KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK

SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO

ENGR. ROCHELLE Z.VALDULLA,LPT

PRAYER
CHECKING OF ATTENDANCE

SECTIONS:
HOUSE RULES
 UNANG WIKA,
IKALAWANG WIKA AT
LINGGUWISTIKONG
ARALIN 5:
KOMUNIDAD KONSEPTONG
PRINTED: 85-104

DIGITAL: 97-116
PANGWIKA
ANTAS NG WIKA
PAMBANSA PAMPANITIKAN LALAWIGANIN KOLOKYAL BALBAL

Marikit
Madir
Mangan
Paaralan
Magsing-irog
Jologs
kaklase
Taglay
Igin
trabaho
 ANTAS NG
WIKA
1.Pormal
2.Impormal
 1. PORMAL
•Ito ang mga salitang
ISTANDARD dahil kinikilala,
tinatanggap at ginagamit ng
higit na nakararami lalo na sa
mga nakapag-aral ng wika.
MGA URI Pambansa
NG
PORMAL
Pampanitikan
 PAMBANSA
•karaniwang ginagamit sa mga aklat
pangwika/pambalarila sa lahat ng
mga paaralan.
•Kadalasang ginagamit ng
Pamahalaan at itinuturo sa
paaralan.
 PAMPANITIKAN
•Mga salitang gamitin ng mga
manunulat sa kanilang mga
akdang pampanitikan
•Madalas itong gumagamit ng
mga idyoma o tayutay.
 2. IMPORMAL
•Ito ang mga salitang salitang
karaniwan, palasak, pang-araw-
araw na madalas ginagamit sa
pakikipag-usap sa mga kakilala
o kaibigan.
 Lalawiganin
MGA URI
NG
IMPORMAL Kolokyal

Balbal
LALAWIGANIN

Gamitin sa mga
Mga
partikular na
bokabularyong
pook o lalawigan
dayalektal.
lamang
KOLOKYAL

Mga pang- Mga

(sa akin –
araw-araw na pinaikling
sa’kin)
salita. salita
BALBAL

Sa mga pangkat-
pangkat nagmumula
Slang (wikang Ingles) upang ang mga
pangkat ay magkaroon
ng sariling codes.
MGA BARAYTI NG WIKA

1.Register
2.Diyalekto (Dialect)
3.Sosyolek (Sociolect)
4.Idyolek (Idiolect)
5.Pidgin
1. DIALEKTO (WIKAIN)

•Barayti ng wikang nalilikha ng

dimensyong heograpiko.
•Wikang ginagamit sa isang
partikular na rehiyon,
lalawigan o pook.
• Pamantagan ka.
(Maranao)
• Nahihugma ko nimo
(Visaya)
• Padangat taca
(Bicol)
• Aba, ang ganda!
(Maynila)
• Aba, ang ganda, eh!
(Batangas)
• Ka ganda ah!
(Bataan)
• Ka ganda, hane!
(Rizal)
2. SOSYOLEK

•Barayti nabubuo sa
dimensyong sosyal.
2. SOSYOLEK
•Makikilala sa pagkakaroon
ng natatanging REHISTRO
na tangi sa pangkat ng
gumagamit ng wika.
2. SOSYOLEK

•Wika ng mga mag-

aaral, wika ng
matatanda, at iba pa.
Wiz ko feel ang mga hombre ditech, day!
Wow pare, ang tindi ng tama ko! Heaven!
Kosa, pupuga tayo mamaya.
Girl, bukas na lang tayo mag-lib. Mag-
malling muna tayo ngayon.
Pare, punta muna tayo sa Mega. Me
jamming dun, eh!
3. IDYOLEK
•Personal na lengguwaheng
gamit ng isang tao.
•Binibigyang-pansin kung paano
bumigkas ang isang tao.
3. IDYOLEK
•Kadalasang gumagamit ng titik
“h” sa hulihan o gitna ng
pangngalan
Salamat poh!
Kharen,Whendy
3. IDYOLEK
•Paggamit ng salitang “ano” bilang
pantukoy sa lahat ng bagay.
This is so, ano.
Anuhin mo nga ito.
3. IDYOLEK
•Paggamit ng panghalip na
SIYA bilang panuring sa mga
bagay.
Iluto mo siyang maigi.
4. PIDGIN
•Nobody’s native language
•Madalas na bunga ng
kolonisasyon ang varayti ng
wika
4. PIDGIN

Ikaw bili tinda mura

INSTRUMENTAL AT
REGULATORI
ARALIN 6: GAMIT
PRINTED: 105-122 NG WIKA SA
DIGITAL: 120-137 LIPUNAN
GAMIT NG WIKA
SA LARANGAN NG
KOMUNIKASYON
GAMIT NG WIKA SA LIPUNAN

•Napagsasama-sama nito ang mga

tao upang makabuo ng isang
komunidad tungo sa pagtupad
ng tungkulin, pagkilos at
kolektibong ugnayan sa
ikauunlad ng bawat isa.
1.Instrumental
2.Regulatoryo/Regulatori
3.Heuristiko
4.Interaksyonal
5.Personal
INSTRUMENTAL
• Layuning MAKIPAGTALASTASAN para
tumugon sa PANGANGAILANGAN ng
TAGAPAGSALITA
• Ginagamit ito upang tukuyin ang mga
PREPERENSIYA, KAGUSTUHAN at
PAGPAPASIYA ng TAGAPAGSALITA
• Nakatutulong sa PAGLUTAS NG
PROBLEMA, PANGANGALAP NG
MATERYALES, PAGSASADULA at
PANGHIHIKAYAT.

• Kailangang maging mabisa ang

INSTRUMENTAL na gamit ng wika sa
pamamagitan ng PAGLILINAW at
PAGTITIYAK ng PANGANGAILANGAN,
NAIISIP o NARARAMDAMAN.
MGA KATANGIAN NG
INSTRUMENTAL NA GAMIT NG WIKA

A.Instrumental bilang WIKA

ng PANGHIKAYAT
(BIGKAS-PAGGANAP)
B. Instrumental bilang WIKA
ng PATALASTAS
A. Instrumental bilang WIKA ng
PANGHIKAYAT
(BIGKAS-PAGGANAP)
- Ang paggamit ng wika ng isang tao upang
paganapin at DIREKTA o DI
DIREKTAng pakilusin ang kausap niya
batay sa nilalaman ng mensahe.
MGA KATEGORYA NG
BIGKAS-PAGGANAP
1.Literal na pahayag o
LOKUSYUNARYO
- ang LITERAL na
kahulugan ng pahayag.
2. Pahiwatig ng KONTEKSTO ng
kultura’t lipunan o
ILOKUSYUNARYO
- kahulugan ng mensahe
batay sa kontekstong
pinagmumulan ng nakikinig at
tumatanggap nito
3.Pagganap sa mensahe o
PERLOKUSYUNARYO
- ito ang ginawa o
matapos mapakinggan ang
natanggap na mensahe.
B.Instrumental bilang Wika sa
Patalastas
- ginagamit upang maipakilala
ang isang tao, produkto,
serbisyo o pangyayari upang
tumatak sa isipan ng mamimili
dapat niyang tangkilikin.
TAGLINE

Iba ang may pinagsamahan!

REGULATORYO
•Tungkulin ng wika na
MAKAIMPLUWENSIYA
o MAGKONTROL sa
pag-uugali ng iba.
REGULATORYO
•Bisa ng wika na
NAGTATAKDA, NAG-UUTOS
at NAGBIBIGAY-DIREKSIYON
sa tao bilang kasapi o kaanib ng
lahat ng alinmang institusyon.
MGA ELEMENTO NG
REGULATORYONG GAMIT NG
WIKA
1. Batas o kautusang nakasulat,
nakalimbag o iniuutos nang
pasalita
2. Taong may kapangyarihan o
posisyon na nagpapatupad ng
kautusan o batas
3. Taong nasasaklawan ng batas
4. Konteksto na nagbibigay-bisa sa
batas o kautusan tulad ng lugar,
institusyon, panahon at taong
sinasaklawan ng batas.
MGA KLASIPIKASYON NG WIKA
AYON SA REGULATORYONG
BISA NITO
1. Berbal
2. Nasusulat
3. Di – nasusulat na
tradisyon
1. Berbal
• tawag sa lahat ng kautusan, batas
o tuntunin na BINABANGGIT
nang PASALITA ng pinuno o
sinumang nasa kapangyarihan.
HALIMBAWA:

•Pamilya – utos ng
magulang at iba pa
• Guro – itinakdang
gagawin ng mga mag-aaral
2. Nasusulat, Nakalimbag at biswal
- ang lahat ng kautusan, batas o tuntunin na
MABABASA, MAPAPANOOD at
MAKIKITA na ipinatutupad ng nasa
kapangyarihan.
 HALIMBAWA:

• Saligang-Batas o Konstitusyon ng
Republika ng Pilipinas
• Mga batas na ipinasa ng Kongreso
• Mga ordinansa sa mga munisipyo at
siyudad
• Mga kautusan at patakaran ng kompanya
3. Di Nasusulat na Tradisyon
- ang mahabang tradisyon ng
PASALIN-SALING
BUKAMBIBIG na kautusan,
batas o tuntuning sinusunod
nang lahat.
HALIMBAWA:

• Sa patriyarkal na lipunan,
ang tagapagmana ng
negosyo ay laging ang
panganay na lalaki
GAMIT NG WIKA AYON SA
REGULATORYONG BISA

1. Pagpapatupad ng batas,
kautusan at tuntunin
2. Pagpapataw ng parusa sa
mga susuway
3. Partisipasyon ng mamamayan
sa paggawa ng batas
4. Pagpapanatili ng kaayusan at
kapayapaan sa komunidad.
5. Pagtatakda ng batas para sa
kaunlaran at masaganang
kabuhayan ng lahat
6. Pagkilala sa karapatan ng iba’t
ibang uri at katayuan ng
mamamayan sa bansa
MGA HALIMBAWA NG
REGULASYON O BATAS

1. Saligang-batas o
Konstitusyon
2. Ang batas na itinakda ng
Kongreso (Batas ng
Republika)
 3. Mga Ordinansa - ipinatutupad sa
mga probinsya, siyudad at
munisipyo
4. Polisiya - ipinatutupad sa isang
organisasyon, ahensya o kompanya.
5. Mga Patakaran at Regulasyon -
ipinatutupad sa mga paaralan,
kompanya o pribadong
organisasyon.
HEURISTIKO
•Ginagamit ang wika sa pag-
aaral at pagtuklas upang
makapagtamo ng kaalaman
ukol sa kapaligiran
 HEURISTIKO
•Sumusulpot sa mga pagkakataong
nagtatanong, sumasagot o
dumadaloy ang isang
pamumuna bilang pagkilos ng
isang bata o indibidwal
 HEURISTIKO
•Paraan ng pag-alam
sa mga bagay-bagay,
pagdududa o palagay.
 HEURISTIKO
•Makikita ang tungkulin ng
wika sa mga gawain ng
imbestigasyon, pagtatanong
at pananaliksik.
 HEURISTIKO
•Ano’ng nangyari?
•Para saan?
•Bakit mo ginawa iyon?
•Sabihin mo sa akin kung bakit?
INTERAKSYUNAL,
PERSONAL, ARALIN 7: GAMIT
IMAHINATIBO

PRINTED: 132-142
NG WIKA SA
DIGITAL: 142-160 LIPUNAN
INTERAKSYUNAL
• Nagbubukas ng INTERAKSYON o
HUMUHUBOG ng panlipunang
ugnayan.
• May panlipunang gampanin na PAG-
UGNAYIN ang isang tao at ang
kaniyang kapwa sa paligid.
•Ang PAGPAPALITAN ng
IMPORMASYON ng dalawa o
higit pang tao.
•Tungkulin ng wika na
TUMUTULONG MAKIPAG-
UGNAYAN at BUMUO NG
SOSYAL NA RELASYON sa iba.
•Mabisang natatamo sa
pamamagitan ng paggamit ng
mga katangiang DI
GUMAGAMIT NG SALITA,
tulad ng KILOS, TUON NG
MATA at PAGWIWIKA NG
KATAWAN.
•Nagpapatuloy ang epektibong
INTERAKSIYON kung PAIBA-
IBA ANG EKSPRESYON,
TONO at INTONASYON na
nagpapahiwatig ng interes sa
pakikipag-usap.
Halimbawa:

•“Mahal kita!”
•“Kamusta?”
•“Nanay,”
•“Mabuhay!”
MGA HALIMBAWA NG
INTERAKSYUNAL SA INTERNET
1. Dalawahan
- E-mail
- Personal na mensahe
2. Grupo
- Group chat
3. Forum
PERSONAL
• Mula sa salitang “Personalidad.”
• Nabubuo ang personalidad ng
isang tao habang siya’y
NAGKAKAISIP at nagiging
BAHAGI ng isang lipunan.