แผนการจัดการเรียนรู้

รายวิชา เคมี 4 รหัสวิชา ว 30224 กลุ่ม

สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
หน่วยการเรียนรู้ที่ 1
เรื่อง ทฤษฎีกรด-เบส
ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 5
เวลา 50 นาที
ผู้สอน นางสาวต่วนดาริณี กูบือโด
ครูพี่เลี้ยง นางสาวพัชรี สุหลง

1. มาตรฐานการเรียนรู้
สาระเคมี 2. เข้าใจการเขียนและการดุลสมการเคมี ปริมาณสัมพันธ์
ในปฏิกิริยาเคมี อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี สมดุลในปฏิกิริยาเคมี สมบัติ
และปฏิกิริยาของกรด-เบส ปฏิกิริยารีดอกซ์และเซลล์เคมีไฟฟ้ า รวมทั้งกา
รนําความรู้ไปใช้ประโยชน์

2. ผลการเรียนรู้
ระบุและอธิบายว่าสารเป็ นกรดหรือเบส โดยใช้ทฤษฎี กรด-เบส ขอ
งอารร์เรเนียส เบรินสเตด-ลาวรี และลิวอิส

3. จุดประสงค์การเรียนรู้
3.1 ด้านความรู้(K)
1. อธิบายความหมายของกรดและเบสตามทฤษฎีกรด-เบสของอาร์เร
เนียส เบรินสเตด-ลาวรี และลิวอิสได้
2. ระบุได้ว่าสารใดเป็ นกรดและสารใดเป็ นเบสตามทฤษฎีกรด-เบสขอ
งอาร์เรเนียส เบรินสเตด-ลาวรี และลิวอิสได้
3.2 ด้านทักษะ/กระบวนการ (P)
1. สามารถเขียนระบุได้ว่าสารใดเป็ นกรดและสารใดเป็ นเบสตามทฤษฎี
กรด-เบสของอาร์เรเนียส เบรินสเตด-ลาวรีและลิวอิสได้
3.3 ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A)
1. มีวินัย
2. ใฝ่ เรียนรู้
3. มุ่งมั่นในการทำงาน
4. ซื่อสัตย์สุจริต
4. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
1. ความสามารถในการสื่อสาร
2. ความสามารถในการคิด
3. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
4.ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี

5. สาระสำคัญ
ทฤษฎีกรด-เบสของอาร์เรเนียส กล่าวว่า กรด คือ สารที่ละลายน้ำแล้ว
แตกตัวให้ไฮโดรเจนไอออน ส่วนเบส คือ สารที่ละลายน้ำแล้วแตกตัวให้ไฮ
ดรอกไซด์ไอออน
ทฤษฎีกรด-เบสของเบรินสเตด-ลาวรี กล่าวว่า กรด คือ สารที่ให้
โปรตอนแก่สารอื่น ส่วนเบส คือ สารที่รับโปรตอนจากสารอื่น
 ทฤษฎีกรด-เบสของลิวอิส กล่าวว่า กรด คือ สารที่รับคู่อิเล็กตรอน
จากสารอื่น ส่วนเบส คือ สารที่ให้คู่อิเล็กตรอนแก่สารอื่น

6. สาระการเรียนรู้
สารในชีวิตประจำวันหลายชนิดมีสมบัติเป็ นกรดหรือเบส พิจารณาได้
โดยใช้ทฤษฎีกรด-เบสของอาร์เรเนียส เบรินเตด-ลาวรีหรือลิวอิส

7. ภาระงานหรือชิ้นงาน
1. ใบงานที่ 1 เรื่อง ทฤษฎีกรด-เบส

8. กระบวนการจัดการเรียนรู้
ขั้นที่ 1 สร้างความสนใจ (Engagement)
1. ครูทักทายนักเรียน และจัดกิจกรรมนันทนาการเพื่อกระตุ้นความ
สนใจจากนักเรียน
2. ครูให้นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน
3. ครูถามนักเรียนว่า “ นักเรียนรู้จักกรดและเบสหรือไม่ ” และให้
นักเรียนยกตัวอย่างกรดและเบสในชีวิตประจำวัน
(แนวตอบ : เช่นน้ำมะนาว น้ำส้มสายชู น้ำยาล้างจาน)
4. ครูถามนักเรียนต่อว่า “ นักเรียนรู้ได้อย่างไรว่าสารใดเป็ นกรด
หรือสารใดเป็ นเบสนักเรียนใช้เกณฑ์ใดในการแยก 2 สิ่งนี้ ”
(แนวคำตอบ : รสชาติ กลิ่น ค่า pH )
5. ครูอธิบายเพิ่มเติมจากคำตอบของนักเรียนและร่วมกันทบทวน
ความรู้เบื้องต้นเรื่องทฤษฎีกรด-เบส แล้วโยงเข้าสู่หัวข้อบทเรียนที่จะสอน

ขั้นที่ 2 สำรวจและค้นหา (Explore)

 1. ครูทบทวนความรู้นักเรียนเรื่องสมการเคมี
2. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่มออกเป็ น 3 กลุ่ม โดยให้แต่ละกลุ่มศึกษา
หาข้อมูลเกี่ยวกับหัวข้อที่ครูกำหนดให้ดังนี้ กลุ่มที่ 1 หาข้อมูลเกี่ยวกับ
ทฤษฎีกรด-เบสของอาร์เรเนียส
กลุ่มที่ 2 หาข้อมูลเกี่ยวกับทฤษฎีกรด-เบสของเบรินสเตด-ลาวรี
กลุ่มที่ 3 หาข้อมูลเกี่ยวกับทฤษฎีกรด-เบสของลิวอิส
3. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายเพื่อหาข้อสรุปเกี่ยวกับทฤษฎี
กรด-เบสของอาร์เรเนียส เบรินสเตด-ลาวรี และลิวอิส

ขั้นที่ 3 อธิบายและลงข้อสรุป (Explain)

1. ครูอธิบายเกี่ยวกับทฤษฎีกรด-เบสของอาร์เรเนียส เบรินสเตด-ลาว
รี และลิวอิส พร้อมยกตัวอย่างประกอบให้นักเรียนได้เข้าใจ
2. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายสรุปเนื้อหาบทเรียนเรื่อง ทฤษฎี
กรด-เบสของอาร์เรเนียส เบรินสเตด-ลาวรีและลิวอิส

ขั้นที่ 4 ขยายความรู้ (Elaborate)

1. ครูเปิ ดโอกาสให้นักเรียนซักถามข้อสงสัยในเนื้อหา เรื่อง ทฤษฎี
กรด-เบส ว่ามีส่วนไหนที่ยังไม่เข้าใจ
2. ครูให้นักเรียนใช้กลุ่มเดิมร่วมกันเล่นเกม ซึ่งเป็ นเกมที่ครูกำหนด
สมการเคมีมาให้ แล้วให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันศึกษาแล้วส่งตัวแทน
ออกหน้าชั้นเรียน เพื่อระบุและอธิบายว่า สารใดเป็ นกรดหรือสารใดเป็ น
เบส ตามทฤษฎีกรด-เบสของอาร์เรเนียส เบรินสเตด-ลาวรี และลิวอิส
3. ครูและนักเรียนร่วมกันเฉลยคำตอบแล้วสรุปผลการเล่นเกม

ขั้นที่ 5 ประเมิน (Evaluation)

 1. ครูสุ่มนักเรียน 3 คน เพื่อสรุปทฤษฎีกรด-เบสทั้ง 3 ทฤษฎี
2. ครูให้นักเรียนทำใบงานที่ 1 เรื่องทฤษฎีกรด-เบส

9. สื่อ/แหล่งเรียนรู้
1. ใบงานที่ 1 เรื่อง ทฤษฎีกรด-เบส
2. การ์ดเกม ระบุกรด-เบส

10. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้

จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีวัด เครื่องมือวัด เกณฑ์การ

ประเมิน
ด้านความรู้ (K) แบบสังเกต ได้คะแนน 6
1. อธิบายความ สังเกต พฤติกรรม คะแนนขึ้นไป
หมายของกรดและเบส พฤติกรรมการ การทำงาน ใน 9 คะแน
ตามทฤษฎีกรด-เบสขอ ทำงานกลุ่ม กลุ่ม ถือว่าผ่าน
งอาร์เรเนียส เบรินส เกณฑ์
เตด-ลาวรี และลิวอิส
ได้
2. ระบุได้ว่าสารใด
เป็ นกรดและสารใดเป็ น
เบสตามทฤษฎีกรด-
เบสของอาร์เรเนียส เบ
รินสเตด-ลาวรี และลิว
อิสได้
ด้านทักษะ/
ได้คะแนน 3
กระบวนการ (P)
คะแนนขึ้นไป
1. สามารถเขียน
ใบงานที่ 1 จาก 5
ระบุได้ว่าสารใดเป็ นก แบบประเมิน
เรื่อง ทฤษฎี คะแนน
รดและสารใดเป็ นเบส ใบงาน
กรด-เบส ถือว่าผ่าน
ตามทฤษฎีกรด-เบสขอ
เกณฑ์
งอาร์เรเนียส เบรินส
เตด-ลาวรีและลิวอิสได้
ด้านคุณลักษณะอันพึง
ประสงค์ (A) การสังเกต แบบประเมิน ผ่านเกณฑ์
1. มีวินัย พฤติกรรมใน คุณลักษณะ การประเมิน
2. ใฝ่ เรียนรู้ ห้องเรียน อันพึง ระดับดีขึ้นไป
3. มุ่ ง มั่ น ใ น ก า ร ประสงค์
ทำงาน
4. ซื่อสัตย์สุจริต
บันทึกผลหลังการสอน

ผลการจัดการเรียนรู้
………………………………………………..
………………………………………………..……………………………………………….
………………………………………………..
………………………………………………..……………………………………………….
………………………………………………..
………………………………………………..……………………………………………….
………………………………………………..
………………………………………………..……………………………………………….

ปั ญหาและอุปสรรค
………………………………………………..
………………………………………………..……………………………………………….
………………………………………………..
………………………………………………..……………………………………………….
………………………………………………..
………………………………………………..……………………………………………….
………………………………………………..
………………………………………………..……………………………………………….

ข้อเสนอแนะและแนวทางในการแก้ไขปั ญหา
 ………………………………………………..
………………………………………………..……………………………………………….
………………………………………………..
………………………………………………..……………………………………………….
………………………………………………..
………………………………………………..……………………………………………….
………………………………………………..
………………………………………………..……………………………………………….
………………………………………………..
………………………………………………..……………………………………………….
ลงชื่อ…..………………………………ผู้บันทึก
(นา
งสาวต่วนดาริณี กูบือโด)
……
…/….…../………

บันทึกเสนอแนะครูพี่เลี้ยง
………………………………………………..
………………………………………………..……………………………………………….
………………………………………………..
………………………………………………..……………………………………………….
………………………………………………..
………………………………………………..……………………………………………….
………………………………………………..
………………………………………………..……………………………………………….
 ลงชื่อ…..………………………………ครูพี่เลี้ยง
(นา
งสาวพัชรี สุหลง)
……
…/….…../………

แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์
มุ่งมั่นใน
ซื่อสัตย์
ลำ มีวินัย ใฝ่ เรียนรู้ การ
ชื่อ-สกุล สุจริต
ดับ ทำงาน
4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างการจัดการ

เรียนการสอนแล้วเขียนเครื่องหมาย ลงในช่องคะแนนตรงตามพฤติกรรม
ความเป็ นจริง
 ลงชื่อ…..………………………………ผู้ประเมิน

(นางสาวต่วนดาริณี กูบือโด)

………/….…../………

เกณฑ์การให้คะแนน
เกณฑ์การประเมิน
พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและสม่ำเสมอ
ช่วง ระดับ
ให้ 4 คะแนน คะแนน คุณภาพ
พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและบ่อยครั้ง 13 - 16 ดีมาก
ให้ 3 คะแนน 9 - 12 ดี
5-8 พอใช้
พฤติกรรมที่ปฏิบัติบางครั้ง
ต่ำกว่า 5 ปรับปรุง
ให้ 2 คะแนน

พฤติกรรมที่ปฏิบัติน้อยครั้ง ให้ 1 คะแนน

แบบประเมินสมรรถนะของผู้เรียน
คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างการจัดการ

เรียนการสอนแล้วเขียนเครื่องหมาย ✔️
ลงในช่องคะแนนตรงตามพฤติกรรม
ความเป็ นจริง
 สมรรถนะสำคัญของผู้ คะแนน
รายการประเมิน
เรียน 3 2 1
1. ความสามารถในการ 1.1 มีความสามารถในการรับ
สื่อสาร ส่ง-สาร
1.2 มีความสามารถในการ
ถ่ายทอด
ความรู้ ความคิด ความ
เข้าใจของ
ตนเองโดยใช้ภาษาได้
อย่างเหมาะสม
1.3 ใช้วิธีการสื่อสารที่เหมาะ
สม มี
ประสิทธิภาพ
2. ความสามารถในการคิด 2.1 มีความสามารถในการ
คิด/วิเคราะห์
2.2 สามารถคิดอย่างมี
วิจารณญาณ
3. ความสามารถในการใช้ 3.1 สามารถทำงานกลุ่มร่วม
ทักษะชีวิต กับผู้อื่นได้
4.ความสามารถในการใช้ 4.1 เลือกและใช้เทคโนโลยีได้
เทคโนโลยี เหมาะสมตามวัย
4.2 มีคุณธรรม จริยธรรมใน
การใช้เทคโนโลยี
 ลงชื่อ…..………………………………ผู้ประเมิน

(นางสาวต่วนดาริณี กูบือโด)

………/….…../………

เกณฑ์การให้คะแนน
เกณฑ์การประเมิน

พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและสม่ำเสมอ ช่วง ระดับ

ให้ 3 คะแนน คะแนน คุณภาพ

พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและบ่อยครั้ง 19 - 24 ดีมาก
13 - 18 ดี
ให้ 2 คะแนน
6 – 12 พอใช้
พฤติกรรมที่ปฏิบัติบางครั้ง
ต่ำกว่า 5 ปรับปรุง
ให้ 1 คะแนน

แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานกลุ่ม
การอธิบายทฤษฎีกรด-เบส
กลุ่มที่.............

คะแนน
รายการประเมิน หมายเหตุ
3 2 1
1. มีความตั้งใจและร่วมมือกันศึกษาหาข้อมูล เกณฑ์การประเมิน
2. ร่วมกันแสดงความคิดเห็นและสรุปข้อมูลให้เข้าใจได้ 3 หมายถึง ดีมาก
ตรงกัน 2 หมายถึง ปานกลาง
 3. สามารถอธิบายข้อมูลได้ถูกต้อง 1 หมายถึง น้อย
ได้คะแนน
รวมคะแนน

เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ
ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ
7-9 ดีมาก
4-6 พอใช้
1-3 ปรับปรุง

แบบประเมินใบงานที่ 1 เรื่อง ทฤษฎีกรด-เบส

ชื่อ........................................................................................................................
..............................................................
 การประเมิน
ข้อ หมายเหตุ
ถูก ผิด
ข้อที่ 1 เกณฑ์การประเมิน
คะแนนเต็ม 5 คะแนน
ข้อที่ 2 ตอบถูก 1 ข้อ 1 คะแนน
ตอบถูก 2 ข้อ 2 คะแนน
ข้อที่ 3 ตอบถูก 3 ข้อ 3 คะแนน
ตอบถูก 4 ข้อ 4 คะแนน
ข้อที่ 4 ตอบถูก 5 ข้อ 5 คะแนน

ข้อที่ 5