Dennis Raymundo Ilang Puna sa inihain na problematiko: Una, ang tanong ay may hibo ng idealistang abstraksiyunismo.

Habang isinusulong nito ang kahalagahan ng sosyolohikal na imahinasyon sa pagsipat at pagsusuri ng isang isyung panlipunan, tila nakakalimutan nito na ang tanong ay iniluwal ng mga kontradiksyon sa lipunan. Kung gayon, bakit gustong ipagpalagay ng tanong na ang pagreresolba ng isyung ito ay magagawa na hindi kabilang ang batas, ang konstitusyon, etc Hindi ko gamay ang legalist speak, hindi rin ako sumasamba sa mga abogado bilang kaya ko ring magmemori!e. "lam ko rin na maraming limitasyon ang burgis na konstitutsyon. Pero sa usapin ng pedagogy, ano ang silbi ng pagagap ng mga sosyolohikal na teorya at paglalapat nito sa mga isyung panlipunan kung sa bandang huli, ang istratehiya na tila itinuturo sa mga mag#aaral ay lutang sa mundo pa rin ng teorya $a totoong buhay, kung sasangkot ako sa isyung ito at kung ipapa#subpoena ako, sa ayaw ko%t sa gusto, kailangan kong makipaglaro sa konstitusyon. &ais kong idiin ang puntong ito dahil hindi maihihiwalay ang deklarasyon ng '( sa 'aguindanao sa kilusang )U$* +'". "ng huli ay binubuo ng broad united ,ront ng mga mamamayan na hindi mar-ista o althusserians, pero mahalagang pwersa sa yugtong ito ng kasaysayan ng pakikibaka para sa mga demokratikong karapatan. 'araming kabilang dito na ang batayan ng kanilang pagtutol ay ang anti# konstitusyunal na gawain ng rehimeng U$#"rroyo. Kung kaya%t kinukwestyon ko ang pagsusuri na hindi isinasaalang#alang ang kongkretiong pakikibaka ng mamamayan, gaano man ito kaatrasado .hindi theoretically sophisticated/ sa paningin natin. $a huli, ang pagkilos ng mamamayan ang mapagpasiya sa pagtutol at pagpapatalsik ng mga diktador. Ikalawa, ang pagbabawal sa 01ulgar mar-ist analysis2 ay isang liberal warning na nilikha ng mga teoristang hindi sang#ayon sa makauring pagsusuri ng 'ar-ismo. Isa na ritong halimbawa si $chumpeter na kung babasahin ay siya rin lang naman ang lumikha ng sarili niyang bangungot hinggil sa tina#tag niyang bulgar na pagususri. Kung baga, imposisyon ng mga anti#'ar-ista ang taguring 0bulgar na mar-ismo2 para maisulong nila ang sarili nilang pagsusuri. $ila na rin mismo ang lumikha ng sarili nilang multo laban sa multo ng komunismo. *umataya ako sa huli. Pero dahil kailangan kong pumaloob sa do-a ng game na ito .ang assumption na bulgar ang class analysis at ang sipat na Imperyalismo, 3urukrata Kapitalismo at Pyudalismo ang pundamental na nagdudulot ng krisis sa lipunang pilipino4walang bulgar dito pwera na lang siguro kung hinuhulmang maging call center agents at ad1ertisers ang mga Iskolar na 3ayan laban sa posibilidad na sumapi sila sa armadong pakikibaka ng &ew People%s "rmy/ dahil ito ang hiling ng guro .0$uck it up2 sabi pa nga ng mga Kano/, ang mga sumusunod na pagsusuri ay magbabatay sa mga pananaw ni "lthusser, miyembro ng Partido Komunista ng Pransya sa kanyang panahon. &ais ko ring ipabatid na walang hustisya ang paglelebel kay "lthusser kay Habermas dahil hindi naman sopistikado ang huli, naguguluhan lang kung ano na ba talaga ang dapat na moda. &agiging malinaw ang ganitong posisyon lalo na sa teorya ng communicati1e action na paboritong gamitin ng mga liberal laban sa umano%y mala#basagulerong istilo ng mga mar-ista. &ais ko ring ipabatid, para magkaalaman na, na minsan akong nag#apply at nagtrabaho .pero wala pang isang buwan/ bilang call center agent. Kaya%t anuman ang sabihin ko laban sa

sistemang ito at laban sa paglikha ang kaalaman ng kursong ito, hindi ko maikakailang putikan din ang aking mga kamay. Pero hindi nabubura ng putik ang kawastuhan ng mga adhikain ng rebolusyon dahil hindi naman umiikot ang mundo sa buhay ko, o sa buhay niyo. 'arami ang nagsasabi na kumplikado ang isyu ng 'aguindanao 'assacre. *ama sila. Pero hindi ito dahilan para sabihing hindi ito maaaring intindihin. Warlordismo sa Mindanao Hindi kakambal ng relihiyong Islam ang warlordismo. "ng huli ay pulitikal na epekto ng tunggalian ng mga uri sa rehiyong ito na naipapatampok sa pamamagitan ng religious stri,e. &oong panahon ng '( ni 'arcos, lalu pang naging maigting ang tunggalian habang nag#unahan sa pag#aagawan sa kapangyarihan ang mga naghaharing uri sa 'indanao, kasabwat ang kanilang mga kaalyado sa estado na pinamunuan ni 'arcos. Pero tinagurian itong Kristyano laban sa mga 'uslim. 5alang pinagiba sa 0clash o, ci1ili!ations2 na naging epektibong diskurso para tunawin sa pagkakaiba sa kultura at pananaw ang tunggaliang pampulitikal at ekonomik. "yon sa pagtingin na ito, sa yugto na tapos na ang tunggalian para redistribusyong pang#ekonomiko dahil di naman ito napagwagian ng mga bansang nagpilit kamtin ang sosyalismo, malinaw daw na sa yugtong ito ng ating kasaysayan ay ang lulutasin na lang o ang pinaka malaking threat sa atin ay ang mga tunggalian sa kultura o identidad, sa partikular ang nagbabanggaang relihiyon ng Kristaynismo at Islam .Huntington, 6lash o, 6i1ili!ations/ Kung mayroon man tayong pananaw hinggil sa mga 'uslim, hindi maitatanggi na ito ay iniluwal ng pandedemonyo sa relihiyong ito at sa mamamayang 3angsamoro. &gunit dapat ding isaalang#alang na hindi lahat ng 'uslim ay pare#pareho. $ila man ay nahahati sa uri. "t dahil o1erdetermined ang identidad na 'uslim, mahalang idiin na kung ano man ang dominanteng pananaw sa relihiyong ito ay bunga na rin ng dominanteng interpretasyon at praktika ng mga naghaharing uri sa Koran. $a madaling salita, hindi dapat ay suspetyoso tayo sa anumang sinasabi ng media hinggil sa relihiyong ito, dahil malamang sa hindi, nilalaman nito ang interes ng mga naghaharing uring 'uslim. $a paglilinaw na may tunggalian sa uri maging ang mga 'uslim, makikita ito sa mga pormasyong 'I(7 .dati may '&(7 pero nagbenta na ito ng prinsipyo/ na may malinaw na pusisyon laban sa warlordismo bagamat kapwa nila 'usllim ang mga warlords, hindi rin dapat kaligtaan na sa hanay ng masang 'uslim ay may pag#sangayon din sa sistemang warlordismo. Ito ay dahil sa interpelasyong nagaganap sa kanila upang maging ganap na 'uslim sub8ect na kabahagi ng dominanteng institusyon ng relihiyong 'uslim na sa huli ay nagiging aparato ng burgis na estado. Dito nagsasalimbayan ang identidad at uri. "t kung mapapansin, sa huli, maging ang identidad ay hinuhulma ng uri, sa partikular, ang interes ng burgis na estado na gawing buo ang 'uslim identity upang mapasailalim ito sa kanyang national agenda na bubuo sa bansang Pilipinas. "ng minasaker na kabilang sa paksyon ng 'agindadatu, pati na ang mga walang malay na peryodista at iba pang mamamayan ay 0collateral damage2 ng gera ng central go1ernment laban sa mamamayan nito. Dito papasok ang katotohanan na maging sa hanay ng mga naghaharing uri ay may mga paksyon. Kaalyado sa yugtong ito ang dominanteng

naghaharing uri ."rroyo and cli9ue/ ang mga "mpatuan. Hindi nangangahulugang uring mapagpalaya ang mga 'agindadatu, kundi nagkataon na hindi ang pamilyang ito ang kaalyado ng rehimeng "rroyo sa dakong iyon ng 'indanao. Hegemonya at Polarisasyon 3akit may pragmentasyon maging sa hanay ng mga 'uslim 3ukod pa sa dahil hati#hati rin ang magkakarelihiyon sa uri, mahalaga ang pragmentasyon sa pagsusulong ng isang monolitikong national agenda, na sa bandang huli ay nagsisilbi sa global agenda ng superpower. $a mga panahong ito, idineklara din ni )bama ang pagpapalakas ng mga tropang "merikano sa ",ghanistan. Kabilang sa proyekto ng global war on terror ang 'indanao. 'ula pa sa panahon ni 'arcos ay target na ng U$ control ang 'indanao, di lamang sa ekonomikong dahilan ngunit pati na rin sa istratehikong lokasyong pangmilitar nito sa $outheast "sia. Dahil dito, mapapansin na mula pa noong panahon ni 'aros ay naging sistematiko na ang kontrol ng U$ sa pamamagitan ng 'alacanang. "ndiyan ang "ll# )ut war sa 'indanao sa bawat rehimen na sumunod kay 'arcos .pormal pa nga ang deklarasyon nito sa panahon ni :rap/. $a panahon ni +'", naging alliance#based naman ang taktika. "lam na nating lahat ang papel ng mga "mpatuan at ng kanilang ,ie,dom sa pagsisigurado sa pagkapanalo ni +'" sa teritoryo nila sa 'indanao. $a nakikita ko, may bagong paraan sa hegemonya ang rehimeng "rroyo. "yon kay +ramsci, ang hegemony ay proseso ng pagpapanalo ng mga puso at isip ng mga tao. Pero hindi ibig sabihin nito ay hindi na gagamit ng pwersa .dahas o banta ng dahas/ ang estado. "ng bago sa taktika ng estado ay ang pagpapairal ng hegemony o 0winning the hearts and minds o, the local warlords2 sa pamamagitan ng pakikipag#alyansa sa mga lokal na naghaharing uri at nagiging kasabwat sila ng makapangyarihan sa 'alacanang sa pandaraya sa eleksyon at iba pang masasahol na gawain para makapanatili sa kapangyarihan. Pero pwersa at dahas pa rin ang ginagamit sa mga mamamayang hindi nila ka#uri. $a madaling salita, kapag mula sa naghaharing uri, nagkakaroon ng alliance at ito lang ang gustong makabig ng central go1ernment. &gunit patuloy ang pandarahas sa mga kalaban sa uri, ang mga mahihirap at wala sa agenda ng naghaharing uri na mapanalunan ang kanilang puso at isip. Isa itong manipestasyon o pruweba ng tisis ng polarisasyon ni 'ar-, maging sa taktika sa pamamahala ng bansa. Konklusyon $a bandang huli, sangkot sa usaping ito ang pinaka pundamental na dimensyon ng ating lipunan, ang mga uring kalahok sa kontradiksyong ito. Pero lampas dito, ngunit batay pa rin dito ay ang tila lumalabas na porma ng pagpapanatili ng kapangyarihan ng naghaharing uri o ng makapangyarihang paksyon nito na nakaupo sa 'alacanang. *ama na maghabol ng hustisya anuman ang cost nito sa atin. Pero kung titingnan ang mekanismo ng pagpapanatili ng kapangyarihan ng naghaharing uri, lumalabas na mahalaga ring pagtuunan ng pansih ng karapatang pantao dahil ang paglabag dito ang nagiging pambala ng gobyerno sa mamamayan. Hindi sila maipagtanggol ng kanilang mga representante sa gobyerno o gobernador dahil kakampi naman ang mga ito ng mga naghaharing paksyon sa gobyerno .hal. "rroyo#"maptuan/. 'alaki ang hamon ng ganitong kalagayan sa mga gustong baguhin ang lipunan. 'ataba ang lupa sa pag#oorganisa dahil

puro pwersa at dahas lang ang kayang ibigay ng rehimen sa mga mahihirap lalu na sa kanayunan. $a kundsiyong, polari!ed ang kalagayan sa mga lugar tulad ng 'aguindanao, isang istratehikong solusyon sa problema ay bagkus na matakot ay mangahas ang mga mananaliksik na tumungo doon, hindi lamang para manaliksik kundi makilahok sa pagtatanngol sa karapatang pantao. 3atis: $amuel Huntington 0*he 6lash o, 6i1ili!ations.2 7oreign ",,airs $ummer, ;<<=. http:>>www.,oreigna,,airs.com>articles>?@<AB>samuel#p#huntington>the#clash#o,#ci1ili!ations *he "ntonio +ramsci Reader: $elected 5ritings .;<;C#;<=A/. DBBB. &ew Eork: &ew Eork Uni1ersity Press/. (oic 5ac9uant. DBB@. )rdering Insecurity: $ocial Polari!ation and the Puniti1e $tate. http:>>www.einaudi.cornell.edu>,iles>sanspapier>(5ac9uantFsanspapierF"prilB@.pd,