แผนการจัดการเรียนรู้ Active Learning

รหัสวิชา ค 21102 ชื่อวิชา คณิตศาสตร์ 2

กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
ชัน
้ มัธยมศึกษาปี ที่ 1 ภาคเรียนที่ 2
ปี การศึกษา 2560
หน่วยการเรียนรู้ เรื่อง สมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 15 เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ์
เวลา 3 ชั่วโมง
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………

1. มาตรฐาน/ตัวชีว
้ ัด
ค 4.1 ม.1/1 วิเคราะห์และอธิบายความสัมพันธ์ของแบบรูปที่
กำหนดให้

2. สาระสำคัญ
เมื่อลำดับที่ของรูปเปลี่ยนไป จำนวนที่สัมพันธ์กันเปลี่ยนแปลง
ตามไปด้วย
ถ้ามีลำดับซึ่งยังไม่ได้ระบุจำนวนที่แน่นอน จะใช้อักษรภาษา
อังกฤษ เช่น n แทนลำดับที่นน
ั ้ เรียก n ว่า ตัวแปร

3. ชิน
้ งาน / ภาระงาน
1. รวบรวมโจทย์เกี่ยวกับแบบรูปและความสัมพันธ์
 359

2. จัดหมวดหมู่โจทย์เกี่ยวกับแบบรูปและความสัมพันธ์

3. เขียนขัน
้ ตอนของการเขียนความสัมพันธ์จากแบบรูป

4. ทำแบบฝึ กหัดเรื่องแบบรูปและความสัมพันธ์
ป

5. ประเมินตนเองจากชิน
้ งาน

6. สรุปองค์ความรู้

4. Content Analysis

เนื้อหาจำเป็ น เนื้อหาควรรู้ เนื้อหารู้

ก็ได้
แบบรูปและความสัมพันธ์ ความหมายของ -
สมการ

5. Literacy Thinking Skills

Thinking to Writing Thinking to Thinking to

 360

Reading Oral
1. เขียนข้อมูลเกี่ยวกับแบบ ศึกษาโจทย์เกี่ยว นำเสนอหน้า

รูปและความสัมพันธ์ กับแบบรูปและ ชัน

้ เรียน
ความสัมพันธ์
2. เขียนขัน
้ ตอนของการเขียน
ความสัมพันธ์จากแบบรูป
3. สรุปองค์ความรู้

6. กิจกรรม
1.Brain Gym เพลง ตบมือ
2. แบ่งกลุ่มนักเรียน 4-5 คน เพื่อรวบรวมโจทย์เกี่ยวกับแบบรูป
และความสัมพันธ์
3. นักเรียนจัดหมวดหมู่โจทย์เกี่ยวกับแบบรูปและความสัมพันธ์
4. นักเรียนเขียนขัน
้ ตอนของการเขียนความสัมพันธ์จากแบบรูป
5. นักเรียนทำแบบฝึ กหัดเรื่องแบบรูปและความสัมพันธ์
6. นักเรียนประเมินตนเอง ตรวจสอบผลลัพธ์ จุดดี ข้อควร
ปรับปรุง
7. นักเรียนสรุปองค์ความรู้

7. วิธีการวัดผล
1. สังเกตพฤติกรรม
2. ตรวจชิน
้ งาน/แบบฝึ กหัด
 361

กิจกรรมที่ 1

1. มาตรฐาน/ตัวชีว
้ ัด (ต้องรู้)
ค 4.1 ม.1/1 วิเคราะห์และอธิบายความสัมพันธ์ของแบบรูปที่
กำหนดให้

2. จุดเน้นการคิด
รวบรวมข้อมูล จำแนกแยกแยะ จัดหมวดหมู่ข้อมูล

3. วิธีการ
1. เขียนหัวข้อที่วงกลมตรงกลาง
 362

2. เขียนหัวข้อย่อยที่เป็ นองค์ประกอบ รายละเอียดตามที่รวบรวม

จำแนกตามเส้น

หัวข้อ : แบบรูปและความสัมพันธ์
มาตรฐาน/ตัวชีว้ ัด : ค 4.1 ม.1/1
คำชีแ
้ จง ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม 4 – 5 คน แล้วรวบรวมโจทย์เกี่ยวกับ
แบบรูปและความสัมพันธ์

โจทย์เกี่ยวกับแบบรูป
และความสัมพันธ์
 363

กิจกรรมที่ 2

1. มาตรฐาน/ตัวชีว
้ ัด (ต้องรู้)
ค 4.1 ม.1/1 วิเคราะห์และอธิบายความสัมพันธ์ของแบบรูปที่
กำหนดให้

2. จุดเน้นการคิด
รวบรวมข้อมูล จำแนกแยกแยะ จัดหมวดหมู่ จัดอันดับ วิเคราะห์
หรือจัดกลุ่มข้อมูลเกี่ยวกับบุคคล สิ่งของ สถานที่ หรือเหตุการณ์ โดย
แบ่งแยกออกเป็ นประเภทและจัดระบบตามลำดับชัน
้ ของข้อมูล

3. วิธีการ
1. เขียนหัวข้อเรื่องที่วงกลมตรงกลาง
2. เขียนหัวข้อรองที่วงกลมชัน
้ ที่ 2
3. เขียนหัวข้อย่อยที่วงกลมชัน
้ ที่ 3

หัวข้อ : จัดหมวดหมู่โจทย์เกี่ยวกับแบบรูปและความสัมพันธ์
มาตรฐาน/ตัวชีว้ ัด : ค 4.1 ม.1/1
คำชีแ
้ จง ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม 4 – 5 คน แล้วจัดหมวดหมู่โจทย์เกี่ยว
กับแบบรูปและความสัมพันธ์
 364

แบบรูป

แบบรู ปและความสั มพันธ์

ความสัมพันธ์

กิจกรรมที่ 3

1. มาตรฐาน/ตัวชีว
้ ัด (ต้องรู้)
ค 4.1 ม.1/1 วิเคราะห์และอธิบายความสัมพันธ์ของแบบรูปที่
กำหนดให้

2. จุดเน้นการคิด
ทบทวนความรู้เดิม จัดอันดับ สรุปความ วิเคราะห์แล้วเรียงลำดับ
เหตุการณ์หรือขัน
้ ตอนการทำงาน

3. วิธีการ
 365

1. สรุปเหตุการณ์หรือขัน
้ ตอนการทำงาน
2. จัดอันดับ หรือขัน
้ ตอนการทำงาน
3. เขียนสรุป เหตุการณ์ลงในกรอบตามลำดับก่อน – หลัง

หัวข้อ : ขัน
้ ตอนของการเขียนความสัมพันธ์จากแบบรูป
มาตรฐาน/ตัวชีว้ ัด : ค 1.2 ม.1/2
คำชีแ
้ จง ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม 4 – 5 คน แล้วเขียนขัน
้ ตอนของการ
เขียนความสัมพันธ์จากแบบรูป

ขัน
้ ตอนของการเขียนความสัมพันธ์จากแบบรูป

5............................................................................

4..........................................................................

3.......................................................................

2.......................................................................
 366

1. ………………………………………………………………………

กิจกรรมที่ 4
แบบฝึ กหัด เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ์

หัวข้อ : แบบฝึ กหัด เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ์

มาตรฐาน/ตัวชีว้ ัด : ค 1.2 ม.1/2
คำชีแ
้ จง ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม 4 – 5 คน แล้วทำแบบฝึ กหัด เรื่อง แบบ
รูปและความสัมพันธ์

1. เขียนจำนวนอีกสามจำนวนถัดไปของแต่ละแบบรูป

1) 2 4 6 8

2) 1 3 5 7

3) 24 21 18 15

4) 9 18 27 36

5) 21 18 15 12
 367

2. หาจำนวนในลำดับที่ 10 และเขียนความสัมพันธ์ระหว่างลำดับที่กับ
จำนวนในลำดับที่ n
4 , 7 , 10 , 13 ,...

พิจารณาความสัมพันธ์ระหว่างจำนวนต่าง ๆ ดังนี ้
จำนวนในลำดับที่ 1 เท่ากับ 4 = ……………………………..
จำนวนในลำดับที่ 2 เท่ากับ 7 = …………………………….
จำนวนในลำดับที่ 3 เท่ากับ 10 = …………………………….
จำนวนในลำดับที่ 4 เท่ากับ 13 = …………………………….
ดังนัน
้ จำนวนในลำดับที่ 10 เท่ากับ
…………………………….
จะได้ความสัมพันธ์ระหว่างลำดับที่กับจำนวนในลำดับที่ n
เท่ากับ ……………………………
 368

กิจกรรมที่ 5

1. มาตรฐาน/ตัวชีว
้ ัด (ต้องรู้)
ค 4.1 ม.1/1 วิเคราะห์และอธิบายความสัมพันธ์ของแบบรูปที่
กำหนดให้

2. จุดเน้นการคิด
รวบรวมข้อมูล จำแนกแยกแยะ วิเคราะห์ จัดหมวดหมู่ สรุปจุดดี
จุดด้อยของสิ่งต่าง ๆ ข้อมูลเกี่ยวกับบุคคล สิง่ ของ สถานที่ หรือ
เหตุการณ์ที่ผ่านการวิเคราะห์

3. วิธีการ
1. รวบรวมข้อมูลโดยละเอียด
2. จำแนก วิเคราะห์ ประเมิน
3. สรุปจุดดี จุดด้อย

หัวข้อ : ประเมินตนเองจากชิน
้ งาน
มาตรฐาน/ตัวชีว้ ัด : ค 1.2 ม.1/2
คำชีแ
้ จง ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม 4 – 5 คน แล้วประเมินตนเองจากชิน
้
งาน

จุดดี
ประเมินตนเองจากชิน
้ งาน
…………………………………………………
…………………………………………………
…………………………………………………
…………………………………………………
…………………………………………………
 369

จุดด้อย
…………………………………………………
…………………………………………………
…………………………………………………
…………………………………………………
…………………………………………………
……………………………………………

กิจกรรมที่ 6

1. มาตรฐาน/ตัวชีว
้ ัด (ต้องรู้)
ค 4.1 ม.1/1 วิเคราะห์และอธิบายความสัมพันธ์ของแบบรูปที่
กำหนดให้

2. จุดเน้นการคิด
 370

รวบรวมข้อมูล วิเคราะห์ จำแนกแยกแยะ จัดหมวดหมู่ สรุปความ

บันทึกจัดองค์ประกอบ จำแนกตามความสำคัญ ลำดับข้อมูลเกี่ยวกับ
บุคคล สิ่งของ สถานที่ หรือเหตุการณ์ โดยแบ่งแยกออกเป็ นรายการ
และรายการย่อยตามลำดับขัน
้

3. วิธีการ
1. รวบรวมข้อมูลที่หลากหลาย
2. วิเคราะห์ จำแนกตามลำดับความสำคัญ
3. เขียนหัวข้อย่อยตามลำดับความสำคัญก่อนหลัง

หัวข้อ : สรุปองค์ความรู้
มาตรฐาน/ตัวชีว้ ัด : ค 1.2 ม.1/2
คำชีแ
้ จง ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม 4 – 5 คน แล้วสรุปองค์ความรู้ที่ได้เรื่อง
แบบรูปและความสัมพันธ์

แบบรูปและความ

…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
 371

…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
…………………………………………………………
……………………………

เฉลยกิจกรรมที่ 1

1. มาตรฐาน/ตัวชีว
้ ัด (ต้องรู้)
ค 4.1 ม.1/1 วิเคราะห์และอธิบายความสัมพันธ์ของแบบรูปที่
กำหนดให้

2. จุดเน้นการคิด
รวบรวมข้อมูล จำแนกแยกแยะ จัดหมวดหมู่ข้อมูล

3. วิธีการ
 372

1. เขียนหัวข้อที่วงกลมตรงกลาง
2. เขียนหัวข้อย่อยที่เป็ นองค์ประกอบ รายละเอียดตามที่รวบรวม
จำแนกตามเส้น

หัวข้อ : แบบรูปและความสัมพันธ์
มาตรฐาน/ตัวชีว้ ัด : ค 4.1 ม.1/1
คำชีแ
้ จง ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม 4 – 5 คน แล้วรวบรวมโจทย์เกี่ยวกับ
แบบรูปและความสัมพันธ์
 373

เฉลยกิจกรรมที่ 2

1. มาตรฐาน/ตัวชีว
้ ัด (ต้องรู้)
ค 4.1 ม.1/1 วิเคราะห์และอธิบายความสัมพันธ์ของแบบรูปที่
กำหนดให้

2. จุดเน้นการคิด
รวบรวมข้อมูล จำแนกแยกแยะ จัดหมวดหมู่ จัดอันดับ วิเคราะห์
หรือจัดกลุ่มข้อมูลเกี่ยวกับบุคคล สิ่งของ สถานที่ หรือเหตุการณ์ โดย
แบ่งแยกออกเป็ นประเภทและจัดระบบตามลำดับชัน
้ ของข้อมูล

3. วิธีการ
1. เขียนหัวข้อเรื่องที่วงกลมตรงกลาง
2. เขียนหัวข้อรองที่วงกลมชัน
้ ที่ 2
3. เขียนหัวข้อย่อยที่วงกลมชัน
้ ที่ 3

หัวข้อ : จัดหมวดหมู่โจทย์เกี่ยวกับแบบรูปและความสัมพันธ์
มาตรฐาน/ตัวชีว้ ัด : ค 4.1 ม.1/1
คำชีแ
้ จง ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม 4 – 5 คน แล้วจัดหมวดหมู่โจทย์เกี่ยว
 374

กับแบบรูปและความสัมพันธ์

เฉลยกิจกรรมที่ 3
 375

1. มาตรฐาน/ตัวชีว
้ ัด (ต้องรู้)
ค 4.1 ม.1/1 วิเคราะห์และอธิบายความสัมพันธ์ของแบบรูปที่
กำหนดให้

2. จุดเน้นการคิด
ทบทวนความรู้เดิม จัดอันดับ สรุปความ วิเคราะห์แล้วเรียงลำดับ
เหตุการณ์หรือขัน
้ ตอนการทำงาน

3. วิธีการ
1. สรุปเหตุการณ์หรือขัน
้ ตอนการทำงาน
2. จัดอันดับ หรือขัน
้ ตอนการทำงาน
3. เขียนสรุป เหตุการณ์ลงในกรอบตามลำดับก่อน – หลัง

หัวข้อ : ขัน
้ ตอนของการเขียนความสัมพันธ์จากแบบรูป
มาตรฐาน/ตัวชีว้ ัด : ค 1.2 ม.1/2
คำชีแ
้ จง ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม 4 – 5 คน แล้วเขียนขัน
้ ตอนของการ
เขียนความสัมพันธ์จากแบบรูป

ขัน
้ ตอนของการเขียนความสัมพันธ์จากแบบรูป

4. เขียนความสัมพันธ์
 376

3. เติมจำนวนต่อไปเรื่อย ๆ

2. พิจารณาลำดับที่ของรูปที่เปลี่ยนไป จำนวนที่
สัมพันธ์
กันเปลี่ยนแปลงโดยเพิ่มขึน
้ หรือลดลงอย่างไร

1. สังเกตและวิเคราะห์แบบรูป

เฉลยกิจกรรมที่ 4
แบบฝึ กหัด เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ์

หัวข้อ : แบบฝึ กหัด เรื่อง แบบรูปและความสัมพันธ์

 377

มาตรฐาน/ตัวชีว้ ัด : ค 1.2 ม.1/2

คำชีแ
้ จง ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม 4 – 5 คน แล้วทำแบบฝึ กหัด เรื่อง แบบ
รูปและความสัมพันธ์

1. เขียนจำนวนอีกสามจำนวนถัดไปของแต่ละแบบรูป

1) 2 4 6 8 10 12 14

2) 1 3 5 7 9 11 13

3) 24 21 18 15 12 9 6

4) 9 18 27 36 45 54 63

5) 21 18 15 12 9 6 3

2. หาจำนวนในลำดับที่ 10 และเขียนความสัมพันธ์ระหว่างลำดับที่กับ
จำนวนในลำดับที่ n
4 , 7 , 10 , 13 ,...

พิจารณาความสัมพันธ์ระหว่างจำนวนต่าง ๆ ดังนี ้
จำนวนในลำดับที่ 1 เท่ากับ 4 = (3 x 1) + 1
จำนวนในลำดับที่ 2 เท่ากับ 7 = (3 x 2) + 1
จำนวนในลำดับที่ 3 เท่ากับ 10 = (3 x 3) + 1
จำนวนในลำดับที่ 4 เท่ากับ 13 = (3 x 4) + 1
ดังนัน
้ จำนวนในลำดับที่ 10 เท่ากับ (3 x 10) + 1 = 31
 378

จะได้ความสัมพันธ์ระหว่างลำดับที่กับจำนวนในลำดับที่ n
เท่ากับ 3n +1

เฉลยกิจกรรมที่ 5

1. มาตรฐาน/ตัวชีว
้ ัด (ต้องรู้)
ค 4.1 ม.1/1 วิเคราะห์และอธิบายความสัมพันธ์ของแบบรูปที่
กำหนดให้

2. จุดเน้นการคิด
รวบรวมข้อมูล จำแนกแยกแยะ วิเคราะห์ จัดหมวดหมู่ สรุปจุดดี
จุดด้อยของสิ่งต่าง ๆ ข้อมูลเกี่ยวกับบุคคล สิง่ ของ สถานที่ หรือ
เหตุการณ์ที่ผ่านการวิเคราะห์

3. วิธีการ
1. รวบรวมข้อมูลโดยละเอียด
2. จำแนก วิเคราะห์ ประเมิน
 379

3. สรุปจุดดี จุดด้อย

หัวข้อ : ประเมินตนเองจากชิน
้ งาน
มาตรฐาน/ตัวชีว้ ัด : ค 1.2 ม.1/2
คำชีแ
้ จง ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม 4 – 5 คน แล้วประเมินตนเองจากชิน
้
งาน

จุดดี
ประเมินตนเองจากชิน
้ งาน
…………………………………………………
(นักเรียนเขียนสรุปจุดดีจากชิน
………………………………………………… ้
งานของตนเอง)
…………………………………………………
…………………………………………………
…………………………………………………
……………………………………………

จุดด้อย
…………………………………………………
…………………………………………………
(นักเรียนเขียนสรุปจุดด้อยพร้อม
ข้อควรปรับปรุง
…………………………………………………
…………………………………………………
…………………………………………………
……………………………………………
 380

หมายเหตุ ทัง้ นีก

้ ็อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอนด้วย

กิจกรรมที่ 6

1. มาตรฐาน/ตัวชีว
้ ัด (ต้องรู้)
ค 4.1 ม.1/1 วิเคราะห์และอธิบายความสัมพันธ์ของแบบรูปที่
กำหนดให้

2. จุดเน้นการคิด
รวบรวมข้อมูล วิเคราะห์ จำแนกแยกแยะ จัดหมวดหมู่ สรุปความ
บันทึกจัดองค์ประกอบ จำแนกตามความสำคัญ ลำดับข้อมูลเกี่ยวกับ
บุคคล สิ่งของ สถานที่ หรือเหตุการณ์ โดยแบ่งแยกออกเป็ นรายการ
และรายการย่อยตามลำดับขัน
้

3. วิธีการ
1. รวบรวมข้อมูลที่หลากหลาย
2. วิเคราะห์ จำแนกตามลำดับความสำคัญ
3. เขียนหัวข้อย่อยตามลำดับความสำคัญก่อนหลัง

หัวข้อ : สรุปองค์ความรู้
มาตรฐาน/ตัวชีว้ ัด : ค 1.2 ม.1/2
คำชีแ
้ จง ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม 4 – 5 คน แล้วสรุปองค์ความรู้ที่ได้เรื่อง
แบบรูปและความสัมพันธ์
 381

แบบรูปและความ

เมื่อลำดับที่ของรูปเปลี่ยนไป
จำนวนที่สัมพันธ์กันเปลี่ยนแปลงตามไป
ด้วย
ถ้ามีลำดับซึ่งยังไม่ได้ระบุจำนวนที่
แน่นอน จะใช้อักษรภาษาอังกฤษ เช่น n
แทนลำดับที่นน
ั ้ เรียก
สมการ เป็ นประโยคที่แสดงการเท่า
กันของเท่ากัน
โดยมีสัญลักษณ์ = บอกการเท่ากัน