NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI I

Slide môn học Ngân hàng Thương mại 1thuộc bản quyền
của bộ môn Ngân hàng Thương mại,
Viện Ngân hàng Tài chính,
Đại học Kinh tế Quốc dân.

1
 Chương 1: Tổng quan về Ngân
hàng và hoạt động Ngân hàng
— Mục tiêu: Nội dung của chương đề cập đến
(i) Lịch sử hình thành và phát triển của ngân
hàng và đưa ra khái niệm ngân hàng và các
TCTD
(ii) 3 chức năng của ngân hàng
(iii) Các hoạt động cơ bản của ngân hàng
(iv) Lịch sử phát triển và cấu trúc của hệ thống
ngân hàng Việt Nam.
2
 Chương 1: Tổng quan về Ngân
hàng và hoạt động Ngân hàng
• Quá trình hình thành và phát triển của NH
1.1

• Chức năng của NHTM

1.2

• Các hoạt động cơ bản

1.3

• Hệ thống NHTM Việt Nam

1.4
3
1.1. Quá trình hình thành và phát triển
của NH

• Sự hình thành của NHTM

1.1.1.

• Sự phát triển của NHTM

1.1.2.

• Khái niệm NHTM

1.1.3.
4
1.1.1.Sự hình thành của ngân
hàng
Bắt đầu là nghiệp vụ đổi tiền hoặc đúc tiền của các
thợ vàng

Tiếp tục phát triển nghiệp vụ cất trữ hộ

Phát triển thanh toán hộ

Phát triển nghiệp vụ cho vay bằng tiền gửi của

khách hàng
5
1.1.2.Sự phát triển của các loại
hình ngân hàng
Hình thức ngân hàng đầu tiên - NH
của các thợ vàng (golden bank)

Ngân hàng thương mại (commercial

bank)

Ngân hàng tiền gửi (deposit bank)

Ngân hàng hợp tác (co-operate bank)

6
1.1.2.Sự phát triển của các loại
hình ngân hàng

Ngân hàng tiết kiệm (saving bank)

Ngân hàng đầu tư (investment

bank)

Ngân hàng chính sách (policy bank)

Ngân hàng phát triển (development

bank)
7
1.1.2.Sự phát triển của NHTM

Đa dạng các loại hình NHTM

Phát triển các dịch vụ mới

Hiện đại hóa công nghệ ngân

hàng

Gia tăng quy mô

8
 Mục tiêu kinh doanh
ngân hàng

An toàn Vốn huy

Dự trữ - lợi Nguồn
Tài nhuận –
động vốn
sản Tín dụng phát
và đầu tư triển Vốn chủ sở
hữu

Thu nhập Chi

phí

9
1.1.2.Sự phát triển của NHTM
Sự đa dạng của các loại hình ngân hàng
và các hoạt động ngân hàng

Các loại hình NH đa dạng

Các nghiệp vụ mới ngày càng phát triển:

Cho vay, huy động……

Công nghệ ngân hàng góp phần thay đổi

các hoạt động cơ bản cuả ngân hàng
10
1.1.2.Sự phát triển của NHTM

Qui mô của mỗi ngân hàng

Quá trình phát triển của ngân hàng

11
1.1.3 Khái niệm NHTM
NH có thể được định nghĩa qua chức năng, các
dịch vụ hoặc vai trò mà chúng thực hiện trong
nền kinh tế.

Nhiều tổ chức tài chính đều đang cố gắng cung

cấp các dịch vụ của NH.

NH cũng đang mở rộng phạm vi cung cấp dịch

vụ về bất động sản và môi giới chứng khoán,
tham gia hoạt động bảo hiểm, đầu tư vào quỹ
tương hỗ và thực hiện nhiều dịch vụ mới khác.
12
1.1.3 Khái niệm NHTM
Luật các tổ chức tín dụng VN 2010: "Ngân
hàng là loại hình tổ chức tín dụng có thể được
thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng
theo quy định của Luật này. Theo tính chất và
mục tiêu hoạt động, các loại hình ngân hàng
bao gồm ngân hàng thương mại, ngân hàng
chính sách, ngân hàng hợp tác xã

Ngân hàng thương mại là loại hình ngân hàng

được thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng
và các hoạt động kinh doanh khác theo quy định
của Luật này nhằm mục tiêu lợi nhuận
13
1.1.3 Khái niệm NHTM
Luật các tổ chức tín dụng VN 2010: “Hoạt
động ngân hàng là việc kinh doanh, cung
ứng thường xuyên một hoặc một số các
nghiệp vụ sau đây

Nhận tiền gửi;

Cấp tín dụng;

Cung ứng dịch vụ thanh toán

qua tài khoản
14
1.2. Chức năng của NHTM

• Trung gian tài chính

1.2.1.

• Tạo phương tiện thanh toán

1.2.2.

• Trung gian thanh toán

1.2.3.
15
1.2.1. Trung gian tài chính

— Ngân hàng khắc phục nhược điểm của tài

chính trực tiếp
— hoạt động của ngân hàng giúp khơi thông
nguồn vốn nhàn rỗi, phục vụ phát triển
kinh tế

16
1.2.2. Tạo phương tiện thanh toán

§ Các phương tiện thanh toán của ngân

hàng
→ Giúp giảm bớt chi phí phát hành và bảo
quản tiền mặt
→ Giúp tăng khối lượng tiền có thể dùng để
thanh toán trong lưu thông (tiền điện tử)
→ chức năng tạo tiền

17
 1.2.3. Trung gian thanh toán
§ Giúp hoạt động thanh toán thuận tiện, nhanh
chóng, an toàn, bảo mật, chi phí thấp → thúc
đẩy giao thương, phát triển kinh tế

§ Tăng thu nhập cho NH từ phí thanh toán và tạo

nguồn vốn có chi phí thấp

18
1.3. Các hoạt động ngân hàng
Mua bán ngoại tệ

Nhận tiền gửi

Cho vay

Bảo quản tài sản hộ

Quản lý ngân quỹ

Tài trợ các hoạt động của Chính phủ

Cung cấp các tài khoản giao dịch và thực hiện thanh toán
19
1.3. Các hoạt động ngân hàng
Bảo lãnh

Cho thuê tài chính (Fiancial lease/Leasing)

Cung cấp dịch vụ uỷ thác và tư vấn

Cung cấp dịch vụ môi giới đầu tư chứng khoán

Cung cấp các dịch vụ bảo hiểm

Cung cấp các dịch vụ đại lý

20
 CÁC DỊCH VỤ CỦA NGÂN HÀNG

Huy động vốn Tín dụng và Dịch vụ ngân Các hoạt động
- Nhận tiền gửi đầu tư hàng khác KD khác
-Đi vay - Cho vay Thanh toán, quản - KD ngoại tệ
+ Phát hành các - Chiết khấu lý ngân quỹ, uỷ - KD chứng khoán
công cụ nợ -Bảo lãnh thác, đại lý bảo - KD vàng bạc
+ Đi vay trực tiếp - Cho thuê hiểm, tư vấn, quản -...
-Bao thanh toán lý rủi ro, môI giới
- Đầu tư đầu tư chứng
khoán…..

21
1.4. Hệ thống NHTM Việt Nam

22
 1.4. Hệ thống NHTM Việt Nam
Hệ thống tổ chức tín dụng Việt Nam (12/2014)

Ngân hàng TCTD phi NH

NHTM Nhà nước 1 Công ty tài chính 17

NHTM Cổ phần 34 CTy cho thuê tài chính 11

Chi nhánh NHNNg 46
NHNNg 5 Quỹ TD nhân dân 998

Ngân hàng liên doanh 4 Tổ chức tài chính vi mô 3

Nguồn: www.sbv.gov.vn 23
BẢNG TỔNG KẾT TÀI SẢN CỦA
NGÂN HÀNG

24
TÓM TẮT CHƯƠNG 1
Các nội dung được giảng dạy trong chương 1:
(i) Lịch sử hình thành và phát triển của ngân
hàng
(ii) Khái niệm ngân hàng
(iii) Khái niệm Tổ chức tín dụng
(iv) 3 chức năng của ngân hàng
(v) Các hoạt động cơ bản của ngân hàng
(vi) Lịch sử phát triển và cấu trúc của hệ thống
ngân hàng Việt Nam
25