Бернулиева равенка за идеален флуид

Задача 1.2. (стр.11 од Збирка задачи - хидродинамика)

Ако се занемарат загубите на енергија, да се определи најмалиот дијаметар, кој при проток
низ цевката Q = 8,8 l/s, водата во малата цевка ќе се подигне на висина h = 55 cm.
Дијаметарот на цевката е d1 = 100 mm, а манометарскиот притисок во пресекот 1-1 е pm1 =
3294 Pa.

Бернулиевата равенка за 1-1/2-2: (р.р.1 е оската на цевководот 0-0)

𝑝1 𝑣12 𝑝2 𝑣22
+ + 𝑧1 = + + 𝑧2
𝜌𝑔 2𝑔 𝜌𝑔 2𝑔
Во пресек 1-1:
𝑝1 = 𝑝𝑎𝑡𝑚 + 𝑝𝑚1 = 105 + 3294 = 103294 𝑃𝑎
𝑧1 = 0
𝑑12 𝜋 4𝑄 4 ∙0,0088
𝑄 = 𝑣1 → 𝑣1 = 𝑑2 𝜋 = 0,12 3,14 = 1,12 𝑚/𝑠
4 1

Во пресек 2-2:
𝑝2 + 𝜌 ∙ 𝑔 ∙ ℎ = 𝑝𝑎𝑡𝑚
𝑝2 = 𝑝𝑎𝑡𝑚 − 𝜌 ∙ 𝑔 ∙ ℎ = 105 − 1000 ∙ 9,81 ∙ 0,55 = 5395,5 𝑃𝑎

1
Референтна рамнина
𝑧2 = 0

Од поставената Бернулиева равенка, може да се пресмета брзината на водата во пресек 2-2:

𝑝1 −𝑝2 103294−5395,5
𝑣2 = √2 + 𝑣12 = √2 ∙ + 1,122 = 4,46 𝑚/𝑠 .
𝜌 1000

Може да се воочи дека:

𝑣2 > 𝑣1
𝐴2 < 𝐴1 .

Според равенката на континуитет, ист е протокот на вода и низ вториот пресек:

𝑄1 = 𝑄2 = 𝑄 = 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡
𝑑22 𝜋
𝑄 = 𝑣2 4

од каде може да се пресмета дијаметарот во потесниот дел на цевководот:

4𝑄 4∙0,0088
𝑑2 = √𝑣 = √4,46∙3,14 = 0,05 𝑚 = 50 𝑚𝑚
2𝜋
Задача 1.9. (стр.23 од Збирка задачи - хидродинамика)
За мерење на протокот на вода, цевководот е обликуван во форма на Вентуриева цевка.
Цевководот има дијаметар d1 = 100 mm, кој постепено се стеснува на дијаметар d2 = 56 mm.
во пресеците А и В е приклучен вискозиметар.
Ако се занемарат загубите помеѓу пресеците, да се определат водниот проток во цевководот
и брзината во пресеците, ако покажувањето на пиезометарот изнесува h = 40 cm. При
пресметката на висините, столбот на воздух во пиезометарот да се занемари.

Со изедначување на притисоците на еквипотенцијалната површина во левата и десната

цевка се добива равенството:
𝑝1 − 𝜌 ∙ 𝑔 ∙ (𝑧 + 𝑧 ′ + ℎ) = 𝑝2 − 𝜌 ∙ 𝑔 ∙ 𝑧 ′ − 𝜌𝑣𝑜𝑧 ∙ 𝑔 ∙ ℎ
Воздушниот столб во пиезометарот се занемарува:
𝜌𝑣𝑜𝑧 ∙ 𝑔 ∙ ℎ ≈ 0
𝑝1 − 𝜌 ∙ 𝑔 ∙ (𝑧 + ℎ) = 𝑝2
Се дефинира разликата на притисок:
𝑝1 − 𝑝2 = 𝜌 ∙ 𝑔 ∙ (𝑧 + ℎ)
Се поставува Бернулиевата равенка помеѓу пресеци А-А/В-В: (р.р. е А-А)
𝑝1 𝑣2 𝑝 𝑣2
+ 2𝑔1 + 𝑧1 = 𝜌𝑔2 + 2𝑔2 + 𝑧2
𝜌𝑔

каде:
𝑧1 = 0
𝑧2 = 𝑧
𝑝1 𝑣2 𝑝 𝑣2
+ 2𝑔1 + 0 = 𝜌𝑔2 + 2𝑔2 + 𝑧
𝜌𝑔

𝑝1 −𝑝2 𝑣22 −𝑣12

= +𝑧
𝜌𝑔 2𝑔

Се заменува изразот за добиената разлика на притисок:

𝜌∙𝑔∙(𝑧+ℎ) 𝑣22 −𝑣12
= +𝑧
𝜌𝑔 2𝑔

𝑣22 −𝑣12
𝑧+ℎ = +𝑧
2𝑔

𝑣22 −𝑣12
ℎ= 2𝑔

се дефинира разликата на квадратите на брзините на водата:

𝑣22 − 𝑣12 = 2𝑔ℎ (1)
Од равенката на континуитет:
𝑑12 𝜋 𝑑22 𝜋
𝑣1 𝐴1 = 𝑣2 𝐴2 → 𝑣1 = 𝑣2
4 4

Брзината во пресек А-А се изразува преку брзината на водата во пресек В-В:

𝑑2
𝑣1 = 𝑣2 𝑑22 .
1

Со замена на овој израз во (1):

𝑑2
𝑣22 − (𝑣2 𝑑22 )2 = 2𝑔ℎ
1

𝑑4
𝑣22 (1 − 𝑑24 ) = 2𝑔ℎ
1

се добива брзината на водата во пресек В-В:

2𝑔ℎ 2∙9,81∙0,4
𝑣2 = √ 𝑑4 = = 2,95 𝑚/𝑠 .
1− 2 √ 1−0,0564
𝑑4
1 0,14

Се пресметува и брзината на водата во пресек А-А:

 𝑑2 0,0562
𝑣1 = 𝑣2 𝑑22 = 2,95 ∙ = 0,925 𝑚/𝑠 .
1 0,12

Протокот на вода низ цевководот изнесува:

𝑑12 𝜋 0,12 3,14
𝑄 = 𝑣1 = 0,925 ∙ = 0,00726 𝑚3 ⁄𝑠 .
4 4
Задача 1.12. (стр.24 од Збирка задачи - хидродинамика)
Од резервоарот истекува водата по цевка со променлив пресек. Потребно е да се определи
неопходната висина Н при која се осигурува протокот Q = 0,05 m3/s, како и брзината во
одделните пресеци при истиот проток. Дијаметрите на одделните пресеци се d1 = 150 mm,
d2 = 200 mm, d3 = 100 mm d4 = 80 mm. Хидрауличните загуби да се занемарат.

Протокот во секој пресек на цевководот е ист. Се пресметуваат брзините на водата низ

одделните пресеци:
𝑑12 𝜋 4𝑄 4∙0,05
𝑄 = 𝑣1 → 𝑣1 = 𝑑2 𝜋 = 0,152 3,14 = 2,84 𝑚/𝑠
4 1

𝑑22 𝜋 4𝑄 4∙0,05
𝑄 = 𝑣2 → 𝑣2 = 𝑑2 𝜋 = 0,22 3,14 = 1,6 𝑚/𝑠
4 2

𝑑32 𝜋 4𝑄 4∙0,05
𝑄 = 𝑣3 → 𝑣3 = 𝑑2 𝜋 = 0,12 3,14 = 6,4 𝑚/𝑠
4 3

𝑑42 𝜋 4𝑄 4∙0,05
𝑄 = 𝑣4 → 𝑣4 = 𝑑2 𝜋 = 0,082 3,14 = 10 𝑚/𝑠 .
4 4

Бернулиевата равенка за 0-0/4-4: (р.р. е оската на цевководот):

𝑝0 𝑣2 𝑝 𝑣2
+ 2𝑔0 + 𝑧0 = 𝜌𝑔4 + 2𝑔4 + 𝑧4
𝜌𝑔
каде:
𝑝0 = 𝑝𝑎𝑡𝑚
𝑣0 = 0
𝑧0 = 𝐻

𝑝4 = 𝑝𝑎𝑡𝑚
4𝑄
𝑣4 = 𝑑2 𝜋 = 10 𝑚/𝑠
4

𝑧4 = 0

Со замена во Бернулиевата равенка:

𝑝𝑎𝑡𝑚 𝑝𝑎𝑡𝑚 𝑣2
+0+𝐻 = + 2𝑔4
𝜌𝑔 𝜌𝑔

се добива висината Н:
𝑣2 102
𝐻 = 2𝑔4 = 2∙9,81 = 5,1 𝑚 .
Задача 1.14. (стр.25 од Збирка задачи - хидродинамика)
По хоризонтална цевка со променлив напречен пресек тече идеална течност со густина
948,012 kg/m3 и проток 1∙10-2 m3/s. Потребно е да се определат:
- Пиезометарските висини во пресеците 1, 2 и 3, ако d1 = 100 mm, d2 = 25 mm и
натпритисокот p1=3∙105 Pa
- Натпритисокот во пресекот 1, при кој во пресекот 2 ќе се појави вакуум.

a)
Апсолутниот притисок во пресек 1-1 е:
𝑝𝑎𝑡𝑚 + 𝜌𝑔ℎ1 = 𝑝𝑎𝑡𝑚 + 𝑝𝑚1
𝜌𝑔ℎ1 = 𝑝𝑚1
од каде се пресметува пиезометарската висина h1:
𝑝𝑚1 300000
ℎ1 = = 1000∙9,81 = 32,2 𝑚 .
𝜌𝑔

Брзината на водата во првиот пресек изнесува:

𝑑12 𝜋 4𝑄 4∙0,01
𝑄 = 𝑣1 → 𝑣1 = 𝑑2 𝜋 = 0,12 𝜋 = 1,273 𝑚/𝑠
4 1

Бидејќи според равенката на континитет, протокот е ист во пресек 1-1 и пресек 3-3:
𝑄 = 𝑄1 = 𝑄3 ,
а дијаметрите на овие пресеви се еднакви:
𝑑1 = 𝑑3 ,
следува дека брзината на водата во пресек 1-1 и пресек 3-3 е иста:
𝑣3 = 𝑣1 = 1,273 𝑚/𝑠 .
Брзината на водата во вториот пресек изнесува:
𝑑22 𝜋 4𝑄 4∙0,01
𝑄 = 𝑣2 → 𝑣2 = 𝑑2 𝜋 = 0,0252 𝜋 = 20,4 𝑚/𝑠 .
4 2

Се поставува Бернулиева р-ка помеѓу пресеци 1-1 и 2-2 (р.р. е оската на цевководот):
𝑝1 𝑣2 𝑝 𝑣2
+ 2𝑔1 + 𝑧1 = 𝜌𝑔2 + 2𝑔2 + 𝑧2
𝜌𝑔

Параметрите на флуидот во соодветните пресеци се:

𝑝1 = 𝑝𝑎𝑡𝑚 + 𝜌𝑔ℎ1 или 𝑝1 = 𝑝𝑎𝑡𝑚 + 𝑝𝑚1
𝑣1 = 1,273 𝑚/𝑠
𝑧1 = 0

𝑝2 = 𝑝𝑎𝑡𝑚 + 𝜌𝑔ℎ2
𝑣2 = 20,4 𝑚/𝑠
𝑧2 = 0

Со нивна замена:
𝑝𝑎𝑡𝑚 +𝜌𝑔ℎ1 𝑣2 𝑝𝑎𝑡𝑚 +𝜌𝑔ℎ2 𝑣2
+ 2𝑔1 = + 2𝑔2
𝜌𝑔 𝜌𝑔

𝑣2 𝑣2
ℎ1 + 2𝑔1 = ℎ2 + 2𝑔2

се добива пиезометарската висина h2:

𝑣22 −𝑣12
ℎ2 = ℎ1 − = 32,2 − 21,1 = 11,1 𝑚
2𝑔
Се поставува Бернулиева р-ка помеѓу пресеци Бернулиева р-ка во 1-1 и 3-3 (р.р. е оската на
цевководот):
𝑝1 𝑣2 𝑝 𝑣2
+ 2𝑔1 + 𝑧1 = 𝜌𝑔3 + 2𝑔3 + 𝑧3
𝜌𝑔

Параметрите на флуидот во соодветните пресеци се:

𝑝1 = 𝑝𝑎𝑡𝑚 + 𝜌𝑔ℎ1
𝑝3 = 𝑝𝑎𝑡𝑚 + 𝜌𝑔ℎ3
𝑣3 = 𝑣1 = 1,273 𝑚/𝑠
𝑧1 = 0
𝑧3 = 0
Со замена во Бернулиевата равенка:
𝑝𝑎𝑡𝑚 +𝜌𝑔ℎ1 𝑝𝑎𝑡𝑚 +𝜌𝑔ℎ3
=
𝜌𝑔 𝜌𝑔

се добива пиезометарската висина h3:

ℎ3 = ℎ1 = 32,2 𝑚
која е еднаква на h1 бидејќи брзините во пресеците се еднакви, а цевката е хоризонтално
поставена.

б)
Од условот да се појави вакуум во пресек 2-2, притисокот треба да е помал од
атмосферскиот притисок:
𝑝2′ < 𝑝𝑎𝑡𝑚 .
Се поставува Бернулиева равенка помеѓу пресеци 1-1 и 2-2:
𝑝1 ′ 𝑣2 𝑝2 ′ 𝑣2
+ 2𝑔1 + 𝑧1 = + 2𝑔2 + 𝑧2
𝜌𝑔 𝜌𝑔

Параметрите на водата во пресеците се:

𝑝1 ′ = 𝑝𝑎𝑡𝑚 + 𝑝𝑚1 ′
𝑝2 ′ = 𝑝𝑎𝑡𝑚
𝑣1 = 1,273 𝑚/𝑠
𝑣2 = 20,4 𝑚/𝑠
𝑧1 = 0
𝑧2 = 0
Со замена во Бернулиевата равенка:
𝑝𝑎𝑡𝑚 +𝑝𝑚1 ′ 𝑣2 𝑝𝑎𝑡𝑚 𝑣2
+ 2𝑔1 = + 2𝑔2
𝜌𝑔 𝜌𝑔

се добива натпритисокот
′ 𝑣22 −𝑣12
𝑝𝑚1 =𝜌 = 196494 𝑃𝑎
2
′
Вакуум во пресек 2-2 се појавува при 𝑝𝑚1 < 196494 𝑃𝑎 .