‫گزارش کار آزمایشگاه سیاالت‬

‫جناب آقای بیگلرنیا‬ ‫نام استاد‪:‬‬

‫آزمایش‪:‬وسایل اندازه گیری شدت جریان‬ ‫موضوع‬

‫فرهاد نصیری خامسلو‬ ‫تنظیم* کننده‪:‬‬

‫نام دانشجویان‪:‬‬
‫فرهاد نصیری خامسلو‪ ،‬بنیامین ابراهیم* پور‪ ،‬علی کاویانی‬

‫گروه ‪B‬‬ ‫نام گروه‪:‬‬

‫مهندسی مکانیک‬ ‫نام رشته‪:‬‬

‫تاریخ انجام آزمایش‪30/7/96 :‬‬
‫تاریخ تحویل گزارش کار‪14/8/96 :‬‬

‫‪1‬‬
 ‫مقدمه‪:‬‬

‫وسایل مختلفی برای اندازه گیری دبی جریان (یا سرعت سیال) در ی*ک کان*ال ب*از ی*ا بس*ته وج*ود دارن*د ک*ه در‬
‫صنعت بسته به مورد از آن ها استفاده می شود‪ .‬پارامترهای تع**یین* کنن**ده عبارتن**د از‪ :‬افت فش**ار‪ ،‬دقت ان**دازه‬
‫گیری و ‪...‬‬

‫تقسیم‌بندی جریان سنج‌ها‬

‫وسایلی که بر پایه‌اندازه گیری وزن یا حجم عمل می‌کنند‪ *.‬این وسایل بسیار س**اده‌اند و ک**اربرد چن**دانی‬ ‫‪.1‬‬
‫را در صنعت ندارند‪.‬‬

‫وسایل اندازه گیری جریان از نوع هدهای متغیر‪ ،‬متداول‌ترین* و بیشترین کاربرد را در صنعت دارند‪ .‬مانند‬ ‫‪.2‬‬
‫اوریفیس متر‪ ،‬ونتوری متر ‪ ،‬لوله پیتو و‪...‬‬

‫وسایل اندازه گیری جریان و سطح که در آن ها‪ ،‬جزئی با سرعت معین و اعمال شده‌از طرف سیال در‬ ‫‪.3‬‬
‫دستگاه جابجا می‌شود‪ ،‬مانند رتامترها که جزو مساحت سنج‌ها هستند‪.‬‬

‫وسایل اندازه گیری جابجایی مثبت‪ ،‬شامل انواع پمپ های ان**دازه گ**یر‪ ،‬مانن**د دوزین**گ پمپ ه**ای انتق**ال‬ ‫‪.4‬‬
‫سیال به حالت مایع‬

‫وسایل اندازه گیری از نوع مغناطیسی که بر اساس حرکت سیال و ایجاد پتانسیل الکتریکی* در داخل یک‬ ‫‪.5‬‬
‫میدان مغناطیسی تولید شده‪ ،‬عمل می‌کنند‪.‬‬

‫هدف آزمایش‪:‬‬

‫آشنایی با عملکرد دستگاه های اندازه گیری دبی جری**ان در ص**نعت ب**ه ن**ام ه**ای ونت**وری م**تر‪ ،‬اوریفیس م**تر و‬
‫رتامتر و نیز آشنایی با میزان* دقت اندازه گیری و افت انرژی در مسیر عبور جریان و دستگاه های مختل**ف مث**ل‬
‫زانویی‪ ،‬ونتوری متر‪ ،‬انبساط مخروطی‪ ،‬اوریفیس متر و رتامتر‪.‬‬

‫شرح دستگاه‪:‬‬

‫برای بدست آوردن ضرایب تخلیه و دبی واقعی و مقایسه آن ها در این آزمایش از دس**تگاه ش**کل زی**ر اس**تفاده‬
‫می شود‪ .‬دستگاه آزمایش از قسمت های ونتوری متر‪ ،‬انبس*اط مخ**روطی‪ ،‬اوریفیس م*تر‪ ،‬زان*ویی ‪ 90‬درج*ه و‬
‫رتامتر تشکیل شده است که به ابتدا و انتهای هر یک از این* وسایل یک مانومتر نصب شده است که ب**ا اس**تفاده‬
‫از اختالف ارتفاع مانومترها دبی جریان و همچنین* افت انرژی در هر ی**ک از این قس**مت ه**ا مش**خص می ش*ود‪.‬‬
‫همچنین* ضریب تخلیه و ضریب افت انرژی برای ه**ر ک**دام از دبی س**نج ه**ا‪ ،‬دیفی**وزر و زان**ویی نص**ب ش**ده در‬
‫دستگاه محاسبه و مقایسه می گردند‪.‬‬

‫‪2‬‬
 ‫دستگاه آزمایش‬

‫قطر قسمت های مختلف‬

‫مقطع‬ ‫‪A‬‬ ‫‪b‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪D‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪F‬‬ ‫‪g‬‬ ‫‪H‬‬

‫قط***ر (‬
‫‪26‬‬ ‫‪16‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪51‬‬ ‫‪51‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪51‬‬ ‫‪26‬‬
‫‪)mm‬‬

‫تئوری آزمایش‪:‬‬
‫‪3‬‬
 ‫با توجه به اینکه* می توان از روابط یک بعدی مکانیک سیاالت‪ ،‬دبی جری**ان را در دس**تگاه ه**ای مختل**ف محاس**به‬
‫کرد‪ ،‬به صورت اجمالی به نتایج به دست آمده از این روش (یا ترکیب این نتایج با مشاهدات تجربی)* اش**اره می‬
‫کنیم‪:‬‬

‫‪ .1‬ونتوری متر‪:‬‬

‫این جریان سنج از چند مانومتر تشکیل شده‌است که در مسیر یک خط جریان ق**رار داده می‌ش**ود ت**ا ب**ه کم**ک‬
‫آن‪ ،‬سرعت جریان سیال اندازه گیری شود‪ .‬در این وسیله ابتدا سطح مقطع کاهش و سپس افزایش می یابد ت**ا‬
‫در آن هد فشار به هد سرعت تبدیل شده و سپس بازیابی شود ‪ .‬به این* ترتیب تغییرات سرعت و فشار بررسی‬
‫می شود‪ .‬هرگاه سیالی با دانسیته ‪ρ‬از لوله‌ای با سطح مقطع بزرگترعبور کند و سپس سیال از گلوگاه لول**ه ب**ا‬
‫سطح مقطع کوچکتر بگذرد و این قسمت ها به مانومتر وصل باشند و مایع داخل مانومتر جیوه باشد‪ ،‬با ب**ه ک**ار‬
‫گیری معادله برنولی و معادله پیوستگی می‌توان سرعت و دبی جریان را در سطح مقطع ‪ A‬محاسبه نم*ود و می‬
‫توان به سادگی نشان داد که دبی جریان به صورت زیر به فش**ار اس**تاتیکی و نس**بت س**طح مقط**ع ه**ا بس**تگی‬
‫دارد‪:‬‬

‫‪2 g (h −‬‬
‫)‪1 h 2‬‬
‫‪Q= C dA‬‬

‫‪C‬بین ‪ 0.95‬و‪ 1‬است‪.‬‬

‫√‬
‫‪2‬‬

‫‪d‬‬
‫‪1−‬‬
‫‪A2 2‬‬
‫) (‬
‫‪A1‬‬
‫) ‪(1‬‬

‫در این فرمول‬

‫در بدست آمدن معادله باال از افت انرژی در طول ونتوری متر صرف نظر شده است‪.‬‬

‫‪V 2‬‬
‫‪k14.6‬‬
‫=‬ ‫‪∆ P= k‬بنویس**یم‪ ،‬مق**دار‬ ‫از دید افت انرژی در ونتوری متر می توان گفت که اگر افت را به صورت‬
‫‪2g‬‬
‫خواهد بود‪.‬‬

‫ونتوری متر‬

‫‪ .2‬اوریفیس متر‪:‬‬

‫‪4‬‬
 ‫اوریفیس متر اصوال ً مشابه با ونتوری متر عمل می‌کند‪ ،‬اما چند اختالف مهم دارد‪:‬‬

‫صفحه سوراخ‌دار آن را می‌توان با توجه به سرعت های متفاوت جریانی س*یال‪ ،‬به‌راح*تی تع*ویض نم*ود؛*‬ ‫‪‬‬
‫در حالی که قطر دهانه یا گلویی یک ونتوری متر ثابت و غیر قابل تعویض است‪.‬‬

‫اوریفیس متر همواره دارای مقادیر افت فشار نسبتا ً باالست که در اثر جریانات گردابی در پشت ص**فحه‬ ‫‪‬‬
‫سوراخ‌دار* و نزدیک* دیواره داخلی لوله به وجود می‌آیند‪ *.‬در حالی که یک ونتوری متر اجازه به وجود آمدن‬
‫چنین گرداب هایی را نمی‌دهد‪*.‬‬

‫در یک اوریفیس متر معموال ً شیرهایی برای کنترل خروج جریان سیال وجود دارد که محل اتصال مانومتر*‬ ‫‪‬‬
‫نیز می‌باشد‪.‬‬

‫در اوریفیس متر به کمک ایجاد یک تغییر ناگهانی (پله) در سطح مقطع با توجه به اینک *ه* افت ان**رژی در دس**تگاه‬
‫ناچیز نیست‪ .‬برای جریان تراکم ناپذیر می توان معادل**ه برن**ولی را بین نقط**ه (‪ )1‬قب**ل از اریفیس و نقط**ه (‪)2‬‬
‫سطح انقباض کامل فواره نوشت‪:‬‬

‫‪V 21 P 1‬‬ ‫‪V 22 P 2‬‬

‫= ‪+ +Z‬‬
‫‪1‬‬ ‫= ‪+ + Z 2 (Z‬‬
‫=‪1 Z‬‬
‫)‪2 0‬‬
‫‪2g γ‬‬ ‫‪2g γ‬‬

‫از معادله پیوستگی داریم‪*:‬‬

‫‪D 21‬‬ ‫‪D 22‬‬

‫× ‪V‬‬
‫=‪1 A‬‬
‫‪1 V 2× A 2 V 1× π‬‬ ‫‪= V 2× π‬‬
‫→‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬

‫با توجه به اینک**ه افت ان*رژی ب**ه وج*ود ﺁم*ده ن**اچیز نیس**ت و خ*ود در اختالف فش**ار موﺛراس*ت در نتیج*ه* ب*ا در‬
‫نظرگرفتن ضریب تخلیه ‪k‬می توان معادله برنولی را به صورت زیرساده نمود‪*:‬‬

‫‪2 g (h−‬‬
‫)‪2 h 1‬‬ ‫‪2 g (h−‬‬
‫)‪2 h 1‬‬
‫‪Q= k× A‬‬ ‫‪2‬‬

‫√‬ ‫‪A22‬‬
‫) ( ‪1−‬‬
‫‪A1‬‬
‫‪= k× A‬‬

‫√‬
‫‪2‬‬

‫در معادله باال قطر مقطع یک برابر با ‪ 51‬میلی متر و قطر مقط*ع دو براب*ر* ب*ا ‪ 20‬میلی م**تر اس*ت و ‪k‬ض**ریب‬
‫‪D 2 4‬‬
‫) ( ‪1−‬‬
‫‪D 1‬‬

‫تخلیه دستگاه می باشد‪.‬‬

‫به صورت خالصه برای دبی جریان می توان نوشت‪:‬‬

‫‪Q=etc‬‬ ‫) ‪√ h −1 h 2(3‬‬
‫‪1‬‬
‫ان*رژی س**ینتیک در‬ ‫با توجه به نسبت سطح مقطع ها می ت**وان گفت ک*ه ان*رژی س**ینتیک ورودی ب**ه اریفیس‬
‫‪61‬‬
‫ورودی ونتوری متر است و نیز می توان افت را از طریق پیزومترها اندازه بگیریم‪.‬‬

‫‪5‬‬
 ‫اوریفیس متر‬

‫‪ .3‬رتامتر‪:‬‬

‫رتامتر وسیله اندازه گیری با سطح مقطع متغیر است که شامل یک لوله شفاف واگرا و یک شناور اندازه گ**یری‬
‫(سنگین تر از مایع) می باشد‪ .‬این شناور وقتی جریان رو به باال باشد‪ ،‬به طرف باال حرکت می کند‪ .‬لوله شفاف‬
‫نیز مدرج است و مستقیما ً می توان دبی را روی آن خواند‪ .‬وجود شکاف هایی بر روی شناور باعث چ**رخش آن‬
‫شده و لذا همواره در مرکز لوله باقی می ماند‪ .‬هرچه دبی جریان بیش**تر باش**د‪ ،‬ش**ناور ارتف**اع ب**االتری خواه**د‬
‫داشت‪ .‬در دستگاه های سنجش س**رعت جری**ان ه**دهای متغ**یر‪ ،‬مس**احت س**طح مقطعی ک**ه س**یال ب**ه ح**الت‬
‫فشرده‌از آن عبور می‌کند‪ ،‬ثابت می‌ماند و افت فشار با سرعت جریان تغییر می‌کند؛ اما در رت**امتر افت فش**ار‬
‫تقریبا ً ثابت و مساحت سطح مقطع سیال فشرده تغییر می‌کند‪ .‬سیال به طور عمودی‌و از پایین به ب**اال از می**ان‬
‫رتامتر که قطر لوله آن کم‌کم عریض می‌شود‪ ،‬عبور می‌کن**د و ش**ناور در آن تحت اث**ر فش**ار ناش**ی از س**رعت‬
‫سیال به باال حرکت کرده و در یک شرایط تعادلی قرار می‌گیرد‪ *.‬به‌ازای این سرعت جریان‪ ،‬حلقه‌مانند سیال که‬
‫‌از اطراف شناور می‌گذرد‪ ،‬فشار الزم را تأمین می‌کند‪ .‬هرگاه سرعت جری*ان اف*زایش* یاب*د‪ ،‬ش*ناور در قس*مت‬
‫باالتری قرار می‌گیرد که سطح حلقه‌مانند اطراف آن نیز وسیع‌تر می‌ش**ود‪ .‬اگ**ر حجم کن**ترلی انتخ**اب ک**نیم ک**ه‬
‫شامل مخروط شناور باشد و تعادل نیروهای وارد بر حجم کنترل (که شامل وزن مخروط شناور‪ ،‬وزن آب داخل‬
‫حجم کنترل* و نیروهای فشاری هستند) را بنویسیم‪ ،‬در می یابیم که افت انرژی ثابت است و به طول س**تون آب‬
‫بستگی ندارد و نیز سرعت آب در محیط قاعده مخروط شناور ثابت است‪ .‬در حالی که دبی جری**ان ب**ه ص**ورت‬
‫خطی با محل ایستادن مخروط مربوط می شود و برای هر رت**امتری می ت**وان ی**ک نم**ودار خطی را ب**ه عن**وان‬
‫منحنی مشخصه کالیبراسیون در نظر گرفت‪.‬‬

‫جسم مخروطي شكل‪:‬‬

‫يك جسم مخروطي مانع كه به عنوان اصالح كننده جريان منقطع به كار مي رود‪ ،‬براي محاسبه س**رعت جري**ان‬
‫با اندازه گيري اختالف فشار در مركز لوله نصب شده است و با اس**تفاده از ان**دازه گ**يري اختالف فش**ار و ن**يز‬
‫ميزان انحراف جسم در راستاي مستقيم مي توان سرعت سيال در لوله را حساب كرد‪.‬‬

‫مزایاي رتامتر عبارتند از‪:‬‬

‫‪ -1‬قابلیت خوب درجه بندی‬
‫‪ -2‬قیمت نسبتا ً کم‬
‫‪6‬‬
 ‫‪ -3‬مناسب برای اندازه گیری شدت جریان های کم‬
‫‪ -4‬هیچ گونه محدودیتی* در رابطه* با لوله کشی برای ورودی و خروجی وجود ندارد‬

‫‪ -5‬افت فشار کم نیاز دارد‬

‫‪ -6‬طراحی هایی وجود دارد که سیستم را ایمن از ویسکوزیته می کند‬
‫‪ -7‬در بعضی از دوغابه های کم دانسیته می توان استفاده نمود‬

‫معایب روتامتر عبارتند از‪:‬‬

‫‪ -1‬نوع شیشه ای آن احتمال شکستگی باالیی دارد‬
‫‪ -2‬برای سرویس پالستی مناسب نیست‬
‫‪ -3‬باید به طور عمودی نصب گردد‬
‫‪ - 4‬به طور عمده محدود به لوله های با قطر کم است مگر از نوع روتامتر به همراه کنارگذر استفاده نمود‬
‫‪ -5‬محدود به دماهای نسبتا ً پایین‬
‫‪ -6‬دقت نسبتا ً کم‬
‫‪ -7‬نیاز به نصب در خط دارد (مگر نوع کنار گذر)‬

‫رتامتر‬

‫اندازه گیری دبی‪:‬‬ ‫بحث در مورد مشخصات وسایل‬

‫کالیبراس**یون ب**ه نح**وه تش**کیل‬ ‫ض*****رایب تخلی*****ه و منح*****نی‬

‫در گلوگ***اه بس***تگی دارن***د‪ .‬در‬ ‫انقباض ونا و خفگی ایج**اد ش**ده‬
‫ص**رف نظ**ر ک**ردن اس**ت ولی در‬ ‫ونتوری متر این اثر تقریبا ً قاب**ل‬
‫قاب**ل ت**وجهی دارد‪ *.‬ض**ریب تخلی*ه*‬ ‫اوریفیس متر این پارامتر ت**أثیر‬
‫لول**ه ه**ای ان**دازه گ**یری فش**ار (‬ ‫اوریفیس متر به موقعیت صحیح‬
‫آزم***ایش ه***ای انج***ام* گرفت***ه‪،‬‬ ‫‪ )E,F‬ن**یز بس**تگی دارد‪ .‬همچ**نین‬
‫به یکنواخت بودن جریان در باال‬ ‫وابستگی عملکرد دبی سنج ها را‬
‫مثال در دس**تگاه م**ورد آزم**ایش‪،‬‬‫ً‬ ‫و پ**ایین دس**ت نش**ان می ده**د‪.‬‬
‫خاطر وجود زانویی قبل از آن به‬ ‫تعیین دبی از طریق رتامتر به‬
‫می باش**د‪ .‬ی**ا در اوریفیس م*تر ب**ه‬ ‫توزیع سرعت ورودی حساس‬
‫دبی به جریان ورودی حساس‬ ‫علت وجود مخروطی قبل از آن‪،‬‬
‫می باشد‪ .‬بنابراین اگر لوله مستقیم و درازی در باالدست این وسایل ق**رار گ**یرد‪ ،‬کالیبراس**یون آن ه**ا مق**داری‬
‫فرق خواهد کرد‪.‬‬

‫محاسبات مربوط به افت هد‬

‫ونتوری متر‪*:‬‬

‫‪7‬‬
‫از آن جایی که قطر لوله در مقط**ع ورودی و خ**روجی ونت*وری م*تر یکس**ان اس*ت‪ ،‬افت فش**ار را می ت**وان ب**ه‬
‫صورت زیر بدست آورد‪:‬‬

‫‪h A− h C= ∆H CA‬‬

‫‪V 2‬‬
‫با تقسیم افت هد بر انرژی سینتیک ورودی ( ) می توان آن را به صورت بی بع**د در آورد ک**ه ان**رژی س**ینتیک‬
‫‪2g‬‬
‫ورودی از رابطه* زیر بدست می آید‪:‬‬
‫‪2‬‬
‫‪V 2 A‬‬ ‫‪h A− h B‬‬
‫) (‬
‫]) ( [‬
‫‪B‬‬
‫=‬
‫‪2g A‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪AB 2‬‬
‫‪1−‬‬
‫‪AA‬‬

‫می باشد‪ ،‬بنابراین* انرژی سینتیک ورودی در این دستگاه به صورت زیر در می آید‪:‬‬

‫‪AB‬‬
‫‪873.0‬‬
‫=‬
‫‪AA‬‬

‫‪V 2‬‬
‫‪761.0‬‬
‫=‬ ‫) ‪(h A− h B‬‬
‫‪2g‬‬

‫اوریفیس متر‪*:‬‬

‫از رابطه* تجربی زیر می توان افت هد ایجاد شده در اوریفیس متر را بدست آورد‪:‬‬

‫‪∆H FE3=8.0‬‬ ‫‪(h −‬‬

‫) ‪E hF‬‬

‫با توجه به اینکه* قطر لوله ورودی اوریفیس متر تقریب**ا ً دو براب**ر قط**ر لول**ه ورودی ب**ه ونت**وری م**تر می باش**د‪،‬‬
‫‪1‬‬
‫ونتوری متر می باشد‪.‬‬ ‫بنابراین* هد سینتیک ورودی اوریفیس متر‬
‫‪61‬‬

‫مخروطی (دیفیوزر)‪:‬‬

‫با نوشتن معادالت برنولی در ورود و خروج مخروطی می توان افت فشار را بدست آورد‪:‬‬

‫‪V C2‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪∆H= X +‬‬
‫‪2g‬‬
‫‪1−‬‬‫(‬
‫‪61‬‬ ‫) ‪) ,(X= h − h‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪D‬‬

‫انرژی سینتیک ورودی دیفیوزر برابر* انرژی ورودی به ونتوری متر می باشد‪.‬‬

‫زانویی ‪ 90‬درجه‪:‬‬

‫‪H‬برابر* ‪ 26‬میلی متر می باشد‪ .‬با به ک**ار ب**ردن‬ ‫قطر ورودی زانویی ‪G‬برابر ‪ 51‬میلی متر و قطر آن در خروج‬
‫معادله برنولی می توان افت هد ایجاد* شده را بدست آورد‪:‬‬

‫‪P g V 2g P h V 2h‬‬
‫= ‪+‬‬ ‫‪+ +∆H hg‬‬
‫‪gρ 2 g gρ 2 g‬‬

‫‪8‬‬
 ‫روش آزمایش‪:‬‬

‫اندازه گیری دبی جریان‪:‬‬

‫دستگاه اندازه گیری دبی در میز هیدرولیکی به صورت اهرمی است با نس**بت ‪ 3‬ب**ه ‪ .1‬ب**ه این مع**نی ک**ه ط*ول‬
‫میله در سمتی که وزنه می گذاریم سه براب*ر* ط**ول آن در س**مت مخ**زن آب اس**ت‪ .‬ب**ه این ت**رتیب وزن آب در‬
‫مخزن باید سه برابر وزن وزنه ها شود تا تعادل برقرار شود و میله به نشانگر تعادل برخوردکند‪ *.‬مخزن هنگ**امی‬
‫که اهرم* سمت وزنه بدون حضور نشانگر تعادل در باالترین* مکان قرار گیرد خالی می شود‪ .‬ب**رای ان**دازه گ**یری‬
‫دبی اهرم را در باالترین* موقعیت قرار می دهیم تا مخزن خ**الی ش**ود‪ .‬س**پس آن را ره**ا ک**رده و نش**انگر را در‬
‫مسیر اهرم وارد می کنیم‪ .‬مخزن کم کم از آب پر می شود و زم**انی ک**ه ب**ه نش**انگر برخ**ورد ک**رد کرنوم**تر* را‬
‫فعال می کنیم و وزن معینی (‪ 4‬کیلوگرم) به اهرم می آویزم‪ .‬زمانیک ه دوب**اره اه**رم ب**ه نش**انگر برخ**ورد ک**رد‬
‫کرنومتر را متوقف می کنیم‪ .‬حال وزن مورد نظر* برابر است با س*ه براب*ر وزن وزن*ه ه*ا‪ .‬دبی واقعی جری*ان از‬
‫تقسیم وزن مورد نظر بر زمان بدست می آید‪.‬‬

‫آزمایش‪:‬‬
‫ابتدا شیر مربوط به هوا در باالی لوله ارتباطی مانومترها را محکم می کنیم و شیر خ**روجی دس**تگاه را ب**از می‬
‫کنیم و پمپ را روشن می کنیم و سپس شیر میز هیدرولیکی را کمی باز می کنیم‪ .‬شیر کنترل جریان را ط**وری‬
‫تنظیم می کنیم تا جسم شناور رتامتر در وسط مقیاس ق**رار بگ**یرد* و س**طوح آب در مانومتره**ا را یکس**ان می‬
‫کنیم‪ .‬سپس با باز کردن شیر تغذیه و شیر خروجی سعی می کنیم که بیشترین* اختالف بین سطوح برقرار ش**ود‬
‫(بیشترین* ارتفاع ‪ 24‬و کمترین* ارتفاع ‪ ،8‬لذا اختالف ‪ 16‬است)‪ .‬شناور رتامتر را مبن**ا ق**رار داده و ارتف**اع آن را‬
‫بر تعداد مراحل آزمایش یعنی ‪ 8‬تقسیم می کنیم‪ .‬در هر مرحله دبی را ب*ا بس*تن ش*یر خ*روجی آن ق*در کم می‬
‫کنیم تا در هر مرحل**ه از ارتف**اع رت**امتر ب**ه ان**دازه حاص**ل تقس**یم (ک**ه براب**ر ‪ 2‬ش**د) کم گ**ردد‪ *.‬س**پس ارتف**اع‬
‫مانومترها و درجه رتامتر و دبی بدست آمده از میز هیدرولیکی را یادداشت می کنیم و سپس به تع**داد مراح**ل‪،‬‬
‫با کم کردن جریان توسط شیر خروجی‪ ،‬دبی و ارتفاع مانومترها و هم چنین ارتفاع رتامتر را یادداشت می ک**نیم‬
‫و سپس شیر خروجی را کامال ً بسته و پمپ را خاموش می کنیم‪.‬‬

‫نتایج آزمایش‪:‬‬

‫‪ .1‬جداول زیر را تکمیل کنید‪.‬‬

‫جدول ‪ :1‬ارتفاع مانومترها بر حسب میلی متر‬

‫زمان (‬ ‫جرم (‬ ‫‪Ha‬‬ ‫‪Hb‬‬ ‫‪Hc‬‬ ‫‪Hd‬‬ ‫‪He‬‬ ‫‪Hf‬‬ ‫‪Hg‬‬ ‫‪Hh‬‬ ‫عدد‬
‫مرحله‬
‫‪)s‬‬ ‫‪)kg‬‬ ‫)‪(mm‬‬ ‫)‪(mm‬‬ ‫)‪(mm‬‬ ‫)‪(mm‬‬ ‫)‪(mm‬‬ ‫)‪(mm‬‬ ‫)‪(mm‬‬ ‫)‪(mm‬‬ ‫رتامتر‬
‫‪1‬‬ ‫‪27.1‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪360‬‬ ‫‪125‬‬ ‫‪330‬‬ ‫‪336‬‬ ‫‪350‬‬ ‫‪145‬‬ ‫‪190‬‬ ‫‪130‬‬ ‫‪22‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪29.6‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪374‬‬ ‫‪180‬‬ ‫‪350‬‬ ‫‪355‬‬ ‫‪365‬‬ ‫‪195‬‬ ‫‪235‬‬ ‫‪185‬‬ ‫‪20‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪31‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪380‬‬ ‫‪223‬‬ ‫‪360‬‬ ‫‪365‬‬ ‫‪370‬‬ ‫‪235‬‬ ‫‪270‬‬ ‫‪230‬‬ ‫‪18‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪37.5‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪385‬‬ ‫‪260‬‬ ‫‪370‬‬ ‫‪375‬‬ ‫‪378‬‬ ‫‪270‬‬ ‫‪295‬‬ ‫‪265‬‬ ‫‪16‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪42.9‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪385‬‬ ‫‪290‬‬ ‫‪372‬‬ ‫‪378‬‬ ‫‪380‬‬ ‫‪298‬‬ ‫‪320‬‬ ‫‪295‬‬ ‫‪14‬‬
‫‪6‬‬ ‫‪55.2‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪385‬‬ ‫‪318‬‬ ‫‪378‬‬ ‫‪380‬‬ ‫‪382‬‬ ‫‪323‬‬ ‫‪340‬‬ ‫‪320‬‬ ‫‪11.5‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪59.6‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪385‬‬ ‫‪332‬‬ ‫‪380‬‬ ‫‪382‬‬ ‫‪380‬‬ ‫‪337‬‬ ‫‪350‬‬ ‫‪335‬‬ ‫‪9.8‬‬
‫‪8‬‬ ‫‪72‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪385‬‬ ‫‪350‬‬ ‫‪380‬‬ ‫‪382‬‬ ‫‪380‬‬ ‫‪351‬‬ ‫‪360‬‬ ‫‪351‬‬ ‫‪7.8‬‬

‫جدول ‪ :2‬دبی بر حسب کیلوگرم بر ثانیه‬

‫مرحله‬ ‫میز هیدرولیکی‬ ‫ونتوری متر‬ ‫اوریفیس متر‬

‫‪9‬‬
 ‫‪1‬‬ ‫‪0.000443‬‬ ‫‪0.000466‬‬ ‫‪0.000637‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪0.000405‬‬ ‫‪0.000424‬‬ ‫‪0.00058‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪0.000387‬‬ ‫‪0.000381‬‬ ‫‪0.000517‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪0.00032‬‬ ‫‪0.00034‬‬ ‫‪0.000463‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪0.00028‬‬ ‫‪0.000296‬‬ ‫‪0.000403‬‬
‫‪6‬‬ ‫‪0.000217‬‬ ‫‪0.000249‬‬ ‫‪0.000342‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪0.000201‬‬ ‫‪0.000221‬‬ ‫‪0.000292‬‬
‫‪8‬‬ ‫‪0.000167‬‬ ‫‪0.00018‬‬ ‫‪0.00024‬‬

‫نمونه محاسبه شده برای مرحله اول‪:‬‬

‫الف) میز هیدرولیکی‬

‫‪m‬‬ ‫‪21‬‬ ‫‪m 3‬‬

‫=‪Q‬‬ ‫=‬ ‫‪344000.0‬‬
‫=‬
‫‪tρ0001 1.72‬‬
‫∗‬ ‫‪s‬‬

‫ب) ونتوری متر با فرض یک بودن ضریب تخلیه‬

‫‪2 g (h −‬‬
‫)‪1 h 2‬‬ ‫×‪2‬‬
‫‪18.9‬‬ ‫‪63.0‬‬
‫‪× ( 521.0‬‬

‫√‬
‫‪−‬‬ ‫)‬

‫√‬
‫‪−4‬‬
‫‪Q= C dA‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪10.2‬‬
‫=‬ ‫‪×01‬‬ ‫∗‬ ‫‪664000.0‬‬
‫=‬
‫‪A2 2‬‬ ‫‪10.2 ×01 − 4‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1−‬‬ ‫) (‬‫‪A1‬‬
‫‪1−‬‬ ‫(‬
‫‪13.5 ×01 − 4‬‬ ‫)‬
‫ج) اوریفیس متر با فرض یک بودن ضریب تخلیه‬

‫‪2 g (h−‬‬
‫)‪2 h 1‬‬ ‫×‪2‬‬
‫‪18.9‬‬ ‫‪53.0‬‬
‫‪× ( 541.0‬‬

‫√‬
‫‪−‬‬ ‫)‬

‫√‬
‫‪−4‬‬
‫‪Q= k× A‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪41.3‬‬
‫=‬ ‫‪×01‬‬ ‫∗‬ ‫‪736000.0‬‬
‫=‬
‫‪A22‬‬ ‫‪41.3 ×01‬‬ ‫‪−4 2‬‬
‫) ( ‪1−‬‬
‫‪A1‬‬
‫‪1−‬‬ ‫(‬
‫‪4.02 ×01 − 4‬‬ ‫)‬
‫جدول ‪ :3‬نسبت افت انرژی به انرژی جنبشی ورودی ( )‪K‬‬

‫ونتوریمتر*‬ ‫مخروطی‬ ‫انبساط‬

‫مرحله‬ ‫سینتیک‬ ‫افت‬ ‫‪K‬‬ ‫سینتیک‬ ‫افت‬ ‫‪K‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪0.039245‬‬ ‫‪0.03‬‬ ‫‪0.764429‬‬ ‫‪0.039245‬‬ ‫‪0.030792‬‬ ‫‪0.784614‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪0.032398‬‬ ‫‪0.024‬‬ ‫‪0.740786‬‬ ‫‪0.032398‬‬ ‫‪0.025373‬‬ ‫‪0.783169‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪0.026219‬‬ ‫‪0.02‬‬ ‫‪0.762806‬‬ ‫‪0.026219‬‬ ‫‪0.01958‬‬ ‫‪0.746799‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪0.020875‬‬ ‫‪0.015‬‬ ‫‪0.718563‬‬ ‫‪0.020875‬‬ ‫‪0.01457‬‬ ‫‪0.697979‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪0.015865‬‬ ‫‪0.013‬‬ ‫‪0.819414‬‬ ‫‪0.015865‬‬ ‫‪0.008873‬‬ ‫‪0.559309‬‬
‫‪6‬‬ ‫‪0.011189‬‬ ‫‪0.007‬‬ ‫‪0.625614‬‬ ‫‪0.011189‬‬ ‫‪0.00849‬‬ ‫‪0.758753‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪0.008851‬‬ ‫‪0.005‬‬ ‫‪0.564908‬‬ ‫‪0.008851‬‬ ‫‪0.006298‬‬ ‫‪0.711537‬‬
‫‪10‬‬
 ‫‪8‬‬ ‫‪0.005845‬‬ ‫‪0.005‬‬ ‫‪0.855432‬‬ ‫‪0.005845‬‬ ‫‪0.00348‬‬ ‫‪0.595327‬‬

‫اوریفیسمتر*‬ ‫زانویی‬
‫مرحله‬ ‫سینتیک‬ ‫افت‬ ‫‪K‬‬ ‫سینتیک‬ ‫افت‬ ‫‪K‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪0.002453‬‬ ‫‪0.17015‬‬ ‫‪69.36935‬‬ ‫‪0.002453‬‬ ‫‪0.02320781‬‬ ‫‪9.461715‬‬
‫‪3‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪0.002025‬‬ ‫‪0.1411‬‬ ‫‪69.68331‬‬ ‫‪0.002025‬‬ ‫‪0.01962687‬‬ ‫‪9.692882‬‬
‫‪5‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪0.001639‬‬ ‫‪0.11205‬‬ ‫‪68.37789‬‬ ‫‪0.001639‬‬ ‫‪0.01541968‬‬ ‫‪9.409779‬‬
‫‪8‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪0.001305‬‬ ‫‪0.08964‬‬ ‫‪68.70611‬‬ ‫‪0.001305‬‬ ‫‪0.01042968‬‬ ‫‪7.994012‬‬
‫‪8‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪0.000992‬‬ ‫‪0.06806‬‬ ‫‪68.63914‬‬ ‫‪0.000992‬‬ ‫‪0.01012656‬‬ ‫‪10.21273‬‬
‫‪3‬‬
‫‪6‬‬ ‫‪0.000699‬‬ ‫‪0.04897‬‬ ‫‪70.02592‬‬ ‫‪0.000699‬‬ ‫‪0.00951031‬‬ ‫‪13.59952‬‬
‫‪3‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪0.000553‬‬ ‫‪0.03569‬‬ ‫‪64.517‬‬ ‫‪0.000553‬‬ ‫‪0.00670218‬‬ ‫‪12.11558‬‬
‫‪7‬‬
‫‪8‬‬ ‫‪0.000365‬‬ ‫‪0.02407‬‬ ‫‪65.88879‬‬ ‫‪0.000365‬‬ ‫‪0.00352031‬‬ ‫‪9.636441‬‬
‫‪3‬‬

‫نمونه محاسبه شده برای مرحله اول‪:‬‬

‫ونتوری متر‬ ‫‪‬‬

‫الف) سینتیک‪:‬‬

‫‪V 2‬‬
‫‪761.0‬‬
‫=‬ ‫‪(h−‬‬
‫‪a h761.0‬‬
‫=‪b‬‬‫)‬ ‫‪63.0( 521.0‬‬
‫‪− 542930.0‬‬
‫)=‬
‫‪2g‬‬

‫ب) افت‪:‬‬

‫‪∆H= h −‬‬
‫‪a h63.0‬‬
‫=‬‫‪c‬‬ ‫‪33.0‬‬
‫‪−‬‬ ‫‪30.0‬‬
‫=‬

‫ج) ‪:K‬‬

‫‪∆H 30.0‬‬
‫=‪K‬‬ ‫=‬ ‫‪924467.0‬‬
‫=‬
‫‪542930.0‬‬
‫‪V 2‬‬
‫‪2g‬‬
‫انبساط مخروطی‬ ‫‪‬‬
‫الف) سینتیک‪ :‬انرژی سینتیک* ورودی به انبساط مخروطی (دیفیوزر) برابر انرژی سینتیک* ورودی به ونتوری م**تر‬
‫می باشد‪.‬‬
‫‪11‬‬
 ‫ب) افت‪:‬‬
‫‪V C2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪∆H= h( −‬‬
‫‪c h d+‬‬ ‫(‬
‫= ‪) 2 g 1−61‬‬ ‫)‬
‫‪33.0( 633.0‬‬
‫‪− 542930.0‬‬
‫)‪+‬‬ ‫(‬ ‫)‬
‫‪× 1−297030.0‬‬
‫‪61‬‬
‫=‬

‫ج) ‪:K‬‬

‫‪297030.0‬‬
‫‪∆H‬‬
‫=‪K‬‬ ‫=‬ ‫‪416487.0‬‬
‫=‬
‫‪542930.0‬‬
‫‪V 2‬‬
‫‪2g‬‬
‫اوریفیس متر‬ ‫‪‬‬
‫الف) سینتیک‪:‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫اوریفیس‬
‫متر‬ ‫سینتیکورودی‬ ‫ونتوری=هد‬
‫متر‬ ‫سینتیکورودی‬ ‫‪542930.0‬هد‬
‫= ×‬ ‫‪354200.0‬‬
‫= ×‬
‫‪61‬‬ ‫‪61‬‬

‫ب) افت‪:‬‬
‫‪∆H FE3=8.0‬‬ ‫‪(h−e h 38.0‬‬
‫=‬
‫)‪f‬‬ ‫‪53.0‬‬
‫‪× ( 541.0‬‬
‫‪− 51071.0‬‬
‫)=‬

‫ج) ‪:K‬‬

‫‪∆H‬‬
‫‪51071.0‬‬
‫=‪K‬‬ ‫=‬ ‫‪53963‬‬
‫‪=96‬‬ ‫‪/‬‬
‫‪354200.0‬‬
‫‪V 2‬‬
‫‪2g‬‬

‫زانویی ‪ 90‬درجه‬ ‫‪‬‬

‫الف) سینتیک‪:‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫اوریفیس‬
‫متر‬ ‫سینتیکورودی‬ ‫ونتوری=هد‬
‫متر‬ ‫سینتیکورودی‬ ‫‪542930.0‬هد‬
‫= ×‬ ‫‪354200.0‬‬
‫= ×‬
‫‪61‬‬ ‫‪61‬‬
‫ب) افت‪:‬‬
‫‪V 2g V 2h‬‬ ‫‪1‬‬
‫=‪∆H‬‬ ‫‪−‬‬
‫‪2 g 2g‬‬
‫‪+ h−‬‬
‫=‪g h‬‬
‫‪61‬‬ ‫(‬
‫‪h542930.0‬‬
‫×‬ ‫‪−‬‬‫)‬
‫‪542930.0‬‬ ‫‪91.0‬‬
‫‪+ 318702320.0‬‬
‫‪31.0‬‬
‫‪−‬‬ ‫=‬

‫‪1‬‬
‫و خروجی برابر هد سینتیک ونتوری است‪.‬‬ ‫که هد سینتیک ورودی‬
‫‪61‬‬

‫ج) ‪:K‬‬

‫‪318702320.0‬‬
‫‪∆H‬‬
‫=‪K‬‬ ‫=‬ ‫‪517164.9‬‬
‫=‬
‫‪354200.0‬‬
‫‪V 2‬‬
‫‪2g‬‬

‫‪12‬‬
‫‪ .2‬از رسم نمودار دبی تئوری جریان در اوریفیس متر و ونتوری متر بر حسب دبی واقعی جری**ان چ**ه نتیج *ه* ای‬
‫می گیرید؟ دالیل اختالف دبی سنج ها با دبی واقعی چیست؟‬

‫نمودار دبی تئوری و دبی واقعی برای اوریفیس متر‬

‫‪0‬‬

‫‪0‬‬

‫‪0‬‬

‫‪0‬‬

‫‪0‬‬

‫‪0‬‬

‫‪0‬‬

‫‪0‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬

‫نمودار دبی تئوری و دبی واقعی برای ونتوری متر‬

‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬

‫‪13‬‬
‫به دلیل افت فشار توسط افت های اص**حکاکی و موض**عی ایج**اد ش**ده در وس**ایل ان**دازه گ**یری ش**دت‬ ‫‪‬‬
‫جریان‪ ،‬دبی واقعی از دبی تئوری کمتر است‪.‬‬

‫‪ .3‬مزایا و معایب سه وسیله باال را ب**ا هم مقایس**ه کنی**د (دقت و ک**ارایی)‪ .‬اث**ر ط**ول قب**ل از وس**یله را چگون*ه*‬
‫بررسی می کنید؟‬

‫سطح داخلي ونتوري متر‪ ،‬صاف و صيقلي و مناسب براي اندازه گيري دبي مي باشد؛ در مقابل س**اخت‪،‬‬ ‫‪‬‬
‫تعمير و نگهداري اين وسيله وقت گير و هزينه* بر مي باشد‪.‬‬
‫تهيه‪ ،‬بازديد و نگهداري اوريفيس متر به مراتب آسان تر از ونتوري متر مي باشد؛ اما بر اث**ر اص**طكاك و‬ ‫‪‬‬
‫برخورد با مواد سنگين و خورنده‪ ،‬لبه هاي روزنه اي اوريفيس كنده شـده و محاس**بات اولي*ه را ب**ا خط*ا‬
‫مواجه مي كند‪.‬‬
‫استفاده از روتامتر براي محاسبات دبي با توجه به نب**ود* فرم**ول تئ**وري و داش**تن منحنـي كاليبراس**يون‬ ‫‪‬‬
‫براي اين امر همراه با خطاي عملياتي مي باشد‪ ،‬اما در مقياس هاي بزرگ با توجه ب**ه دبي ب*االي جري*ان‬
‫مي توان از اين خطاي جزئي چشم پوشي نمود‪.‬‬

‫‪∆H‬‬
‫=‪K‬‬
‫‪ .4‬از رسم منحنی تغییرات انرژی ( ‪( ) V 2‬انرژی س**ینتیک* ورودی ‪ /‬افت ان**رژی) ب**ر حس**ب ان**رژی س**ینتیک‬
‫‪2g‬‬
‫ورودی برای ونتوری متر و اوریفیس متر چه نتیجه* ای می گیرد؟ (جدول ‪)3‬‬

‫منحنی تغییرات انرژی جنبشی بر حسب انرژی سینتیک ورودی برای‬

‫ونتوری متر‬
‫‪9.0‬‬
‫‪8.0‬‬
‫‪7.0‬‬
‫‪6.0‬‬
‫انرژی جنبشی‬

‫‪5.0‬‬
‫‪4.0‬‬
‫‪3.0‬‬
‫‪2.0‬‬
‫‪1.0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪40.0‬‬ ‫‪30.0‬‬ ‫‪30.0‬‬ ‫‪20.0‬‬ ‫‪20.0‬‬ ‫‪10.0‬‬ ‫‪10.0‬‬ ‫‪10.0‬‬

‫‪14‬‬
‫منحنی تغییرات انرژی جنبشی بر حسب انرژی سینتیک ورودی برای‬
‫اوریفیس متر‬
‫‪17‬‬
‫‪07‬‬
‫‪96‬‬
‫‪86‬‬
‫انرژی جنبشی‬

‫‪76‬‬
‫‪66‬‬
‫‪56‬‬
‫‪46‬‬
‫‪36‬‬
‫‪26‬‬
‫‪16‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬

‫‪ . 5‬ضرایب تخلیه اوریفیس متر و ونتوری متر را بدست آورید‪ .‬آیا این ضرایب به دبی جریان بستگی دارند؟‬

‫با تقسیم دبی واقعی بر دبی ونتوری متر و اوریفیس متر‪ ،‬ضرایب تخلیه آن ها بدست می آید‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪Cd‬‬ ‫‪K‬‬

‫‪0.949621‬‬ ‫‪0.694808‬‬

‫‪0.956888‬‬ ‫‪0.698546‬‬

‫‪1.015646‬‬ ‫‪0.748484‬‬

‫‪0.940952‬‬ ‫‪0.69178‬‬

‫‪0.943484‬‬ ‫‪0.69398‬‬

‫‪0.873127‬‬ ‫‪0.635837‬‬

‫‪0.909221‬‬ ‫‪0.689812‬‬

‫‪0.926162‬‬ ‫‪0.695312‬‬

‫‪15‬‬
 ‫مقدار ضریب تخلیه تابع‬

‫‪    .1‬محل دقیق فشارسنج ها‬

‫‪    .2‬عدد رینولدز‬

‫‪    .3‬نسبت قطر لوله به قطر اریفیس‬

‫لذا مقدار ضرایب تخلیه به دبی بستگی ندارد‪.‬‬

‫‪ .6‬منحنی کالیبراسیون رتامتر را رسم کنید‪.‬‬

‫منحنی کالیبراسیون رتامتر‬

‫‪52‬‬

‫‪02‬‬
‫عدد رتامتر‬

‫‪51‬‬

‫‪01‬‬

‫‪5‬‬

‫‪0‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬

‫‪16‬‬
 ‫نتیجه* گیری‪:‬‬

‫بین نقاط ‪ C‬و ‪ D‬تغییر* قطر از ‪ 26‬به ‪ 15‬داریم ولی تلفات بسیار کمی در آن وجود دارد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫بین نقاط ‪ D‬و ‪ E‬یک لوله مستقیم داریم ولی تلفات آن کم می باشد چون داخ**ل آن خیلی ص*اف اس**ت و‬ ‫‪‬‬
‫سطح مقطع آن ثابت می باشد‪.‬‬
‫سرعت در اوریفیس به طور فوق العاده ای افزایش می یابد که در اثر کاهش سطح مقطع است‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫هر چه دبی کم می شود اختالف بین مانومترها کم می شود‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫ونتوري متر و رتامتر وس**ايل نس**بتا ً مناس**بي در ان**دازه گ**يري ش**دت جري**ان مي باش**ند و از بين اين* دو‬ ‫‪‬‬
‫وسيله ونتوري متر دقت بيشتري نسبت به ديگري دارد‪*.‬‬
‫با كاهش دبي ورودي جريان‪ ،‬ميزان افت انرژي در ونتوري متر و اوريفيس متر نيز كاهش مي يابد‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫خطاي اندازه گيري اوريفيس متر در دبي هاي پايين كم و با افزايش دبي ورودي زياد مي شود‪.‬‬ ‫‪‬‬

‫‪17‬‬