12

Filipino sa Piling Larang

(Teknikal-Bokasyunal)
Unang Markahan
Linggo 2-3
Modyul 2: Iba’t ibang Uri
ng Teknikal at Bokasyunal
na Sulatin
Filipino – Baitang 12
Self-Learning Module (SLM)
Unang Markahan – Modyul 12: Iba’t ibang uri ng Teknikal Bokasyunal na Sulatin
Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban
sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga
ito.

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Liza Marie C. Floresca
Editor: Joseph T. Baluya
Tagasuri: Imelda Villanueva
Tagaguhit: Liza Marie C. Floresca
Tagalapat:
Cover Art Designer: Ian Caesar E. Frondoza
Tagapamahala: Allan G. Farnazo, CESO IV – Regional Director
Fiel Y. Almendra, CESO V – Assistant Regional Director
Rommel G. Flores, CESO V
Mario M. Bermudez, CESO VI
Gilbert B. Barrera – Chief, CLMD
Arturo D. Tingson Jr. – REPS, LRMS
Peter Van C. Ang-ug – REPS, ADM
Leonardo Mission – Subject Area Supervisor
Juliet F. Lastimosa - CID Chief
Sally A.Palomo - EPS In Charge of LRMS
Greogorio O. Ruales - ADM Coordinator
Lelita A. Laguda – Subject Area Coordinator

Printed in the Philippines by Department of Education – SOCCSKSARGEN Region

Office Address: Regional Center, Brgy. Carpenter Hill, City of Koronadal

Telefax: (083) 2288825/ (083) 2281893
E-mail Address: region12@deped.gov.ph
 12
Filipino sa Piling Larang
(Teknikal-Bokasyunal)
Unang Markahan
Linggo 2-3
Aralin 2: Iba’t ibang Uri ng
Teknikal at Bokasyunal na
Sulatin
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:

Malugod na pagtanggap sa asignaturang _Filipino 12 ng Alternative Delivery Mode

(ADM) Modyul para sa araling Iba’t ibang Uri ng Teknikal at Bokasyunal na
Sulatin!

Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga

edukador mula sa pambuliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka, ang
gurong tagapagdaloy upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang
itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili,
panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.

Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at

malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras.
Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga
kasanayang pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga
pangangailangan at kalagayan.

Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang kahong

ito sa pinakakatawan ng modyul:

Mga Tala para sa Guro

Ito'y naglalaman ng mga paalala,
panulong o estratehiyang magagamit sa
paggabay sa mag-aaral.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-

aaral kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at
itala ang pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang
sariling pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at
gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa
modyul.

Para sa mag-aaral:

Malugod na pagtanggap sa Filipino 12 ng Alternative Delivery Mode (ADM)

Modyul ukol sa Iba’t ibang Uri ng Teknikal at Bokasyunal na Sulatin.

Ang kamay ay madalas gamiting simbolo ng kakayahan, aksyon at layunin. Sa

pamamagitan ng ating mga kamay tayo ay maaaring matuto, lumikha, at
magsakatuparan ng gawain. Ang kamay sa tulong-aral na ito ay sumisimbolo na
ikaw, bilang isang mag-aaral, ay may angking kakayahang matutuhan ang mga
kaugnay na kompetensi at kasanayan. Ang iyong pang-akademikong tagumpay ay
nakasalalay sa iyong sarili o sa iyong mga kamay.

2
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin
nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan.
Hangad din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa
pagkatuto.

Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

Alamin Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga

dapat mong matutuhan sa modyul.

Subikin Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung

ano na ang kaalaman mo sa aralin ng
modyul. Kung nakuha mo ang lahat ng
tamang sagot (100%), maaari mong
laktawan ang bahaging ito ng modyul.

Balikan Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral

upang matulungan kang maiugnay ang
kasalukuyang aralin sa naunang leksyon.

Tuklasin Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay

ipakikilala sa iyo sa maraming paraan tulad
ng isang kuwento, awitin, tula, pambukas
na suliranin, gawain o isang sitwasyon.

Suriin Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling

pagtalakay sa aralin. Layunin nitong
matulungan kang maunawaan ang bagong
konsepto at mga kasanayan.

Pagyamanin Binubuo ito ng mga gawaing para sa

malayang pagsasanay upang mapagtibay
ang iyong pang-unawa at mga kasanayan sa
paksa. Maaari mong iwasto ang mga sagot
mo sa pagsasanay gamit ang susi sa
pagwawasto sa huling bahagi ng modyul.

Isaisip Naglalaman ito ng mga katanungan o

pupunan ang patlang ng pangungusap o
talata upang maproseso kung anong
natutuhan mo mula sa aralin.

Isagawa Ito ay naglalaman ng gawaing makatutulong

sa iyo upang maisalin ang bagong kaalaman
o kasanayan sa tunay na sitwasyon o
realidad ng buhay.

Tayahin Ito ay gawain na naglalayong matasa o

masukat ang antas ng pagkatuto sa
pagkamit ng natutuhang kompetensi.

3
 Karagdagang Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong
Gawain panibagong gawain upang pagyamanin ang
iyong kaalaman o kasanayan sa natutuhang
aralin.

Susi sa Pagwawasto Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa

lahat ng mga gawain sa modyul.

Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:

Sanggunian Ito ang talaan ng lahat ng pinagkuhanan sa

paglikha o paglinang ng modyul na ito.

Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:

1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang
marka o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na
papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing
napapaloob sa modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at
sa pagwawasto ng mga kasagutan.
5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito,
huwag mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka
rin humingi ng tulong sa iyong mga magulang, sa nakatatanda mong kapatid o
sino man sa iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging
itanim sa iyong isipang hindi ka nag-iisa.

Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng

makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa
kaugnay na mga kompetensi. Kaya mo ito!

4
 Alamin

Magandang araw sa iyo kaibigan.

Halina’t lumayag at sabay nating tuklasin at lawakan pa ang iyong kaalaman
tungkol sa Teknikal Bokasyunal na Sulatin na nauuri sa:
 Manwal
 Liham Pangnegosyo
 Flyers/Leaflets
 Promo Materials
 Deskripsiyon ng Produkto
 Feasibility study
 Dokumentasyon sa paggawa ng isang bagay/ produkto
 Naratibong ulat Deskripsiyon ng Produkto
 Paunawa/babala/anunsiyo
 Menu ng pagkain

Sa modyul na ito ay tatalakayin natin ang pinakamahalagang kasanayang

pampagkatutuo na :
Nakikilala ang iba’t ibang teknikal-bokasyunal na sulatin ayon sa:
(CS_FTV11/12PT-0a-c-93)
a. Layunin
b. Gamit
c. Katangian
d. Anyo
e. Target na gagamit
Linggo4-6

Pagkatapos ng aralin, inaasahang matamo ng mga mag-aaral ang mga

sumusunod na layunin:
1. Naiisa ang iba’t ibang teknikal bokasyunal na sulatin
2. Natutukoy ang kahulugan ng iba’t ibang teknikal at bokasyunal na sulatin.
3. Nakikilala ang kabisaan ng bawat teknikal bokasyunal na sulatin

5
 Subukin

Bago tayo tuluyang mapadako sa ikalawang yugto ng ating talakayan tungkol

sa iba’t ibang uri ng teknikal at bokasyunal na sulatin, subuking sagutin ang paunang
gawain na siguradong bubusog sa iyong isipan.

A. TAMA o MALI. Isulat ang TAMA kung wasto ang pahayag at MALI kung hindi.
Isulat ang sagot sa espasyo bago ang bilang.

1. Maaaring magtaglay ng mga ilustrasyon ang isang manwal.

2. Nagsasaad ng panuntunan, kalakaran, at proseso ang isang manwal.
3. Iisa lamang ang pormat ang ginagamit sa pagsulat ng liham.
4. Isa sa mga uri ng liham ay ang liham-pangnegosyo.
5. Sinasalamin ng mga promosyonal na kompanya ang branding.
6. Ginagawa ang promo upang makaakit ng mga potensiyal na kostumer.
7. Sa dekripsiyon ng produkto, nabibigyang impormasyon ang mga mamimili tungkol
sa produkto.
8. Maikling sulatin ang deskripsiyon ng produkto para sa pagbebenta ng mga
produkto.
9. Promo material ang nakahihikayat sa mga tagatangkilik ng isang produkto o
serbisyo.
10. Nagbibigay impormasyon din ang promo materials sa mga mamimili.

B. Punan ang mga salungguhit ng angkop na mga titik (2puntos bawat isa)

11. F__ __ __ IB__ __I__ Y __T__D__ (TLSIAE YUS)

12. D__ __UM__N__ __S__ON (KOTEYA)
13. N__R__ __IB__ __G U__A__ (ANAO TL)
14. P__ __N__W__ , __ABA__A, A__U__S__Y__ (AAUA, LBA, NION)
15. M__N__ NG P__G__A__N (UE AKI)

6
Aralin
Iba’t ibang Uri ng Teknikal
1 at Bokasyunal na Sulatin

Balikan

Nasagot mo na ba ang ating Subukin? Nahirapan ka ba? Huwag mag-alala

muli nating balikan ang iyong natutuhan sa nakaraan.

Naalala mo pa ba ang teknikal bokasyunal na sulatin? Ano kaya ang

kaugnayan nito sa kasalukuyang aralin?Natalakay na ang mga halimbawa ng
teknikal bokasyunal na sulatin, ngunit may mga tumpak na aralin kaugnay rito.

Marami ka pang malalaman tungkol sa uri ng teknikal bokasyunal na sulatin

sa pagtalakay natin ng aralin na ito.

Maaaring ikonsidera ang iilang katanungan upang maging bukas ang iyong
isipan sa daloy ng ating talakayan.
Ano-anong uri ng sulating teknikal ang iyong naisagawa noong ikaw ay nasa
ikasampung baiting.

Isulat at banggitin ang iilan sa mga ito:

__________________________________________________________________
__________________________________________________________________

Ano-ano ang mga paraang iyong isinaalang-alang upang hindi ka nahirapan sa

paggawa nito? _______________________________________________________
___________________________________________________________________
__________________________________________________________________

7
 Tuklasin

Tiyak na kagigiliwan mo ang mala-larong panimulang gawain na hatid sa iyo

ng bagong aralin. Mas mapapatingkad pa sa tulong nito ang iyong kaalaman upang
masimulang maunawaan ang bagong talakayan.

Panimulang Gawain: Scrambled Letter – Buuin ang mga titik hanggang

makuha ang tamang salita na may kaugnayan sa panibagong aralin. (Isulat ang
sagot sa papel, 2 puntos bawat isa)

1. LAWMNA _______________________________

2. MIHLA NAPGGENYSOO _______________________________

3. SFLREY SLTEFAEL _______________________________

4. OPMOR SMLATRIEA _______________________________

5. KRIPYONDES GN TODUPROK_______________________________

Bago natin simulan ang malayang talakayan, nais kong pumili ka ng

dalawang salitang iyong nabuo at bigyan ito ng sariling kahulugan. Maaaring ito
ay may kaugnayan sa dati mong alam o sa iyong mga nabasa.

1. ____________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________

2. ____________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________

8
 Suriin

Handa ka na bang tunghayan ang bagong araling ating gagalugarin? Halina’t

samahan mo ako at marami ka pang matututuhan tungkol dito.

Uri ng Teknikal Bokasyunal na Sulatin

Mahalagang bahagi ng industriya ang teknikal bokasyunal na sulatin dahil ito
ay nagbibigay ng mahahalagang dokumentasyon sa gamit at aplikasyon ng mga
produkto at paglilingkod sa bawat industriya. Ang iilan sa mga uri nito ay ang mga
sumusunod:
1. MANWAL – naglalaman ng iba’t ibang impormasyon hinggil sa isang
produkto, kalakaran sa isang organisasyon o samahan o kaya’y mga detalyeng
naglilinaw sa proseso, estruktura at iba pang mga detalyeng nagsisilbing gabay sa
mga magbabasa nito.
Komprehensibo ang nilalaman ng isang manwal dahil naglalayon itong
magpaliwanag at maglahad ng mga impormasyon tungkol sa isang bagay o paksa.
Kalimitang nakaayos nang pabalangkas ang mga nilalaman ng isang manwal na
makikita sa talaan ng mga ito at pormal ang ginagamit na wika.
Maaari rin namang magtaglay ng mga larawan o di kaya’y tsart ang isang
manwal upang maging higit na maliwanag ang paglalahad ng mga impormasyon,
gayundin ng mga salitang teknikal kung hinihingi ng pangangailangan. Dagdag pa
rito, maaari ding magtaglay ng apendise o indeks ang mga manwal.
2. LIHAM PANGNEGOSYO - na kalimitang ginagamit sa korespondensiya at
pakikipagkalakalan. Katulad ng iba pang uri ng liham, tinataglay rin nito ang mga
bahagi gaya ng ulong sulat, petsa, patunguhan, bating pambungad, katawan ng
liham, bating pangwakas at lagda.
Nakatuon ang liham pangnegosyo sa mga transaksyon sa pangangalakal
katulad ng pagkambas ng halaga ng mga produkto o kaya’y liham ng kahilingan at
liham pag-uulat. Pormal ang paggamit ng wika sa ganitong uri ng liham.
Isang pormal na sulatin, higit na pormal kaysa sa isang personal na sulat.
Saklaw nito ang paghahanap ng trabaho, paghingi ng impormasyon, pagtugon sa
mga tanong o paglilinaw, promosyon ng mga ibinebenta o serbisyo, pagkalap ng

9
pondo, pagrehistro ng mga reklamo, pagbibigay ng tulong para sa pagsasaayos ng
mga patakaran o sitwasyon atbp.
3. FLYERS / LEAFLETS - kalimitang ipinamumudmod ito upang makahikayat
sa mga tagatangkilik ng isang produkto o serbisyo. Bukod pa rito, nagbibigay
impormasyon din ang mga materyales na ito para sa mga mamimili o kung
sinomang makababasa ng mga ito.
Hindi maligoy ang pagkakasulat at impormatibo sa mga mambabasa.
Ilan sa mga kadalasang nilalaman ng mga flyers/leaflets at promo materials
ay mga katanungan at kasagutan hinggil sa produkto o ang mga batayang
impormasyong may kinalaman dito.
Karaniwan ding nagtataglay ng mga larawan ang mga ito upang higit na
makita ang biswal na Kapansin- pansin din ang pagiging tiyak at direkta ng mga
impormasyong nakasulat sa mga ito. katangian ng isang produkto, makulay rin ang
mga ito na posibleng makatulong na makahikayat sa mga potensyal na gagamit o
susubok sa isang bagay na iniaalok o ipinaabot sa mas nakararami.
Posible ring makita ang ilang mga detalyeng may kinalaman sa pagkontak sa
mga taong nasa likod ng pagbuo ng mga nasabing materyales gayundin ang
kanilang logo.
May mga pagkakataon ding pumapasok ang paglalaro sa mga salita at iba
pang pakulo sa paglikha ng mga flyers at promo materials upang higit na tumatak sa
mga mamimili ang pangalan o kaya’y iba pang impormasyon hinggil sa isang
produkto o serbiyo. Makikita ito halimbawa sa kanilang mga tag line.
4. PROMO MATERIALS - makakatawag-pansin sa mga nakakakita nito,
nakakamit ang layunin nitong makapagbigay impormasyon hinggil sa isang produkto
at makahikayat ng mga taong tatangkilik sa mga produkto. Importante ang disenyo,
konsepto, at tekstong nakapaloob sa gagawing promotional material. Nakaaapekto
ito sa pagpukaw ng atensiyon at sa magiging dating at tatak ng mga ito sa mga
makakakita.
Ito ang mga materyales na ginagamit sa mga promo ng produkto. Ginagamit
ito upang itanyag at ipakilala ang binibentang produkto at mas lalong tangkilikin ng
mga mamimili. Sa paraang ito, mas lalong nagiging sikat ang kanilang binebenta at
gayundin napatataas ang kita sa pamamagitan ng pagkuha ng interes ng mga
mamimili.

10
 5. DESKRIPSIYON NG PRODUKTO - Sadyang mahalaga ang wasto at
sapat na pagpapakilala at pagbibigay-katangian sa isang produkto o serbisyo bago
ito tangkilin ng isang mamimili. Kaugnay nito, kalimitang matatagpuan ang ganitong
paglalarawan sa pabalat, sa website ng gumawa nito o kaya’y sa iba pang
babasahin tungkol dito. Tiyak, wasto at makatotohanan ang inaasahang deskripsyon
sa isang produkto. Marapat ding madali itong maunawaan ng mga ibig tumangkilik
dito sapagkat ito ang maaaring magtakda kung ito ba ay tatangkilikin o hindi.
Nakatutulong din ito upang mailahad kung ano ang katangi-tangi o kaya nama’y
limitasyon ng isang bagay gayundin kung paaano ito gagamitin nang tama.
Hindi rin maitatanggi ang kagustuhan ng isang indibiduwal sa patuloy na
pagkatuto kung kaya’t lagi tayong handa sa pagkakaroon ng mga bagong kaalaman.
Mas madaling matutunan ang iba’t ibang bagay kung may akses sa mga materyales
na nagtuturo kung paano gawin ang isang bagay o produkto.
Kalimitang may sinusunod na proseso o mga hakbang sa paggawa ng isang
bagay. Nakalagay rin ang mga ispesipikong gamit na kinakailangan upang mabuo at
magawa ang isang bagay bago ang mga hakbang sa paggawa.
Maaari ring maglagay ng mga larawan ng ginagawa sa bawat hakbang para
sa mga mambabasa upang makita ang dapat na kalabasan sakaling gagawin nila ito.
Marapat lamang na sundin ang mga ito upang hindi magkamali at maging angkop
ang kinakalabasan ng isang gawain. Malaking tulong ang dokumentasyon ng mga
ito upang higit na madali para sa mga tao ang sumusunod sa mga hakbang na
nakasaad dito.

Pagyamanin

B. Pagkilala: Punan ang mga pahayag upang mabuo ang diwa nito. Isulat ang sagot
sa papel. (2 puntos bawat isa)

1-2. Ang ___________ ay naglalaman ng mga detalyeng nagsisilbing gabay

sa mga magbabasa nito.

11
 3-4. Matatagpuan sa ____________ ang ganitong paglalarawan sa pabalat,
sa website ng gumawa nito o kaya’y sa iba pang babasahin tungkol dito.

5-6. Nakaaapekto ang ______________ sa pagpukaw ng atensiyon at sa

magiging dating at tatak ng mga ito sa mga makakakita.

7-8. Hindi maligoy ang pagkakasulat ng ___________ at dahil dito nagiging

impormatibo sa mga mambabasa.

9-10. Isang pormal na sulatin ang _____________ at higit na pormal kaysa sa

isang personal na sulat.

Isaisip

I -A. Ano-ano ang unang lima sa mga uri ng teknikal bokasyunal na sulatin?

___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

B. Para saan kinakailangang gamitin ang bawat isa?

___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

C. Anong katangian ang magkakatulad sa lahat ng nabanggit na teknikal bokasyunal

na sulatin?

___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

D. Para kanino ang teknikal bokasyunal na sulatin?

___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

12
 Isagawa

Bago pa man napag-aralan ang iba’t ibang uri ng teknikal bokasyunal na

sulatin, alam kong may dati ka nang alam tungkol dito at mas naliwanagan pa dahil
sa ginawang malayang talakayan. Ngayon, para mas lalong maunawaan pa ang
aralin, nais kong sagutin mo ang sumusunod.

Pagsulat ng Sanaysay: Bumuo ng maikling sanaysay tungkol sa karanasan

sa pagsulat ng 3 sa mga uri ng teknikal bokasyunal na sulatin. (Maaring gumamit ng
isang malinis na papel)

___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________

Aralin
Iba’t ibang Uri ng Teknikal
2 at Bokasyunal na Sulatin

Balikan

Naalala mo pa ba ang naunang limang uri ng teknikal bokasyunal na sulatin?

Ito ay ang karugtong ng nakaraan aralin na mas lalong mapaiigting ang iyong
kaalaman tungkol dito.

Nauna nang tinalakay ang uri ng teknikal bokasyunal na sulatin. May

kahirapan pa bas a pag-unawa ko ano talaga ang kahulugan nito?

13
 Ngayon, ito na ang huling yugto ng aralin tungkol sa uri ng teknikal
bokasyunal na sulatin. Tiyak na madaragdagan pa ang iyong dating kaalaman
tungkol sa araling ito. Ihanda ang sarili at muli nating lalakbayin ang mundo ng
teknikal bokasyunal na sulatin.

Alin sa mga naunang uri ng teknikal at bokasyunal na sulatin na nakatawag sa iyo

ng pansin? Bakit?

___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

Ano-ano pa ang nais mong matutuhan sa panibagong aralin?

___________________________________________________________________
__________________________________________________________________

Tuklasin

Huwag na nating patagalin pa, halina’t ating tuklasin ang pangalawang yugto
ng ating aralin. Magiging mas kapanapanabik at makulay ang karugtong ng aralin na
ito na tiyak na maikikintal sa iyong isipan.

Uri ng Teknikal Bokasyunal na Sulatin (karugtong ng nakaraang aralin)

6. FEASIBILITY STUDY - Bago tuluyang lumikha ng isang negosyo o

proyekto, nagsasagawa muna ng feasibility study ang mga tagapagtaguyod
nito. Nakatutulong ito upang matiyak ang posibilidad na maisakatuparan ang
isang planong gawain.
Komprehensibo ang ganitong uri ng pag-aaral, katulad ng ibang
pananaliksik at pormal ang paggamit ng mga salita. May mga espesipikong
bahagi ang isang feasibility study katulad na lamang ng pamagat, pangalan
ng gumawa, abstrak, buod o executive summary, panimulang pagtalakay sa
mga detalye at datos ng proyekto, gayundin ang resulta at rekomendasyon.

14
 Kung titingnan ang mga halimbawa ng feasibility study ay matatagpuan
dito ang mga salitang teknikal na may kinalaman sa proyekto o pangunahing
paksang ginagawan ng pag-aaral. Kalimitan itong ginagamit sa
pagnenegosyo o kaya’y sa mga pananaliksik na may kinalaman sa agham at
teknolohiya, inhinyeriya at iba pang katulad na mga larangan.
Dagdag pa rito, detalyado ang pagtalakay sa mga impormasyong
nilalaman ng isang feasibility study dahil nakatutulong ito upang makita ang
kahihinatnan ng isang negosyo o gawain. Karaniwan ding nilalakipan ng mga
apendise ang ganitong sulatin na maaaring maging sanhi upang lalo pang
maging malaman ang isang feasibility study.
Samantala, nakababasa rin tayo ng mga narrative report. Mula sa
pangalan nito, ito ay isang ulat sa paraang naratibo o pasalaysay.
Kadalasang makakakita ng narrative report mula sa iba’t ibang ahensya o
kumpanya na nagbubuo ng mga ulat hinggil sa isang gawain o kaya’y
mahalagang pangyayari sa isang organisasyon o institusyon.
Dahil naratibo ang pagbuo nito, mahalaga ang kronolohiya upang higit
na makita ang kaisahan, kaugnayan at lohika ng mga pangyayari. Maaari rin
nitong lamanin ang mga nakamit, napagtagumpayan, gayundin ang naging
kalakasan o kahinaan ng isang ahensya o samahan. Makatutulong din ang
ganitong uri ng ulat at dokumentasyon bilang sanggunian para sa mga
gawain at tunguhin ng institusyon sa hinaharap.

7. Dokumentasyon sa paggawa ng isang bagay/ produkto

Ang deskripisiyon ng produkto → ay isang maikling sulatin na
ginagawa para sa pagbebenta ng mga produkto par sa isang
negosyo .kinakailangan ang paglalarawan sa mga produkto upang magimg
kaakit-akit at maibenta ito sa mga target ng awdiyens o mamimili.
Mahalaga ang diskripsiyon ng produkto upang mabigyan
impormasyon ang mamimili tungkol sa mga benepisyo, katangian, gamit,
estilo , presyo at iba pang produkto nais mong ibenta .Sa gayong
paraan,nabibigyan ng pagkakataon ang mga mamimili na magdesisyon kung
bibilhin o tatangkilihin ang produkto o hindi mahalaga rin ang deskripsyon ng
produkto upang maipakita sa mamimili na ang produkto ay akma sa kanilang
pangangailangan.

15
 Mahalaga rin ito sa larangan ng kalakalan o negosyo dahil
napakalakas ng kompetisyon iba`t-ibang kompanya.Sa modernong
panahon,hindi na tamang mga boutique o mga pisikal ng estruktura ng mga
tindahan ang gumagawa ng deskripsyon ng produkto,dati inilagay lamang sa
mga magasin. Laganap na rin ang online store na totoong may mas mahigpit
na kumpetisyon ,dahi mas malawak ang maaaring marating ng produktong at
mas maraming potensyal na kliyente kaya mahalaga na sa dinami-dami ng
produkto nakalagay sa iba`t ibang online shop ay maging natatangi ang
produkto ng isang negosyante para ito ay mas mapansin at maibenta
Nagtataglay ng mga kailanganin, hakbang o proseso ng paggawa ng
isang bagay. Isinusulat muna upang maging gabay sa kung paano gagawin o
bubuuin ang isang bagay o produkto. Nangangailangang panatilihin ang
kronolohiya ng mga hakbang sa paggawa ng isang bagay upang
makapaghatid ng wastong impormasyon sa mga mambabasa.
Kinakailangang maglakip ng mga larawan upang higit na makita ang biswal
na anyo ng produktong ginagawa
Upang hindi magkamali sa isang bagay napakahalaga ng pagsunod sa
mga hakbang na nasa dokumentasyon. Pormal ang paggamit ng wika sa
pagsusulat ng dokumentasyon sa paggawa ng isang bagay o produkto at
inaasahang payak malinaw, at tiyak ang pagkakasulat ng mga hakbang
upang maging madali ang pag-unawa ng mga mambabasa.
Kalikasan ng isang dokumentasyon sa paggawa ng isang bagay o
produkto ang may sinusunod na proseso o mga hakbang. Nakalagay ang
mga ispesipikong gamit na kinakailangan. May larawan ng ginagawa sa
bawat hakbang

8. Naratibong ulat
Ang naratibong ulat ay kailangan sa iba't ibang larangan. Ito ay isang
dokumentadong ulat ng isang pangyayari na isinusulat sa paraang
kronolohikal. Ang pagsulat sa paraang naratibo o ang pagsulat na
nagsasalaysay ng kwento ay pinakaakma sa mga ulat na may mga
pangyayaring may simula, gitna, at wakas.

16
 Ayon kina Onega at Landa (1996), ang naratibo ay isang
representasyon ng serye ng mga pangyayari. Kailangang tandaan na sa
isang naratibong ulat, may isinalaysay o ikinukuwento kaya ang sumusulat
nito ay kailangang may ideya ng banghay o pagkakasunod-sunod ng mga
pangyayari.
Ang gamit ng wika sa naratibong ulat, bagaman pormal, ay maaaring
magaan upang gawing mas komportable sa mambabasa ngunit hindi naman
nila dapat maramdaman na napakaimpormal ng ulat. Natural na
pagkukuwento ang tono ngunit isinasaalang-alang pa rin ang paggamit ng
tamang mga salita.

9. Paunawa/babala/anunsiyo
Ang Anunsiyo - Sinusulat ang anunsiyo upang makapagbigay at
makapagbahagi ng impormasyon. Sa pagsulat ng anunsiyo, ipinapaalam ng
isang tao ang isang balita para sa mga kasama sa negosyo o sa mga
katrabaho, gayundin sa mga tagatangkilik ng negosyo o sa mga partikular na
tao o sektor na maapektuhan ng anunsiyong kaugnay sa trabaho.
Ilan sa mga paksa ng anunsiyo sa trabaho ay tungkol sa: bagong
negosyo, tindahan, o sangay ng opisina, bagong lokasyon ng negosyo,
pagtatanggal sa trabaho o pagbabawas ng tauhan, pagbubukas para sa
pagtanggap ng mga bagong empleyado, masamang panahon o plano kapag
may di inaasahang sitwasyon, labis na badyet o plano ng kompanya sa
pagtitipid, anibersaryo ng negosyo o kompanya, mga pagbabago sa
patakaran o halaga ng bayarin, plano ng pamunuan kapag may welga,
pagpapalit ng pangalan ng negosyo, programa sa drug testing, pagpapatigil
sa pagtanggap ng bagong empleyado (freeze hiring).
Ang anunsiyo ay nagbabahagi ng mahalagang impormasyon na
mamakapagbibigay ng sapat na kaalaman sa sinumang tao. Maaari din itong
isang panawagan sa ilang importanteng gawain o aktibidad.
Ang mga paalala at babala - ay kadalasang bahagi ng pagsulat ng
instruksiyon. Ang instruksiyon ay pangkahalatang tawag sa mga sulating
karaniwang ginagamit para sa mga manwal, mga assembly at maintenance,
mga polyeto, at mga korespondensiyang pangnegosyo.

17
 Ang babala (warning) - ay isang instruksiyon na inilalagay upang
makaiwas na masaktan ang tagapangasiwa (operator) at/o maiwasan ang
pagkasira ng equipment o kagamitan sa normal na operasyon. Nagbibigay ng
espesyal na atensiyon ang babala sa anumang maaaring makasakit o
makapahamak sa mambabasa.
Isang uri ng babala ang paunawa (caution). Dito, ang instruksiyon ay
para sa tagapagsagawa at tinutukoy para sa kaniya ang mga pag-iingat na
akma sa ilalim ng partikular na sirkumtasiya upang maiwasan ang pagkasira
ng kagamitan.
Ang paalala (note) ay ginagamit upang tukuyin ang mga aytem na
nagbibigay lamang ng impormasyon at makatutulong sa taong gumagamit
upang maunawaan ang layunin ng isang instruksiyon.
Hindi ginagamit ang paalala upang magbigay ng impormasyong
kaugnay sa kaligtasan ng mga tagapagsagawa o sa pagkasira ng kagamitan.

10. Menu ng pagkain – Katangian At Kalikasan Ng Menu Ng Pagkain

ang mahusay na pagkakaayos ang mga ito batay sa uri ng pagkain, kung ito
ba ay pampagana, sabaw, kanin, panghimagas, ulam na gawa sa karne, isda
gulay o kung ito’y mga inumin. Nakalagay din sa menu ang halaga ng bawat
isa upang makapili ang mga mamimili ng kanilang gusto o kaya’y ng abot-
kaya para sa kanila. Kung minsa’y mayroon ding kaunting paglalarawan sa
mga pagkaing nakalagay sa isang menu upang magka-ideya ang mga
mambabasa tungkol sa mga ito. May ibang menu rin namang nagtataglay ng
larawan ng mga pagkain o inumin.
Nakalahad sa isang resipi ang paraan na kadalasang nasa itaas na
bahagi ang pangalan ng lutuin at kalimitan ding may larawan itong kalakip
upang higit na maging katakam-takam para sa mga makakakita. Iniisa-isa rin
ang mga sangkap na kinakailangan kung saan nakalagay din ang hinihinging
sukat o dami para sa bawat isa. Detalyado ang pagkakasulat ng mga ito
sapagkat dito nakasalalay ang kalalabasan ng lulutuin.
Kasunod nito, iniisa-isa rin ang bawat hakbang na kailangang sundin
sa pagluluto. Tiyak at malinaw ang pagkakalahad sa bawat proseso upang
masigurado ang tamang timpla, itsura at lasa ng lutuin. Sadyang mahalaga
ang tiyak na paglalahad ng mga sangkap at proseso ng pagluluto sapagkat ito

18
 ang susundin ng mga mambabasang ibig sumubok sa pagluluto ng ng mga
ito. Mainam na sundin ang bawat impormasyong nakasaad sa menu upang
matamo ang akmang kalalabasan ng anumang nais lutuin.

Suriin

A. Tukuyin kung TAMA o MALI ang pahayag tungkol sa uri ng teknikal bokasyunal
na sulatin. Isulat ang sagot sa nakalaang patlang.
1. Mainam na sundin ang bawat impormasyong nakasaad sa menu upang
matamo ang akmang kalalabasan ng anumang nais lutuin.____________________
2. Nakalahad sa isang resipi ang paraan na kadalasang nasa itaas na bahagi
ang pangalan ng lutuin at kalimitan ding may larawan itong kalakip upang higit na
maging katakam-takam para sa mga makakakita.____________________________
3. Ang paalala (note) ay ginagamit upang tukuyin ang mga aytem na
nagbibigay lamang ng impormasyon at makatutulong sa taong gumagamit upang
maunawaan ang layunin ng isang instruksiyon.______________________________
4. Nagbibigay ng espesyal na atensiyon ang babala sa anumang maaaring
makasakit o makapahamak sa mambabasa.________________________________
5. Ang instruksiyon ay pangkahalatang tawag sa mga sulating karaniwang
ginagamit para sa mga manwal, mga assembly at maintenance, mga polyeto, at
mga korespondensiyang pangnegosyo.______________________
6. Ang anunsiyo ay nagbabahagi ng mahalagang impormasyon na
makakapagbibigay ng sapat na kaalaman sa sinumang tao.________________
7. May mga espesipikong bahagi ang isang feasibility study katulad na
lamang ng pamagat, pangalan ng gumawa, abstrak, buod o executive
summary.___________________________________________________________
8. Detalyado ang pagtalakay sa mga impormasyong nilalaman ng isang
feasibility study dahil nakatutulong ito upang makita ang kahihinatnan ng isang
negosyo o gawain.____________________________________________________

19
 9. Ang pagsulat sa paraang naratibo o ang pagsulat na nagsasalaysay ng
kwento ay pinakaakma sa mga ulat na may mga pangyayaring may simula, gitna, at
wakas.______________________________________________________________
10. Mahalaga ang diskripsiyon ng produkto upang mabigyan impormasyon
ang mamimili tungkol sa mga benepisyo, katangian, gamit, estilo , presyo at iba
pang produkto nais mong ibenta._________________________________________
11. Ang gamit ng wika sa naratibong ulat, bagaman pormal, ay maaaring
magaan upang gawing mas komportable sa mambabasa ngunit hindi naman nila
dapat maramdaman na napakaimpormal ng ulat.___________________________
12. Upang hindi magkamali sa isang bagay napakahalaga ng pagsunod sa
mga hakbang na nasa dokumentasyon.____________________________________
13. Kalikasan ng isang dokumentasyon sa paggawa ng isang bagay o
produkto ang may sinusunod na proseso o mga hakbang._____________________
14. Isang uri ng babala ang paunawa (caution).________________________
15. Ang anunsiyo ay maaaring isang panawagan sa ilang importanteng
gawain o aktibidad._________________________________________________

Pagyamanin

B. Pagkilala: Punan ng mga angkop na salita ang mga patlang upang mabuo ang
ideya ng pahayag. Isulat ang iyong sagot sa papel. (2 puntos bawat isa)

1-2. Ang ____________ ay maaaring isang panawagan sa ilang

importanteng gawain o aktibidad.

3-4. Kalikasan ng isang _____________ sa paggawa ng isang bagay o

produkto ang may sinusunod na proseso o mga hakbang.

5-6. Upang hindi magkamali sa isang bagay napakahalaga ng pagsunod sa

mga ___________ na nasa dokumentasyon.

20
7-8. Ang gamit ng wika sa ________________, bagaman pormal, ay
maaaring magaan upang gawing mas komportable sa mambabasa ngunit
hindi naman nila dapat maramdaman na napakaimpormal ng ulat.

9-10. Mahalaga ang ________________ upang mabigyan impormasyon

ang mamimili tungkol sa mga benepisyo, katangian, gamit, estilo , presyo at
iba pang produkto nais mong ibenta.

11-12. Detalyado ang pagtalakay sa mga impormasyong nilalaman ng isang

____________________ dahil nakatutulong ito upang makita ang
kahihinatnan ng isang negosyo o gawain.

13-14. May mga espesipikong bahagi ang isang ______________ katulad na

lamang ng pamagat, pangalan ng gumawa, abstrak, buod o executive
summary.

15-16. Ang ____________ ay nagbabahagi ng mahalagang impormasyon na

mamakapagbibigay ng sapat na kaalaman sa sinumang tao.

17-18. Ang instruksiyon ay pangkahalatang tawag sa mga sulating

karaniwang ginagamit para sa mga _____________, mga assembly at
maintenance, mga polyeto, at mga korespondensiyang pangnegosyo.

19-20. Ang _____________________ ay ginagamit upang tukuyin ang mga

aytem na nagbibigay lamang ng impormasyon at makatutulong sa taong
gumagamit upang maunawaan ang layunin ng isang instruksiyon.

21
 Isaisip

II – A. Sumulat ng maikling sanaysay at gawing gabay ang mga katanungang nasa

ibaba. Isulat ang sagot sa papel.

Nasubukan mo na bang makasulat o makagawa ng tatlo sa mga nabanggit

na uri ng teknikal bokasyunal na sulatin? Ano-ano ang mga ito? Ibahagi ang
iyong karanasan.

___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________

Isagawa

Nais kong sagutin mo ang mga katunungang mas magpapalawak pa ng iyong

kaalaman tungkol sa teknikal bokasyunal na sulatin na naunang napag-aralan noong
nakaraan.

A. Ano-ano ang sumunod na limang uri ng teknikal bokasyunal na sulatin?

_________________________________________________________

_________________________________________________________

_________________________________________________________

22
 B. Ano ang nilalaman ng limang uri ng teknikal bokasyunal na sulatin?

_________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________

C. Saan at kailan kadalasang ginagamit ang bawat isa?

_________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________

D. Ano-ano ang mga dahilan kung bakit ito isinusulat o isinasagawa?

_________________________________________________________
_________________________________________________________

Tayahin

Binabati kita sa iyong kagalingan sa pagsunod sa mga panuto sa lahat ng

gawain. Upang lubos mong maunawaan ang ating aralin ay sagutin mo ang mga
sumusunod na katanungan.
A. Pagtapat-tapatin: Matatagpuan sa Hanay A ang mga konseptong
komunikasyong teknikal, samantalang sa Hanay B naman ay ang mga susing salita
na naglalarawan sa Hanay A. Piliin ang pinakaangkop na sagot at isulat ito sa
patlang gamit ang titik lamang.

Hanay A Hanay B

____1. Ginagawa bago magtayo ng negosyo a. tiyak at malinaw

____2. Isang uri ng pag-aaral b. hakbang
____3. Sinusunod sa pagluluto c. komprehensibo
____4. Ang pagkakalahad sa bawat proseso d. babala
____5. impormasyon na makakapagbibigay e. feasibility study
ng sapat na kaalaman
____6. Ang pagtalakay sa nilalaman ng f. paalala
Impormasyon
____7. Hindi ginagamit upang magbigay ng g. detalyado
Impormasyon
____8. Makapagbigay/makapagbahagi ng h. plano
Impormasyon
____9. Ginagawa upang matiyak ang i. espisipiko

23
 Posibilidad na maisakatuparan ito
_____10. Gamit na inilalagay kung kinakailangan j. pormal
_____11. Wika sa pagsulat ng dokumentasyon k. anunsiyo
_____12. Nakalahad na madalas nasa itaas ng l. note
Pangalan
_____13. Tumutukoy sa item na nagbibigay m. resipe
lamang ng impormasyon
_____14. Kailangang magkaroon ng ideyang n. banghay
ganito o pagkakasunod-sunod
_____15. Tono ng pagkukuwento sa paggamit o. normal
ng tamang salita p. feasibility study

Binabati kita sa iyong kagalingan sa pagsunod sa mga panuto sa lahat ng

gawain. Upang lubos mong maunawaan ang ating aralin ay sagutin mo ang
mga sumusunod na katanungan. Isulat ang iyong sagot sa sagutang papel.

Karagdagang Gawain

Dahil nagawa mo ang lahat ng mga gawain at lubusan mong

naunawaan ang ating aralin, bibigyan kita ng karagdagang gawain na
siyang magpapamalas ng iyong kahusayan sa pagsulat at paglikha.

Ngayon, gumupit ka ng mga halimbawa ng limang uri ng

teknikal bokasyunal na sulatin at idikit ito sa short bond paper. Gawing
malikhain ang paggawa. Maaaring magdagdag ng maikling caption sa
bawat isa.

Isumite ito sa muli nating pagkikita.

24
 25
Subukin
Tayahin
1. T
1. E 11. J
2. T
2. C 12. M 3. M
4. T
3. B 13. I 5. T
6. T
4.A 14. N
7. T
5. K 15. O 8. T
9. T
6. G 10. T
11. FEASIBILITY STUDY
7. F
12. DOKUMENTASYON
8. D 13. NARATIBONG ULAT
14. PAUNAWA, BABALA
9. H AT ANUNSYO
.
10. L 15. MENU NG PAGKAIN
Susi sa Pagwawasto
Sanggunian

1. FILIPINO SA PILING LARANGAN TECH-VOC Kagamitan ng Mag-aaral

2. FILIPINO SA PILING LARANGAN TECH-VOC Patnubay ng Guro

26
 PAHATID-LIHAM
Ang Sariling Pagkatutong Modyul na ito ay nilinang ng
Kagawaran ng Edukasyon, Rehiyong SOCCSKSARGEN na may
pangunahing layunin na ihanda at tugunan ang pangangailangan sa
bagong normal. Ang nilalaman ng modyul na ito ay batay sa Most
Essential Learning Competencies (MELC) ng Kagawaran ng
Edukasyon. Ito ay pantulong na kagamitan na gagamitin ng bawat
mag-aaral sa pampublikong paaralan ng Rehiyon XII simula sa taong
panuruan 2020-2021. Ang proseso ng paglinang ay sinunod sa
paglimbag ng modyul na ito. Ito ay Bersyong 1.0. Malugod naming
hinihimok ang pagbibigay ng puna, komento at rekomendasyon.

For inquiries or feedback, please write or call:

Department of Education – SOCCSKSARGEN

Learning Resource Management System (LRMS)

Regional Center, Brgy. Carpenter Hill, City of Koronadal

Telefax No.: (083) 2288825/ (083) 2281893

Email Address: region12@deped.gov.ph