Kabanata 44

Nabinat si Maria Clara matapos mangumpisal kaya t hanggang ngayon ay nakaratay pa

rin siya sa kama.
Si kapitan Tiago,ang kura at ang pamilya ni Doña Victorina ay nagmiminindal at na
ging paksa nila ang paglipat ng destino ni padre Damaso
Doktor Espadaña: Nakalulungkot sa amin ang paglisan ni Padre Damaso
Kapitan Tiago: siguro ay nagdaramdam din niya ang kalungkutang ito, ang mas nag
nadaramdam sa bagay na ito ay si Maria Clara na aking ipinag-aalala. Tinuring n
a niya itong tulad ng isang ama. May palagay po ako padre na ang pagkakasakit ni
Maria Clara ay dahil sa sama ng loob niya noong araw ng pista.
Padre salvi: Gayon din ang aking palagay, mabuti na lamang ay pinayagan ninyo si
Ibarra na siya ay kausapin.
Doña Victorina: Kung Hindi magaling ang aking asawa, malamang si clarita y nasa lang
it na. Maswerte kayo t walang pasyente ang aking asawang, kung hindi ay napilitan
kayong maghanap ng iba, ang mga tao dito ay mga mangmang!Ang aking asawa ay
Padre Salvi: Hindi ko sinasabing hindi mabisa ang kapangyarihan ng panggagamot,
ngunit may paniniwala ako na ang malinis na kalooban ay mas mabisa pa kaysa sa k
ahit na anong uri ng gamot. Ang pangungumpisal ni Maria ay siyang nakapagligtas
sa buhay niya.
Doña Victorina: Ipagpatawad ninyo, ang bisa ng pangungumpisal na tinatawag ay---ga
mutin ninyo ang asawa ng alperes ng isang pangungumpisal!
Padre Salvi: Ang isang sugat ay hindi sakit na may kinalaman sa kalooban. Pero a
ng isang mabuting pangungumpisal ang makapagliligtas sa kanya sa hinaharap tulad
ng nagyari sa kanya kaninang umaga.
Doña victorina: Mabuti nga sa kanya! Walanghiya ang babaeng yan!
PADre Salvi: MAniwala kayo kapt. Tiago, para gumaling si Maria ay kailangan niya
ang isang Viatico.
Nagpaalam na si Padre Salvi sa mga kasamahan niya, naabutan niya ang pagdating n
i tiya Isabel kaya t kinausap niya ito.
Padre Salvi: Mamayang gabi ay ihanda ninyo ang inyong pamangkin at hahatidan ko
siya ng viatico bukas.
Tiya Isabel: Pero si maria Clara y hindi pa bumabangon at maputlang maputla.
(umalis na c Padre Salvi)
(sa Kwarto )
Sinang: O eto pa ang gamot, inumin mo. Ang sabi ng manggagamot ay itigil mo na a
ng pag-inom ng gamot kapag nakakaramdam ka na ng pangingimi.
Maria Clara.: Hindi ba siya sumulat sa iyo?
Sinang: Si Ibarra?Hindi,siguroy abalang-abala siya.
Maria Clara: Wala ba siyang ipinasasabi sa akin?
Sinang: Wala, ang sabi lang niya ay lalakarin niya ang kanyang excomunion---
(biglang pumasok si tiya Isabel)
Tiya Isabel: Maaaring mo na siyang iwan,Ipinahanda ko na sa kura ang pangungumpi
sal mo iha.
(lumabas si tiya Isabel para kunin ang librong naglalaman ng 10 utos ng Diyos)
Maria Clara: Sulatan mo si Ibarra sabihin mong akoy kalimutan na niya.
(biglang Pumasok si Tiya Isabel)
Sinang: at paano?(Hindi nagkaintindihan ang 2, lumabas na si sinang)
Tiya Isabel: Babasahin kong muli ang sampung utos ng Diyos at kung hindi mo nari
nig ay aking uulitin. Alam mo namang ako y hindi napapagod ng dahil sa iyo.
(pumasok sa kwarto si Padre Salvi)
Padre Salvi: Si maria clara ay mangungumpisal na.
Tiya Isabel: Maiwan ko na kayo (lumabas at nagtirik ng tatlong kandila )
Padre Salvi: Simulan na natin ang iyong pangungumpisal
Maria Clara: ihinihingi ko po ng kapatawaran ang aking mga kasalanan..
Matagal ang pangungumpisal ni Maria Clara
Padre Salvi: Pinatatawad ka na sa iyong mga kasalanan.
Lumabas ang Padreng Pawisang-pawisan at namumutla na tila siya ang nangumpisal a
t di napatawad.
Tiya Isabel: (sign of The cross) Jesus Maria at Jose!
Kabanata 45
Masinsin at myayabong ang mga sanga ng punong kahoy, ngunit may isang lalaki na
banayad at mahinahong lumalakad sa kagubatan, sa kabila ng madaming sagabal ay n
akarating din siya sa isang maliit na puwang na naliliwanagan ng buwan.
(Sa kagubatan )
Kasamahan: (hinugot ang baril at ikinasa)Sino ka?
Elias: Kasamahan niyo po ba ang matandang Pablo?
Kasamahan: Ang kapitan ba ang iyong tinutukoy?...Narito siya!
Elias: MAaari nyo po bang sabihing hinahanap siya ni Elias?
Kayo po ba si Elias?Kung gayo y, sumunod kayo sa akin!
(pumunta sa isang liblib na lugar kung saan naabutan ni Elias ang ilang katao, a
ng ilan ay nakaupo ang ilan ay nakahiga o nakatayo)
Kasamahan: KApitan Pablo may naghahanap po sa inyo
KP: Nasaan siya, papuntahin mo siya dito.
Kasamahan:Elias maaari mo na siyang puntahan
KP: A ikaw ba?
E: Bakit po ganyan ang iyong kalagayan?
KP: Oo nga, anim na buwan na ang nakalilipas mula ng kita y patuluyin sa aking ta
hanan. Noo y ako ang naawa sa iyo. Ngayoy nagkapalit tayo ng kapalaran, ikaw naman
ang naawa sa akin, maupo ka at sabihin mo kung paano ka nakarating dito.
E: May labin-limang araw nang naibabalita sa akin ang iyong pagkasawi, Tumulak p
o ako noon din, pinag hanap ko kayo sa iba t ibang bundok at halos nalibot ko ang
dalawang lalawigan.
KP: Tumakas dahil ayaw kong may madamay na mga inosente.
Natakot ang aking mga kaaway, kayat inutusan nila ang mga sawimpalad na wala nam
ang masamang nagawa sa akin.
E: Pumunta ako rito upang imungkahi sa inyo ang isang bagay. Wala pong nangyari
sa paghahanap ko sa kahit isa man lamang na kamag-anak ng angkang nagpahamak sa
aking pamilya. Dahil dito y nagdesisyon akong umalis sa lalawigan upang pumunta sa
hilaga at mamuhay doong kasama ng mga liping di-binyagan. Maaari po bang iwan n
a ninyo ang pamumuhay na ito para kayo y sumama sa akin? Itinuring na ninyo akong
anak,Naulila na rin naman kayo sa inyong mga anak, kayo y ituturing ko namang akin
g ama dahil wala na rin naman akong kaanak.
KP: Elias, matanda na ako, akoy gumagawa ng desisyongng mapangahas, sapagkat wala
na akong ibang paraang magagawa. Nagsumikap ako upang maging maayos ang aking p
amilya, tiniis ko ang lahat upang mamuhay ng payapa. ..
Ako y may dalawang anak na lalaki at isang babae, isang tahanan at maraming salapi
. Ako y dating iginagalang, ngunit ngayon sa isang iglap na lamang ay nagbago ang
lahat sa akin. Isang lalaki ang gumahasa sa aking anak na dalaga, ipinagtanggol
siya ng aking mga anak na lalaki
(dalawang lalaki at isang babae, bahay, pera)
Kapt. Pablo : (lumabas ng bahay)
Extra: MAgandang Araw Señor!
KP: magandang araw
(NAsa simbahan anak na dalaga ni KP)
Isang lalaki ang gumahasa sa aking anak na dalaga, ipinagtanggol siya ng aking m
ga anak na lalaki
Kura: iha, bakit naandito ka pa, mag-gagabi na?
Dalaga: Katatapos ko lang pong magdasal at papauwi na rin po ako.
Kura: ihahatid na kita
(Sabay na naglalakad ang dalawa, nang...biglang hinigit ng kura ang dalaga at di
nala sa madilim na lugar)
E: Nalaman po ba nila kung sino ang salarin?
KP: Ito y mapagpanggap, dahil kahalili daw ng Diyos dito sa lupa isang alagad ng sim
bahan! Nang malaman niya na gusto siyang gantihan ng aking dalawang anak, gumawa
agad siya ng paraan
Kapatid 1: Kailangan nating maipaghiganti ang ating kapatid!
Kapatid 2: Hindi maaaring siya y malapastangan ng ganun-ganon na lamang!
gumawa agad siya ng paraan, sa palagay ko, siya ang may pakana ng pambibintang ng
pagnanakaw sa aking anak
(sa kumbento )
KUra: Ang lalaking iyan ang magnanakaw! Hulihin siya!
Kapatid 1: Hindi ko alam ang sinasabi mo!wala akong kinalaman diyan!
(hinuli si kapatid 1)
Kura: naririnig ko ang mga hinaing ng aking anak, naririnig kong akoy kanyang tina
tawag, pero, ako y hindi sanay sa gulo kaya tiniis ko ang aking anak, ako y duwag! D
uwag! Wala akong lakas ng loob na lumaban. Ang masama pa nito Elias, hindi napat
unayan ang bintang nila sa aking anak, lumabas na isa lamang itong pakana, kaya t
ito y inilipat sa ibang bayan
E: at ang isa naman ninyong anak?
KP: Pinahuli siya ng kura dahil sinabing wala daw siyang sedula. G. sibil: Nasaa
n ang iyong Sedula?
Kapatid 2: Nakalimutan ko lamang po to.
G.Sibil: Hindi maaari, ikulong siya!
KP:Hindi duwag katulad ko ang isa kong anak, binalak niyang tumakas pero sa kasa
maang palad nahuli siya ng mga sibil, pinahirapan, ininis, binuyo sa kaalipustah
an hanggang siyay magtangkang magpatiwakal.
(Pinapahirapan at iniinsulto ng mga SIbil, nagpatiwakal si kapatid 2)
KP:Ako ay dapat na isumpa! Dahil sa pagpigil ko sa aking mga anak na maghiganti!
Ako ang pumatay sa kanila! Kung pinabayaan kong patayin nila ang salarin, kung
naniwala ako ng kaunti man lamang sa katarungan ng Diyos at ng mga tao ay buhay
pa sana sila ngayon! (hinablot ang benda sa ulo)
Elias: Nirerespeto ko po ang iyong hinanakit at naiintindihan ko ang iyong galit
. Ako rin ay tulad ninyong nakararanas ng mga hinanakit ngunit pipiliin kong lim
utin ang aking kasawian.
KP: Malilimutan mo iyan dahil bata ka pa, hindi mo pa nararanasang mamatayan ng
mga anak ni ang magka anak. Nakikita mo ba ang sugat na ito? Ayokong saktan ang
mga inosente kaya hinayaan ko na lang na ako ng masugatan.
Elias: Kapag kayo ang gumanti, hindi kayo ang mahihirapan kundi ang mga taong in
osente at walang sandata
KP: Kailangang malaman ng mga tao kung paano ipagtanggol ang kanilang sarili
Elias: Alam naman po nating imposible yan! Mayroon po akong natulungan na mayroo
ng mabuting puso, marangal, mayaman at mahal ang kanyang bayan. Isa siyang kaibi
gan ng Kapitan Heneral. Bakit hindi po natin siya pagkatiwalaan bilang tagpagsal
ita ng mahihirap?
KP: Mayaman? Iniisip lang ng mga mayayaman kung paano sila yayaman pa.
Elias: Iba siya, mabait siya at marunong umunawa, isa siyang matalinong tao.
KP: Kung pumayag nga siya at nakahanap siya ng mag tao sa gobyerno na tutulungun
sa atin, magkakaroon ba tayo ng hustisya?
Elias: Subukan po muna natin yan, bago ang madugong paraan.
KP: AT paano kung wala tayong mapala?
E: mayroon po tayong mapapala, hindi naman lahat ng tao ay makapangyarihan, masa
ma, kung wala nga tayong mapala ako y na sa iyong serbisyo.
KP: (Yumakap kay Elias)
Maganda ang iyong plano, alam kong kaya mo ito. Tutulungan kitang maghiganti sa
iyong mga ninuno at tulungan mo akong mkaganti para sa sa aking mga anak!
E: Lumayo po kayo sa mga mapangahas na paraan
KP: Ipahayag mo ang hinaing ng bayan! KAilan ko malalaman ang sagot?
E: PAgkatapos ng apat na araw ay pupuntahan ninyo ang tao sa san diego at sasabi
hin sa kanya ang sagot ng ginoo. Kung siyay papayag, makakaasa tayo sa katarunga
n at kung hindi, ako ang unang mapapahamak.
KP: Si Elias ay hindi mamamatay, siya ang mangungulo pag si KApitan Pablo ay nasa
wing nasisiyahan sa kanyang paghihiganti !