You are on page 1of 6

FIL III – BARAYTI AT BARYASYON NG WIKA

PROFESSOR: DR. MARIA PAZ G. BAJARO

COURSE: BSED FIL 3

Pangkalahatang Ideya

➢ matatalakay ang iba’t ibang barayti ng wika na nakapaloob pa rin sa unang aralin.
➢ Ang mga nakahandang pagsasanay at mga gawain ay makatutulong upang mapadali ang
pagkatuto sa bawat konseptong tatalakayin dito.
➢ Inaaasahang magsisilbing kasangkapan ang modyul na ito upang maging madali,
epektibo at kapakipakinabang ang pagtuturo at pagkatuto sa paksang nakapaloob dito.

Layunin

Pagkatapos ng modyul na ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang matamo ang mga sumusunod;
1. Natutukoy ang mga kahulugan at kabuluhan ng mga konseptong pangwika

2. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling pananaw at mga karanasan.

3. Nagagamit ang kaalaman sa modernong teknolohiya sa pag-unawa sa mga konseptong


pangwika

4. Barayti ng Wika Aralin


Ang Pag Aaral ng Varayti at Varyasyon ngWika

Introduksyon

Isang larangan ng sosyolinggwistika na pinagtutuunanngayon ng mga pag-aaral at pananaliksik


ang tungkol savarayti at varyasyon ng wika. Kaugnay ng mga pagpaplanongpangwika na
isinasagawa sa mga bansa na multilinggwal angmga tao, may mga isyung panglinggwistika na
kaugnay ngpagkakaroon ng varayti ng wika: paano nagkakaroon ng mgapangkat ng mga tao na
may isang varayti ng wikangsinasalita? Kailan sila nagkakaroon ng karaniwang varayti ngwika?
Nagbigay ang mga teoristang neo-klasikal (Tollefson,1991) ng tîpolohiya ng mga pangkat-wika
batay sa mgakatangiang istruktural ng mga varayti ng wika sa degri ngpagkamultilinggwal at sa
gamit ng mga varyasyong ito(Kelman, 1971; Fishman, 1968; Kloso, 1968). Nakabatay
angpagkakaroon ng varayti at varyasyon ng wika sa paniniwala ngmga lingwist ng pagiging

Heterogeneous o pagkakaiba-iba ng wika (Saussure, 1916) at “hindi kailan

man pagkakatulad o uniformidad ng anumang wika”, ayon kay Bloomfield (1918).Dala ito ng
nagkakaibang pangkat ng tao na may iba’t ibang

lugar na tinitirahan, interes, gawain, pinag-aralan at iba pa.Sa pagdaan ng panahon nagiging
ispesyalisado ang mgagawain at tungkulin ng tao na nagreresulta sa pagkakaiba-ibang kultura at
wika na siyang nagiging panukat sa progreso ngtao (Roussean, 1950). Nagbunga ang mga
pagkakaibang ito ng sa wika ng iba’t ibang pagtingin, pananaw at atityud dito kaugnay ng di-
pagkakapantay-pantay ng mga wika pati ngmga tagapagsalita, kultura at sibilisasyon
(Constantino, 2000).Sa papel na ito tatalakayin ang mga batayangkaalaman, mga teorya at
pananaw tungkol sa varayti atvaryasyon ng wika. Gayundin ilalahad ang mga pananaliksikna
isinagawa na tungkol sa varayti ng wika. Magsisilbingpatnubay ang panimulang paglalahad na ito
sa mga propesor,estudyante at mga mananaliksik sa larangan ng wikapartikular sa
namamayaning varayti ng Filipino na ginagamit ngayon sa iba’t ibang rehiyon ayon sa lugar ng
taongnagsasalita (heograpiko) at ayon sa pangkat nakinabibilangan (sosyolek).

Varayti at Varyasyon ng Wika

Ang varayti ng wika ay ang pagkakaroon ngnatatanging katangian na nauugnay sa partikular na


uri ngkatangiang sosyo-sitwasyunal na makatutulong sa pagkilala saisang partikular na
varyasyon o varayti ng wika. Nagbigay siCatford (1965) ng dalawang uri ng varayti ng wika. Una
ay permanente para sa mga tagapagsalita / tagabasa at angikalawa ay pansamantala dahil
nagbabago kung maypagbabago sa sitwasyon ng pahayag. Kabilang sa mgavarayting
permanente ang dayalekto at idyolek. Batay angdayalekto sa lugar, panahon at katayuan sa
buhay. Nakikitaito kaugnay ng pinanggagalingang lugar ng tagapagsalita ogrupo ng tagapagsalita
sa isa sa tatlong dimension: espasyo,panahon at katayuang sosyal. Maihahalimbawa rito ang
mga dayalekto ng Tagalog na ayon sa iba’t ibang lugar ng tagapagsalita tulad ng Tagalog-Bulacan,
Tagalog-Batangas,Tagalog-Laguna, Tagalog-Cavite, Tagalog-Mindoro, Tagalog-Rizal at Tagalog-
Palawan. Samantala, ang idyolek ay isangvarayti na kaugnay ng personal na kakanyahan
ngtagapagsalita o wikang ginagamit ng partikular na indibidwal.Maaaring idyosinkratiko ang mga
tanda ng idyolek tulad ngpaggamit ng partikular na bokabularyo nang madalas. Ayon pa rin kay
Catford, permanente nang matatawag ang idyolekng isang taong may sapat na gulang. Ang
pansamantalang varayti ng wika ay kaugnay sasitwasyon na ginagamit ang wika. Kasama rito ang
register,mode at estilo.

Ang register ay varayting kaugnay ngpanlipunang papel na ginagampanan ng tagapagsalita sa


orasng pagpapahayag. Halimbawa nito ay: sayantipikong register,panrelihiyong register, pang-
akademikong register at iba pa.

Ang estilo ay ang varayti na kaugnay ng relasyon ngnagsasalita sa kausap. Maaaring formal,
kolokyal at intemêt opersonal ang estilo.

Ang mode ay ang varayting kaugnay samidyum na ginagamit sa pagpapahayag tulad ng pasalita
opasulat. Sa isang pangkat-wika o speech community makikita ang varyasyon ng wika sa
pamamagitan ng: a.) mgataong bumubuo rito; b.) pakikipagkomunikasyon ng tao; c.)interaksyon
ng mga tao; d.) sa mga katangian ng pananalita ngmga tao; at; e.) sa sosyal na katangian ng mga
tao.

TUNGO SA MABISANG KOMUNIKASYON Barayti ng Wika

2. Mga Inaasahang Kasanayan Barayti at Baryasyon ng Wika Ilang Mahalagang Konsepto Ukol sa
Barayti at Baryasyon ng Wika Paglilinaw Ukol sa Pagbuo ng Ediya Salik ng Baryasyon Ilang
Pananaw at Teorya Tungkol sa Barayti at Baryasyon Mga Gawain

3. Mga inaasahang kasanayan: 1. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga


napakinggang sitwasyong pangkomunikasyon sa radyo, talumpati at mga panayam. 2. Natutukoy
ang mga kahulugan at kabuluhan ng mga konseptong pangwika tulad ng barayti at rehistro ng
wika 3. Nakapagsasagawa ng pagsusuri ng barayti ng wika gamit ang teleserye, mga talkshows,
komersyal at iba pa.

4. Barayti at Baryasyon ng Wika Ang pagkakaroon nito ay bunga ng paniniwala ng lingguwistika


na ang wika ay heterogeneous o nagkakaiba-iba. Dala nito ang nagkakaibang pangkat ng tao na
may iba't ibang lugar na tinitirhan, interes, gawain, pinag-aralan at iba pa. BARAYT I

5. BARAYTI NG WIKA Sa pagdaan ng panahon, nagiging ispesyalisado ang Gawain at tungkulin ng


mga tao at ito ay nagreresulta ng pagkakaiba-iba ng kultura at wika na siyang nagiging panukat
sa progreso ng tao. Ang pagkakaroon ng natatanging katangian na nauugnay sa partikular na uri
ng katangian sosyo-sitwasyunal. BAYASYON

6. Mahalagang Konsepto Ukol sa Barayti at Baryasyon ng Wika Barayti na kaugnay sa personal


na kakanyahan ng tao sa paggamit ng wika ng particular na indibidwal. Gayundin, ang paggamit
ng particular na bokabolaryo nang madalas ay itinuturing ding idyolekto ng gumagamit
IDYOLEKTO
7. Ang barayting sinasalita ng mga tao sa isang lipunan. Gayundin, nagtatakda ito ng kasipikasyon
ng mga mamamayan batay sa antas ng kanilang pamumuhay, interes, hilig at kasarian.
SOSYOLEK

8. Barayting kaugnay sa panlipunang papel na ginagampanan ng tagapagsalita sa oras ng


pagpapahayag. Tumutukoy sa ispesyalisadong paggamit ng wika upang makilala ang
ispesipikong domeyn o Gawain. REHISTER

9. ESTILO Barayting kaugnay sa midyum na ginagamit sa pagpapahayag tulad ng pasalita o


pasulat Barayti na kaugnay ng relasyon ng nagsasalita sa kausap. Maaaring pormal, kolokyal at
personal. MODE

10. Paglilinaw Ukol sa Pagkakabuo ng Ideya Hal. Nakuha ko na ang point mo kaya lang medyo
foul yung sinabi nang mag-text ka. 1. PALIT-KODA Pagsasama-sama ng dalawa o higit pang
makabuluhang pahayag na nabibilang sa dalawang sistema ng wika.

11. 2.HALO-KODA Hal. Getching ko naman talaga ang chorva chenes mo kaya lang it's hard to
decide pa, gogorabelles ba o hindi? May nahahalo o nasisingit sa salita mula sa ibang wika labas
sa naitakdang dalaw ng pangunahing sistema ng wika.

12. Salik ng Baryasyon Nagkakaroon ng pagbabago sa pagpapahayag sa pamamagitan ng


kaangkupan sa lugar, komunidad na kinabibilangan ng tagapagsalita o gumagamit ng wika.
Magkaibang kahulugan sa magkahiwalay na lugar na may magkaibang kultura. Nasa katawagan
at kahulugan ng salita ang pagkakaiba HEOGRAPIKAL

13. Hal. inihaw - binabange tagilid - tabinge langgam - guyam Mga katawagan sa Tagalog - Maynila
Katumbas na salita sa ibang lugar Lupa Mukha(Pampanga) Daga(Bicol) Lumiban
Tumawid(Tagalog-Batangas) Hindi pumasok (Tagalog - Quezon

14. MORPOLOHIKAL Pagkakaiba sa paraan ng pagbuo ng salita dahil sa paglalapi ng mga


naninirahan sa mga ito. Ang pagkakaiba ay nasa anyo at ispeling ng salita at hindi sa taglay na
kahulugan nito.

15. Tagalog - Maynila Kumain Tagalog - Batangas Nakain Camarines Sur Makakain Legaspi City
Magkakan Aklan Makaon Tausog Kumaun Bisaya Mangaon Pampanga Mangan

16. 3. Barayti ng Ponolohiya Magkakaiba ang bigkas at tunog ng mga salita sa bawat lugar.
Lumilikha ng sariling wika ang mga taong magkakasama sa iisang kultura at lugar. Ang
ponolohiya... often -/o -fen/ vs /of-ten/ organization -/or-ga-ni-za-tion/ vs /or-ga-ni-zey-tion/

17. 4. Sosyal Nagkakaroon ng pagbabago sa pagpapahayag batay sa pangangailangan sa


larangan ng hanapbuhay. Nagkakaroon ng pagbabago sa pagpapahayag sa pamamagitan ng
kinasasangkutang lipunan, kultura, at itinakdang mga isyu at usaping nakabatay sa panahon. 5.
Okyupasyunal

18. Pananaw at Teorya Tungkol sa Barayti at Baryasyon • Teoryang Sosyolingguwistik -


pinalalagay na ang wika ay panlipunan at ang speech ay pang-indibidwal • Teoryang Deficit
Hypothesis - naniniwala sa pamamagitan ng kanyang naging obserbasyon na ang wika ay may
herarkiya.

19. • Konsepto ng Baryalidad - naniniwala na natural na phenomena ang pagkakaiba-iba ng anyo


ng wika at pagkakaroon ng barayti ng isang wika. Ibigsabihin, pantay lamang ito at walang mataas
o mababa. • Teorya ng Akomodasyon - nakapokus ang teoryang ito sa taong kasangkot sa
sitwasyong pang wika sa proseso ng pag-aaral at pagkatuto ng pangalawang wika

20. • Linguistic Convergence - nagkakaroon ng tendensiya na gumaya o bumagay sa pagsasalita


ng gumagamit ng wika upang bigyang halaga ang pakikiisa, pakikisama, at pagmamalaki na
kabahagi ng pangkat • Linguistic Divergence - pinipili na ibahin ng taong gumagamit ng wika ang
kanyang pagsasalita upang mabukod sa kausap, di-pakikiisa sa pagbuo ng sariling
pagkakakilanlan o identity.
REFERENCE

https://fliphtml5.com/iojsw/vbwr/basic

https://www.academia.edu/34093314/Ang_Pag_Aaral_ng_Varayti_at_Varyasyon_ng_Wika_Hangu
ang_Balon_sa_Pagtuturo_at_Pananaliksik

https://www.scribd.com/presentation/473274706/BARAYTI-AT-BARYASYON-NG-WIKA

slideshare.net/WendellTaraya/baryasyon-at-barayti-ng-wika

You might also like