახმად გეგმის
ოპტიმალურად შესრულება შეიძლებოდა, თუკი
ჯარების ზურგიდან მომარაგება ფსკოვ-კიევ-ყირიმის
გავლით შეუფერხებლად იწარმოებოდა. მიუხედავად
ამისა, ჰიტლერი მოითხოვდა მოსკოვის აღებას და
ამით გეგმის ოპტიმალური ვარიანტიდან გადახვევას.
აშშ-ის ჩაბმა ომში (1941)
ამერიკის შეერთებული შტატები თავიდან ფორმალურ
ნეიტრალიტეტს იცავდა მიმდინარე კონფლიქტში. მოსახლეობის
უმრავლესობის ანტისაომარი განწყობა ხელს უშლიდა
პრეზიდენტ რუზველტს პირდაპირ მიეღო მონაწილეობა ომში
დიდი ბრიტანეთისა და სსრკ-ს მხარეზე. თუმცა ფარულად
ამერიკა ყოველგვარ შესაძლებელ დახმარებას უწევდა
ბრიტანეთს. 1941 წლის 11 მარტის ლენდ-ლიზის კანონით
ამერიკის კონგრესმა ეს დახმარება კანონიერი გახადა. ამის
შემდეგ აშშ დიდი რაოდენობით საბრძოლო და სამეურნეო
იარაღს აწვდიდა როგორც ბრიტანეთს, ისე საბჭოთა კავშირს,
რამაც გადამწყვეტი როლი ითამაშა გერმანიის და მისი
მოკავშირეების დამარცხებაში.
 საჰაერო ომი
რედაქტირებაინგლისისათვის
ინგლისისათვის საჰაერო ომის
მიზანი ბრიტანეთში შეჭრისთვის (ოპერაცია
„ზეელიოვე“) მზადება იყო, რისთვისაც
უპირველეს ყოვლისა ლუფტვაფეს
არაბრძოლისუნარიანი უნდა გაეხადა
„სამეფო სამხედრო-საჰაერო ძალები“
("RAF"). მიუხედავად ამისა ჰიტლერი
იმედოვნებდა, რომ ინგლისი გერმანიის
ასეთი აშკარა მუქარის გამო შეწყვეტდა
ბრძოლას და ზავს ითხოვდა და შეჭრა
საჭირო აღარ იქნებოდა.ჩერჩილი დანგრეულ
ქოვენთრიში
ბალკანეთი (1940/41)
ბენიტო მუსოლინის აგრესიული საგარეო პოლიტიკა მიმართული იყო
ბალკანეთის წინაარმდეგ. 1940 წლის 28 ოქტომბერს იტალია თავისი
კოლონიის, ალბანეთის ტერიტორიიდან თავს დაესხა საბერძნეთს.
მუსოლინიმ კავშირის დამყარება სცადა ბულგარეთთან, თუმცა ეს
წინადადება უარყოფილ იქნა მეფე ბორის III-ის მიერ. საბერძნეთზე
თავდასხმის გეგმას არ იცნობდა ჰიტლერიც, რომელიც ამ დროისათვის
ბალკანეთზე ოპერაციის მომხრე არ იყო და ცდილობდა იტალიასთან
ერთად ინგლისის ინვაზიის გეგმა განეხორციელებინა.დუჩეს მიზანი იყო
საბერძნეთი ბლიცკრიგით დაეპყრო, თუმცა ეს გეგმა არ შედგა. უკვე 3
ნოემბერს ბერძნებმა დაიწყეს კონტრშეტევა მთელ ფრონტზე და აიძულეს
იტალიელები თავდაცვით პოზიციაზე გადასულიყვნენ, 14 ნოემბრისთვის
კი უკვე თითქმის ალბანეთის საზღვრებამდე უკან დაახევინეს. მოკავშირის
გარდაუვალი მარცხი რომ აეცილებინა, ჰიტლერმა ბრძანება გასცა
ბალკანეთზე შეტევის — დაიწყო ოპერაცია „მარიტა“.
 მეორე მსოფლიო ომის მესამე პერიოდი
ბრძოლა ჩრდილოეთ აფრიკაში 1940-1943 (1942 წლის 19 ნოემბერი - 1943 დეკემბერი)
„აფრიკის კამპანია“ იტალიელებმა ჩრდილოეთ აფრიკაში,
ისევე როგორც ევროპაში, ბრიტანელთა წინააღმდეგ III პერიოდი ხასიათდება საომარ მოქმედებათა მასშტაბებისა და დაძაბულობის
მთელი რიგი დამარცხებებისა იწვნიეს. 1940 წელს ზრდით. ნაცისტური გერმანიის მესვეურები ყველა საშუალებით ცდილობდნენ
ლიბიაში წამოწყებული იტალიელთა შეტევა ტოტალური გამარჯვების მიღწევას სსრკ-ზე. ნაცისტური დიქტატურის რეჟიმმა უკიდურესობამდე
მარცხით დამთავრდა. გერმანელმა გენერალმა ერვინ გააძლიერა ექსპლუატაცია, რეპრესიები და ძარცვა ოკუპირებული ქვეყნების
რომელმა 1941 წლის თებერვალში მიიღო ბრძანება რესურსების მაქსიმალური გამოყენების მიზნით. გერმანიისათვის მუშაობდა თითქმის
მოკავშირე იტალიელები დაეცვა. რომლის ხელქვეით მთელი ევროპის მრეწველობა, სოფლის მეურნეობა და ტრანსპორტი. 1942
მხოლოდ სუსტი შენაერთები იდგნენ. შეაფასა რა შექმნილი ნოემბერში 267 დივიზიიდან და 5 ბრიგადიდან, რომელიც გერმანიას ჰყავდა, 192
სიტუაცია, რომელი მივიდა იმ დასკვნამდე რომ დივიზია (71 %) და 5 ბრიგადა მოქმედებდა წითელი არმიის წინააღმდეგ. გარდა
ინგლისელთა შეტევის შემთხვევაში თავისი სუსტი ჯარებით ამისა, სსრკ-გერმანიის ფრონტზე იბრძოდა გერმანიის სატელიტთა 66 დივიზია და 13
თავდაცვას ვერ შეძლებდა. ამიტომ მან გადაწყვიტა ბრიგადა. ამ პერიოდში მეორე მსოფლიო ომის მთავარ ფრონტად სსრკ-გერმანიის
თვითონ შეეტია მოწინააღმდეგისათვის და გამოეყენებინა ფრონტი რჩებოდა.1942 წლის 19 ნოემბერს დაიწყო საბჭოთა ჯარების კონტრშეტევა
მოულოდნელობის ეფექტი. სტალინგრადთან (სტალინგრადის ბრძოლა 1942-1943). 1943 წელს კურსკთან
ბრძოლებში (კურსკის ბრძოლა 1943) ნაცისტური გერმანიის ჯარების განადგურების
შედეგად, მოხდა ძირითადი გარდატეხა მეორე მსოფლიო ომის მსვლელობაში.
გერმანია იძულებული გახდა გადასულიყო სტრატეგიულ თავდაცვაზე. საბჭოთა არმიამ
დაიწყო ფართო შეტევა მთელ ფრონტზე. 1943 ზაფხულსა და შემოდგომაზე
გაათავისუფლეს დონბასი და მარცხენა ნაპირის უკრაინა, გადალახეს დნეპრი და
დაიწყო ბელორუსიის გათავისუფლება.
 მეორე მსოფლიო ომის მეოთხე პერიოდი (1944 წლის 1
იანვარი - 1945 წლის 8 მაისი)
ამ პერიოდის უმნიშვნელოვანესი სამხედრო-პოლიტიკური მოვლენები ყირიმის კონფერეცია
გაპირობებული იყო ანტიფაშისტური კოალიციის სამხედრო და
ეკონომიური ძლიერების ზრდით, საბჭოთა შეიარაღებელი ძალების სულ
უფრო მძლავრი დარტყმით და ევროპაში მოკავშირეთა მოქმედების
აქტივიზაციით.1944 დასაწყისში 315 დივიზიისა და 10 ბრიგადიდან,
რომელიც ნაცისტურ გერმანიას ჰყავდა, 198 დივიზია და 6 ბრიგადა სსრკ-
გერმანიის ფრონტზე იბრძოდა. 1944 ზაფხულისათვის აშშ-ისა და დიდი
ბრიტანეთის ჯარებმა განახორციელესნათ შეჭრა დასავლეთ ევროპაში ლა-
მანშის მხრიდან. მოკავშირეებს ძალთა აბსოლუტური უპირატესობა
გააჩნდათ. 2 წლის სამზადისის შემდეგ, 1944 წლის 6 ივნისს დაიწყო
ნორმანდიის სადესანტო ოპერაცია. 1944 წლის 19 აგვისტოს პარიზში
დაიწყო აჯანყება. მოკავშირეთა ჯარების მისვლის მომენტისათვის
დედაქალაქი უკვე ფრანგი პატრიოტების ხელში იყო. უდიდესი შეტევითი
ოპერაციებით აღინიშნა 1944 ზაფხული და შემოდგომა. 1944 ბელორუსიის
ოპერაციის შედეგად გათავისუფლდა ბელორუსია და ლი სსრ
მნიშვნელოვანი ნაწილი. საბჭოთა ჯარებმა პოლონეთის I არმიის
ნაწილებთან ერთად დაიწყეს პოლონეთის გათავისუფლება. რუმინეთის
მშრომელებმა კომუნისტური პარტიის ხელმძღვანელობით 1944 წლის 23
აგვისტოს დაამხეს ი. ანტონესკუს სამხედრო-ფაშისტური დიქტატურა, 9
სექტემბერს აჯანყების შედეგად ბულგარეთში დაემხო მონარქისტული
ფაშისტური რეჟიმი და შეიქმნა სამამულო ფრონტის მთავრობა, რომელმაც
ომი გამოუცხადა გერმანიას. 29 აგვისტოს დაიწყო სლოვაკიის
შეიარაღებული აჯანყება ფაშისტური დამპყრობთა წინააღმდეგ. საბჭოთა
ჯარებმა 20 სექტემბერს დაიწყეს ჩეხოსლოვაკიის გათავისუფლება.
ომის მიმდინარე პროცესები
 ომის დასასრული ევროპაში (1945)
• ჰიტლარის სიკვდილის შემდეგ გროსადმირალი კარლ დენიცი 1 მაისს ფიურერის
ანდერძისამებრ გერმანიის რაიხსპრეზიდენტი გახდა. დიონიცს სურდა გერმანელი
მეომრები დასავლელ მოკავშირეებს ჩაბარებოდნენ ტყვედ, რათა თავი დაეხსნათ სსრკ-ის
შურისძიებისაგან. ამისათვის მან გამოაცხადა, რომ აღმოსავლეთ ფრონტზე ბრძოლა
გრძელდებოდა. 2 მაისს დიონიცმა თავისი შტაბი ჯერ კიდევ გერმანელთა ხელში მყოფ
ქალაქ ფლენსბურგში განათავსა და შეადგინა მთავრობა, რომელსაც ხელმძღვანელობდა
რაიხის ფინანსთა მინისტრი გრაფი შვერინ ფონ კროზიგკი.4 მაისს ნორვეგიაში
ბრიტანელთა წინააღმდეგ მებრძოლმა „ვერმახტის“ შენაერთებმა, რომელთაც
ხელმძღვანელობდათ „კრიგსმარინეს“ ახლად დანიშნული მეთაური გენერალ-ადმირალი
ჰანს-გეორგ ფონ ფრიდებურგი კაპიტულაცია გამოაცხადეს. 7 მაისს გენერალ-
პოლკოვნიკმა ალფრედ იოდლმა რეიმსში ხელი მოაწერა დასავლელი მოკავშირეების
წინაშე გერმანიის უსიტყვო კაპიტულაციას. მომდევნო დღეს ბერლინ-კარლსჰორტში იგივე
გააკეთა ოღონდ ამჯერად სსრკ-ის წინაშე გენერალ-ფელდმარშალმა ვილჰელმ კაიტეკმა. 9
მაისს გერმანიის სრული კაპიტულაცია ძალაში შევიდა.მიუხედავად კაპიტულაცია
გერმანელთა ხელში იყო ფრანგული ქალაქები: ბრესტი, ლა-როშელი, ლორიანი და სენ-
ნაზერი, ასევე ავსტრიის ნაწილი, შლეზვიგ-ჰოლშტაინი და ბოჰემია. ამ უკანასკნელიდან 2
მილიონმა ჯარისკაცმა გაასწრო წითელი არმიის მოსვლას და დასავლელ მოკავშირეებს
ჩაბარდა ტყვედ.
 მეორე მსოფლიო ომის მეხუთე პერიოდი (9 მაისი - 2
სექტემბერი 1945)
• აგრესიულ სახელმწიფოთა კოალიციიდან, რომელმაც მეორე
მსოფლიო ომი გააჩაღა, 1945 მაისში ბრძოლას მხოლოდ იაპონია
განაგრძობდა. 17 ივლისიდან - 2 აგვისტომდე შედგა სსრკ-ის
(დელეგაციის მეთაური ი. სტალინი), აშშ-ის (დელეგაციის მეთაური ჰ.
ტრუმენი) და დიდი ბრიტანეთის (დელეგაციის მეთაური უ. ჩერჩილი,
28 ივლისიდან — კ. ეტლი) მთავრობათა მეთაურების პოტსდამის
კონფერენცია 1945 (1945), მიიღეს გადაწყვეტილება გერმანიის
დემილიტარიზაციის, დენაციფიკაციისა და დემოკრატიული
გარდაქმნის შესახებ. დიდი ბრიტანეთის, აშშ-ისა და ჩინეთის
მთავრობებმა წაუყენეს იაპონიას კაპიტულაციის კონკრეტული
პირობები, რომლებიც იაპონიის მთავრობამ უარყო, სსრკ-მა,
რომელმაც 1945 აპრილში მოახდინა სსრკ-იაპონიის ნეიტრალიტეტის
შესახებ პაქტის დენონსირება, დაადასტურა მზადყოფნა ჩაბმულიყო
ომში იაპონიის წინააღმდეგ.6 აგვისტოსა და 9 აგვისტოს აშშ-მა
ატომური ბომბები ჩამოაგდო ჰიროსიმასა და ნაგასაკიში, რის
შედეგადაც დაიხოცა და დასახიჩრდა 1/4 მლნ-მდე მშვიდობიანი
მცხოვრები. 8 აგვისტოს სსრკ-მა ომი გამოუცხადა იაპონიას. 9
აგვისტოს საბჭოთა შეიარაღებულმა ძალებმა დაიწყეს საომარი
მოქმედება მანჯურიაში განლაგებული იაპონელთა კვანტუნის არმიის
(1,2 მლნ. კაცი) წინააღმდეგ. 10 აგვისტოს იაპონიის წინააღმდეგ ომში
ჩაება მონღოლეთის სახალხო რესპუბლიკაც. საბჭოთა ჯარებმა
სწრაფი შეტევით მოკლე დროში გაანადგურეს კვანტუნის არმია და
გაათავისუფლეს ჩრდილოეთ-აღმოსავლეთის ჩინეთის ნაწილი,
ჩრდილოეთ კორეა, კუნძული სახალინი და კურილიის კუნძულები.
გათავისუფლებული მანჯურია ეკონომიკურად ჩინეთის ერთ-ერთი
ყველაზე განვითარებული რაიონი, გადაიქცა ჩინეთის რევ. ძალების
სამხედრო-სტრატეგიულ პლაცდარმად. იაპონიის უსიტყვო ატომური ბომბი ნაგასაკიში
კაპიტულაციით 1945 წლის 2 სექტემბერს დასრულდა მეორე
გმადლობთ ყურადღებისთვის❤️❤️