Cagayan State University, Andrews Campus

Caritan, Tuguegarao City 3500, Cagayan

Wikang Filipino Sa Makabago At Modernong Panahon

___________________________________

Ang Pananaliksik na ito ay Ipriniprisinta kay

Gng. Glenda Corazon Millan

Bilang Pagtupad sa isa sa mga Pangangailangan

Ng Asignaturang

Filipino 2

(Masining na Pagpapahayag)

____________________________________

PAGADDU, JOHN ADRIANNE YASMINI A.

BSMLS 1-B

April, 2019

CAHS- Research Department

 Cagayan State University, Andrews Campus
Caritan, Tuguegarao City 3500, Cagayan

Panimula

Ang pagkakaroon ng wikang pambansa ay syang nagbubuklod,

nagbibigkis at nagbibigay daan sa pagkakaisa ng bawat mamamayan sa

bansang Pilipinas. Ang sariling wika ay bahagi ng kultura at kasaysayan ng

bawat lugar. Ito rin ang simbolismo tungo sa pagkakakilanlan ng bawat

indibidwal. Mahalaga ang wika, sapagkat Malaya nating nailalabas o

naipapahayag ang ating mga emosyon at saloobin. Ito rin ang daan sa

pakikipag talastasan, pakikipag ugnayan at pakikipag komunikasyon.

Ang wikang Filipino ay unti- unting lumalago at nag babago kasabay

ng mabilis na pag daan ng henerasyon. Ika nga nila, “nakikisabay din sa uso

ang wikang Filipino” kung dati’y gumagamit tayo ng mga salitang mahirap

bigkasin sa pagka haba-haba ngayon nama’y, gumagamit na tayo ng ibat

ibang paraan upang mapaikli ang pagbigkas o paggamit ng ating wika,

nagkaroon na rin ng mas maraming barayti at diyalek ang wika at

nagsisimula na ring lumikha ng mga panibagong lenggwahe katulad ng mga

“bekimon language” o salitang pinauso ng mga bakla, At ang mga sikat na

salita sa panahon ngayon na kung tawagin ay “salitang kalye” o balbal ito

CAHS- Research Department

 Cagayan State University, Andrews Campus
Caritan, Tuguegarao City 3500, Cagayan

ang pinaka mababang antas ng wika na kadalasang ginagamit ng mga

kabataan.

Ang pag aaral na ito, ay nakatuon sa daloy ng wikang Filipino sa

kasalukuyang panahon at iba’t ibang pagkakakilanlan ng mga kabataan sa

wika at ang paggamit ng wikang Filipino sa makabagong generasyon.

CAHS- Research Department

 Cagayan State University, Andrews Campus
Caritan, Tuguegarao City 3500, Cagayan

Depinisyon

Upang mas maintindihan pa ang mga kaalaman sa pag aaral na ito, ang mga

sumusunod na salita ay binigyang kahulugan.

Wika – Isang bahagi ng pakikipag talastasan. Kalipunan ito ng mga

simbolo, tunog, salita, at mga kaugnay na batas.

Balbal – Hindi pamantayang paggamit ng mga salita sa isang wika ng

isang particular na grupo ng lipunan. Tinatawag din itong “salitang kalye”.

Bekimon Language - ay isang patagong wika o salitang balbal na nagmula

sa Englog (pagpapalit wika ng Tagalog-Ingles) na ginagamit ng ilang mga

homoseksuwal sa Pilipinas.

Salitang Kalye - Ito ang mga salitang nabuo o nalikha sa impormal na

paraan. Ito rin ang mga salitang nabuo sa mga pinagsasama o pinagdugtong

na salita. Maari itong mahaba o maikling salita lamang.

Dayalek – Ito aya barayti ng wika na nalilikha ng dimensiyong

heograpiko. Ito ang salitang gamit ng mga tao ayon sa particular na rehiyon o

lalawigan na kanilang kinabibilangan.

CAHS- Research Department

 Cagayan State University, Andrews Campus
Caritan, Tuguegarao City 3500, Cagayan

Simbolismo - Ang simbolo ay maaaring marka, insigniya, karakter o

palatandaan na nagrerepresenta nagpapahiwatig ng isang ideya, aksyon,

samahan o group, institusyon o relihiyon.

Paglalahad ng Suliranin

Ang pag aaral na ito ay binuo upang maipakita ang iba’t ibang pananaw ng

mga mag aaral sa kursong B.S. Medical Laboratory Sciences ang patuloy na

pag babago ng wika sa pag lipas ng panahon. At sila’y tinanong ng mga

sumusunod na katanungan.

1. Sang ayon kaba na Umuunlad ang Wikang Filipino?

2. Ano na ang naging mukha ng wikang Filipino sa Isipan ng mga kabataan

sa kasalukuyan?

3. Ang paglipas ba ng panahon ay isa din na naging dahilan sa pag unlad ng

wika?

4. Bilang mag aaral nakakatulong kaba sa pag unlad ng wika?

5. Anu-ano ang mga salik na nagtulak sa kabataan na makaligtaan ang

importansya ng wikang Filipino sa ating ekonomiya?

CAHS- Research Department

 Cagayan State University, Andrews Campus
Caritan, Tuguegarao City 3500, Cagayan

Ang wika ay napakaimportanteng bagay sa mundong ito, hindi lang sa

isang bansa kundi sa bawat mamamayan nito. Ito ang ginagamit sa pakikipag

komunikasyon, pakikipag ugnayan, at pakikipag-talastasan. Ito ay may

malaking ginagampanan sa ekonomiya, kung walang Wika, paano tayo mag

kakaintindihan, paano mapapabilis ang pag sulong ng kaunlaran at paano

kaya tayo mapapalapit sa isat isa. Sa bawat isang tanong, marami pa ang

susunod na katanungan, hindi sapat ang senyas, pag susulat, pag dodrawing,

pag kulay at ang ingay o anumang paraan na maaaring likhain ng mga tao

upang makipag ugnayan sa iba. Kahit anumang anyo, pag susulat o pasalita,

Wika parin ang pinakamabisang sangkap sa pag hahatid ng nadarama at

kaisipan. Wikang naging instrumento sa pagkakaroon ng magandang

edukasyon at mabisang komunikasyon ay kailan ma’y hindi maglalaho.

CAHS- Research Department

 Cagayan State University, Andrews Campus
Caritan, Tuguegarao City 3500, Cagayan

Talakayan o Diskusyon

Sa yugtong ito ay ipapakita ang mga datos na nakalap mula sa mga mag-

aaral sa unang baitang ng B.S. Medical Laboratory Sciences tungkol sa pag

babago ng wika sa makabagong panahon at ang pag unlad ng wikang

Filipino.

1. Ano ang mga Salik na nakakaapekto sa pagbabago o pag unlad ng Wikang

Filipino?

Mga salik sa pagbabago ng Wikang Filipino

Mga salik Responde Porsyento

Teknolohiya 30 50%

Pagdaan ng panahon 20 25%

At pag silang ng
bagong henerasyon

Impluwensya ng ibang 10 10%

bansa

Ipinapakita rito, na ang teknolohiya ang syang pangunahing

nakakaapekto sa pag babago ng Wikang Filipino para sa resulta, 50% ang

CAHS- Research Department

 Cagayan State University, Andrews Campus
Caritan, Tuguegarao City 3500, Cagayan

sumang ayon sa teknolohiya, sinundan ng 25% sa pagdaan ng panahon at pag

silang ng bagong henerasyon at ang pang huli ay ang impluwensya ng ibang

bansa na nag tala lamang ng 10% sa kabuuan ng respondente.

Konklusyon

Base sa kinalabasan ng resulta ng mga nakalap na datos, ang mananaliksik ay

nakagawa ng konklusyon sa isinagawang pag aaral. Sa paglipas ng panahon,

umuunlad at nababago ang Wikang Filipino kailangan nating isapuso at

tanggapin ang pag babagong ito upang umunlad ang ating ekonomiya.

Malinaw na komunikasyon ang kailangan, upang mas lalo pa itong mapa

unlad. Karamihan sa mga respondente ay naniniwala na ang teknolohiya ang

pinaka unang salik sa pag babago ng wika, dahil narin sa paraan ng pakikipag

talastasan at pakikipag ugnayan ng bawat mamamayan.

Repleksiyon

Wikang Filipino ating tangkilikin dahil ito’y sariling atin. Bigyang halaga ang

wika dahil ito ay may malaking tulong para sa ikakaunlad ng ating bayan.

CAHS- Research Department

 Cagayan State University, Andrews Campus
Caritan, Tuguegarao City 3500, Cagayan

Talaan ng mga Sanggunian

Bernales, Rolando et. Al 2011 akademikong Filipino Tungo sa Epektibong

Komunikasyon. Mutya Publishing House Inc., Malabon City

Buensuceso, T.S et al. 1990. Masaklaw na Filipino. Rex Printing Company, Quezon

City

Garcia, Lakandupil et Al. 2008. Tinig: komunikasyon sa akademikong Filipino. Jimcy

Publishing House, Cabanatuan City

https://Kasaysayan – ng – wikang- Filipino/

https://Wikang. Filipino sa Makabagong panahon/

https://wordpress.com.cnd.amproject.org

CAHS- Research Department

 Cagayan State University, Andrews Campus
Caritan, Tuguegarao City 3500, Cagayan

I. A. Magtanong tanong sa mga

matatanda ukol sa mga salitang
ginamit nila noong kanilang
kapanahunan subalit nawala na
sa kasalukuyan. Ibigay ang
kahulugan.

1. Dappat 11. Pasugnod

 Nanahan  Nagtatampo
2. Agudung 12. Maallukoy

 Mamimili  matawag
3. Lippayos 13. Baet

 katamtaman  gitna
4. Tumanalangkiyaw 14. Tawataw

 lingon ng lingon  Gumimik o mag lakwatsa

5. Nasaririk 15. Kabanbanwagan

 matalino  kabataan
6. Tarabitab 16. Naduktalan

 madaldal  Nalaman

7. Tugot 17. Masukon

 yapak  Masundo

8. Liwliwa 18. Kalaslasbanagan

 magsaya  Pakikipag talik

9. Dalan 19. Dapig

 daanan  Suntok

10. Pungtot 20. Daya

 galit  Okasyon

CAHS- Research Department

 Cagayan State University, Andrews Campus
Caritan, Tuguegarao City 3500, Cagayan

21. Dardaripdipek 33. Agmisuut

 Pinapangarap  Nakasimangot
22. Naisar-ug 34. Agsuyaab

 Napadaan  Hikab

23. Lamu-lamu 35. Nakaamamis

 Hubo’t hubad  Nakakakilabot

24. Kinarumkum 36. Sumgar

 Nginuya  Kilabot

25. Nagsibbalud 37. Nakilnet

 Nagsalubong  Makunat

26. Diskumpyada 38. Bulataw

 Masungit  Palatawa

27. Nakaskasdaaw 39. Lumlumnek

 Kamangha-mangha  Lulubog

28. Parikot 40. Tumtumpaw

 Pangit  Lilitaw

29. Kumusilap 41. Nairring

 Umiirap  Lasing

30. Nasangir 42. Nalulu

 Matapang  Nalamog

31. Agbannawag 43. Nalinak

 Bukang liwayway  Tahimik

32. Parbangun 44. Nakusit

 Madaling Araw  Madaya

CAHS- Research Department

 Cagayan State University, Andrews Campus
Caritan, Tuguegarao City 3500, Cagayan

II. A. Maglista ng mga salitang nilikha ng ilang dalubhasa noong nakaraan

lamang lima o sampung taon. Sa kasalukuyan hindi na rin ginagamit.
Saliksikin ito.

JEJEMON- mga taong nagagawang ibahin ang salitang ingles sap unto na hindi
na ito maunawaan.

SELFIE- Pag kuha ng litrato sa sarili na ginagamitan ng camera o cellphone.

BAE- pet name ng mga magkasintahan na baby o babe.

PABEBE- Umaarteng parang baby o nag papacute.

HOKAGE- Bagong termino para sa mga kalalakihan na dumidiskarte sa mga

kababaihan.

TARA G! – Ibig sabihin nito ay Tara Let’s go o di kaya’y tara Game.

BEAST MODE- Galit o pagkainis

NINJA MOVES- Madiskarte at mayroong kakaibang bilis kung kumilos.

WALWALAN- Nag mula sa salitang walang pakialam o walang pangarap at

walang kinabukasan.

EDI WOW - Expresyon ng tuwa o inggit.

EME-EME- salitang beki pamalit sa mga salitang hindi na maalala.

YOLO- nangangahulugang You Only Live Once

FRIENDZONE- Kaibigan lang ang turing sayo ng taong mahal mo.

SEENZONE- Hindi tinugunan ang mensahe mo.

LOL – Laugh Out Loud.

FOREVER- naikabit sa paksang pag ibig na nangangahulugang “LOVE LIFE”

CAHS- Research Department

 Cagayan State University, Andrews Campus
Caritan, Tuguegarao City 3500, Cagayan

ENDO- Pinaikling bersyon ng End of Contract.

HASHTAG- Ito ay isang uri ng metadata tag. Ginagamit madalas sa websayt.

WHISTLE BLOWER- Pag lantad ng impormasyon na tinuturing illegal.

IMBA- pinaiksing tawag sa imbalance karaniwang ginagamit sa mga online

games.

BOSSING- tawag sa taong lagging nasusunod.

PEG- Expresyong ginagamit kapag nagkukwento

PUSH MO YAN- hinihikayat o kaya’y binibigyan mo ng motivation

WANGWANG- huni o sipol ng isang instrumenting pagkuha ng atensyon ng

mamayanan.

FOTOBAM- sirain ang eksena sa pamamagitan ng pagsingit sa kuwadro ng

kamera habang may kinukunan ng Litrato.

LOBAT- mula sa ingles na “low battery”kalaunan din ginagamit ang “lobat”

upang ilarawang ang matinding pagod o pagka wala ng gana.

EMO- isang salitang nanggaling sa “emosyon”.

AWKWARD- Ang salitang ito ay nauso sa mga mag babarkada. Ito ang madalas
sabihin sa mga pangyayaring “awkward” tingnan. Ito rin ay ginagamit sa
panahong trip mo lang basagin ang trip ng kaibigan mo.

BEKIMON- sariling lenguwahe ng mga bakla o na kung tawagin ay gay lingo.

Ito rin ang pinaghalo halong salita mula sa ibang bansa at dinugtungan
nalamang ng pilipinong salita at lalagyan ng tono upang kakaiba sa pandinig at
hindi mo kaagad maiintindihan ang mga salita.

HUGOT- Ang mga hugot lines ay mga modernong tayutay. Ito ay mga
pangungusap o mga pangungusap na nabuo mula sa paghinuha ng mga sariling
karanasan na kalimitang tungkol sa romansa o pag-ibig.

PABEBE WAVE- Ang pabebe wave ay ang pa-cute o mahinhing pagkaway.

CAHS- Research Department

 Cagayan State University, Andrews Campus
Caritan, Tuguegarao City 3500, Cagayan

B. Anu- ano namang mga salitang

tinanggap ng bayan?
10. Kalamas
1. Pulutan
 Kaaway o Kalaban
 Pagkain na inihahanda sa
11. Dunggot
inuman

2. Suki  Dulo

12. Kupasala
 Regular na kostumer
3. Pasalubong  Pag aalipusta o pang iinsulto
13. Anluwagi
 Regalong nag mula sa
pinanggalingang Lugar  Karpintero
4. Gimik 14. Charot

 Pag alis o Pag- gala  Biro lang

5. Estapa 15. Imbyerna

 Kriminal na Panlilinlang  Pagka inis

6. Despedida 16. Huweteng / Jueteng

 Nagbibigay saya sa taong  Iligal na pag tataya sa mga

aalis na numerong magkapares
7. Baon 17. Miskol

 Pera o pagkaing dinadala sa  Isang paraan ng

mga pinuuntahan pagpaparamdam o hindi
8. Balikbayan nasagot na tawag.
18. Jejemon
 Taong umalis at bumalik sa
kanyang bayan  Taong nakakagawa na ibahin
9. Barkada ang wikang Ingles sap unto na
hindi na ito nauunawaan at
 Grupo ng magkakaibigan mga lipon sa internet.

CAHS- Research Department

 Cagayan State University, Andrews Campus
Caritan, Tuguegarao City 3500, Cagayan

19. Selfie

 Pagkuha ng litrato sa sarili

20. Wang-wang

 Tunog o Alarma ng mga

sasakyan.

CAHS- Research Department

 Cagayan State University, Andrews Campus
Caritan, Tuguegarao City 3500, Cagayan

C. Maglista ng mga salitang

babal at ibigay ang kahulugan
ng mga ito.
11. Todas
1. Tipar
 Patay
 Handaan
12. Sikyo
2. Resbak
 Guwardya
 Gantihan
13. Purita
3. Yosi
 Mahirap
 Sigarilyo
14. Ngetpa
4. Tsismis
 Pangit
 Usap usapan
15. Ismak
5. Chibog
 Dampi
 Pagkain
16. Tsimay
6. Arbor
 Katulong
 Hingan ng libre
17. Inisnab
7. Tsikiting
 Hindi pinansin
 Mga Bata
18. Barbero
8. Syota
 Hindi seryoso
 Kasintahan
19. Tomguts
9. Datung
 Gutom
 Pera
20. Bagets
10. Olats
 Kabataan
 Talo

CAHS- Research Department

 Cagayan State University, Andrews Campus
Caritan, Tuguegarao City 3500, Cagayan

D. Magbigay ng mga makabagong

panghihiram ng mga salitang
banyaga na nagiging salitang
Filipino na.

1. Bye- Bye 11. Manager

 Babay  Manedyer
2. Ballpen 12. Muscle

 Bolpen  Masel
3. Elementary 13. Traffic

 Elementari  Trapik
4. Grocery 14. Tricycle

 Groseri  Traysikel
5. Interview 15. Export

 Interbyu  Eksport
6. Driver 16. Full Time

 Drayber  Fultaym
7. Teacher 17. Cheque

 Titser  Tseke
8. Computer 18. Education

 Kompyuter  Edukasyon
9. Survey 19. Telephone

 Sarbey  Telepono
10. Commisioner 20. Family

 Komisyoner  Pamilya

CAHS- Research Department

 Cagayan State University, Andrews Campus
Caritan, Tuguegarao City 3500, Cagayan

CAHS- Research Department