MGA PAKSA

03
KATUTURAN KAHALAGAHAN KATANGIANG
NG TAGASALIN
 MGA PAKSA

PROSESO NG METODO SA
PAGSASALIN PAGSASALIN
 ANO ANG PAGSASALIN?

Ang pagsasalin ay ang sining at agham ng

paglilipat ng kahulugan ng isang teksto
mula sa isang wika tungo sa iba pang
wika.
 PAGSASALIN
2 Batayang Sangkap:

 Simulaang Lengguwahe (source language

o SL) – wika ng orihinal na material

 Tunguhang Lengguwahe (target language

o TL) – ang wikang target ng pagsalinan
 PAGSASALIN
Ilang depinisyon ng pagsasalin:

 John Dryden (1680) – ang pagsasalin ay isang

sining na mapapangkat sa tatlo: (a) metaphrase o
salita-sa-salita o linya-kada-linyang pagsasalin; (b)
paraphrase o ang diwa-sa-diwang tumbasan; at (c)
imitation na maaaring palitan ng tagasalin ang
salita o kahulugan sa orihinal.
 PAGSASALIN
Ilang depinisyon ng pagsasalin:

 Eugene A. Nida (1975) – ang pagsasalin ay ang

pagbuo sa tunguhang lengguwahe ng natural na
pinakamalapit na katumbas ng simulaang
lengguwahe, una sa diwa at ikalawa sa estilo.
 KAHALAGAHAN NG PAGSASALIN

Pagpapalaganap ng kaalaman

Pagpapahalaga sa panitikan ng ibang lahi

Pagpapataas ng kaalamang pangkultura at

pagpapahalaga sa dibersidad
ANO ANG MGA KATANGIANG DAPAT
TAGLAYIN NG ISANG TAGASALIN?

Ang pagsasalin ay isang mapanghamon na gawain.

Hindi awtomatiko na kapag marunong ang isang tao
ng dalawang wika ay isa na siyang tagasalin.
Kailangan siyang magtaglay ng mga katangiang titiyak
ng kredibilidad at integridad ng kanyang gawa.
ANO ANG MGA KATANGIANG DAPAT
TAGLAYIN NG ISANG TAGASALIN?
Kaalaman sa dalawang wikang sangkot sa pagsasalin

Kaalaman sa estruktura ng dalawang wikang sangkot sa

pagsasalin

Kaalaman sa paksang isasalin

Kaalaman sa kultura ng dalawang wikang sangkot sa

pagsasalin
 IBA PANG SALIK SA PAGSASALIN

 WIKA
Isang bagay na dapat siguraduhin ng isang tagasalin ay
kailangang may sapat siyang kaalaman hindi lamang sa
isang wika kundi maging sa iba pang wika.
 IBA PANG SALIK SA PAGSASALIN

 KULTURA
Sa proseso ng pagsasalin, inilalapat hindi lamang ang
kahulugan ng isang wika buhat sa iba pang wika kundi
pati na rin ang kabuluhan ng kultura ng parehong wika.
Kailangang isaalang-alang ang mga kultural na aspekto
ng parehong SL at TL.
 IBA PANG SALIK SA PAGSASALIN

 PANAHON
May sapat na panahon dapat na inilalaan sa sarili kapag
magsasagawa ng isang pagsasalin. Maingat ang
pagtutumbas sa pagsasalin sapagkat nilalayon nito ang
kahulugan buhat sa ibang wika at kultura kung kaya’t
hindi dapat minamadali ang bawat proseso.
 IBA PANG SALIK SA PAGSASALIN

 SANGGUNIAN
Maaaring gumamit ng monolingual o bilingual na
diksyunaryo depende sa pangangailangan. Iwasang
bumili ng pocket-size dictionary at paggamit sa ilang
hindi mapagkakatiwalaang online translations.
 ANO ANG MGA HAKBANG SA
PAGSASALIN?

Ang pagsasalin ay isang proseso.

 Pagbasa sa teksto – pagkakataon ito upang

makilala ang kalikasan ng tekstong isasalin, kung
teknikal ba ito o pampanitikan.
 ANO ANG MGA HAKBANG SA
PAGSASALIN?
 Pagsusuri at interpretasyon ng tekstong isasalin –
higit na mainam kung nauunawaang buo ang
material na isinasalin kaysa inuunawa lamang ito
nang baha-bahagi o kasabay ng salita o
pangungusap na isinasalin.
 ANO ANG MGA HAKBANG SA
PAGSASALIN?
 Pagsasaliksik tungkol sa awtor at tekstong isasalin
– Ano ba ang intensiyon ng may-akda sa pagsulat
ng teksto? Ano ang estilo o paraan sa pagsulat ng
tatak niya? Ano ang uri ng wika sa panahong iyon?
Lalong nailalapit ng tagasalin ang salin sa orihinal
kapag malay siya sa mga sangkap na kasama sa
pagkakasulat nito.
 ANO ANG MGA HAKBANG SA
PAGSASALIN?
 Pagtukoy sa layon at pinag-uukulan ng salin –
Isinulat ba niya ito upang magbigay-impormasyon?
upang umantig ng damdamin? upang magpakilos?
Dapat tiyakin ng tagasalin na maipararating ang
intensiyong iyon sa mga mambabasa.
 ANO ANG MGA HAKBANG SA
PAGSASALIN?
 Pagtukoy sa teorya sa pagsasalin – Magsaliksik ng
teorya na maaaring gamitin bilang batayan sa
pagsasalin. Ito ang magsisilbing paliwanag ng
tagasalin sa prosesong sinunod niya.
 MGA METODO SA PAGSASALIN

 Salita-sa-salita
Ito ang metodong iminumungkahing gamitin ng mga
nagsisimulang tagasalin. Dito binibigyan ng isa-sa-isang
tumbasan ang bawat salita sa simulaang lengguwahe
(SL). Kapag nakumpleto na ang tumbasan, saka ito
isinasaayos upang mabuo ang tekstong isinasalin sa
anyong lohikal.
 MGA METODO SA PAGSASALIN

 Salita-sa-salita

ORIHINAL Be the change you want to see in the world.

SALIN Maging ang pagbabagong ikaw nais na makita sa ang mundo

Maging ang pagbabago na nais mong makita sa mundo.

 MGA METODO SA PAGSASALIN

 Literal
Ito ay pagsasaling nakabatay sa primary sense o unang
ibig sabihin sa diksyunaryo ng isang salita. May
posibilidad ang ganitong pagsasalin na magkaroon ng
mababaw na kahulugan.
 MGA METODO SA PAGSASALIN

 Literal
ORIHINAL The head of the state led the opening of the
Parliament.
SALIN Ang ulo ng estado ang namuno sa pagbubukas ng
Parliyamento.

ORIHINAL No ID, no entry.

SALIN Walang ID, walang pasok.
 MGA METODO SA PAGSASALIN

 Matapat
Ito ang salin na mahigpit na sumusunod sa mga sangkap
ng orihinal. Pinananatili ng ganitong metodo ang
kahulugan ng simulaang teksto, ang estruktura o
pagkakasunod-sunod ng mga salita sa orihinal, maging
ang estilo ng awtor.
 MGA METODO SA PAGSASALIN
 Matapat
Mula sa nobelang Twilight (2005) ni Stephanie Meyer na isinalin
sa Filipino ng Precious Hearts Romances.
ORIHINAL SALIN
About three things I was absolutely Tatlong bagay ang siguradong-
positive. sigurado ako na totoo.

First, Edward was a vampire. Una, si Edward ay isang bampira.

Second, there was a part of him – Pangalawa, may isang bahagi niya –
and I didn’t know how dominant that at hindi ko alam kung gaano
part might be -- makapananaig ang bahaging iyon --
 MGA METODO SA PAGSASALIN
 Matapat
ORIHINAL SALIN
that thirsted for my blood. na nananabik sa aking dugo.

And third, I was unconditionally and At pangatlo, umiibig ako sa kanya na

irrevocably in love with him. walang pasubali at kailanman ay hindi
magbabago.
 MGA METODO SA PAGSASALIN

 Malaya
Ito ang metodo sa pagsasalin na bukas sa mga
pagbabago sa salin. Priyoridad nito ang pagpapanatili ng
kahulugan ng orihinal ngunit maaari itong maging bukas
sa pagbabago sa estruktura. Maaaring tumaliwas sa
estilo ng orihinal na may-akda.
 MGA METODO SA PAGSASALIN

 Malaya
ORIHINAL No approved therapeutic claims.

SALIN Ito ay hindi gamot at hindi maaaring ipanggamot sa

anumang uri ng sakit.
 MGA METODO SA PAGSASALIN

 Adaptasyon
Ito ang pinakamalayang anyo ng salin na sa kaibahan sa
orihinal ay masasabing tila hindi na salin. Ito ang
pagasaling ginagawa kapag inilalapat ang isang teksto
sa naiibang konteksto o inililipat ang isang panitikan sa
ibang genre.
 MGA METODO SA PAGSASALIN

 Adaptasyon
ORIHINAL SALIN
When the sun shines, we shine Kahit umulan man o umaraw
together Payong ko’y iyong maaasahan
Told you I’ll be here forever Di ka na mababasa ng ulan
Said I’ll always be your friend Di ka na mababasa ng ulan
Took an oath that I’m a stick it out till
the end
 MGA METODO SA PAGSASALIN
 Adaptasyon
ORIHINAL
Now that it’s raining more than ever
Know that we still have each other
You can stand under my umbrella
You can stand under my umbrella,
ella, ella, eh, eh, eh
Mula sa “Umbrella” ni Rihanna
SALIN
Kahit ang bagyo ay kakayanin
Huwag kang lalayo sa akin
Di ka na mababasa ng ulan
Di ka na mababasa ng ulan
Di na, di na, hinde, hinde, hinde
Mula sa “Payong” ni Miss Ganda
 MGA METODO SA PAGSASALIN

 Idyomatiko
Ito ang pagsasalin na tinutumbasan hindi lamang ang
kahulugan ng orihinal kundi maging ang masining o
matayutay na paraan ng pagkakabuo nito.
 MGA METODO SA PAGSASALIN

 Idyomatiko
May tatlong paraan ng idyomatikong pagsasalin:

a) Mga idyomatikong pahayag sa Ingles na katulad

ang bersiyon sa Filipino at nanatili pa rin ang
kahulugan
ORIHINAL SALIN KAHULUGAN

iron fist kamay na bakal mahigpit na pamumuno

o pamamalakad
 MGA METODO SA PAGSASALIN

 Idyomatiko

b) Mga idyomatikong pahayag sa Ingles na iba ang

bersiyon sa Filipino ngunit nanatili pa rin ang
kahulugan
ORIHINAL SALIN KAHULUGAN

beating around the bush maraming pasakalye mabagal kumilos

 MGA METODO SA PAGSASALIN

 Idyomatiko

c) Mga idyomatikong pahayag na walang katumbas

sa Filipino kaya ibinigay na lamang ang kahulugan
ORIHINAL KAHULUGAN

Trojan horse isang patibong sa mga kalaban