изработил: Славијанка Дојчиноска ОУ Живко Чинго – Велгошти Охрид

ТЕМА: Сили и движење П1 ОДДЕЛЕНИЕ

Неделата што започнува на: Единица: Силите можат да го променат обликот на предметот
: VIII
број на час : 2

Активности

Време Цели на учење Критериуми за Опис Ц/Г/И Ресурси Доказ за

успех постигнатот
о

Ученикот Јас можам да Наставникот ги истакнува критериумите за Пример за скокање

истражува ефекти истражувам успех и им покажува на учениците видео клип Г банџи: Прашања,
15 од еластична сила ефекти од со скокање банџи. Бара од нив во групи да https://youtu.be/zG22 одговор,
мин врз истегнати еластична сила дискутираат за силите кои се активираат и што Техника: qQydPVQ дискусија
предмети. врз истегнати прават тие сили, поставувајќи ги прашањата: Бура на
предмети. Зошто еластичноста е многу важна за идеи Тегови со еднакви
скокањето банџи? Пред скокот, какви тежини (пр. тегови со
подготовки и истражувања треба да се тежина од 0,1 N или
направат? џамлии), ластичиња,
Ученикот прави Јас можам да Наставникот ги распоредува во групи линијари, штипки за
мерења со правам мерења учениците и им задава задача: да одберат прицврстување на Набљудувањ
соодветна со соодветна ластиче кое одговара и неколку тега со ластичињата. е
точност, точност, да различна маса, да ја измерат должината на дискусија,
15 претставува претставувам ластичињата, да ги оптоварат ластичињата и Г Теговите може да се точно
мин резултати резултати пак да ја измерат нивната должина, да ги Техника: закачат за изработени
соодветно во соодветно во внесат измерените вредности во табела и да Изведбена ластичињата / табели и
табели, дијаграми табели, нацртаат линиски графикон со нивните активност Доколку користите линиски
и графикони. дијаграми и резултати. џамлии, учениците графикони,
графикони и да Потоа дискутира со класот за тоа колку се ќе треба прво со заклучоци
Врши пресметки. вршам оптегаат ластичињата при додавање на секоја жички да врзат мали при
пресметки. дополнителна маса која предизвикува тежина. ќесиња за експеримент
Бара од нив да пресметаат за колку ластичињата. Потоа
дополнително се оптегнува ластичето со секој џамлиите ќе може да
додатен товар и овие податоци да ги впишат се стават во
во табелата (Овие вредности ќе се користат и ќесињата.

Здружение на математичари Охрид, www.matematikaoh.weebly.com

 изработил: Славијанка Дојчиноска ОУ Живко Чинго – Велгошти Охрид

на следниот час).
Мерки за
безбедност:
Децата мора да ги
заштитат очите.
Вежбата треба да се
работи над маса за
да се избегне
паѓање на теговите и
повреда на
учениците.

Ученикот Јас можам Наставникот демонстрира што ќе се склучи Ц Забелешка: Набљудувањ

идентификува идентификува кога ќе се оптегне ластиче над неговата Техника: ластичињата е
10 трендови и трендови и граница на еластичност. Заклучуваат дека Пауза за повторно ќе се Дискусија,
мин шаблони во шаблони во еластичните материјали се оптегнуваат под разјаснува користат затоа не заклучоци
резултатите. резултатите. влијание на товар, а потоа се враќаат во ње треба да ги
првобитниот облик. Доколку се додава надминат границите
преголема тежина, тогаш материјалот нема да на еластичност.
се врати во својот првобитен облик.
Организирање: Детали за диференцијација / Белешки / можности за проширување на знаењето / домашна работа Клучна
групи / улога на возрасни (поврзани со терминолог
активности) ија

Вовед: Наставникот, им покажува видео клип Проширување на знаењата на учениците кои завршиле: Еластично,
и демонстрации на учениците, води дискусија, растегнува,
со цел учениците да дојдат до точни заклучоци. Наставникот преку Прилог 1, поконкретно им ја објаснува описно и математички товар,
формулацијата на Хуков закон, и корелацијата со III Њутнов закон. тежина,
Групни активности: Сите ученици, ги следат истегнување,
видеата и демонстрациите, експериментираат константа на
и изведуваат заклучоци заедно со наставникот. оптегнување,
точно,
набљудува,
внесува ;

Здружение на математичари Охрид, www.matematikaoh.weebly.com

изработил: Славијанка Дојчиноска ОУ Живко Чинго – Велгошти Охрид

Прилог 1.
F  k  l ,
F - големината на силата која дејствува на телото;
l - промена на должината на телото (на пружината) при делување на таа сила;
k- коефициент на еластичност (константа, зависи од видот на материјалот од кој е направено телото)

Повеќето пружини кои не се растегнати повеќе од границата на еластичност, го користат Хуковиот закон. Според третиот Њутнов закон (*) ,
еластичната сила (силата со која пружината се спротиставува на промената на нејзината должина), се јавува како реакција на силата којa му
дејствува на телото за да му ја промени првобитната положба. Затоа нивните големини се еднакви, односно Fel  F . Според тоа, големината на
еластичната сила може да се пресмета со формулата:

Fel  kx ,
каде:
Fel - еластична сила
x- издолжување на пружината
k- коефициент на еластичност (константа, зависи од видот на материјалот од кој е направена пружината).

*Tрет Њутнов закон: Силите со кои заемно си дејствуваат две тела имаат иста големина и правец, а спротивна насока( На секоја акција, следи
реакција).

F1   F2 , F1 = F2

Значи кај динамометарот (кој ќе ни користи за мерење на тежината на товарот):

G   Fel , G  Fel

каде:
G - тежина
Fel - еластична сила

Здружение на математичари Охрид, www.matematikaoh.weebly.com