Pagsipat sa Leksikal na Baryasyon ng mga Terminong Filipino, Bikol, at Cebuano sa

Kontekstong Panginabuhian/Pangkabuhayan

1. Ano ang metodong ginamit sa artikulo? Kung may teorya. anong teorya ang ginamit?

Ang pag-aaral na ito ay mula sa inspirasyong inilatag ni Morris Swedesh (1995) na siyang
lumikom ng 100 salitang unibersal na may salin sa iba’t ibang wika sa mundo. Lumikom ang mga
mananaliksik ng tig-500 salita na nakabatay sa pangkabuhayan mula sa kanilang mga probinsya.
Sa pagpili ng mga salita, may mga naging batayan ang mga mananaliksik: (a.) Una, dapat ito ay
gamiting salita na hanggang ngayo’y nauunawaan, binibigkas at ginagamit pa rin, at/o (b.)
nakalimbag ang ilan mula sa kalatas, poster, brochure, aklat, website o anumang pormat at (c.) ang
panghuli ay opsyunal batay sa available na resources. Bilang panghuli, ginamit ng mga
mananaliksik ang dulog na purposive sampling.

2. Ano ang naging resulta o natuklasan sa pag-aaral?

Natuklasan sa pag-aaral na kapwa ang Bikol at Cebuano ay may pagkakatulad sa lokal na

termino sa Hanay 1. maliban na lang sa salitang "manikop" . Napansin na ang leksikal na mga
salita ay nahahango sa pangingisda. Sa wikang Cebuano at Bikol naman, may pagkakaiba sa
terminong lokal at may iba’t ibang katawagan. Karamihan sa mga salitang magkapareho ng
banghay at kahulugan sa Cebuano at Bikol ay nauukol sa mga halaman/pananim. Ngunit
mapapansin ding may kapwa iba’t ibang katawagan ang mga terminong lokal ng mga
halaman/pananim. Sa kategoryang maiuugnay sa kanilang mga produkto, nahinuha na kakikitaan
ng kultura ang dalawang wika. May mga terminong parehong-pareho at may iilan ding
magkakaiba. Magkaiba ang mga salitang ginagamit ngunit sa pagbibigay larawan, iisa ang
kahulugan. May iilan lang na morpema o ponemang hindi magkatulad ngunit hindi
nangunguhulugan na magkaiba ang mga salitang tinutukoy. Natuklasan din sa pag-aaral na ito na
ang salik na siyang dahilan at mas nakakaapekto sa mga termino o salita maging sa mga
pagkakaiba sa kahulugan ng bawat lugar ay ang kultura at ang kinabibilangan ng lugar o kung saan
ito matatagpuan.

3. Ano sa tingin ninyo ang maaari niyo pang idagdag na rekomendasyon sa pag-aaral?
 Napatunayan sa pag-aaral na pinamagatang "Pagsipat sa Leksikal na Baryasyon ng mga
Terminong Filipino, Bikol, at Cebuano sa Kontekstong Panginabuhian/Pangkabuhayan Analyzing
the Lexical Variation of Filipino, Bicol, and Cebuano" na ang kakayahang taglay ng Wikang
Filipino sa kanyang natatanging varyasyon sa mga wikang nagamit ang nakita sa pag-aaral na ito,
matapos ang masusi at matagumpay na pagsisiyasat, nabuo ang mga sumusunod na
rekomendasyon: 1.) Mainam na magawan din ito ng salin sa Wikang Ingles upang maging global
na mailimbag at mapatunayan ang dinamikong taglay ng wikang Filipino; 2) Magamit ng mga
mag-aaral na magtatangkang gumawa ng pananaliksik na may kaugnayan sa nabanggit na paksa
bilang batayan o mas maidebelop pa at mailapat ang ganitong pamamaraan sa pag-aaral nila gamit
ang mga wikang 'di palasak sa Pilipinas.

Miyembro:

Caparida, Julius Ceasar

Galas, Aljon

Golez, Thrixie Isobelle

Putol, Jaymar

Sapanta, Daryl Mae

Velasquez, Arman Jay