BARAYTI

NG WIKA
 Uri ng pormal na salita na karaniwang
ginagamit ng isang indibidwal.
 Ito ay pansariling paraan o istilo sa
pagsasalita.
 May pekulyaridad sa pagsasalita ng isang
indibidwal.
 May sariling tatak na sumisimbolo sa kanilang
pagkatao.
Mga Halimbawa:
“Magandang Gabi Bayan!” – Noli De Castro
“Excuse me po!” – Mike Enriquez
Masayahing tono ni Marc Logan
“Ang buhay ay weather weather lang.” – Kim Atienza
“Todo na to!” – Ruffa Mae Quinto
 Barayti ng wika na nilikha ng dimensyong
heograpiko.
 Tinatawag ‘ding “wikain” kung saan ginagamit
sa partikular na rehiyon o lalawigan.
 Makikilala ito sa tono at istruktura ng
pangungusap.
Mga Halimbawa:
“Bakit?” “Bakit ga?” “Bakit ngay?”
Tagalog Batangas Ilocos
 Dayalek na Heograpiko
- batay sa espasyo.

 Dayalek na Tempora
- batay sa batay sa panahon.

 Dayalek na Sosyal
- batay sa katayuan.
 Nakabatay sa katayuan o antas panlipunan o
dimensyong sosyal ng mga taong gumagamit
ng wika.
 Kapansin – pansin kung paano makikitang
nagkakapangkat – pangkat ang mga tao batay
sa ilang katangian.

Wika ng mga dukha, wika ng mga jejemon, wika ng mga

propesyonal at wika ng mga nasa mataas na antas ng lipunan
Mga Halimbawa:
• Takdang Aralin
• Asignatura at kurikulum
• Astig
• Tapwe
• Mustah po
• Chx
• Boom Panes!
• Churva
• Chaka
• Ansabe?!
• Ala Areps
 Etnolonggwistang grupo –
tumutukoy sa isang pangkat
ng mga tao sa bansa na may
Magkakaparehong kultura at
paniniwala.

 Barayti ng wika na nadebelop mula sa salita

ng mga etnolonggwistang grupo.
 Bunga ito ng maraming pangkat etniko kaya
nagkaroon ng ibat ibang uri ng etnolek.
Mga Halimbawa:
Tohan – Tawag sa Diyos (Maranao)
Munsala – Tawag sa Sayaw (Ifugao)
Kadaw la Sambad – Diyos ng mga araw (T’boli)
 Sinaunang salita na ating nakagisnan sa loob ng
ating tahanan.
 Kadalasang ginagamit sa loob ng tahanan.
 Ginagamit ng mga tao sa araw – araw na
pakikipagtalastasan.
Mga Halimbawa:
• Ama o Ina/ Nanay o Tatay
• Ate o Kuya
• Maayong buntag
• Ikaw matahum
 Walang pormal na estraktura.
 Binansagang, “nobody’s native language.”
 Napaghalu – halo ang mga alam na salita.
 Umaasa lamang sila sa mga “make-shift” na
salita.
Mga Halimbawa:
• Ako kita ganda babae. (Nakakita ako ng magandang
babae.)
• Kayo bili alak akin. (Kayo na ang bumili ng alak para sa
akin.)
• Ako tinda damit maganda. (Ang paninda kong damit ay
maganda.)
• Ikaw aral mabuti para ikaw kuha taas grado. (Mag-aral ka
ng mabuti upang mataas ang iyong grado.)
 Produkto ng pidgin ngunit kalaunan ay
nadevelop ang pormal na estruktura at naging
likas na wika .
 Pinaghalo-halong salita ng indibidwal, mula
sa magkakaibang lugar na ito ay naging
pangunahing wika ng partikular na lugar.
Mga Halimbawa:
Tagalog + Espanyol = Chavacano
Portuguese + Espanyol = Annobonese
 Isang barasyon ng wika na may kaugnayan sa
taong nagsasalita o gumagamit ng wika.

 Bawat pagsasalita ng isang tao ay isang pag –

uugnay sa kanyang sarili sa ibang tao sa
lipunang kanyang kinasasangkutan.
 Field (Paksa ng Pinaguusapan)
- Nakaukol ito sa layunin at paksa ayon sa
larangang sangkot sa komunikasyon.
 Mode (Paraan ng Paguusap)
- Tungkol ito sa paraan kung paano
isinasagawa ang komunikasyon, pasalita o
pasulat.
 Tenor (Tono ng Kausap)
- Ayon ito sa mga relasyon ng mga kalahok.
Nangangahulugang para kanino ito.