LAYUNIN

• Matapos ng pagtatalakay ng paksang

ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang:

1. matukoy ang mga mapagkakatiwalasn,

makabuluhan, at kapaki-pakinabang na
sanggunian sa pananaliksik;
2. makapagbibigay ng mga tiyak na
halimbawa ng mga batis ng impormasyong
matatagpuan sa tahanan
 BATIS NG IMPORMASYON
• ay ang pinanggagalingan ng mga katunayan
na kailangan para makagawa ng mga pahayag
ng kaalaman hinggil sa isang isyu,
penomeno, o panlipunang realidad.
• Halimbawa:
> facts
> figures
> datos (halimbawa: obserbasyon ,
berbal, at biswal na teksto, artifact
fossil)
• KATEGORYA: primera at sekundarya.
 PRIMARYANG BATIS
• ay mga orihinal na pahayag,
obserbasyon at teksto na direktang
nagmula sa isang indibidwal, grupo
o institusyon nanakaranas,
nakaobserba, o nakapagsiyasat ng
isang paksa o phenomena.
 PRIMARYANG BATIS
(HALIMBAWA)
Mula sa harapang ugnayan sa kapuwa tao:
1. pagtatanong tanong
2. pakikipagkuwentuhan
3. panayam o interbyu
4. talakayan
5. umpukan
6. pagbabahay bahay
 PRIMARYANG BATIS
(HALIMBAWA )C
Mula sa mga materyal na 7. balita sa diyaryo, radyo, at
nakaimprenta sa papel, telebisyon;
na madalas ay may 8. mga rekord ng mga tanggapan ng
kopyang elektroniko: gobyerno kagaya ng konstitusyon,
katitikan ng pulong kopya ng
1. awtobiyograpiya
batas at kasunduan, taunang ulat,
2. Talaarawan (diary) at pahayagang pang-organisasyon.
3. sulat sa koreo at 9. orihinal na dokumento kagaya
email ng sertipiko ng kasal at
4. tesis at disertasyon testament;

5. sarbey 10. talumpati at pananalita; at

11. larawan at iba pang biswal
6. artikulo sa journal
grapika
 PRIMARYANG BATIS
(HALIMBAWA)
Mula sa iba pang batis
1. harapan o online na survey.
2. artifact ng bakas o labi ng dating buhay na
bagay, specimen, pera, kagamitan, at damit;
3. nakarecord na audio at video,
4. mga blog sa internet na maglalahad ng
sariling karanasan o obserbasyon.
5. website ng mga pampubliko at pribadong
ahensya sa internet at
6. mga likhang sining tulad ng pelikula,
musika, painting, at music video
 SEKUNDARYANG BATIS
• ay pahayag ng interpretasyon, opinyon
at kritisismo mula sa indibidwal,
grupo, o institusyon na hindi direktang
nakaranas, nakaobserba o nagsaliksik sa
isang paksa o penomeno.

• Kasama na rito ang account o

interpretasyon sa mga pangyayari mula
sa taong hindi nakaranas nito o
pagtalakay sa gawa ng iba
 SEKUNDARYANG BATIS
(HALIMBAWA)
1. Ilang artikulo sa 7. Komentaryo
dyaryo at magasin kagaya
8. Sanaysay
ng editoryal o kuro-
kurong tudling, sulat sa 9. Sipi mula sa orihinal
patnugot, at tsismis o na hayag sa teksto
tsika 10. Abstrak
2. encyclopedia 11. Mga kagamitan sa
3. Teksbuk pagtuturo kagaya ng
4. Manwal at gabay na powerpoint presentation
aklat at
5. Diksyonaryo at Tesoro 12. Sabi-sabi
6. Kritisismo
• Alinman sa mga sekondaryang batis ay maaring
maging primaryang batis kung ito ang mismong
paksa ng pananaliksik.

Halimbawa: tsismis

• Sa pangkalahatan, sa dalawang uri ng batis,

binibigyang prayoridad ng isang mananaliksik ang
primarya kesa sekondaryang batis sapagkat ang
una ay nanggaling sa aktuwal na karanasan,
obserbasyon o pagsisisyasat kaya itinuturing na
mas katiwa-tiwala kaysa pangalawa.
• Ngunit HINDI DAPAT IPAGBALEWALANG BAHALA
ANG ALINMANG SEKONDARYANG BATIS dahil
maaaring maghain ito ng kaugnay o
alternatibong perspektiba at kabatiran na
magpapapatatag sa kaaalamang binubuo ng
manananaliksik lalo na kung ang mga ito ay
mula sa kinikilalang eksperto.

• Sa pagsangguni ng sekondaryang batis,

iwasan ang tahasang pagtitiwala sa mga
sanggunian na ang nilalaman ay maaaring
baguhin o dagdagan ng sinuman tulad na
lamang ng Wikipedia.
 KAPUWA TAO BILANG BATIS NG IMPORMASYON
• Sa pagpili ng mga kapuwa tao bilang batis
impormasyon, kailangan timbangin ang
kalakasan, kahinaan kaangkupan ng harapan
at mediadong pakikipag ugnayan.

• Ang mga kapwa-tao ay karaniwang

itinuturing na primaryang batis, maliban kung
ang nasagap sa kanila ay nakuha lang din sa sinasabi
ng iba pang tao.
 KAPUWA TAO BILANG BATIS NG IMPORMASYON
• Sa harapang ugnayan ng kapwa tao, sinasadya,
tinatanong at kinakausap ng mananaliksik ang
indibiwal o grupo na direktang nakakaranas ng
penomenong sinasaliksik, ang mga apektado nito,
nakaobserba rito, dalubhasa rito o nakaugnay, nito sa
ibat-ibang dahilan
• (halimbawa: lider ng komunidad kung saan
nagaganap ang penomeno, mananaliksik at
nagsisisyasat din sa paksa).
 KAPUWA TAO BILANG BATIS NG IMPORMASYON
Sa MEDIADONG UGNAYAN naman, maaari tayong makakalap
ng impormasyon mula sa kapwa-tao sa pamamagitang ng
ICT

(halimbawa. Telepono, email, pribadong mensahe sa

social media),
KALAKASAN:
1. maaring makakuha ng agarang sagot at paliwanag
mula sa tagapagbatid;
2. makapagbigay ng angkop na angkop na kasunod na
tanong
( follow-up question) sa kaniya;
3. malinaw niya agad ang sagot; at
4. maoobserbahan ang kanyang berbal at di-berbal
na ekspresyon.
HARAPANG UGNAYAN:
> malaking badyet
> mas malaking oras para sa fieldwork
Adbentahe:
1. Malaman ang oras at pagkakataong abeylabol
ng kausap
2. ang makatipid sa pamasahe
3. madaling pag oorganisa ng mga datos
(halimbawa. Mga online survey tools, digital
transcriber, video analysis, software,
computer, assisted qualitive data analysis. )
 MIDYA BILANG BATIS NG
IMPORMASYON.
• Kung pipiliin ang midya bilang batis ng
impormasyon, kailangan ding pag isipang
mabuti ang kalakasan, kahinaan, at
kaangkupan nito para sa binubuong
pahayag ng kaalaman.
• Dapat unahin sa prayoritisasyon ang mga
primaryang batis, angkop na uri ng
midya, at kredibilidad ng tukoy na
midya.